KORT | ‘Nieuwe aanpak uitkeringsfraude dupeert onschuldige gezinnen’

Zo bericht RTL nieuws. Maar goed, wanneer ben je onschuldig? In ieder geval niet wanneer je je 'informatieplicht' hebt verzaakt. Dan ben je dus automatisch fraudeur: Cheryll is pas afgestudeerd als maatschappelijk werkster en hard op zoek naar een baan. Ze schrijft zich in bij tien(!) uitzendbureaus en werkt elk uurtje dat ze maar aangeboden krijgt. Dat houdt nog steeds niet over, dus wordt haar magere salaris aangevuld met een beetje werkloosheidsuitkering (ww). Zoals bij zoveel uitzendkrachten wisselt haar aantal gewerkte uren per week, en daarmee ook haar inkomen. Dat moet ze via website werk.nl telkens doorgeven, zodat UWV de hoogte van haar ww per week kan aanpassen. [...] Op een kwade dag ligt er toch een beschuldigende brief van uitkeringsinstantie UWV in de bus. Wat er mis ging weet Cheryll nog steeds niet, maar volgens UWV heeft ze niet haar salaris in een week in februari vorig jaar doorgegeven. Daardoor heeft ze teveel ww ontvangen; vijfenzeventig euro. Het lijkt redelijk dat UWV aan Cheryll vraagt het teveel ontvangen bedrag terug te storten. Maar onze overheid denkt daar iets anders over tegenwoordig. Want volgens de nieuwe wet heeft Cheryll niet zomaar een foutje gemaakt. Ze heeft haar informatieplicht verzaakt, en daarmee is ze fraudeur. Ze krijgt geen waarschuwing, geen tweede kans, nee, Cheryll krijgt meteen een boete.

Door: Foto: Kort - illustratie Sargasso

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: mystic_mabel (cc)

Uitkeringsfraude voorkomen beter dan bestraffen

ANALYSE - Met de invoering van de Fraudewet 2013 is begin dit jaar de bestrijding van uitkeringsfraude weer strenger geworden. Al dat bestrijden en straffen kost echter tijd en geld die beter besteed zouden kunnen worden aan intensiever contact met de klant.

In Nederland neemt de tolerantie ten opzichte van uitkeringsfraudeurs steeds verder af. In vergelijking met andere westerse landen zijn Nederlanders inmiddels zelfs het minst tolerant ten aanzien van uitkeringsfraude. In het publieke debat hanteert men een steeds hardere toon met als kernboodschap: ‘Fraude is diefstal en moet daarom ook zo hard mogelijk bestreden te worden.’ Als gevolg van deze overtuiging is het handhavingsbeleid steeds nadrukkelijker gericht op opsporing en bestraffing van overtreders. Repressieve middelen als huisbezoeken, camera-observaties en het controleren van sociale media zijn geaccepteerde praktijken geworden.

Fraude is een moedwillige misdaad en fraudeurs zijn criminelen

Politici en bestuurders kiezen nadrukkelijk voor een repressieve in plaats van een preventieve fraudeaanpak. Illustratief hiervoor is de toegenomen controle op zogenaamde ‘softe’ indicatoren. Naast de informatie die klanten moeten verschaffen over hun bankrekeningen of het bezit van een auto, is het ontvangen van een uitkering medeafhankelijk van de mate waarin een klant z’n best doet om een baan te bemachtigen. Zaken als ‘op tijd komen op het sollicitatiegesprek’ en ‘hygiëne- en kledingvoorschriften’ worden gecontroleerd. De rechtmatigheid van een uitkering wordt dus niet alleen bepaald door de inkomenssituatie of woonsituatie van een klant, maar ook door zijn bereidheid om zich te conformeren aan heersende hygiëne- en fatsoensnormen. Het beeld dat zo ontstaat is dat fraude een moedwillige misdaad is en dat fraudeurs criminelen zijn. Uit onze studie ‘Uitkeringsfraude in Perspectief’ blijkt dat nuancering van dit beeld op zijn plaats is. Dit leidt ook tot een ander perspectief op de handhavingsinstrumenten.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Loont uitkeringsfraude?

Is het lonend om uitkeringsfraude te plegen? Waarschijnlijk wel, zegt criminologe Therese Klok (blog).

In deze tijden van crisis, bezuinigingen en werkeloosheid lijkt het een aantrekkelijke optie: uitkeringsfraude. Je vraagt een uitkering aan, vult wat gegevens in, vinkt wat extra vakjes aan en krijgt opeens wat extra euro’s gestort. Misdaadprogramma‘s kunnen er behoorlijk wat afleveringen mee vullen: iemand met een aanvullende uitkering voor rolstoelgebruikers die ondertussen bijklust als aannemer (en op camera wordt vastgelegd terwijl hij met zware stenen sjouwt), een dame die aangeeft alleenstaande moeder te zijn, maar ondertussen woont haar partner bij haar in huis en hebben ze allebei een baantje. Zwartwerken en verzwijgen dat je samenwoont zijn de meest voorkomende vormen van bijstandsfraude.

De cijfers over uitkeringen lopen nogal uiteen. Het lijkt niet helemaal duidelijk hoeveel mensen in Nederland nou echt een uitkering hebben. De ene bron spreekt over 1,4 miljoen mensen die in 2009 een bijstands-, werkeloosheids- of arbeidsongeschiktheidsuitkering hebben. Dat komt neer op ongeveer 12% van de beroepsbevolking. Het CBS heeft het over 292.000 WW-uitkeringen, Mark Rutte zegt in een interview dat er 300.000 mensen in de bijstand zitten. April dit jaar vormde een dieptepunt voor het werkeloosheidscijfer: er kwamen ineens 24.000 werkelozen bij, terwijl dat doorgaans gemiddeld 7000 per maand is. Genoeg uitkeringen in ieder geval om een stuk over uitkeringsfraude te legitimeren.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Quote du Jour | Spy on the poor

Landmark ruling by a Dutch court stops government attempts to spy on the poor. This is a clear victory for all those who are justifiably concerned about the existential threats digital government and digital welfare poses for human rights.

Aldus Philip Alston, VN-Special Rapporteur on extreme poverty and human rights, over de uitspraak van de Haagse rechtbank over SyRI, het geheime profileringsalgoritme waarmee de overheid uitkeringsfraude wil opsporen. Voor SyRI worden een groot aantal persoonlijke gegevens die de overheid heeft van haar burgers gekoppeld en met behulp van een (geheim) algoritme doorzocht op afwijkende patronen. De rechtszaak tegen de Staat was aangespannen door een collectief van burgerrechtenorganisaties en de FNV die de campagne ‘Bij Voorbaat Verdacht’ startten.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.