Hoe kunnen we de Amazone beschermen als we haar niet begrijpen?

Van ontbossing tot bedreigde soorten. De biodiversiteit neemt wereldwijd af. Reden voor blinde paniek of moeten we eerst eens goed kijken hoe het zit? In de serie lezingen ´Met het doel voor ogen´ stelt  bioloog en Amazone-expert dr. Edwin Pos dat we moeten weten hoe biodoversiteit werkt, om de juiste maatregelen te kunnen nemen. Blauwdruk Pos vergelijkt de afnemende biodiversiteit met een kapotte auto. “Als je auto kapot is, breng je ‘m naar de garage,” vertelt hij. “Je gaat ervan uit dat ze ‘m daar kunnen maken, omdat monteurs weten hoe de auto in elkaar zit en ze niet lukraak onderdelen gaan vervangen. Ze hebben er een blauwdruk van.” Volgens Pos zou je kunnen stellen dat door onder andere de achteruitgang van diversiteit, onderdelen van de natuur ‘kapot’ zijn. Door in te stemmen met doel 15 van de Sustainable Development Goals, dat gaat over het beschermen, herstellen en bevorderen van het leven op het land, hebben de VN-lidstaten besloten dat we het verlies aan biodiversiteit een halt toe moeten roepen. De vraag is alleen of we genoeg weten van de natuur en biodiversiteit om dit doel te behalen. Gaan we lukraak of gericht onderdelen vervangen? Hebben we een blauwdruk van de natuur?

Door: Foto: Alan Parkinson (cc)
Foto: Nelis Zevensloot (cc)

Bossen: onze krachtigste high-tech klimaatoplossing

, door

ACHTERGROND - Als we over klimaat oplossingen praten, gaat het gesprek bijna altijd over de vermindering van fossiele brandstoffen. Maar volgens Han de Groot, CEO van de Rainforest Alliance, is dat maar een deel van de oplossing en zou het veel meer over bossen moeten gaan: de meest krachtige en efficiënte CO2 opnemende technologie die het wereld ooit heeft gezien.

Het meest recente wetenschappelijke klimaatrapport van de Verenigde Naties neemt geen blad voor de mond als het gaat om de toestand van onze planeet: om een klimaatramp te voorkomen moeten we nu ingrijpen om een wereldwijde verandering te bereiken op een schaal die “geen gedocumenteerd historisch precedent” heeft.

Tot nu toe richten lobbyisten en politici zich vooral op een afname in het verbruik van fossiele brandstoffen via technologie en/of beleid (bijvoorbeeld een forse koolstofbelasting) als klimaatoplossing. Uiteraard zijn zulke voorstellen cruciaal voor de vermindering van door de mens veroorzaakte CO2-uitstoot, die voor 71% wordt veroorzaakt door slechts honderd bedrijven die draaien op fossiele brandstoffen. Daarom speelt uitstootvermindering ook terecht een grote rol in de nationale klimaatverplichtingen van de 181 landen die het Akkoord van Parijs hebben ondertekend.

Toch overschaduwt de internationale aandacht voor fossiele brandstoffen de krachtigste en meest kosteneffectieve technologie voor koolstofafvang die er tot nu toe voorhanden is: bossen.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Kevin Buehler (cc)

Gold mining in Amazon rainforest surges 400%

, door

NIEUWS - The extent of gold mining in the Peruvian Amazon has surged 400 percent since 1999 due to rocketing gold prices, wreaking havoc on forests and devastating local rivers, finds a new study published in the Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS).

The assessment, led by Greg Asner of the Carnegie Institution for Science, is based on a combination of satellite imagery, on-the-ground field surveys, and an advanced airplane-based sensor that can accurately measure the rainforest canopy and sub-canopy vegetation at a resolution of 1.1 meters (42 inches). The approach enabled the researchers to detect changes in forest cover in areas as small as 10 square meters, roughly 100 square feet, allowing them to map thousands of small, clandestine mines that had never before been detected at scale.

The results are sobering: the extent of gold mines in the Madre de Dios region of Peru increased from less than 10,000 hectares in 1999 to more than 50,000 hectares as of September 2012. The rate of expansion jumped from 5,350 acres (2,166 ha) per year before 2008 to 15,180 acres (6,145 ha) per year thereafter. Surging gold prices, combined with increased access to the region granted by new roads, are thought to be driving the spike in mining activity.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Van afbraak naar herstel

, door

Op weg naar duurzaamheidIn onze rubriek Op weg naar duurzaamheid verkennen we oplossingen voor milieuvraagstukken naar aanleiding van de documentaireserie Earthrise van Al Jazeera. Deze week: een ecologische corridor op Maleisisch Borneo, herstel van de koraalriffen en Filipijnse kokosnetten die de strijd aangaan met erosie en overstromingen.

Maleisisch Borneo: ecologische corridor

In het stroomgebied van de 560 kilometer lange Kinabatangan-rivier op Borneo is inmiddels 85 procent van het regenwoud gekapt. Eindeloze palmolieplantages kwamen ervoor in de plaats. Datzelfde regenwoud is een van de twee habitats van de orang-oetan, die dan ook zwaar in zijn voortbestaan bedreigd wordt. Hetzelfde geldt voor de Borneodwergolifant. Voor de lokale bevolking, die leefde van wat het land opbracht, is dat het einde van haar traditionele manier van leven.

Een jaar of tien geleden besloot het volk van Batu Peteh, in het hart van de Kinabatangan dat het genoeg was. Zij wilden opnieuw vreedzaam samenleven met het bos en hun omgeving. Herbebossing was daarvoor de beste manier, zo overwogen ze. Ze zetten een coöperatie op voor duurzaam toerisme en kweken nu zelf inheemse boomsoorten om ecologische verbindingen tot stand te brengen tussen de geïsoleerd geraakte restanten van dat eens zo majestueuze regenwoud.

Koraalriffen in ere herstellen

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Bijen in de stad

, door

Op weg naar duurzaamheidIn onze rubriek Op weg naar duurzaamheid verkennen we oplossingen voor milieuvraagstukken naar aanleiding van de documentaireserie Earthrise van Al Jazeera. Deze week: bescherming van het Canadese regenwoud, bijen houden in Berlijn en het verduurzamen van oude huizen in Londen.

Behoud van Canada’s regenwoud

Veel van onze oerbossen zijn inmiddels door grootschalige houtkap verloren gegaan. De kaalslag waar dat toe leidde, is ook zichtbaar in het Great Bear Rainforest in Brits-Columbia. Dit uitgestrekte gebied van meer dan 6 miljoen hectare, ongeveer net zo groot als Zwitserland, is een van de grootste gematigde regenwouden ter wereld. Je vindt er bomen van 1500 jaar oud. Niet voor niets wordt het ook wel de Amazone van Canada genoemd. Voor de inheemse volkeren heeft de houtkap grote gevolgen, net als voor de honderden diersoorten die er leven.

Na jarenlange protesten kwam twee jaar geleden de Great Bear Rainforest Agreement tot stand. Volgens die overeenkomst is nu een derde van het bos beschermd gebied waar niet meer gekapt wordt. In het resterende deel wordt selectiever en minder intensief gekapt. Een vijfjarenplan moet ervoor zorgen dat ook dit deel beter beheerd gaat worden. Daarnaast is 120 miljoen dollar beschikbaar gesteld aan de First Nations gemeenschappen, de inheemse volkeren die al meer dan 8000 jaar in dit regenwoud wonen, om een duurzame economie op te bouwen. De laatste berichten zijn echter niet hoopgevend: in het zuidelijk deel neemt de houtkap weer toe en dat bedreigt het conserveringsplan dat zo moeizaam tot stand kwam.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Buitenlandse natuur is goedkoper

, door
Fijn stukje regenwoud in Costa Rica (Foto: CJ)

Voor vijftien euro de vierkante meter koopt u een stukje van de vliegbasis Soesterberg. Daar maakt het Utrechts Landschap dan natuur van, als Defensie het in 2009 afstoot. Dat wil zeggen als genoeg mensen meedoen om in totaal 60 miljoen op tafel te leggen. Anders kopen projectontwikkelaars het op en komen er huizen.

De vliegbasis is een van de stukjes landschap die sinds gisteren te koop staat op Landschapsveiling. Als u dat aantrekkelijker vindt, kunt u bijvoorbeeld ook voor 5000 euro een wisent aanschaffen. Maar waarom zou u dure natuur in Nederland kopen als u het elders goedkoper kunt krijgen?

Voor 1,6 miljoen per jaar huurt u bijvoorbeeld Ngoyla-Mintom, een stukje regenwoud van 830.000 hectare in Kameroen tjokvol olifanten en ander moois. Liever een stukje Costa Ricaans regenwoud? Voor vijftig dollar per hectare te koop bij Nature Conservacy. Bij World Land Trust bent u het dubbele kwijt voor een hectare naar keuze, maar het is nog altijd stukken voordeliger dan een afgetrapte vliegbasis.

Zorg wel dat u er snel bij bent, want de commerciëlen ruiken geld. Canopy Capital heeft 370.000 hectare ongerept Guyana te pakken, wil nog niet zeggen hoeveel het moet kosten, maar roept wel dat de regenwoudmarkt miljarden waard zal zijn zodra de mensheid beseft hoe hard het bos nodig is om de klimaatverandering het hoofd te bieden.

Steun ons!

Mededeling

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

Mededeling

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.