Subsidieer geen blogs, maar aggregeer ze

Het fijne van een filterbubbel is natuurlijk dat je af en toe verschrikkelijk met zijn allen opgewonden kunt zijn over dingen die vreselijk belangrijk zijn en die niemand interesseren. De aanleiding was vorige week een stuk waarin de wetenschapsjournalist Maarten Keulemans van de Volkskrant de wetenschap opriep om bloggers serieus te nemen. Hij richtte zich aan het eind van dat stuk specifiek tot de voorzitter van NWO: Kom, Stan Gielen, stop je geld waar je mond is, om er ook eens een anglicisme tegenaan te gooien. Het is 2018, wordt het onderhand niet eens tijd de academische blogs fatsoenlijk te ‘waarderen en te belonen’ voor hun ‘maatschappelijke impact’? Met op zijn minst een vergoeding voor zaken als vormgeving en hosting, of beter: een beurs die wetenschappers kunnen aanvragen, net zoals ze dat doen voor hun onderzoek? Oudheidswetenschapsblogger Jona Lendering kwam met enkele interessante kritische kanttekeningen (hoe behoud je de vrijheid als je je gaat onderwerpen aan een subsidieregime, met aanvragen, toetsingscommissies en criteria?)  Taalkundeblogger Marten van der Meulen was meer onverdeeld enthousiast, al pleitte hij ook voor subsidie voor andere vormen van wetenschapscommunicatie.

Foto: Opgelet, onderstaande tekst kan sporen van ironie bevatten

KRAS | Shell

Shell is een stervend bedrijf dat met subsidiegeld overeind gehouden moet worden. Een mevrouw van het bedrijf verscheen gisteren op televisie om dat min of meer toe te geven. Allemaal keurig netjes met de belastingdienst geregeld, betoogde ze, en netto zat er best nog een financieel plusje in voor Nederland als hoofdkwartier van wat ooit het grootste bedrijf ter wereld was. De treurigheid spatte ervan af.

Op zich heeft Shell een prachtige R&D-afdeling tjokvol duurzame ideeën. Het runt bijvoorbeeld een van ’s werelds grootste zonneprojecten in Oman. Maar volop voor de eenentwintigste eeuw gaan, ho maar. En u weet, als een bedrijf zich vastklampt aan de status quo, als het lef en de ondernemingszin eruit zijn, dan is de ondergang een kwestie van tijd. De Nederlandse regering zou Shell op termijn een grote dienst bewijzen door de belastingschroeven aan te draaien. Subsidies faciliteren het dode spoor waarop het bedrijf zit.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Tax Credits (cc)

Geldstromen vanuit Brussel voor onderzoek

DATA - Soms moet je even naar het buitenland om met een scherpe blik te kunnen kijken naar Nederland. Een groep Zweedse studenten verbonden aan het KTH the Royal Institute of Technology ontwikkelden een visualisatie van de Europese subsidies voor onderzoek (Horizon 2020). Als je Nederland selecteert krijg je onderstaand plaatje. Meer dan 2000 projecten, 100 organisaties en 122 landen waarmee Nederlandse instellingen samenwerken.

Het grootste project kreeg bijna 30 mln, waarvan 30% naar Stichting Wageningen Research gaat. Bij doorklikken op projecten krijg je ook prachtige visualisaties.
klik voor groter beeld

Bron: Vinnova (2017). h2020viz.vinnova.se, signed grants from eCORDA, date of the release 23-05-2017.

Een mooie toepassing van zogenaamde “Sankey-diagrammen” die goed past bij de data. Een kritische kanttekening: de kleurstelling doet nogal afbreuk aan deze visualisaties.

Via Onderwijs in grafieken.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Zomerscholen: gesubsidieerde vercommercialisering

OPINIE - Een initiatief van het ministerie van OC&W om het aantal zittenblijvers te verminderen, zorgt ervoor dat de kwaliteit niet kan worden gewaarborgd. Het ministerie van Onderwijs verstrekt dus een miljoenensubsidie voor oncontroleerbaar onderwijs betoogt leraar Steven Geurts.

Jaarlijks doen 45.000 leerlingen in het VO het jaar over. Dat is met zo’n €300 miljoen aan kosten een dure operatie. Staatssecretaris Dekker kwam daarom met een maatregel in de strijd tegen zittenblijvers: hij trekt vanaf de zomer van 2016 €9 miljoen uit om zogeheten zomerscholen te financieren. Scholen kunnen zelf een subsidieaanvraag doen en hun leerlingen in de zomer- of meivakantie extra onderwijs bieden. Per leerling is €500 beschikbaar.

Voor scholen is het gezien de bekostiging, cao en hoge werkdruk relatief ingewikkeld om een eigen docent in lesvrije weken aan het werk te zetten. Het is dan ook geen verrassing dat vooral externe instituten worden ingezet om de zomerschool te draaien. De branchevereniging van huiswerkinstituten LVSi schatte dat zo’n 75% van de zomer- en lentescholen worden verzorgd door een commercieel bureau. Precieze cijfers zijn er niet.

Het is niet nieuw dat commerciële instituten worden ingezet om de gaten te vullen. De commercialisering is het onderwijs ingeslopen. Werd er in mijn tijd (eindexamen in 2005) nog lacherig gedaan over examenleerlingen die via universiteiten en Luzac hun “diploma kochten”, tegenwoordig ben je als examenkandidaat een minderheid als je géén commerciële examentraining volgt. Wie niet kan betalen heeft pech. Leren voor school doen leerlingen ergens anders. Dit schaduwonderwijs maakt de kansenongelijkheid groter.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Peter Eimon (cc)

Kunst op Zondag | Hypochonders

We leven in een tijd vol hypochonders. Ze leiden een  bloeiend, maar ziekelijk leven in de media. Bang voor alles en alles is een ziekte.

Dat schoot door mijn hoofd toen ik de hypochonders zag fulmineren over de subsidie die popgroep De Staat kreeg toegewezen. Alsof voor het eerst een popgroep subsidie kreeg. Alsof De Staat de enige popgroep is die een bescheiden financiële ruimte krijgt om zich verder te ontwikkelen.

Popgroepen vragen regelmatig subsidie aan en krijgen die ook. Voor het maken van een clip, voor speciale projecten.

Melle de Boer en zijn band Smutfish kreeg van het Fonds voor de Podiumkunsten subsidie voor een tour langs filmhuizen. Muziek van  Smutfish met projecties van De Boers tekeningen. Dit jaat staat een theatertour op stapel waar het album ‘Smetvis’ wordt gepresenteerd (de Engelstalige liedjes van Smutfish vertaald in het Nederlands door mensen als Freek de Jonge, Bart Chabot, Frederique Spigt en  Levi Weemoedt. Hiervoor heeft Smutfish een zeer bescheiden subsidie ontvangen.

Het Mediafonds verstrekt subsidies voor het maken van videoclips. De Staat heeft daar al eens gebruik van gemaakt.

Dat het popmusici niet wordt gegund heeft volgens mij twee redenen: popmuziek wordt als commercieel gezien en dient zichzelf dus te bedruipen. Een veel te nauwe opvatting over popmuziek, die getuigt van onwetendheid over wat popmuziek nog meer is dan de dagelijkse riedels op de radio.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Israël: 33% minder subsidie voor instellingen die niet in nederzettingen optreden

NIEUWS - De Israëlische minister van Cultuur en Sport, Miri Regev,  heeft de culturele instellingen van het land maandag een formulier laten sturen waarop ze moeten aangeven of ze vorig jaar wel of niet uitvoeringen hebben gegeven in de nederzettingen op de Westoever (of in Galilea of de Negev). Het formulier is gekoppeld aan een nieuwe richtlijn van de minister, die in april werd ingesteld. Daarin werd gesteld dat instellingen, die niet op deze plaatsen hebben opgetreden, 33% minder subsidie zullen krijgen. Bovendien worden optredens in de nederzettingen beloond met een bonus van 10%.

Het formulier werd gestuurd naar theatergroepen, orkesten, en dansgroepen. Ze moeten het terugsturen voor 16 juli. Afzender was het Centrum voor Culturele Informatie en Research van de firma Pilat, dat voor het ministerie van Regev data verzamelt. De informatie zal worden gebruikt om de kortingen/bonussen op de subsidies nog dit jaar met terugwerkende kracht toe te passen.
Dat wil zeggen als het Israelische Hooggerechtshof er geen stokje voor steekt.

Vrijheid van optreden

Verschillende leiders van culturele instellingen hebben hun boosheid over deze aanpak geventileerd. Onder meer omdat het de vrijheid ontneemt aan de instellingen om zelf te bepalen waar ze optreden. Het Forum van Culturele Instellingen heeft tegen de beslissing een verzoekschrift ingediend bij het Hooggerechtshof, waarover het Hof zich maandag zal beraden. Daarin wordt onder meer het element aangevochten om met terugwerkende kracht de nieuwe criteria te hanteren, met het argument dat de instellingen hun lopende programma’s mede op basis van al toegekende subsidies hebben gebaseerd. De nieuwe richtlijn kan daarom pas effectief kan worden per 1 januari 2017, aldus het bezwaar.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Frontale cortex levert subsidie op

COLUMN - breinlerenEen psychologische verklaring wordt plausibeler als in die verklaring neurowetenschappelijke termen worden gebruikt, zoals frontale cortex of gebied van Broca of pFC – ook als die termen alleen maar staan in speciaal toegevoegde stukjes die logischerwijs niets bijdragen aan de verklaring. Dezelfde truc werkt niet met termen uit de sociale wetenschappen (stimulus for social interaction) of uit de natuurwetenschappen (FOX2P). Dat blijkt uit een nieuw artikel in het Journal for Cognitive Neuroscience.

De auteurs deden een onderzoek waarin studenten verklaringen van psychologische verschijnselen moesten lezen die dus onder andere op deze manier gemanipuleerd werden. De auteurs van het onderzoek concluderen uit de resultaten dat het niet alleen gaat om het wetenschappelijke prestige van de neurowetenschap, want dan zouden de (andere) natuurwetenschappen ook goed doen.

Kennelijk, zeggen zij, kennen mensen een zeer grote waarde toe aan de gedachte dat het brein de motor is achter onze geest – dat alle psychologie uiteindelijk tot neurologie kan worden gereduceerd. Dat is onder andere aantrekkelijk omdat je dan één eenvoudige bron van alles kunt aanwijzen: de neurale netwerken. Dat het brein een rol speelt in de werking van de geest, zal niemand ontkennen. Het voordeel van neuronaal reductionisme is dat je zegt dat het de enige rol speelt die er te vergeven is.

Volgende