Het treurige lot van de Venezolaanse cacao-industrie

Venezolaanse cacao staat wereldwijd bekend als een product van de hoogste kwaliteit. Chocolademakers uit Europa beconcurreren elkaar meedogenloos om toegang te krijgen tot de Venezolaanse markt en zijn bereid aanzienlijke sommen geld neer te leggen voor dit unieke product. Desalniettemin brengt het land tegenwoordig niet veel meer cacao voort dan drie eeuwen geleden: minder dan één procent van de wereldwijde productie. Al bijna een eeuw lang, tot op de dag van vandaag, is olie 's lands voornaamste exportproduct. Ondanks uitgestrekte vruchtbare gronden kreeg de olie-industrie altijd voorrang van overheidswege en moest Venezuela zelfs voedsel importeren. Dictator op dictator wist zichzelf aan de macht te houden dankzij de enorme olieopbrengsten met als laatste incarnatie Hugo Chávez die de afgelopen jaren grootste sociale werken opzette, grotendeels gefinancierd door een almaar stijgende olieprijs.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Gevangen zitten met leerdoelen voor een betere toekomst

gevangenis‘Voor iedere gedetineerde moet een zo passend mogelijke straf gevonden kan worden. Het moet mogelijk zijn gedetineerden te veroordelen tot het behalen van een leerdoel, bijvoorbeeld het leren lezen, schrijven en rekenen.’ Een vrij milde, utopische benadering uit 2004. Wat zou u ervan zeggen?

Nog een paar fragmenten uit de thesis: ‘Ik kwam tot de conclusie dat ik het een vooruitgang in het gevangeniswezen zou vinden wanneer een gedetineerde niet langer meer louter wordt veroordeeld tot een vooraf vastgestelde tijspanne, maar ook tot een leerdoel. De detentie duurt dan totdat het leerdoel wordt bereikt.’

En verderop: ‘Het merendeel van de gedetineerden is tussen de 20 en 35 jaar oud en ik wil hen graag de bagage mee geven waardoor zij een beter aangepast bestaan in onze hoogontwikkelde samenleving kunnen vervullen en zo hun potentieel kunnen benutten. Eigenlijk is het systeem dat ik voorstel een socialistische vertaling van de disciplinering van ruim twee eeuwen geleden, naar de huidige sterk geïndividualiseerde tijd.’

Het plan klinkt niet eens slecht. Ik zou er misschien voor tekenen.

Fleur Agema, Tweede Kamerlid van de PVV, studeerde in 2004 af aan de Master of Arts aan de Hogeschool voor de Kunsten te Utrecht. Ze schreef in haar thesis: ‘Het ligt in mijn doel om voor een bepaalde groep gedetineerden het “passieve lummelen” in een gevangenis te veranderen in een “actieve reis naar een nieuw verworven vrijheid” en dat te vertalen naar een nieuw soort gevangenisarchitectuur. Ik wil hen een waardige tweede kans geven waarbij eventuele hyaten in de ontwikkeling door het behalen van de leerdoelen worden ingelost.’
fleuragema

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

“Einde kapitalisme zal veel bloed vergieten”

godsnaam-doe-iets“Es wird Blut fließen, viel Blut” is de grimmige kop boven een interview met historicus Eric Hobsbawm (91) in het Duitse blad Stern, gespot door kwaliteitsblog WK. Hobsbawm voorspelt het spoedige einde van het kapitalisme. “Mensen denken altijd dat hun systeem blijvend zal zijn. Als historicus weet ik dat dat niet waar is. Alles verdwijnt een keer. En het lijkt er op dat dit de eindtijd van het kapitalisme is” stelt Hobsbawm. Beleidsmakers en politici weten zich geen raad met de huidige crisis omdat het niet in hun referentiekader past. Het enige waar ze zich een beetje op kunnen oriënteren is de periode 1929-1933 aldus Hobsbawm. Hij voorziet een verdere degeneratie van het huidige systeem met paniekerige reacties daarop die het proces enkel zullen versnellen. Er zal veel bloed vloeien. China en de Verenigde Staten zullen waarschijnlijk een systeemoorlog uitvechten en het machtscentrum zal verschuiven van het Westen naar Azië.

Kunnen wij het tij nog keren? Terwijl u: ‘het kannonnenvlees van deze wankelende kenniseconomie’ het gewoon te druk heeft met het aflossen van uw hypotheek om na te denken over alternatieven zal er toch iets moeten gebeuren willen we (niet fiscaal aftrekbaar) bloedvergieten voorkomen. Of denkt u dat de oude Hobsbawm maar wat bazelt en gelooft u in het herstel van het oude systeem danwel in een soepele doorstart naar een 2.0 versie? Russia Today: een engelstalig nieuwskanaal uit Rusland kwam onlangs met een zelfingenomen filmpje Oasis of socialism over een Russisch dorpje waar het socialisme nog floreert. De mensen zijn er gelukkig, de zon schijnt er bijna altijd en de koeien produceren volle vette melk. Ondanks dat de dorpsbewoners gemiddeld maar 700 dollar per maand verdienen hebben ze geen zorgen: eten, drinken en wonen is er immers spotgoedkoop. Of de dorpsbewoners ook bananen eten vermeldt het item niet. Moeten we met z’n allen maar weer die kant op: lokaal produceren met een gezonde gemeenschapszin, of is het socialisme inmiddels een gepasseerd station?

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Verklaar het kapitalisme niet dood!

monopolyEen kleine volksopstand in het zuiden des lands: arbeiders en geëngageerde studenten trekken tezamen op temidden van de verderfelijke winkelketens van onze consumptiemaatschappij om te protesteren. Hun boodschap? Laat de rijken de crisis betalen!

Het zijn voor een kapitalist geen gemakkelijke tijden. Bonussen worden geschrapt, mega-salarissen aan de kaak gesteld, aandelenpaketten zijn weinig tot niets meer waard. Dat doet de socialist deugd. Volgens Grenzeloos (wat tracht de wereld te begrijpen om haar te veranderen) bezitten de rijkste families van ons land zo een aanzienlijk vermogen dat het elke beurskrach kan weerstaan. “Het gaat hier even om de orde van grote,” aldus de blijkbaar schraal onderwezen auteur. “Een extra belasting van tien procent op die vermogens zou voldoende zijn om het hele begrotingstekort te dekken, terwijl de betreffende families het in hun levensstandaard niet zouden merken.” Maar wel in hun portemonnee toch zeker!

De Socialistische Partij wilt meer structurele belastinghervorming: “Nu laagbetaalde werknemers de dupe dreigen te worden van de crisis, is een extra tarief voor inkomens van meer dan 2,5 ton op zijn plaats,” aldus het crisisplan van de solidairen. 7,5 miljard geeft de partij graag uit om de recessie te lijf te gaan. Nederland moet namelijk een nieuwe koers gaan bevaren. “Men staarde zich blind op winst, hebzucht en de korte termijn,” schrijft mevrouw Kant, terwijl allerlei sociale voorzieningen meedogenloos worden afgebroken. “Deze crisis maakt duidelijk dat de oude, neoliberale politiek bankroet is.” Ah, het einde van het kapitalisme! Dat klinkt bekend.

Sweder van Wijnbergen, voormalig secretaris-generaal op Economische Zaken en Wereldbank-econoom, nu hoogleraar in Amsterdam, reageerde vorig jaar al op het vermeende bankroet van het kapitalisme; “iets wat aangezien het alternatief nog geen twintig jaar geleden volledig instortte, op zijn minst van een slecht korte termijn geheugen getuigt.” (Hoewel dat voor de SP wellicht niet eens noodzakelijk opgaat.) Van Wijnbergen vind hervormingen wel nodig: meer regulering en internationaal toezicht graag. Maar het kapitalisme dood? Dat gaat zelfs Van Wijnbergen te ver.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De maakbare maatschappij is geïndividualiseerd?

Rode vlag van het socialisme (Foto: Nikodemos/Wikimedia Commons)De maakbare maatschappij was ooit een van de stokpaardjes van het socialisme. Extreme voorbeelden zijn te vinden binnen het gedachtegoed van het communisme en het maoïsme, die beiden de samenleving als maakbaar ervaren. Hoewel in het Westen uiteindelijk het liberalisme als (zelfbenoemde) winnaar na de Tweede Wereldoorlog tevoorschijn is gekomen, is ook bij ons het idee van de maakbare maatschappij diep geworteld.

Door het liberalisme te omarmen is het geen verrassing dat het idee van een maakbare maatschappij steeds verder terug gedrukt lijkt te worden. Soms lijkt het alsof ze al helemaal van het toneel is verdwenen. Het is ook zeker zo dat het -in mijn ogen nog al naïeve- idealisme is verdwenen. Zo is het idee dat de gehele bevolking hoog opgeleid kan, en vooral ook wil zijn wel verleden tijd. De illusie dat alles maakbaar is wordt dan ook niet meer openlijk genoemd. Toch sluimert het nog door onze samenleving, en misschien wel sterker dan ooit.

De individualisering van de maakbaarheid
In de rechtzaal (Foto:  Joe Gratz/Flickr)In de afgelopen tien tot twintig jaar lijkt het idee van een maakbare maatschappij zich volstrekt te hebben verweven met het individualisme; de maakbare mens. Dit is voornamelijk in het verantwoordelijkheidsgevoel terug te vinden. Als alles maakbaar is, dan betekent het dat een gebrek, het maken van een fout, terug te voeren is op menselijk falen, onkunde of onwil.

Vorige