Onder welke omstandigheden stemmen mensen op radicaal-links?

Over immigratie en risicomijdend gedrag van mensen die het financieel moeilijk hebben. Door Matthijs Rooduijn en Brian Burgoon. Het Grote Verhaal na de afgelopen verkiezingen in Duitsland en Oostenrijk is het volgende: veel kiezers, met name degenen die het economisch zwaar hebben, zijn ontevreden met het functioneren van de gevestigde middenpartijen, en stemmen daarom en masse op radicaal-rechtse partijen als AfD (Duitsland) en FPÖ (Oostenrijk). Hoewel deze lezing klopt, is het belangrijk te benadrukken dat dit slechts een gedeelte van het verhaal is. Het zijn niet alleen radicaal-rechtse partijen zijn die het goed doen als alternatief voor het gevestigde midden. In Zuid-Europese landen als Spanje en Griekenland weten ook radicaal-linkse partijen zoals Podemos en Syriza veel kiezers te mobiliseren. En ook in bijvoorbeeld Frankrijk en Duitsland deed radicaal-links het met respectievelijk Jean-Luc Mélenchon en Die Linke het lang niet slecht. Welke maatschappelijke omstandigheden vormen nu een vruchtbare voedingsbodem vormen voor radicaal-links?

Door: Foto: European Parliament (cc)
Quote du Jour

Quote du Jour | Where was your concern then?

, door

For years now I’ve travelled across the UK to report from far-right, fascist and neo-Nazi rallies, and the counter-demonstrations that take place alongside. I’ve seen the real threat that faces Jews in the country, those who profess hatred for Jews and our religion, who wear swastikas as badges of honour, who’ll salute like a Nazi in front of your face. Where was your concern for my community then?

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Fabian Bromann (cc)

Is het radicaal linkse gedachtegoed een kwart eeuw na de val van de Muur uitgestorven?

, door

ACHTERGROND - Volgende maand is het precies 25 jaar geleden dat de Berlijnse Muur viel. Tijd om eens voorzichtig de balans op te maken. Hoe zit het met het radicaal linkse gedachtegoed dat iets meer dan een kwart eeuw geleden nog hoogtij vierde in Europa? Is het op sterven na dood? Of is het, zo vraagt Matthijs Rooduijn zich af, door met zijn tijd mee te gaan, nog volop aanwezig?

In de media is er in ieder geval maar weinig aandacht voor radicaal links. Wanneer het in het publieke debat over radicale politieke partijen gaat, is er vooral aandacht voor het radicaal rechtse uiteinde van het politieke spectrum. Bij de verkiezingen voor het Europees Parlement van afgelopen mei bijvoorbeeld besteedden commentatoren vooral aandacht aan de electorale successen van rechtse partijen als Ukip in Groot-Brittannië en Front National in Frankrijk.

Dat is niet terecht. Ook radicaal linkse partijen hebben grote overwinningen weten te boeken bij de Europese verkiezingen. Het Griekse SYRIZA wist het aantal zetels te verzesvoudigen. De partij ging van bijna 5% van de stemmen in 2009 naar bijna 27% in 2014. Het Spaanse Podemos deed voor de eerste keer mee aan de verkiezingen en wist in één keer 8% van het electoraat achter zich te krijgen. Ook ‘onze eigen’ SP wist meer stemmers te trekken dan in 2009. Uit onderzoek blijkt dat de radicaal linkse partijfamilie het qua nationale electorale successen beter doet dan radicaal rechts en vergelijkbaar is met de Groene partijfamilie.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.