Kunst op Zondag | voor piano

Laatst vermeldde een van onze muziekredacteuren een oude opname waarin ‘een bloemstukje op de piano’ voorkwam. De gewaardeerde collega had niet door dat die vaas met bloemen een citaat was. Of de muzikanten het zo bedoeld hadden, of dat het een grapje van de regisseur was, geen idee, maar hier werd ‘Piano piece - A vase of flowers on (to) a piano’ van George Brecht geciteerd. U ziet hier een uitvoering uit 2013 in het destijds failliet gegane NASA (New Art Space Amsterdam). De video kunt u bij 4 minuten wel uitzetten, want dan volgt een warboel omdat men blijkbaar de tecbniek niet onder controle heeft. https://www.youtube.com/watch?v=3vBpeY7LcRg Het is ook jammer dat men het nodig achtte enige tekst en uitleg over George Brecht er doorheen te moeten ratelen. Er is helaas geen enkele uitvoering zonder bijgaand commentaar te vinden. George Brecht verdiende zijn dagelijks brood bij farmaceuten als Pfizer (!) en Johnson & Johnson, maar is bovenal bekend als een van de eerste Fluxuskunstenaars. Fluxus was een experimentele beweging, opgericht door George Maciunas, sterk beïnvloed door de ideeën van John Cage. Cage schreef de vermaarde stiltecompositie 4’33”en wordt tevens geroemd als de ‘godfather’ van de  geprepareerde piano. Zijn eerste stuk voor geprepareerde piano: Bacchanale (1940). https://www.youtube.com/watch?v=DJ1RN2shxKc George Maciunas componeerde het tot de verbeelding sprekende pianowerkje ‘Piano piece No. 13’ (voor piano , hamer en spijkers - Performer nails down each key of the keyboard), hier uitgevoerd door Sonic Youth. https://www.youtube.com/watch?v=832ApdjhMcs Ook schreef Maciunas twaalf stukken voor piano, opgedragen aan weer een andere Fluxuskunstenaar: Nam June Paik. Ook daar komt de vaas met bloemen in terug. Nam June Paik is vooral bekend van zijn videowerken, al dan niet geïntegreerd in andere media. Hier zijn Piano Piece (1993). https://www.youtube.com/watch?v=opug8uW21eU Ter gelegenheid van het 50-jarig bestaan van de Fluxusbeweging voerden een aantal Fluxusveteranen, waaronder ´onze´ Willem de Ridder, een tamelijk vrije interpretatie uit van ‘Piano Activities’ (1962), een compositie van Philip Corner, ook een van de uitvoerenden. Het eigenlijke werk begint op 2 min. 10. https://www.youtube.com/watch?v=ThIexgXllyo Weer een andere Fluxusgrootheid: La Monte Young, schreef in 1960 een reeks pianocomposities, waaronder Piano Piece for Terry Riley (Push the piano up to a wall and put the flat side flush against it. Then continue pushing into the wall. Push as hard as you can. If the piano goes through the wall, keep pushing in the same direction regardless of new obstacles and continue to push as hard as you can whether the piano is stopped against an obstacle or moving. The piece is over when you are too exhausted to push any longer). https://www.youtube.com/watch?v=ODOKi6oY7Fs Al die Fluxus pianowerken zijn prachtig en vooral leuk, maar misschien heeft u nu behoefte aan een iets toegankelijker pianowerkje. Omdat we via La Monte Young bij Terry Riley zijn uitgekomen, eindigen we met een fijn stukje ragtime: ‘The Walrus in Memoriam’(1993). https://www.youtube.com/watch?v=-b_lM8Zgkjg

Closing Time | In C – The Corona Version from Sweden

Het Helsingborg Symphony Orkest nam het initiatief om muzikanten uit heel Zweden virtueel samen te brengen (in maart 2020), als symbool voor samenwerking, creativiteit en optimisme tijdens de Covid-19-pandemie.

Ze spelen ‘In C’, gecomponeerd in1964 door Terry Riley dat hier in verschillende stijlen voorbij komt.

‘In C’ werd voor het eerst uitgevoerd door die andere grote minimalist Steve Reich en een aantal musici die goed thuis waren in geïmproviseerde, experimentele en elektronische muziek.  Onder andere Jon Gibson (saxofoon), Pauline Oliveros (accordeon), Stuart Dempster (trombone), Morton Subotnick en Warner Jepson (synthesizers).

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Horia Varlan (cc)

Kunst op Zondag | In C

Bent u uiterst goed gestemd vandaag? Mooi, dan staat u in C majeur. Dat wil zeggen: als u in de romantische opvatting gelooft dat aan toonsoorten karaktereigenschappen of gemoedstoestanden kunnen symboliseren.

C majeur, of C groot, staat meestal voor kracht, vreugde, overwinning. C majeur is de lolbroek onder de toonsoorten. Waarschijnlijk ook de meest gespeelde toonsoort, al was dat alleen maar omdat iedereen die muzieklessen neemt als eerste die toonsoort voor zijn kiezen krijgt.

Een misvatting die de wereld niet uit te krijgen is. Iemand die pianoles krijgt zou eerst eens vrij en onbevangen alleen de zwarte toetsen moeten beroeren. Klinkt altijd goed, wat je ook doet. Maar vijf tonen in plaats van de acht die in C majeur zitten. Muziektheoretisch gedacht zit je dan wel in ingewikkelde toonsoorten te vingeren.

Gitaristen zouden in E mineur moeten beginnen. De eerste en laagste snaar is een E en een E mineur akkoord pak je makkelijker dan een C akkoord. Beginnende violisten beginnen het best in A majeur. En sommige blazers worden geleerd misleidend bezig te zijn. Op papier mag er dan een C majeur toonladers staan, in werkelijkheid hoor je een Bes- of een Es toonladder.

Dat is allemaal technische praat. Waarom sfeer, karakter of folkloristisch-psychologische symboliek aan een toonsoort hangen?

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.