After Fracking Ban, France Turns to Offshore Wind. But a Nuclear Phase Out? Sacré Bleu!

Could France, the world’s nuclear leader, be considering a transition away from nukes? Judging from a few recent pieces of news coming out of the country, it’s a distinct possibility. Earlier this month, the French Parliament voted to ban fracking, a controversial drilling method that has enabled a global boom in natural gas. Now, the country is turning its attention to offshore wind – opening up a bidding program for five marine zones that could host up to 3 GW of projects. The first round of bidding is part of an effort to build 6 GW of projects from 2015 through 2020. These two developments come as officials in the country are openly considering a long-term energy plan that would phase out nuclear power over the coming decades. Considering that France gets around 75% of its electricity from nuclear – the highest penetration in the world – this announcement, as reported by Reuters, is significant:

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De transitiefanfare

Als Energietransitie het antwoord is, wat was dan de vraag? Die vraag wordt te weinig gesteld, en misschien nog wel minder beantwoord. We waren het immers toch roerend met elkaar eens dat de energiehuishouding moet veranderen? Omdat olie en gas opraken en zo, en omdat er een piek zit in de olieproductie, en trouwens ook omdat allerlei naargeestige landen onbetrouwbare handelspartners zijn, o ja, en ook omdat het klimaat verandert door uitstoot van CO2. En trouwens, energietransitie kan onze economie er weer bovenop helpen, en biedt kansen voor ons bedrijfsleven. En kolencentrales kunnen toch écht niet meer. En het is zo goed om zelfvoorzienend te zijn, en lollig op zelf zonnepanelen op het dak te hebben. En om de macht van de grote energiemaatschappijen te breken.

Dus …

foto: Bert Haanstra’s Fanfare: uit een ogenschijnlijke kakofonie kan iets harmonieus tevoorschijn komen, maar dat vergt wel een goede regie.

Ja, dus?

Er zijn veel motieven voor energietransitie in omloop. Onder de vlag van ‘een mandje met eindbeelden’ (een metafoor uit de begindagen van de energietransitie) zouden die verschillende motieven eindweegs samen kunnen optrekken. Maar als er écht moet worden doorgepakt, is dat idee niet langer houdbaar. Dan leiden verschillende motieven tot uiteenlopende pakketten maatregelen, met eveneens uiteenlopende mogelijke energiehuishoudingen als gevolg. Niet zo gek, de aloude wet van prof. Jan Tinbergen luidde al zo: iedere afzonderlijke doelstelling heeft een afzonderlijk instrument nodig. Waarom zou dat voor de veelheid van doelstellingen in de energie- en klimaatdiscussie anders zijn?
Het is de hoogste tijd dat eenieder die zich voorstander van een energietransitie vindt man en paard gaat noemen. Waar is het eigenlijk om begonnen?

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Einde kernenergie met consensus en cash

Na de ramp in Fukushima twijfelen steeds meer mensen aan kernenergie. Maar het energievraagstuk is complex en het idee dat we niet zonder kunnen hardnekkig. Ook zware twijfelaars noemen kernenergie ‘noodzakelijk voor de transitie naar duurzaam’. Maar dat kernenergie kostbaar en gevaarlijk is beseffen we inmiddels allemaal. The Blue Economy verzamelt innovatieve ideeën voor een duurzame toekomst. Honderd innovaties die ook nog eens 100 miljoen banen gaan scheppen in de komende tien jaar. Drie van deze innovaties combineert ze nu om een bijdrage te leveren aan een snelle uitfasering van kernenergie. 1. Windenergie zonder nieuwe palen, 2. Zonne-energie zonder subsidie en 3. Waterzuivering combineren met biogas uit huisvuil. De Blue Economy neemt Duitsland als voorbeeld en rekende uit hoe dit concept de huidige kernenergie kan vervangen voor duurzame én veilige varianten die ook nog eens banen creëren. Check: “Nuclear’s exit with consensus and cash” en bekijk de video:

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Studie: 80% CO2 reductie in 2050 haalbaar

Vorig jaar deden de rijke landen op de G8-top in l’Aquila een halfbakken belofte dat ze de uitstoot van broeikasgassen tot 2050 met 80% zouden reduceren. De European Climate Foundation liet kennisinstituten als ECN, KEMA, University of Oxford maar ook grote energiebedrijven, netwerkbeheerders en consultancybureau McKinsey narekenen of dit haalbaar is met de bestaande technieken. Het antwoord was yes we can! Maar omstreden zaken als kernenergie en ondergrondse opslag van CO2 horen dan wel bij de samengestelde oplossing die met name voorziet in zonne-energie in het Zuiden en windenergie in het Noorden van Europa. Om de sterke fluctuaties in de opwekking op te vangen is een forse uitbreiding van het Europese energienetwerk nodig. Met name de verbinding Spanje-Frankrijk die nu nog slechts een capaciteit van 1 Gigawatt heeft zal naar 47 Gigawatt gegroeid moeten zijn in 2050. De jaarlijkse kosten van de Europese energievoorziening zullen stijgen van 30 miljard euro nu naar 65 miljard euro in 2025. Maar nog eens tien jaar wachten/twijfelen/discuzeuren maakt het alleen nog maar duurder: 80 miljard euro.

Dit plan gaat dus uit van bestaande technieken en neemt bijvoorbeeld het plan voor zonnecentrales in de Sahara (Desertec) niet mee. Dat maakt dat de cijfers in de ECF studie nog aan de conservatieve kant zijn: alle toekomstige innovatie zal het plan alleen maar makkelijker haalbaar en/of goedkoper maken. Lees meer op: het NRC, www.roadmap2050, download direct het rapport of bekijk de video:

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Twee positieve berichtjes over uitvindingen die de ondergang van de planeet iets uitstellen

Resultaten uit het verleden bewijzen het: u houdt niet van deprimerende verhalen over de ondergang van de planeet. Enwel daarom twee positieve berichtjes over uitvindingen die deze ondergang wellicht iets uitstellen.

Hybride vliegtuigen
hybridevliegtuigDe motor van huidige propellervliegtuigen is gebaseerd op een ontwerp uit de jaren ’30 en ’40 uit de vorige eeuw. Hoog tijd om deze eens te vervangen. Een Duitse vliegtuigbouwer heeft nu de eerste hybride vliegtuigmotor ontwikkeld. Jawel: in de toekomst zullen er vliegtuigen vliegen op electriciteit. Beter voor het milieu, lekker stil en bovendien een fijne backup optie in het geval dat de brandstof van de conventionele motor op is en voorlopig nog geen landingsbaan in zicht (hoe metaforisch). Hybrid Power Comes to Aviation (Wired)

Biobrandstof uit zonlicht en CO2 en …biofuelco2thingie
Bacterieën die ethanol poepen als je ze zonlicht en CO2 geeft. Waar de waterstof atomen vandaan moeten komen vermeldt het artikel niet, maar een kniesoor die daar op let. De waterstof atomen zijn ook geregeld, die komen namelijk heel verrassend: uit water. De micro-organismen zitten opgesloten in een soort zonnecollectoren en het systeem lijkt derhalve op een kruising tussen de productie van biobrandstof uit algen met de techniek van de fotovoltaïsche cellen. De opbrengst uit proef-opstellingen is hoog dus de titel mag vet worden aangezet: A Biofuel Process to Replace All Fossil Fuels (Technology Review)

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De groene kansen van de kredietcrisis

Deze week kwam het rapport “The Economics of Ecosystems and Biodiversity” [.pdf] wederom in de belangstelling te staan. Hierin wordt gesteld dat de jaarlijkse kosten van ontbossing (en vernietiging van andere ecosystemen) de kosten van de financiële crisis ‘klein bier’ doen lijken. “At between $2 trillion and $5 trillion per year it dwarfs the cost of the current financial crisis which economists gauge at about $1.5 trillion” (DerSpiegel).

Ondertussen ontstaat er wel het idee dat nu overheden voor miljarden moeten bijspringen om de bankwereld overeind te houden dit ten koste zal moeten gaan van beleid op klimaatverandering en duurzame energie. De Financial Times kopte vorige week nog “EU: saving the economy or saving green dreams?”. Ontkenners van climate change en peakoil verkneukelen zich nu al bij het idee dat de financiële crisis groene ambities van de politieke agenda zal stoten. Maar het tegendeel zou wel eens waar kunnen zijn.

De eerste reflex van politici zal waarschijnlijk zijn om te snijden in (zogenaamd kostbaar) beleid op duurzame energie en klimaatverandering. Maar nu het roofkapitalisme haar einde nadert is er juist meer ruimte voor verduurzaming en dat besef zal op den duur ook bij beleidsmakers doordringen (BlogActiv.eu). Het roofkapitalisme dat verantwoordelijk is voor de enorme overshoot in consumptie stond verduurzaming altijd in de weg. Flitskapitaal vloog van oliepalm plantage naar kopermijn terwijl de natuur en lokale bevolking berooid achterbleven. De ecologische en maatschappelijke schade werd nooit meegerekend in de prijs. Vraag naar goederen werd gecreëerd met geleend geld, net zo goed dat ontwikkelingskosten van nieuwe ontbossende en vervuilende projecten werden gedekt met geleend geld. Investeren en projectontwikkelen: gewoon omdat het kan! Het leek een aardig zichzelf versterkend concept als je geen oog had voor de grenzen van wat onze aarde aankan. Nu de motor achter het roofkapitalisme is weggevallen zal ons economisch handelen weer gebaseerd moeten worden op de werkelijke economie en dat biedt perspectieven voor verduurzaming. Of zoals oud Wereldbank econoom professor Herman Daly zegt: “To keep up the illusion that growth is making us richer we deferred costs by issuing financial assets almost without limit, conveniently forgetting that these so‐called assets are, for society as a whole, debts to be paid back out of future real growth.” (TheOilDrum).

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Ryad woedend over Nissan commercial

Maatschappelijke transities gaan vrijwel altijd gepaard met gevestigde machten die hun positie verliezen aan een nieuwe elite. Over het algemeen verloopt dit proces stilletjes maar soms wil de verliezende partij nog wel eens om zich heen meppen. Vooral als de winnaars van de toekomst zout in open wonden wrijven. Gisteren kwam het bizarre bericht van de OPEC naar buiten die vindt dat het gebruik van duurzame energie de vraag naar ruwe olie bedreigt?! Al eerder deze zomer kwamen er klagelijke geluiden uit de luchtvaartsector dat de vliegtax het aantal vluchten zou bedreigen.

Op een iets lager en lachwekkender niveau maar appellerent aan dezelfde machtsstrijd speelt zich een rel af tussen Nissan en Saoedi-Arabië. Een Israëlische commercial voor een elektrische auto waarin een woedende olieprins figureert heeft de toorn van het regime in Ryad gewekt. Israël is al langer opzoek naar een grotere zelfvoorziening in haar energieproductie, elektrische auto’s in combinatie met kernenergie / zonne-energie zouden die wens een stuk dichterbij brengen. Een Saoedische regeringsfunctionaris heeft inmiddels al verklaart dat Nissan straf verdient voor deze ‘racistische’ commmercial. Afijn, kijkt uzelf maar: “May eagles gouge your eyes out!”

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Zomerquote: Best-kept secret of the planet

Tijdelijk verkrijgbaar bij Sargasso: de Zomerquote. Spitsvondige citaten uit de boeken die de redactie leest in de zomermaanden. Minder actualiteitshijgerig dan de gewone Quote du Jour maar juist meer contemplatief, tijdloos en bovenal mijmerig! Mijn zomerboeken zijn echter een weinig mijmerig. Ik schep er genoegen in om aan de rand van het zwembad tussen de zorgeloze Carrie Slee en Heleen van Royen lezers keiharde geopolitieke economie boeken te lezen, voor zover een jonge vader überhaupt nog aan lezen toekomt, onderstaand citaat las ik in ieder geval wel:

“Alas, the commitment to slow the loss of biodiversity by 2010 must be regarded as the best-kept secret of the planet. The goal was set to at least modest fanfare but has now disappeared from the world’s radar screen entirely. The goal has been eclipsed by war, short-term crises, and pervasive neglect, and also by a blindingly misguided debate over the CBD itself.. ..But most important by far, the United States signed but never ratified the treaty – ratification was defeated in the Senate in 1994 by a coalition of farm and ranch groups who defended their grazing rights over conservation of the planet’s biodiversity”.
Common Wealth – Jeffrey D. Sachs blz. 144/145.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Dagsluiting – Bolotnoye

Wakker geworden langs de weg, daarstraks, net na de middag. Zinderend van de vliegen -geen vlieg steekt zo laf als een Russische- en met wat lijkt miljoenen mijlen uitgeholde aardeweg achter en voor ons. Het volk sterft hier zowat. Van heimwee. Naar helden uit de toekomst, naar een ander verleden, een beloofd land – enkel, niemand belooft zelfs dat nog, hier.
Is de Rus religieus? Waarom zou hij, waarom zou hij niet? De enige reden die men ons ooit vertelde kwam vrij vertaald neer op: enkel een religieus kan verkeerd zijn, dus zullen we religieus worden.

Men neemt rituele dopingen aan, kriskras uitgevoerd, lukraak in het landschap, elke gelegenheid te baat nemend. Meestal mannen, jonge pezige mannen met vrees noch uitzicht op beters. Soms loopt het verkeerd af, en veranderen ze in een buitenaards boswezen, met twee slagtanden en een onzichtbaarheidsschild. Heel af en toe kan men ze nog terughalen, maar een transitie hebben ze zonder twijfel doorgemaakt.

De transitie zet zich door.

Dagsluiting

 

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Vorige