Wat willen partijen doen aan ongelijkheid? Deel 3: vermogen en wonen

Het thema ongelijkheid kon in de afgelopen jaren op veel belangstelling rekenen. In aanloop naar de verkiezingen kijk ik wat partijen beloven te doen aan het verminderen van ongelijkheid. Deel 3: vermogen en wonen. In deel 3 van de serie kijk naar de vermogensongelijkheid en neem ik twee gerelateerde maatregelen mee die met wonen te maken hebben (zie deel 1 voor verantwoording). In het vorige deel schreef ik dat de inkomensongelijkheid niet zo spectaculair is (gestegen), maar voor vermogen ligt dat anders. De WRR laat zien dat de vermogensongelijkheid veel meer toenam en groter is dan de inkomensongelijkheid. De rijkste 10 procent Nederlanders bezit zo’n 60 procent van het vermogen, terwijl de helft van de Nederlanders geen vermogen heeft en de armste 10 procent zelfs een negatief vermogen (een schuld dus). De rijkste Nederlanders hebben naast het eigen huis nu meer vermogen dan ooit. Zie bijvoorbeeld ook deze grafieken over de impact van de crisis op het vermogen van de rijkste 10 procent versus de rest.

Het Rijk verwaarloost doelbewust de Nederlandse volkshuisvesting

Er is jaren onvrede over de verhuurdersheffing die de woningcorporaties krijgen opgelegd van de overheid. Cody Hochstenbach, stadsgeograaf van Amsterdam en postdoctoraal onderzoeker aan de Universiteit van Amsterdam, vindt dat de regering doelbewust de volkshuisvesting om zeep helpt. Want:

Wie heft er nou belastingen op sociale huurwoningen? Geen land ter wereld doet dat.

Het was ook niet zomaar een crisismaatregel:

De diepe financiële crisis en de misstanden bij woningcorporaties (de kostbare derivatenspeculatie door Vestia voorop) boden enkel de politieke window of opportunity om corporaties af te straffen. De heffing is namelijk geen geïsoleerde maatregel maar onderdeel van een langlopend ideologisch project, gericht op het bevorderen van de markt en het terugdringen van de gereguleerde huursector. Van volkshuisvesting naar woningmarkt.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Ministerie van Buitenlandse Zaken (cc)

Huurverlaging

Het resultaat van het beleid van Stef Blok is een overspannen koopmarkt en een huurmarkt die op apegapen ligt. Het afslijpen van de scherpste randjes van dit beleid (huurverlaging) is vaak een wassen neus en niet genoeg geweest om een gezondere woningmarkt te creëren. Daarvoor is het wachten op een volgend kabinet. 

In tijden van “alternatieve feiten” moeten we alert zijn met de officiële berichten: kloppen ze wel, wat is de betekenis? Onlangs dwarrelde een brief van Minister Blok op mijn bureau. Doorgaans is mijn aandacht matig, want ik zie minister Blok als de zwakste bewindsman die ooit de volkshuisvesting bestierde. Maar het begrip huurverlaging trok mijn aandacht.

Beleidsvoornemens gerealiseerd?

Misschien is zwak voor Blok niet helemaal het juiste woord, want de “beleidsvoornemens zijn gerealiseerd, maar de koopmarkt is overspannen en de huurmarkt ligt op apengapen”. Dat is de conclusie van Hugo Priemus in de NRC van 28 januari, aan het einde van zijn ingezonden brief.

Dat is wonderlijk: het Regeerakkoord is uitgevoerd en Blok gaat zijn politieke loopbaan vervolgen met een Ministerschap op V en J, als opvolger van minister van der Steur. Het programma dat Blok moest uitvoeren, bevatte weinig goeds voor de socialehuisvesting. Zo komt het: Blok is tevreden, maar zijn beleid is een flop.

Foto: Bron: Wikimedia Commons

Adri Duivesteijn moet tegen woonakkoord stemmen

OPINIE - De Eerste  Kamer stemt vandaag over het Woonakkoord. Daarin staat ook de beruchte verhuurdersheffing: een belasting voor woningcorporaties. PvdA-senator Adri Duivesteijn ligt dwars. 

Als de plannen doorgaan zullen de woningcorporaties jaarlijks bijna twee miljard euro moeten ophoesten. Deels kunnen de corporaties de lasten opvangen door het dit jaar ingevoerde systeem van (extra) huurverhogingen, deels zullen corporaties door onder andere besparingen en de verkoop van bezit voldoende middelen vrij moeten maken om deze belasting te betalen, aldus het kabinet.

Niet alleen van woningcorporaties en huurders organisaties is er veel kritiek gekomen op deze plannen. Ook de politiek  laat zich niet onberoerd en niet alleen de oppositiepartijen maken bezwaren.

Zo heeft het Eerste Kamerlid Adri Duivesteijn  te kennen gegeven grote moeite te hebben met het voorstel. Hij is van mening dat door deze belasting de corporaties problemen zullen krijgen bij de uitvoering van hun volkshuisvestingstaken.

Bij de corporaties zullen nieuwbouwprojecten en het beheer en woningonderhoud in de verdrukking komen. Duivesteijn vreest dat daardoor de lasten uiteindelijk steeds meer op de huurders zullen worden afgewenteld. Het is opvallend dat hij in zijn strijd schijnbaar alleen staat binnen de PvdA. Vanuit de partij,die decennia optrad als de kampioen ‘van geringe huurverhogingen, beschermheer van corporaties en pleitbezorger van de sociale woningbouw’ heeft de senator publiekelijk tot nog toe weinig steun ontvangen. Beseft de PvdA-achterban niet wat de gevolgen van het woonakkoord op termijn zullen zijn?

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Kort - illustratie Sargasso

KORT | Huurverhoging in blauwe envelop

OPINIE - Het is een beleid dat een Havo-scholier bedacht lijkt te hebben. Maar in de Tweede Kamer is er een meerderheid voor. Misschien dat VVD en PvdA nog een paar senatoren hebben die wel bij hun volle verstand zijn.

Een verhuurdersheffing van 2 miljard, ten laste van mensen die met huurtoeslag eerst tegemoet worden gekomen, is krankzinnig. Vroeger heette het dat we geen geld moesten rondpompen.

Daar maken we nu 350 miljoen minder van: maar de investeringslust van de corporaties zal hierdoor niet toenemen. Het Waarborgfonds Sociale Woningbouw zit nog te rekenen, maar kan zichzelf maar beter opheffen, want garanties op leningen lijken onmogelijk.

De huren moeten omhoog, want mensen moeten kopen, omdat de koopmarkt niet meer werkt. Als je een kleuter de markt uitlegt, krijg je dit soort redeneringen. Markten kunnen zo werken als zij perfect zijn; als ze dat niet zijn, is een goede analyse nodig alvorens iets te doen.

De inkomensafhankelijke zorgpremie was een schandelijke pseudobelasting, deze huurverhoging heeft dezelfde gebreken. Geld dat in de woningexploitatie wordt verdiend, hoort daar  volgens de woningwet te blijven. De huuraanzegging moet maar in een blauwe envelop.

Foto: CorporatieNL (cc)

Geen nieuws van de woningmarkt

ANALYSE - Het stond er heel kort, ergens in de 81 pagina’s van het regeerakkoord. Er komt een verhuurdersheffing op de woningmarkt. Een onzalig idee, vindt Tom van Doormaal. Want wat wil het kabinet er eigenlijk mee bereiken?

Niet echt opvallend dit jaar was de afschaffing van de sociale woningbouw, door het nieuwe kabinet.  Aedes en VNG zijn zwijgzaam. Dat is wonderlijk. De woningcorporaties kunnen door de verhuurdersheffing straks niets meer bestaan, de huurders worden door extreme huurverhogingen de koopmarkt op gedreven, de bouwvakantie wordt overbodig, bij gebrek aan het bouwvak.

Hoe verschillende inkomensgroepen in de stad bij elkaar wonen wordt opnieuw bepaald. De mate waarin geld beschikbaar of inkomen besteedbaar is voor onderhoud en herstel bepaalt de toekomst van een wijk of gebouw. Ook daarover kun je ongerust zijn: hoe moet het nu verder in achterstandswijken?

De sociale kwestie

De woningwet van 1901 en de woningcorporaties ontstonden onder druk van “de sociale kwestie”. Die werd niet partijpolitiek gedefinieerd: ook een man als Bismarck toonde zich, na een periode als IJzeren Kanselier, een voorzichtig en sociaal voelend politicus. Die inspiratie is bij Blok niet terug te vinden. ‘Niets doen is schadelijker,’ zegt hij in het laatste nummer van Aedes Magazine. Huh? Dan het beleid dat hij nu voert? En leefbaarheid hoort niet bij de kerntaak, meent Blok. Dat vond ik ook, toen het begrip in de jaren negentig door VROM werd toegevoegd als kerntaak. De welzijnswereld was in de jaren daarvoor wegbezuinigd;  het begrip “leefbaar” leek mij onbegrensbaar. Het risico van  uitdijen van taken, verwachtingen en verantwoordelijkheden, was daardoor groot.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.