Een einde aan eeuwige wetsvoorstellen?

Met verkiezingen in het vooruitzicht rijst de vraag of werk van het kabinet daarmee niet ongewenst verloren gaat. In nagenoeg alle parlementaire democratieën vervallen wetsvoorstellen namelijk met het installeren van een nieuw parlement onder de werking van de ‘valbijl in het wetgevingsproces’. Is dat niet problematisch voor wetsvoorstellen die al jaren in de pijplijn zitten, zoals het recent ingediende wetsvoorstel inzake de Wet op de politieke partijen? En wat te denken van wetsvoorstellen om te voldoen aan implementatieverplichtingen van de Europese Unie? In Nederland hoeven we ons minder zorgen te maken om onvoltooide parlementaire werkzaamheden, omdat de behandeling van wetsvoorstellen ook na verkiezingen kan worden voortgezet. Maar is dat wel zo gelukkig? De valbijl kent verschillende varianten, maar duidt meestal op het principe dat wetsvoorstellen na verkiezingen van (een kamer van) het parlement vervallen. Dat wetsvoorstellen in Nederland in beginsel eeuwig voortleven – en in de meeste andere landen vervallen met verkiezingen – staat nauwelijks ter discussie. Dat heeft ermee te maken dat (het ontbreken van) de valbijl een technisch principe is dat aansluit bij de politieke traditie en verhoudingen van ieder land. Zo leest de Britse monarch in zijn jaarlijkse King’s Speech een gedetailleerde planning van de regering voor. De daarin opgenomen wetsvoorstellen worden doorgaans voor de ‘deadline’ behandeld, mede dankzij het overwicht van de regering. In Nederland is het daarentegen niet ongebruikelijk dat het niet lukt om afspraken uit het regeerakkoord binnen de zittingsduur van de Tweede Kamer om te zetten in wetgeving. Als verklaring daarvoor geldt een versplinterd kiezerslandschap en een kiesstelsel gebaseerd op evenredige vertegenwoordiging, waardoor het lastig is om meerderheden te vinden en te behouden. Daarbovenop komt dat kabinetscrises de zittingsduur van de Tweede Kamer regelmatig verkorten. Het ontbreken van een vervaldatum voor wetsvoorstellen sluit aan bij deze realiteit. Verkiezingen Ondanks inbedding van eeuwigdurende wetsvoorstellen in de Nederlandse politieke cultuur, kunnen vraagtekens worden geplaatst bij de wenselijkheid ervan. Het ontbreken van de valbijl botst vooral met democratische principes. Democratie gaat ervan uit dat burgers kunnen participeren in politieke besluitvorming. In moderne democratieën, zoals in Nederland, is deze participatie in de regel indirect, in de zin dat burgers via de stembus volksvertegenwoordigers aanwijzen die namens hen besluiten nemen. Via verkiezingen krijgt het electoraat ook de kans om zich uit te spreken over het beleid van het vorige parlement. Dit uitgangspunt van inspraak van het volk komt in het gedrang door wetsvoorstellen die eeuwig voortleven. Kiezers kunnen met hun stem immers afkeuring tonen voor bepaald beleid, maar niet-afgehandelde wetsvoorstellen zullen daarmee niet verdwijnen. Zo ontstaat de mogelijkheid dat een toekomstig, "gewilliger" samengesteld parlement de behandeling van het wetsvoorstel voortzet. Met deze gang van zaken komt van de afkeuring die van een vorige verkiezingsuitslag uitgaat niet veel terecht. Een aanverwant bezwaar volgt uit de situatie dat de Tweede Kamer wordt vervangen nadat deze een wetsvoorstel doorzendt naar de Eerste Kamer. Indien de Eerste Kamer het voorstel aanneemt, kan de daaruit voortvloeiende wet niet per definitie rekenen op gelijktijdige steun van beide Kamers. Daarmee kunnen twijfels ontstaan over het draagvlak voor de betreffende wet. Men kan beargumenteren dat er geen democratische bezwaren zijn als het nieuwe parlement besluit een oud wetsvoorstel voort te zetten. Besluiten van een nieuw parlement ontlenen immers legitimatie aan de verkiezingsuitslag. Begrip van de Nederlandse wetgevingsprocedure leert echter dat dit argument nuancering behoeft. Kenmerkend aan deze procedure is dat behandeling in een gespecialiseerde commissie aan de plenaire behandeling voorafgaat. In deze commissies leveren Kamerleden schriftelijk inbreng ter voorbereiding op het debat en de stemming. Vanuit het oogpunt van de democratie is het wenselijk dat leden hun mandaat ook kunnen "voltooien" met een stem op het betreffende voorstel. Bovendien kan een wijziging van de parlementaire samenstelling ná de commissiefase een zorgvuldige wetsbehandeling schaden. Zonder de werking van de valbijl is het bijvoorbeeld goed denkbaar dat nieuw verkozen vertegenwoordigers plenair punten aanvoeren die haaks staan op, of geheel nieuw zijn ten opzichte van, de inbreng tijdens de commissiefase. Dit terwijl commissies juist een gedegen voorbereiding en diepgang in de wetgevingsprocedure behoren te bieden. Tijdelijkheid Periodieke verkiezingen waarborgen niet alleen dat kiezers afkeuring kunnen uiten en politici kunnen mandateren, maar geven ook uitdrukking aan de gedachte dat tijdelijkheid inherent is aan democratie. In zijn Second Treatise of Government wees John Locke op het gevaar van continue of permanente vertegenwoordiging. Dergelijke vertegenwoordigers zouden zich verheven voelen en daarmee menen een afwijkend belang te hebben van de gemeenschap. Het resultaat is dat de vertegenwoordiging gericht is op het vergaren van meer macht en rijkdom. Daarentegen waarborgt representatie van tijdelijke (pro tempore) aard overeenstemming tussen (de belangen van) vertegenwoordigers en vertegenwoordigden. Inmiddels wordt erkend dat beperkingen in tijd kenmerkend zijn voor de democratie. Tijdslimieten voor gemandateerden alsook voor de wetsvoorstellen waarover zij zich ontfermen, bevestigen dat de samenstelling van het parlement tijdelijk is.

Door: Foto: Schermopname Tweede Kamer Debat Gemist 4 juni 2024 hoofdelijke stemming
Foto: Plenaire zaal Tweede Kamer, foto Dassenman, CC BY 4.0 via Wikimedia Commons.

Kamervragen als campagnemiddel

Met de verkiezingen in aantocht duiken de lijstjes op over welke Kamerleden het meest actief zijn. Wie doet de meeste debatten? Welke partij dient de meeste moties en amendementen in? Nieuwsmedia zoals NOS, de Groene Amsterdammer, en eerder ook Nieuwsuur, RTL en NRC, deden uitgebreid verslag van de ‘prestaties’ in de Tweede Kamer.

Eén belangrijk instrument ontbrak in die verslagen: de Kamervraag. En dat is opvallend want juist het aantal schriftelijke Kamervragen groeide de afgelopen decennia explosief, schrijven Anchrit Wille en Mark Bovens.

Alle dagen Kamervragen

Aan het einde van de vorige eeuw, in 1998, publiceerde voormalig D66-kamerlid Hans Jeekel, een terugblik op zijn Kamerlidmaatschap. Zijn boekje had de omineuze titel ‘Duizend dagen Kamervragen’. Tot zijn grote teleurstelling bestond het Kamerwerk vooral uit het stellen van eindeloze hoeveelheden vragen aan de regering. Toen Jeekel in de Kamer zat werden er nog maar 1500 Kamervragen per jaar gesteld. Figuur 1 laat zien dat het aantal Kamervragen sindsdien is verdubbeld. In 2019 werd een record bereikt met 3078 schriftelijke Kamervragen. Dat zijn gemiddeld 20 vragen op elke parlementaire werkdag.

De grafiek stijgt van ongeveer 250 in 1960 naar 1750 in 1972. Vanaf 1978 daakt get gestaat weer naar ongeveer 700 in de beginjaren 1990. Vanaf 1996 ligt het op ongeveer 1500 en vanaf 2007 schommelt het tussen de 2000 en 3000

Figuur 1. Aantal schriftelijke vragen per jaar, Tweede Kamer 1960-2024 (abs)

Waarom komt die toename vandaan?

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: © Rijksoverheid Kabinet Schoof bordesfoto - foto Valerie Kuypers (foto bewerkt)

Schoof hoeft niet naar meerderheden te scharrelen

COLUMN - De brokstukken van kabinet Schoof hoeven geen meerderheden in de Tweede Kamer bij elkaar te scharrelen om het land te blijven besturen.

Het kabinet leunt op 32 zetels in de Tweede kamer (de gezamenlijke grootte van VVD en BBB fracties). Maar in veel gevallen kan het kabinet rekenen op steun van de rechterflank in de Kamer. Die rechtse groep is samen goed voor 76 zetels. Een krappe meerderheid, maar hoe dan ook een meerderheid:.

PVV (37), VVD (24), BBB (8), FvD (3), SGP (3), JA21 (1)

Zetelroof

De BBB had tot voor kort 7 zetels, maar is een zeteltje rijker geworden dankzij de zetelroof van Agnes Joseph (die recent overstapte van NSC naar BBB).

Het NSC moet trouwens nog vervangers zien te vinden voor de eveneens vertrokken Kamerleden Soepboer en Boomsma, die overstappen naar respectievelijk de Friese Nationale Partij en JA21. OP moment van dit schrijven telt de NSC-fractie geen 19 maar 17 leden.

Het wordt voor Schoof en consorten in twee gevallen pas echt een probleem:
1 – Als een van de oppositiepartijen ter rechterzijde geen steun geeft bij bepaalde besluiten. Wat dat betreft moet het kabinet vooral de SGP en FvD te vriend zien houden.

Foto: Poster Boy (cc)

Terug van zomerreces voor Gaza debat

ANALYSE - Op verzoek van de SP onderbreekt de vaste commissie voor Buitenlandse Zaken de zomervakantie voor een debat over de crisis in Gaza. Het debat is vanmiddag live te volgen via de website van de Tweede Kamer en de app Debat Direct.

De fracties van GroenLinks-PvdA, VVD, D66, CDA, SP, DENK, PvdD, ChristenUnie, Forum voor Democratie en Volt stemden in met het verzoek. De fracties van PVV, NSC, BBB en SGP waren tegen. Van JA21 was geen reactie ontvangen.

Dat was een week eerder wel anders. Een soortgelijk verzoek van GL-PvdA en D66 haalde geen meerderheid.

GL-PvdA, D66, SP, DENK, PvdD, en Volt stemden in met het verzoek. PVV, NSC, BBB en SGP waren tegen en van VVD, CDA, ChristenUnie, FvD en JA21 waren geen reacties ontvangen.

Vertaald naar Kamerzetels (23-juli = verzoek GL-PvdA, D66, 29-juli verzoek SP):

Wat was er in één week veranderd? Het verzoek (23 juli) van GL-PvdA en D66 was aldus gemotiveerd:

Volgens de VN zijn de afgelopen weken meer dan 1000 Palestijnen in Gaza vermoord die in de rij stonden voor voedsel, elke dag sterven mensen door geweld en hongersnood, en de Israëlische regering zet de plannen voor een etnische zuivering voort
Vorige week hebben de Europese ministers van buitenlandse zaken geen enkele sanctiemaatregel ingesteld tegen Israël, in afwachting van verbetering van de situatie. Aangezien daar duidelijk geen sprake van is, willen we een debat met de minister

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Fauxels, via Pexels.

Welwillend Nederland is met veel meer

Ik zeg tegen deze minister: gelukkig is welwillend Nederland met veel meer.

Ik = Stephan van Baarle (DENK), lid Tweede Kamer, de minister = Marjolein Faber, minister van Asiel en Migratie.

Minister Faber moest afgelopen dinsdag (13 mei) opdraven bij het wekelijks vragenuurtje in de Tweede Kamer. Stephan van Baarle wilde namelijk de minister eens aan de tand voelen over haar verbod op uitstapjes naar de Efteling voor jeugdige asielzoekers.

Net zo als haar weigering koninklijke onderscheidingen te verlenen aan vrijwilligers die voor vluchtelingen klaar staan, leverde ook dit weer een ‘ophefje du jour’ op.

Anne-Marijke Podt (D66), in datzelfde vragenuurtje:

Het is natuurlijk een beetje doorzichtig wat de PVV hier doet. Dit is het zoveelste ophefje du jour. De PVV gebruikt dit gewoon weer als een afleidingsmanoeuvre over de rug van getraumatiseerde kinderen.

Maar deze keer waren niet alleen genereerde media en Kamerleden de ophef, ook ‘welwillend Nederland’ begon zich met de zaak te bemoeien. Vrijdag 9 mei werd een petitie gelanceerd om een motie van wantrouwen tegen de minister te bepleiten. Binnen een paar dagen tijd hadden meer dan 60.000 mensen de petitie ondertekend.

Niet veel later waren er meer dan 100.000 ondertekenaars en op moment van dit schrijven (vrijdag 16 mei, 22: 35 u.)  staat de teller op 215.907 handtekeningen. Gisteren groeide het aantal met gemiddeld 3 ondertekeningen per minuut (tussen 12:15 en 22:35 uur).

Foto: De interruptie microfoon in de plenaire zaal van de Tweede Kamer Credit: www.tweedekamer.nl

Laat de Tweede Kamer zelf beperkingen stellen aan het vragenrecht

ANALYSE - door Simon van Oort

Chocoladeletters in de zaterdagkrant. Mondelinge vragen op dinsdag. De oplossing graag al vorige week. ‘Niet alles kan en zeker niet tegelijkertijd’.[1] Het is een goed en wijs advies. Een verkoopbaar antwoord op een Kamervraag is het zelden. Kamerleden erkennen dit probleem.

Voormalig GroenLinks-fractievoorzitter Jesse Klaver wijdde zijn bijdrage aan de Algemene Politieke Beschouwingen van 2019 aan de oproep te stoppen met scorebordpolitiek, met, ‘bezig zijn met de vraag wie het debat wint: wie komt er als winnaar uit, in plaats van dat we kijken naar welke problemen er zijn opgelost’.[2]

Bij de algehele herziening van het Reglement van Orde in 2020 temperde toenmalig Kamerlid van Meenen (D66) de verwachtingen: niet alles liet zich via het reglement oplossen. Een echte aanpak van zaken zou een cultuuromslag vragen.[3] Klinkt mooi, wijs ook. Minder regels, meer samen, schouders eronder en hop, die cultuur veranderen. Nieuw is het niet. ‘We kunnen duizend keer zeggen dat we minder moties en Kamervragen willen, maar dat moeten we dan ook doen’, aldus Kamervoorzitter Frans Weisglas.[4] Dat was in 2004.

Nu bieden in het verleden behaalde resultaten geen garantie voor de toekomst, maar hoopvol stemt dit bepaald niet. Daarom een nieuw voorstel van structurele aard: laat de Tweede Kamer zelf inhoudelijke beperkingen stellen aan het vragenrecht.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: NiederlandeNet (cc)

Tussentijds vertrokken Kamerleden

Niet alleen is de Tweede Kamer hoogst zelden compleet, de Tweede Kamerzetels worden ook regelmatig van andere bemensing voorzien. Sinds de installatie van de huidige Kamer (6 december 2023) zijn 32 Kamerleden geheel of tijdelijk vertrokken en vervangen of opgevolgd door partijgenoten.

Negentien Kamerleden vertrokken om plaats te nemen in het kabinet Schoof. Een gebruikelijk ritueel na verkiezingen en kabinetsformatie.

De mutaties van de overige dertien Kamerleden hielden verband met zwangerschaps- en bevallingsverlof (3x), wisselingen binnen de fractie van een politieke partij (3x), benoemingen in het kabinet omdat andere kabinetsleden opstapten (2x) en Kamerleden die om diverse andere redenen opstapten(5x).

De dertiende mutatie is voor rekening van Lilian Helder. Zij maakte deze week bekend  haar BBB-zetel beschikbaar te stellen en is daarmee het derde Kamerlid dat een coalitiefractie verlaat. Eerder stapten de NSC’ers Femke Zeedijk en Rosanne Hertzberger op.

De meeste wisselingen vonden plaats bij het NSC (4x) en FvD (3x). BBB, D66, GL-PvdA, SP en VVD telden elk 1 mutatie.

Dit zijn ze (onderaan de lijst nog een paar bijzonderheden

8-dec-23: Hanneke van der Werf (D66) gaat met zwangerschaps- en bevallingsverlof, vervangen door Marijke Synhaeve
12-dec-23: Queenie Rajkowski (VVD),gaat met zwangerschaps- en bevallingsverlof, vervangen door Jacqueline van den Hil
12-dec-23: Ilana Rooderkerk (D66) , gaat met zwangerschaps- en bevallingsverlof, vervangen door Tjeerd de Groot
13-dec-23: Sarah Dobbe (SP) wordt beëdigd wegens vertrek Lilian Marijnissen
18-jan-24: Pepijn van Houwelingen (FvD) wordt beëdigd wegens vervanging Freek Jansen
19-nov-24: Ralph Dekker (FvD) wordt beëdigd wegens tijdelijk vertrek Pepijn van Houwelingen
27-nov-24: Folkert Idsinga (NSC) wordt beëdigd wegens vervanging Tjebbe van Oostenbruggen (kabinetsbenoeming)
3-dec-24: Willem Koops (NSC) wordt beëdigd wegens opstappen Femke Zeedijk
3-dec-24: Sander Van Waveren (NSC) wordt beëdigd wegens opstappen Rosanne Hertzberger
17-dec-24: Ria de Korte (NSC) wordt beëdigd, vervangt Sandra Palmen die op 12 december 2024 in kabinet is benoemd als opvolger van Nora Achahbar, die op 15 november was opgestapt
18-dec-24: Marleen Haage (GL-PvdA) wordt beëdigd wegens vertrek Senna Maatoug (werd in december 2024 wethouder in Utrecht)
16-jan-25: Lidewij de Vos (FvD) wordt beëdigd wegens tijdelijk vertrek Thierry Baudet
3-feb-25: Lilian Helder (BBB) stapt op. Martin Oostenbrink volgt Helder op

Foto: Plenaire zaal Tweede Kamer, foto Dassenman, CC BY 4.0 via Wikimedia Commons.

Incomplete Tweede Kamer

COLUMN, DATA - Nu Pieter Omtzigt weer aan het werk is en de vacante Kamerzetels van NSC-leden Hertzberger en Zeedijk ingenomen zijn door Sander van Waveren en Willem Koops, kan de Tweede Kamer weer op volle sterkte de regering contoleren.

Dat valt tegen. Gisteren bijvoorbeeld, waren 130 van de 150 Kamerleden aanwezig. Dat wil zeggen, ze waren ergens in het gebouw. Bij het toch niet onbelangrijke debat over het rapport van de Staatscommissie Demografische Ontwikkelingen 2050 waren alleen de 14 woordvoerders aanwezig.

Andere Kamerleden zaten bij verschillende commissievergaderingen. We nemen aan dat de rest  aan het werk was in de fractiekamers of elders in het gebouw in gesprek met lobbyisten of vertegenwoordigers van (een deel van) het volk.

Maar waar waren de overige twintig Kamerleden dan? Het volk heeft immers gesproken en gezegd dat er op de 150 zetels ook daadwerkelijk 150 mensen horen te zitten.
En zo geschiedde. Op de eerste zitting van de gekozen Kamer. Ze waren allemaal aanwezig om beëdigd te worden. Daarna is de Tweede Kamer geen enkele keer voltallig aanwezig geweest.

Naast de werkbezoeken in binnen- en buitenland waren er de nodige griepjes en snotverkoudigheden, zwangerschaps- en ouderschapsverloven en een enkele burn-out en operatieve maagverkleining.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: peterolthof (cc)

Brussel heeft een grill voor nieuwe bewindslieden – Nederland nog niet

OPINIE - Gisteren is in Brussel een nieuwe Europese Commissie dan toch officieel aan het werk gegaan. Tot vorige week woensdag was het spannend of Comissievoorzitter Ursula Von der Leyen al haar kandidaat-commissarissen met succes door de benoemingsprocedure zou kunnen slepen. Florian van Hout vergelijkt de Brusselse ‘grill’ met de gang van zaken bij de benoeming van ministers in Nederland.

Europarlementariërs van de sociaaldemocratische S&D, het liberale Renew en de Groenen vonden het onverteerbaar dat de rechts-conservatieve Raffaele Fitto vicepresident zou worden. De Italiaan behoort tot Fratelli d’Italia, de partij van de premier Giorgia Meloni, met wie Von der Leyen de banden door Fitto’s benoeming lijkt te willen aanhalen.

In reactie op het verzet tegen Fitto dreigde de Europese Volkspartij het aantreden van de sociaaldemocraat Teresa Ribera als vicepresident te blokkeren. Ze eisten onder meer dat zij aan het Spaanse parlement verantwoording zou afleggen over haar optreden als klimaatminister rond de recente overstromingen in Valencia.

De patstelling werd uiteindelijk doorbroken door een deal tussen de christendemocraten, sociaaldemocraten en liberalen. Na publicatie van een gezamenlijke verklaring over hun constructieve samenwerking besloten de groepen elkaars kandidaten te steunen. Daarnaast werd het takenpakket van de Hongaarse Eurocommissaris Olivér Várhelyi, lid van de radicaal-rechtse Patriotten voor Europa, ingeperkt. De goedkeuring van zijn benoeming was als enige van de andere commissarissen aangehouden. Várhelyi gaat zich richten op Gezondheidszorg en Dierenwelzijn, maar moet de dossiers reproductieve rechten en pandemische paraatheid afstaan aan zijn Belgische collega Hadja Lahbib.

Foto: Schermafbeelding Tweede Kamer Algemene Politieke Beschouwingen september 2024

Laat de ongelakte stukken van Tweede Kamerfracties zien

Het stof over de aanvankelijk zwartgelakte stukken die de Tweede Kamer van het kabinet vroeg, is ondertussen wel neergedwarreld. Maar tijdens de Algemene Politieke Beschouwingen werd ook informatie verstrekt, zonder de bewijstukken er bij te leveren. Informatie verstrekt door een paar Tweede Kamerleden. En niemand die vroeg: dat zegt u nu wel, maar mogen we die stukken dan even inzien a.u.b.?

Woensdag 18 september 2024, tijdens het eerste deel van de Algemene Politieke Beschouwingen, passeerden deze openbaringen:

De heer Eerdmans (JA21, over de Spreidingswet:

(…) die fair share die werd geëist door het vorige kabinet gaat gewoon niet gebeuren. De gemeentes willen het niet. Die mailen ons ook: JA21, alsjeblieft, hou dat tegen

De heer Wilders (PVV), als antwoord op de vraag van de heer Stoffer (SGP) wat Wilders zou kunnen betekenen voor de wereldwijd vervolgde christenen

Ik krijg ook heel vaak mails van mensen uit die (red.: islamitische) landen, die zeggen: meneer Wilders, ga alstublieft door, want veel mensen weten gewoon niet waar ze het over hebben; wij worden vervolgd, vaak mishandeld en soms veroordeeld en we kunnen onze christelijke religie niet uiten. Ik neem het voor die mensen op.

Mevrouw Van Vroonhoven (NSC), in debat met Jetten (D66) over de noodwetgeving voor asiel:

Volgende