De orgaandonatiewet is bij uitstek geschikt voor een raadgevend referendum

U heeft nog een paar dagen om de aanvrage voor een referendum over de orgaandonatiewet te ondersteunen. Eerlijk gezegd heb ik wel geaarzeld over de ondertekening van de aanvrage van een referendum door Hart voor Democratie. Het initiatief komt uit dezelfde koker als het vermaledijde Oekraïne-referendum van twee jaar geleden. Daarover zaaiden de initiatiefnemers zelf zoveel twijfel dat ik er niet aan mee heb gedaan. Maar in het geval van de orgaandonatiewet vind ik dat we het verzoek niet moeten beoordelen op de aanvrager maar op het onderwerp van het referendum: een wet die in het parlement en in de samenleving veel discussie heeft opgeleverd. Niet alleen over het doneren van organen, maar ook over de vraag hoe ver de overheid mag ingrijpen in de integriteit en autonomie van de burgers. Maar eerst even over het raadgevend referendum. Het Oekraïne-referendum was een miskleun. De initiatiefnemers hadden eigenlijk vooral een anti-EU agenda. En internationale verdragen zijn veel te moeilijke onderwerpen voor een keuze tussen voor en tegen. Het referendum over de sleepwet heb ik graag gesteund. Ook geen eenvoudig onderwerp. Maar het effect is wel geweest dat er voor het eerst in de geschiedenis een maatschappelijk debat heeft plaatsgvonden over de ruimte die een geheime dienst krijgt. Los van wat er nu verder met de wet gebeurt vind ik dat uit democratisch oogpunt pure winst.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: bruta1ity (cc)

Het duivelse dilemma van de ja-stemmer

De opkomsteis van het Oekraïne-referendum is democratisch gezien een probleem. Gelukkig is er ook een eenvoudige oplossing.

Ik heb gestemd, en vóór. Dát ik voor ging stemmen was eigenlijk al weken duidelijk, maar óf ik ging stemmen verre van. Want net als vele andere voorstemmers zat ik met een duivels dilemma. Wil je tegenstemmen, dan is er eigenlijk geen probleem. De peilingen geven aan dat je bij het winnende kamp gaat horen, het gaat er alleen nog maar om die 30% te halen zodat het referendum geldig is. En je hoort bij de groep die het referendum heeft aangevraagd, dus natuurlijk ga je stemmen.

Als voorstemmer zit je met een dilemma. Je behoort tot de groep die volgens de peilingen gaat verliezen, maar het is de vraag of het opkomstpercentage gehaald gaat worden. Je stem uitbrengen betekent dan je het opkomstpercentage vergroot en daarmee de kans dat het referendum geldig wordt. En dan draag je als ja-stemmer bij aan hetgeen je niet wil. Je voorstem is feitelijk een tegenstem.

Aan de andere kant, als je als voorstemmer niet gaat, en het referendum haalt de 30%, dan heb je het aandeel nee-stemmers vergroot, waardoor het signaal dat afgegeven wordt richting de politiek groter is dan gerechtigd is.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Quote du Jour | Hartstikke mooi instrument

… referenda lokaal gewoon kunnen. Hartstikke mooi instrument. Lekker laten zou ik zeggen.

Minister van Binnenlandse Zaken Kasja Ollongren noemde lokale referenda een hartstikke mooi instrument tijdens een overleg over democratische vernieuwing van de Tweede Kamercommissie Binnenlandse Zaken.

Maar als een lokaal raadgevend referendum zo’n mooi instrument is, waarom is het raadgevend referendum dat dan niet op nationaal niveau?

Het raadgevende karakter is blijkbaar geen probleem.

#Geenpeil nadert 300.000 handtekeningen

Wantrouw dit specifieke initiatief zoveel je wilt, maar denk ook aan het precedent dat het schept.

Bedenk ook of je dáár voor of tegen bent.

Update Zondag 27-9-’15, 19:30

GeenPeil zou zo’n 440.000 handtekeningen hebben binnen weten te halen. Naar alle waarschijnlijkheid komt er dus in het voorjaar een referendum over het Europese associatieverdrag met de Oekraïne.

De kosten voor de Nederlandse belastingbetaler van het vorige raadgevend referendum over de Europese Grondwet in 2005 werden door Deloitte geraamd op zo’n 19 miljoen euro.

Quote du jour | Serieuze stem

Het referendum geeft Nederlanders de serieuze mogelijkheid om zich uit te spreken en zij krijgen een serieuze stem in het beslissingsproces van de regering.

Tweede Kamerlid Gerard Schouw (D66) in reactie op de instemming van de Eerste Kamer met de wetsvoorstellen voor de invoering van het raadgevende referendum.

Niesco Dubbelboer, mede-oprichter van het Referendum Platform, voegt daaraan toe:

[…] je kunt er donder op zeggen dat er bij het volgende EU-verdrag een referendum komt. […] De politiek zal een advies van haar burgers niet zomaar naast zich neerleggen. Dat is spelen met vuur.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.