Sinds een paar weken zit ik op Twitter, gewoon, om het eens uit te proberen, ondanks alle twijfels die ik erover had. Ik besloot, zo rond de verkiezingen eens alle lijsttrekkers te volgen, plus mijn goede vriend Jona, twee wiskundigen: Hannah Fry en Ionica Smeets, twee Iran-gerelateerden: Hassan Rouhani en Thomas Erdbrink, taalkundige Marc van Oostendorp en twee mensen die niet in dat rijtje passen: omdat het nu eenmaal trending topic was Lale Gül, en Emine Ugur (met zo’n omgekeerd dakje boven de ‘g’), een moslima die enorm grappige twitterdraadjes schrijft. Kwade tongen beweren dat zij leiding geeft aan de Secret Working Group die de islamisering van Nederland moet bewerkstelligen, maar zoals iedereen weet, bestaat er natuurlijk helemaal geen Secret Working Group.
Mijn bevindingen:
Lijsttrekkers van grote partijen twitteren eigenlijk niet. Ik ben al die tijd 1 tweet van Mark Rutte tegengekomen, en ongeveer evenveel van Wopke Hoekstra. Sigrid Kaag tweet ietsje meer, maar meer dan vijf zijn het er zeker niet. Kleinere partijen tweeten meer en ik vraag me nu af of er een omgekeerd evenredige relatie bestaat met het aantal zetels. Lilian Marijnissen tweet reuze zakelijk, maar nooit iets wat me echt tot nadenken stemde. Sylvana Simons en Gert Jan Segers wel.
Farid Azarkan zit daar een beetje tussen in en onderscheidt zich door zijn humor. Het lijkt me een leuke man. Opvallend zinnig vond ik de tweets van Tofik Dibi, die ik niet volgde, maar wel vaak tegenkwam. Nu moet ik natuurlijk ook iets zeggen over zijn opvolger Jesse Klaver, maar die heeft eigenlijk niet zo’n indruk op me gemaakt. Geert Wilders tweet lang zo vaak niet tegen de islam als ik had verwacht, maar de man kent – serieus – slechts één emotie: verontwaardiging.
Voor mijn eerste studentenbaantje – medio jaren ’80 – ben ik een jaar of vijf telefonisch enquêteur geweest bij een bedrijf van Maurice de Hond. De supervisor die ons inwerkte, bond ons op het hart vooral te bedenken dat 90% van de mensheid uit kneuzen bestond, die in staat waren de meest simpele vragen verkeerd te begrijpen. Ons was na een paar maanden inderdaad wel duidelijk dat het aantal mogelijke misverstanden elk redelijk pessimisme overtrof. Nou die mensen, die zitten dus nu massaal op Twitter.
Dieptepunt was een antwoord van Annabel Nanninga op een artikel van iemand die wees op de grote hoeveelheid verbale agressie die vrouwelijke politici over zich heen kregen. Stel je niet aan, was de strekking van haar antwoord en meer dan vijftig anderen vielen haar bij met teksten in de trant van ‘alsof mannen nooit gedoe over zich heen krijgen’ en ‘if you can’t stand the heat, don’t go into the kitchen’. Niemand, echt helemaal niemand tot wie het correcte punt van het stuk was doorgedrongen: vrouwelijke politici krijgen behoorlijk veel meer over zich heen dan mannelijke politici.
Thierry Baudet is knettergek en behoorlijk paranoïde maar eigenlijk best wel amusant. Shakespeares there is method in his madness, is beslist niet op hem van toepassing. Het ene moment gaat hij tekeer tegen Covid-19 vaccinaties tout court, een paar uur later citeert hij een tweet die alleen het vaccineren van kwetsbare groepen bepleit. Op dag één promoot hij het idee hij dat Covid-19 nooit meer weg zal gaan, om op dag twee de hoopvolle bewering “herd immunity ahead” te retweeten. Op enige consistentie is hij niet te betrappen, behalve als je ervan uit gaat dat hij nu eenmaal tegen gevestigde meningen aan wil trappen omdat hij nu eenmaal tegen gevestigde meningen aan wil trappen.
Het meest hilarische moment was nog wel zijn dubbele retweet van het bericht dat de vaccinaties ons waarschijnlijk niet meer dan een jaar lang zouden beschermen. De beste man was vermoedelijk zo blij met deze in zijn straatje passende mededeling dat hij de reden niet eens heeft opgemerkt: het rijke westen heeft er niet voor gezorgd dat armere landen zich even voortvarend konden vaccineren, waardoor het virus daar lekker door kan muteren tot de vaccins er geen vat meer op hebben… (mij lijkt dat althans niet echt een politiek puntje voor het FvD)
Mijn eigenlijke bevinding, en de Bron van alle Kwaad: Twitter is in technische zin geschreven tekst, maar eigenlijk is het gesproken tekst die thuishoort in een gesproken conversatie en die dus ook zo behandeld hoort te worden, maar niet zo behandeld wordt. Bijna al mijn eigen tweets verwoordden wat ik dacht, maar voor bijna allemaal bedacht ik achteraf wel een betere formulering. In geschreven tekst kan dat makkelijker, omdat je daar langer over nadenkt. Tweets type je in met de snelheid waarmee je een gesprek houdt. Toch worden ze behandeld als waren ze in steen gebeiteld.
Dat is denk ik ook de reden waarom op Twitter maar weinig mensen het kunnen nalaten to feed the trolls en ook waarom de discussies zo snel zo heftig worden. Ze zijn helemaal niet zo heftig, maar ze worden zo ervaren omdat het geen gesproken tekst is, maar op schrift staat en dan reageer je er ook zo op en dan sneeuwbalt het zo verder de heftigheid in. Ik merk in ieder geval zelf wel dat ik af en toe (nou ja: eigenlijk standaard) de neiging had iets behoorlijk onbehoorlijks te antwoorden op domme tweet nummer zoveel. Want echt: daar zijn er zoooooo verschrikkelijk veel van…
Twitter: het haalt het slechtste in je boven en je moet er eigenlijk alleen gebruik van maken als je schouders die weelde wel kunnen dragen.
(Full disclosure: Farid Azarkan is het enige Tweede Kamerlid dat ik ooit gemaild heb. Hij wilde een nogal volkse uitdrukking gebruiken en werd door de voorzitter de pas af gesneden. Toen heb ik hem de parlementaire uitdrukking: ‘een veer in de daarvoor bestemde plek’ van classicus Hein van Dolen aanbevolen. Ik kreeg keurig een bedankje en hoorde hem even later gebruikt worden.)