AI als stemhulp

Met nog een week te gaan tot de Tweede Kamerverkiezingen, telt ons overzicht van stemwijzers en stemhulpen meer dan 30 tools en overzichten die je helpen je stem te bepalen. Naast de bekende StemWijzer en meerdere varianten van het Kieskompas, zijn er zeven kieswijzers met stellingen over specifieke onderwerpen en nog eens zeven stemhulpen die je stem bepalen op basis van historisch stemgedrag van partijen in de Tweede Kamer in de afgelopen jaren. We vonden daarnaast vijftien overzichten van standpunten op specifieke onderwerpen zoals klimaat, vrouwenrechten, duurzame economie, open overheid en mensenrechten. De opkomst van generatieve AI die zelf teksten en beelden kan maken – denk aan ChatGPT en DALL-E – zorgt uiteraard voor een aantal nieuwe stemhulpen gebaseerd op AI. Kieswaizer, gemaakt door een softwarebedrijf, is de meest experimentele AI-tool die we tegenkwamen. Na het beantwoorden van tien door kunstmatige intelligentie gegenereerde vragen worden de antwoorden geanalyseerd met behulp van AI en rolt er een persoonlijke stemadvies uit. In de disclaimer lezen we: “geen garanties voor de juistheid, volledigheid of geschiktheid van de verstrekte informatie.” WijsStemmer [edit: is inmiddels offline] is een AI-chatbot die vragen beantwoordt over de verkiezingsprogramma’s, met verwijzingen naar de relevante passages in de verkiezingsprogramma’s. Je kunt ook kiezen voor ‘simpele taal’ maar ons viel op dat deze versie niet altijd het volledige standpunt weergeeft. De AI-stemwijzer is een simpele tool die je helpt met het doorzoeken en vergelijken van verkiezingsprogramma’s. Het meest verrassend is de AI-toepassing van de Stichting Politieke Academie die met behulp van DALL·E 3 - een AI die beelden creëert uit tekstuele beschrijvingen - verkiezingsprogramma’s visualiseert. Het overzicht van alle 30+ stemhulpen is hier te vinden. Aanvullingen en correcties ontvangen we graag via ons contactformulier, dan passen wij de lijst aan.

Door: Foto: James Royal-Lawson (cc)
Waan van de dag

Rechtsstaat en mensenrechten in verkiezingsprogramma’s

, door

Ons overzicht van stemwijzers en stemhulpen is weer aangevuld. Een door de Nederlandse Orde van Advocaten (NOvA) ingestelde commissie heeft net als bij voorgaande verkiezingen een groot deel van de verkiezingsprogramma’s langs de rechtsstatelijke meetlat gelegd: bij tien van de achttien onderzochte partijen zijn voorstellen aangetroffen die de toets aan de minimumnormen van de rechtsstaat niet kunnen doorstaan. In 2021 gold dit voor zeven van de veertien onderzochte partijen. Amnesty International presenteert een ‘mensenrechtenwijzer’ met een overzicht van standpunten van partijen met betrekking tot dertien stellingen. En er is een tweede Jongerenkieswijzer, waarbij je (met de mobiele versie) door twintig stellingen heen kunt swipen.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Patrick Rasenberg (cc)

Kiezen uit 34 stemwijzers

, door

Gisteren deelden we op Twitter mee dat er inmiddels maar liefst 33 stemwijzers online zijn – naast het bekende Kieskompas werden deze week onder meer ook de Burgeragenda (van De Goede Zaak), een beoordeling van partijprogramma’s op het thema duurzame economie door MVO Nederland en de Woordwijzer (op basis van woorden die voor het eerst in de Tweede Kamer zijn gebruikt) gelanceerd. Daar kwam na onze tweet de 34e nog bij, de Technologie kieswijzer.

Terecht reageerde iemand dat we onderhand een stemwijzer nodig hebben die de passendste stemwijzer kiest… In ons overzicht geven we enige aanwijzingen voor die keuze: de ene stemwijzer is de andere niet. In het algemeen hebben wij meer vertrouwen in stemwijzers die een wetenschappelijke basis hebben, maar ook op die instrumenten valt wat af te dingen – lees bijvoorbeeld de kritiek van Simon Otjes op StukRoodVlees op het Kieskompas. Maker André Krouwel verdedigt hier de keuze voor partijen die wel en niet worden meegenomen – JA21 wel, BIJ1 niet – maar het blijft natuurlijk arbitrair. Want waarom afgaan op peilingen, die, zoals Krouwel zelf zegt, geen rekening houden met het feit dat veel mensen pas op het laatste moment beslissen, als je ook kunt afgaan op, bijvoorbeeld, uitslagen op gemeentelijk niveau (BIJ1, NIDA wel, JA21 niet).

Foto: copyright ok. Gecheckt 21-03-2022

StemWijzer: ‘Alles normaal!’

, door

COLUMN - Mensen uitschelden voor jood of homo. Of omdát ze jood of homo zijn. Moslims discrimineren. Dwangarbeid:
De StemWijzer vertelt ons wat normaal is in dit land.

Screenshotje van stelling 22 van de StemWijzer:

stemwijzer screenshot kolencentrales

StemWijzer: Wil je dat ik de deur open laat?
OndernemersPartij: Nee, ik wil hem zo snel mogelijk dicht.
StemWijzer: Oh, je weet dus niet wat je wilt.
OndernemersPartij: Nee man! Dicht! Ik wil hem dicht!
StemWijzer: Je bent het dus niet eens, en niet oneens. Ik doe wel op een kiertje ok?
OndernemersPartij: Focking hel! Idioot! Het vriest! DOE DICHT!
StemWijzer: Jaja, rustig maar, ‘geen van beide’ dus. Als het je toch niet uitmaakt laat ik hem wel open.

Twee dagen later.

Een halfbevroren zwaargewonde man wordt van de snelweg gehaald door de politie. Men vraagt de goedgeklede maar besmeurde O.P. hoe hij daar terecht komt. Waar is zijn auto?
O. vertelt in shock hoe hij met S.W. op weg was naar een wedstrijd met andere “partijen”, toen S. plotseling midden op de snelweg stopte.

“Hoe wil je verder reizen?” riep S.: “Met de auto of de motor?”
“Nou, met de auto graag”, had O gezegd. “Doe normaal, we zitten toch in een auto? Met de auto dus! Welke motor? Er is geen motor, auto, auto!”
“Okay, ik hoor je mattie, geen van beiden dus!”

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Waan van de dag

Weer een update overzicht stemwijzers TK2023

, door

Het Kieskompas ‘met een vleugje regio’ is online, hoewel het aandeel ‘regio’ in de 30 stellingen nog steeds zeer gering is, maar misschien is dat ook wel een juiste weergave van het politieke landschap. Verder hebben we in de afgelopen dagen ook YoungVoice toegevoegd, de stemwijzer van ProDemos voor jongeren, en overzichten van standpunten over natuur en meer democratie. Vandaag komt ook de Dierenkieswijzer online. Aanvullingen ontvangen we graag via ons contactformulier.

Foto: barnism (cc)

Poep en participatie

, door

ACHTERGROND - Op welke partij moet ik komende woensdag bij de gemeenteraadsverkiezingen stemmen? Denk aan de volgende punten voordat u een keuze maakt.

Het is niet altijd gemakkelijk het niveau van het politieke debat te verdragen. Lokaal gaat het vaak over hondenpoep en vieze schoenen. Dat mag wel even, maar toch niet al te lang.

Waarover moet het dan gaan? Als u nog lokaal in debat gaat, denk dan aan het volgende. Als u al in het stemhokje staat, overweeg dan dit.

Het gemeentelijk huishoudboekje

Veel mensen zijn niet gerust op de gemeentelijke boekhouding. Het is een terechte zorg en een belangrijk thema. De gemeente moet de boekhouding op orde hebben en de uitgaven onder controle hebben.

De uitgaven onder controle betekent dat de gemeente geen grote problemen heeft bij het laten sluiten van inkomsten en uitgaven. Als de spanningen groot zijn en het wil niet vlotten, dan moet u goed kijken naar de partijen die daarvoor verantwoordelijk zijn.

Mooi thema zijn de reserves van de gemeente: het waren sombere tijden, dus vrijwel overal zijn die reserves teruggelopen. Daar zijn reserves ook voor, dus krimp in sombere tijden mag. Maar de vraag is hoeveel? Wat zegt de gemeentelijke accountant ervan? Of een vergelijking met een buurgemeente?

Foto: screenpunk (cc)

De PVV-kieswijzer

, door

OPINIE - Nou nou, dat was lachen zeg, die PVV-kieswijzer, met zulke geweldig grappige vragen als ‘U struikelt. Wie geeft u de schuld?’ en dan als opties de moslims, de Grieken of de publieke omroep. En wat een hoogtepunt van humor werd toch bereikt met ‘Hoeveel is drie keer vijf?’ (Ongeveer tien; de Polen pikken onze banen in; beide antwoorden zijn juist.)

Het probleem met dit project van de VPRO is niet eens zozeer dat het ongrappig is, maar dat het volkomen verkeerd is gericht. Satire werkt alleen als ze correspondeert met de werkelijkheid, ja kan doorgaan voor een maar weinig overdreven schets. Ter navolging van Kees ’t Hart is zo overtuigend omdat de beschreven types werkelijk bestaan kunnen. Multatuli’s dominee Wawelaar, die min of meer had kunnen bestaan, is overtuigender dan Batavus Droogstoppel, die té overdreven is.

De mensen die op de PVV stemmen zijn niet zo dom als ze in deze mislukte satire worden weggezet. Ze mogen dan geen hoge opleiding hebben, ze weten heel goed hoeveel drie keer vijf is. En ze weten ook wat bureaucratie is en wat benzineprijzen zijn.

Ze weten bovendien verdraaid goed dat de globalisering hoogopgeleide winnaars en laagopgeleide verliezers heeft, en ze weten dat zij behoren tot de tweede groep. Ze weten verder dat de winnaars een achilleshiel hebben: ze hebben hun opleidingen te danken aan de Nederlandse belastingbetaler, maken nu deel uit van een internationaal netwerk, doen weinig terug voor die belastingbetaler en denken ook niet graag over de voor hen zo profijtelijke ongelijkheid.

Steun ons!

Mededeling

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Waan van de dag

Update overzicht stemwijzers TK2023

, door

Vanaf vandaag kan het Kieskompas weer ingevuld worden en daarmee telt ons overzicht van stemwijzers 20 actieve stemhulpen. In tegenstelling tot de StemWijzer en veel andere stemhulpen geeft het Kieskompas geen ranking van partijen maar laat het je eigen positie en de positie van partijen zien in het ‘politieke landschap’ dat wordt weergegeven als een assenstelsel met twee dimensies: een sociaal-economische dimensie (links/rechts) en een sociaal-culturele dimensie (progressief/conservatief). Er zijn aparte Kieskompassen voor de thema’s wonen, zorg en energie en er is een Kieskompas met gesproken tekst en uitleg van moeilijke begrippen. Nieuw is ‘KiesHart’ waarmee je kunt ontdekken op welke politicus je het meest lijkt qua ’type mens’. Aan het overzicht van stemwijzers hebben we ook diverse overzichten en analyses van standpunten over specifieke thema’s toegevoegd (o.a. feministische onderwerpen, duurzame economie en beleid rondom ongedocumenteerde mensen).

Waan van de dag

Overzicht stemwijzers TK-verkiezingen 2023

, door

De StemWijzer van ProDemos is weer gelanceerd en dat is een goed moment om ook onze handige overzichtspagina te lanceren van alle stemwijzers, stemhulpen en andere behulpzame initiatieven rondom de Tweede Kamerverkiezingen op 22 november 2023. Momenteel tellen wij negen actieve stemwijzers, waarvan vier op basis van historisch stemgedrag van partijen in de Tweede Kamer. Ook zijn er al enkele stemhulpen over specifieke onderwerpen (klimaat, seksualiteit, technologie) online. Een nieuw initiatief is de AI-chatbot waarmee je met verkiezingsprogramma’s kunt chatten, hoewel die helaas wat kuren heeft. Op 30 oktober wordt ook het KiesKompas weer gelanceerd. Aanvullingen en correcties ontvangen we graag via ons contactformulier, dan passen wij de lijst aan. We wensen een ieder veel stemwijsheid!

Volgende