De onstuitbare neergang van CDA en PvdA

Het ledental van CDA, PvdA en VVD daalt al dertig jaar gestaag. En gelijkertijd daalt ook hun aandeel zetels in de Tweede Kamer. Zonder trendbreuk moeten met name CDA en PvdA hun traditionele rol van grote middenpartij gaan opgeven. Vorige week werden de jaarlijkse tellingen bekend van de ledentallen van de politieke partijen. Helaas beperken die tellingen zich alleen tot de partijen vertegenwoordigd in de Tweede Kamer. Het is een raadsel waarom nergens structureel bijgehouden wordt hoe het volledige partijlandschap er uit ziet, ook op lokaal niveau. Het ledental van de partijen in de Tweede Kamer lijkt zich de laatste jaren te stabiliseren. Maar dit gegeven verhult een geheel andere trend. De traditionele grote 3, CDA, PvdA en VVD, zijn in dertig jaar tijd meer dan gehalveerd van 386.500 naar 154.000 leden.

Door: Foto: copyright ok. Gecheckt 25-10-2022
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De verjonging van de Tweede Kamer

DATA - Tweede Kamerleden zitten niet alleen steeds korter op het pluche, ze zijn ook steeds jonger. In 2010 hadden we de jongste Tweede Kamer ooit met een gemiddelde leeftijd van net iets boven de 44.

Het steeds jonger zijn, zegt natuurlijk weinig over de kwaliteit van de parlementariërs. Maar naast de verjonging valt ook op dat juiste de groeiende groep 65plussers in Nederland juist steeds minder representatie heeft in de Tweede kamer.

Uiteraard zit er een relatie tussen de afnemende ervaring en verjonging. Maar deze is niet helemaal 1-op-1 zoals u kunt zien:

Het kamerlid dat de hoogste leeftijd behaalde was Ch.A. baron de Bieberstein Rogalla Zawadsky, met ruim 84 jaar. Hij stierf in het harnas.
Momenteel is Jan de Wit van de SP de nestor met 66 jaar. Ook het jongste lid komt van de SP. Dat is Farshad Bashir met 23 jaar.

Met dank aan het Parlementair Documentatie Centrum van de Universiteit Leiden voor het handzaam aanleveren van de basisdata van Parlement.com.
De gebruikte dataset was van 22 december 2011. Als meetpunt in de grafieken is voor ieder jaar 20 december gebruikt.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Online petities halen zelden de politiek

Ondanks dat online petities massaal ondertekend worden, halen ze zelden Tweede Kamerleden of bewindslieden. Dat blijkt uit een analyse van ANP en weblog Sargasso van drie miljoen handtekeningen, vrijgegeven door de populaire website petities.nl.

Sinds 2009 zijn er 488 online petities gestart waarvan het uitdrukkelijk de bedoeling was dat ze aan een minister of de Tweede Kamer werden aangeboden. Tien zijn er daadwerkelijk aangeboden aan de Tweede Kamer. Navraag bij de woordvoerders van de ministeries van Binnenlandse Zaken, Veiligheid en Justitie en Volksgezondheid, Welzijn en Sport zeggen dat het er nog geen vijf per jaar zijn. Meestal verwijzen ze de indieners door naar de Tweede Kamer.

Volgens Reinder Rustema, eigenaar van petities.nl, worden petities meestal gestart om media-aandacht te krijgen. Daarnaast onderschatten veel petitionairs hoe moeilijk het is om door middel van een petitie een onderwerp op de politieke agenda te krijgen. ,,Petities zijn onderdeel van een lobbyproces, je moet de weg weten op de vierkante kilometer Den Haag, om een petitie effectief te laten zijn. Indienen, handjes schudden, er achteraan bellen.’’

Rustema vindt het jammer dat zo weinig petities een vervolg vinden. Hij wil daarom binnenkort voor een aantal petities het lobbywerk en indienen overnemen. ,,Petities zijn een belangrijk instrument om contact te leggen en onderhouden tussen politici en burgers over een maatschappelijke kwestie. De enige partij die structureel oppakt en gebruikt is de SP. Als vijftigduizend mensen zich om een maatschappelijke kwestie bekommeren, kan dat voor meer politici interessant zijn om te volgen.’’

Foto: copyright ok. Gecheckt 20-11-2022

PVV en VVD stilste partijen in de Kamer

DATA - De parlementaire pers heeft Rutte wederom verkozen tot de politicus van het jaar. Sargasso kijkt liever naar de harde data en komt dezer dagen met Fitties: interrupties in de Tweede Kamer. Vandaag: de luidruchtigste en stilste partijen en de fractievoorzitters.

De PVV en de VVD waren in het eerste parlementaire jaar na de verkiezingen de stilste partijen in de Tweede Kamer. De twee partijen pleegden de minste interrupties in debatten, terwijl ze wel het meest uitgedaagd werden.

Dit blijkt uit cijfers over de interrupties in de Tweede Kamer, dus wie wie in de rede valt. Dat hebben we automagisch laten turven. De cijfers zijn van het eerste parlementaire jaar onder dit kabinet (zie over methode onderaan) en afkomstig van de PoliticalMashup groep van Maarten Marx aan het Informatica Instituut van de Universiteit van Amsterdam. Lees hier het verhaal van gisteren.

Hoe actief zijn alle partijen?

De oppositiepartijen interrumperen het meest en de coalitiepartijen worden het vaakste in de rede gevallen. Als we kijken naar de totalen per partij valt de koppositie van de SP op. In totaal interrumpeerde de Kamerleden van de SP 1452 keer, bijna 100 keer meer dan de PvdA die twee keer zo groot is.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: copyright ok. Gecheckt 01-11-2022

KSTn | BRIC-landen

Interessant stukje politiek masseren een week of twee geleden. Een middagprogramma voor Tweede Kamerleden over de BRIC-landen (Brazilië, Rusland, India en China). Ging dus niet over mensenrechten of milieu. Maar gewoon over handel en economie. Grote vraag is dan natuurlijk wat de Tweede Kamer hier mee moet? Nou, eenvoudig, overheid toe staan de bedrijven een handje te helpen:

Vele Nederlandse exporteurs zien toenemende afzetmogelijkheden in de BRIC-landen, maar ervaren deze landen als moeilijk toegankelijke markten. Het is daarom verstandig zwaarder in te zetten op economische diplomatie in deze landen. Daarbij is nog wel ruimte voor verbeteringen in het samenspel tussen het Nederlandse bedrijfsleven en de overheid.

Blijf het een boeiend spanningsveld vinden. Bedrijfsleven wil liefs dat de overheid zo min mogelijk regeltjes oplegt, maar als ze ergens wat weerstand ondervinden (van regeltjes van andere landen) dan mag de overheid opdraven. (Ja, ik weet, dit is kort door de bocht).
Overigens zaten er bij de halleluja verhalen over het potentieel van die landen weinig kritische geluiden. Gelukkig hebben we daar andere kanalen voor. Misschien dat de geachte afgevaardigden dit nog even tot zich kunnen nemen.
 
 
En ik ga weer over tot de orde van de dag.
KSTn = Selectie uit recente KamerSTukken.

Update: Toetje. Verslag (MsWord) overleg begroting ontwikkelingssamenwerking (ruwe versie). Onbegrijpelijk dat CDA/VVD dit allemaal accepteert.OSV015-1112_tcm118-225707

Foto: copyright ok. Gecheckt 14-10-2022

KSTn | Professionalisering MBO

Misschien lees ik het verkeerd, maar het recente voorstel voor de professionalisering van de medewerkers van het MBO komt over als de zoveelste onderwijsramp in wording. In al mijn onschuld denk ik bij dit onderwerp dat het hoofddoel is: betere docenten.
Waarom is dan het grootste deel van het voorstel gericht op meer bureaucratie en beter management? Er staat werkelijk geen enkel concreet punt in, anders dan de wens om meer docenten met afgeronde master-opleiding aan te nemen, waarmee direct het niveau van de docenten omhoog zou kunnen gaan.

Omdat ik weet dat de meesten van u te lui bent om de gelinkte stukken te lezen, hierbij ALLE voorstellen op een rijtje:

1. Professionalisering van onderwijspersoneel
• Vanaf 2011 nemen alle instellingen in hun plan voor MBO15–Kwaliteit op hoe en met welk resultaat zij hun onderwijspersoneel in de periode 2012-2015 in staat zullen stellen zich verder te professionaliseren.
• De MBO Raad onderschrijft de ambitie uit het actieplan Leraar 2020 om het aantal master-opgeleide leraren substantieel te verhogen. Het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap stuurt begin 2012 een brief over deze masterambitie naar de Tweede Kamer waarbij onderscheid wordt gemaakt tussen beleid gericht op zittende en nieuwe leraren. Het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap zal de gedachteontwikkeling bespreken met de sociale partners.
2. Bekwaamheid van het management
• In 2012 ontwikkelt de MBO Raad een competentieprofiel voor het management.
Hierin komen de specifieke mbo aspecten tot uiting, zowel de beheersmatige als de onderwijskundige, waaronder in ieder geval leiderschap.
• Voor 1 oktober 2012 stelt de MBO Raad voor alle managers de onderhoudseisen vast.
• Alle instellingen scholen hun managers op basis van de onderhoudseisen.
• Het MBO streeft ernaar dat ook voor managers een registerpilot wordt gerealiseerd in hetzelfde tijdspad als voor de leraren en de instructeurs. Dit register voor managers is een afzonderlijk register en staat los van het register van de coöperatie.
• Alle managers zijn in 2015 in staat tot het houden van gesprekken waarin opleidingsdoelen worden geformuleerd in overleg met medewerkers. Dit wordt zichtbaar doordat op alle instellingen met alle medewerkers functionerings- en beoordelingsgesprekken worden gevoerd en bekwaamheidsdossiers worden onderhouden. In 2013 is sprake van een duidelijke verbetering op dit punt.
3. Kwaliteitsverbetering van het HRM-beleid
• In de instellingsplannen MBO15-Kwaliteit wordt kwaliteitsontwikkeling binnen en tussen teams en instellingen vormgegeven. Onder meer door middel van peer review en kennismanagement.
• De MBO Raad en de HBO Raad maken een afspraak over de gezamenlijke verantwoordelijkheid van ROC’s en lerarenopleidingen voor een goede begeleiding van beginnende docenten in het mbo.
• De uitvoering van het HRM-beleid is verbeterd doordat structureel functioneringsen beoordelingsgesprekken worden gehouden. Bovendien worden de bekwaamheidsdossiers onderhouden. In 2015 is dit op orde. In 2013 wordt een tussenbalans opgemaakt.
4. Instroomroutes personeel
• De MBO Raad draagt in 2012 bij aan de ontwikkeling van een educatieve hbominor voor lesgeven in de beroepsgerichte vakken in het mbo.
• In schooljaar 2012-2013 verbeteren en harmoniseren de MBO Raad en de HBO Raad het zij-instroomtraject voor het mbo.
• De MBO Raad draagt bij aan de verdieping van de uitstroomprofielen van de lerarenopleidingen op basis van het beroepsprofiel docent mbo.
5. Prestatiebeloning
• Een substantieel aantal mbo-instellingen neemt deel aan de experimenten rond prestatiebeloning.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: copyright ok. Gecheckt 26-10-2022

Meest onervaren Tweede Kamer sinds 1860

DATA - Tegenwoordig hoor je met enige regelmaat klagende geluiden over de steeds kortere tijd dat Tweede Kamerleden op de blauwe stoeltjes blijven zitten. Maar is dat ook zo? En is dat dan uniek in de parlementaire geschiedenis? Een stevig potje datakraken was gewenst.

Het onvolprezen historische archief van Parlement.com toonde maar liefst bijna 2500 Tweede Kamerleden die sinds 1815 de stoeltjes bezetten. Bij elkaar hebben ze ruim 8000 periodes in Den Haag en Brussel gezeten.
Vervolgens hebben we in alle jaren vanaf 1815 op 20 november bepaald hoeveel dagen/jaren de dan zittende kamerleden aan ervaring bij elkaar hadden. En dat dan weer gemiddeld. Dit is het resultaat:


Duidelijk te zien is dat na de tweede wereldoorlog de ervaring langzaam maar gestaag afneemt. En sinds dit decennium zitten we op het niveau dat we sinds 1860 niet meer gekend hebben. De huidige Tweede Kamer heeft een gemiddelde ervaring van 4,5 jaar. In 2007 lag het zelfs even onder de 4 jaar. Dat is niet meer voorgekomen sinds 1853.
En niet alleen neemt het gemiddeld aantal dienstjaren af, ook zijn er steeds minder Tweede Kamerleden met meer dan 15 jaar ervaring. Na het vertrek van Bas vd Vlies (bijna 30 jaar in Tweede Kamer) is nu Sharon Dijksma met bijna 15 dienstjaren de langstzittende.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

KSTn | Green Deals

De Tweede Kamer is bedolven onder een stapel voorstellen in het kader van Verhagen’s Green Deal verhaal. En hoewel ieder echt groen initiatief toe te juichen is, blijven er twijfels.

Want is het nou zinvol om een organisatie als Amsterdam International Fashion Week geld toe te stoppen voor het stimuleren van bewustzijn mbt biodiversiteit door middel van drie wedstrijden?
‘The Dutch Field’ is een overkoepelend en interdisciplinaire organisatie. Deze organisatie zal drie industrie gerelateerde businessplancompetities uitzetten waarmee bewustzijn gecreëerd wordt ten aanzien van biodiversiteit en het behoud hiervan.

En zijn het juist KLM en Essent die de meeste hulp nodig hebben? Is het dan niet een handige manier om voor bestaande ontwikkelingen binnen bedrijven wat extra geld en inzet van de overheid los te krijgen? Misschien helpt het, maar misschien is het beter om het geld elders in te zetten en meer effect te bereiken. De financiële sector heeft toch zeker geen hulp nodig bij het opzetten van een groene investeringsmaatschappij? Dan kan de overheid dat net zo goed zelf doen.

Overigens is het beeld niet geheel negatief. Er zitten veel leuke voorstellen tussen. Zoals twee voor structurele aandacht en ondersteuning voor decentrale duurzame energievoorzieningen.
 
 
En ik ga weer over tot de orde van de dag.
KSTn = Selectie uit recente KamerSTukken.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Mogen Kamerleden met ambtenaren praten?

Vandaag overlegt de Tweede Kamer met Minister Donner over de toelaatbarheid van contacten tussen Kamerleden en ambtenaren. Guido Enthoven, directeur van het Instituut Maatschappelijke Innovatie, zet de voors en tegens tegen elkaar af. Het stuk is overgenomen van Publiekrecht & Politiek.

Premier Rutte toonde zich daar begin dit jaar voorzichtig voorstander van, maar minister Donner lijkt daar vooralsnog weinig voor te voelen. Het is één van de meest fundamentele vragen in de informatierelatie tussen wetgevende en uitvoerende macht. Mogen Kamerleden direct toegang krijgen tot die massieve bron van beleidsinformatie die in de hoofden van ambtenaren aanwezig is? Of dient de Kamer juist bewust afstand houden van deze bureaucratische kennis en logica? Het is ook geen gemakkelijk te beantwoorden vraagstuk, omdat het gaat om twee concurrerende argumentatielijnen, elk met een eigen bijna dwingende logica. In wetenschappelijke termen gaat het om twee concurrerende paradigma’s op de toekomst van het openbaar bestuur.

Perspectief staatsrecht

De motieven en argumenten van voorstanders van de bestaande situatie, waarbij contacten gereguleerd worden via de band van de minister, luiden in staccato: Scheiding der machten, de regering regeert en de Kamer controleert. De Kamer moet niet gaan meebesturen. Ministeriële verantwoordelijkheid betekent dat de minister aanspreekbaar is op ambtelijk handelen. De minister vormt het scharnier van informatie tussen departementen en Kamer. Hij moet kunnen beslissen wie een vraag van een Kamerlid beantwoordt: hij zelf of een door hem aangewezen ambtenaar. Ambtenaren worden geacht loyale uitvoerders te zijn van de politieke lijn van de minister en voor zover ze eigen beleidsopvattingen hebben, dienen ze deze naar buiten toe niet kenbaar te maken. Het enige wat hoort te tellen, is de formalisering van ideeën en opvattingen door de minister. De Kamer dient op hoofdlijnen te controleren en kan bij directe contacten met ambtenaren in het bureaucratisch discours worden gezogen en zich gemakkelijk verliezen in details. Het risico dat oppositieleden gaan ‘stoken’ in een departement. Vrij contact kan leiden tot ‘wild-west-taferelen’. Het belang van loyaliteit als richtinggevend principe in het ambtelijk apparaat. Het kan niet zo zijn dat ambtenaren aan Kamerleden het touw leveren waaraan ‘hun’ minister opgeknoopt wordt. Ambtenaren kunnen via de band van de Kamer alsnog ‘hun gelijk halen’ in een strijd die ze op het departement hebben verloren. Het kan leiden tot aantasting van de bescherming van intern beraad, en daarmee een effectieve besluitvorming frustreren, die immers gebaat is met een zekere beleidsintimiteit en een binnen het departement ‘frank en vrije’ gedachtewisseling.

Vorige Volgende