Het is, weten we inmiddels, bon ton om alles kapot te praten wat riekt naar een progressieve beweging. PVV'er Martin Bosma gooit nog wat olie op het vuur met zijn binnenkort te verschijnen boek De schijn-élite van de valse munters. Het boek heb ik nog niet in handen gehad, maar de interviews in het Parool en de Volkskrant van gisteren bevestigen het: woede is in. Niet bij Bosma alleen. Ook bij columnisten en polemisten op blogs, websites en in tijdschriften. Graydon Carter, hoofdredacteur van Vanity Fair, schreef onlangs een mooi commentaar over diezelfde boze geest die ook in Amerika rondwaart: 'We are now defined more by what we don’t like rather than what we do like. And the list of what we don’t like is long and getting longer.' De oorzaak van onze huidige problematiek volgens Martin Bosma? Fatale keuzes, gemaakt in de roerige jaren zestig en zeventig, bevestigt de PVV'er in het Parool van 25 september. Spreekt Bosma als voorstander van vrijheid zich hier niet ernstig tegen? Het tarten van het establishment of het oprekken van grenzen was nog niet zo lang geleden voorbehouden aan de progressieve beweging uit de tweede helft van de vorige eeuw. Het leverde in de populaire cultuur door de jaren heen een bonte collectie op: Jan Cremer, Jan Wolkers, de Pin Up Club, Hitweek, Paul de Leeuw, Schatjes en Mama is Boos, Paul Verhoeven, het oeuvre van Wim T. Schippers – of het nu van Veronica of VPRO vandaan kwam, het is een mij dierbare Hoorn des Overvloed die ruikt naar frituur, naakte lijven, scheten en alcohol.
[qvdd]
Terwijl Geert op zijn vrije avonden een filmpje in elkaar zette, bemoeide de baas van de VN zich ermee. Met allerlei incidenten had het heel anders kunnen uitpakken.
Volgens Martin Bosma vreesde de PVV ten tijde van Fitna voor een rechtszaak, een grote schadeclaim en een partijverbod.
De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.
Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.
Soms komt er uit het politieke spel iets boven water waarvan je niet begrijpt dat het net zo makkelijk weer onder het oppervlak van de voortkabbelende actualiteit verdwijnt.
Nadat Wilders begin september de stekker uit de formatie trok verklaarde Maxime Verhagen dat als volgt. Wilders had hem niet iets redelijks, of onredelijks gevraagd, nee, hij had hem iets onmogelijks gevraagd. Namelijk, of de CDA-dissidenten bij voorbaat akkoord konden gaan met het besluit van het CDA-congres over een aanstaand akkoord. Verhagen: “Een onmogelijke eis omdat […] het […] in tegenspraak is tot de grondwet waarin […] staat dat iedere volksvertegenwoordiger […] zonder last of ruggespraak gekozen is.”
Direct na die persconferentie deden er echter geruchten de ronde dat de CDA-top zelf de dissidenten die vraag had voorgelegd. De reconstructie van ’t NRC van vorig weekend, maakt wel duidelijk dat dat geen geruchten waren. Drie fragmenten:
Piet Hein Donner, CDA-minister van Sociale Zaken, moet het proces weer op gang krijgen. Op zijn ministerie ontvangt hij Klink, Koppejan en Ferrier. Weer weigert het drietal in te stemmen met een schriftelijke verklaring waarin ze op voorhand beloven dat ze de Kamer uitgaan als ze het oordeel van het CDA-congres niet volgen. […]
Maar bij voor- en tegenstanders van de dissidenten heeft de affaire diepe sporen getrokken. […] Het herhaalde aandringen van de partijtop op een schriftelijke verklaring van de dissidenten dat ze het CDA-congres blind zouden volgen, beschouwen ook sommige CDA’ers buiten de fractie als intimidatie.
Klink, Koppejan en Ferrier kunnen het nauwelijks geloven als Verhagen een voorstel overneemt van De Rouwe: de drie moeten verklaren dat ze zich vooraf neerleggen bij het oordeel van het CDA-congres óf hun Kamerzetel zullen opgeven. Niet alleen het CDA-reglement, ook de Grondwet staat dit soort constructies niet toe. […]
[qvdd]
Alles afwegende ben ik tot de conclusie gekomen dat ik een te gemakkelijk mikpunt zou kunnen vormen van oneigenlijke kritiek.
Voormalig CDA-kamerlid Jan Schinkelshoek, die vertrok wegens de PVV, zal zijn nieuwe positie als directeur van het Huis voor Democratie en Rechtsstaat niet aanvaarden. Hij vreest dat de commotie over zijn afscheid “een te gemakkelijk mikpunt zou kunnen vormen van oneigenlijke kritiek” in zijn nieuwe functie. Verhagen suggereerde destijds dat Schinkelshoek het CDA verliet wegens zijn nieuwe baan, in plaats van wegens de PVV.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
In sommige kringen lijkt de hoop te bestaan dat, als Geert Wilders in de regering komt, al is het maar in een gedoogrol, hij een deel van zijn glans verliest: dat hij zowel minder radicaal, als minder populair wordt. Er zijn zelfs stemmen die beweren dat het om deze reden noodzakelijk is dat de PVV vroeger of later aan de macht komt. Volgens deze denkwijze wordt het gedachtegoed van de PVV juist onhanteerbaar wanneer het in de oppositie door mag woekeren.
Er is iets te zeggen voor deze gedachtegang. Wilders zal zijn kiezers wanneer hij regeert teleur moeten stellen. Het utopische sociaal-economische programma, waar op geen van de voorzieningen die voor de meerderheid van de mensen van direct belang zijn gekort zal hoeven worden, is niet realiseerbaar. Een deel van de door deze aspecten aangetrokken kiezers zal de PVV in de steek laten, wellicht ten bate van de SP van Emile Roemer.
Op het punt van het anti-islambeleid zal de partij van Wilders ook teleurstellen. De doelstellingen van de PVV zijn het verminderen van het totale aantal moslims (d.w.z. het totale aantal mensen afkomstig uit of met voorouders afkomstig uit moslim-landen) in Nederland, alsmede het onder druk zetten van de overgebleven moslims om hun islamitische identiteit op te geven. Veel van de maatregelen die de PVV voorstelt zijn, geredeneerd vanuit deze doelstellingen, nauwelijks meer dan pesterijen. De toestroom van mensen uit moslim-landen is betrekkelijk gering, en sommige van de nieuwe maatregelen zullen simpelweg worden afgeschoten door de rechterlijke macht. Het onder druk zetten van moslims om hun identiteit op te geven kan net zo makkelijk leiden tot een averechts resultaat. Veel moslims zullen, geconfronteerd met een openlijk anti-islamitisch beleid van de overheid, er juist toe neigen om hun moslim-identiteit op een meer provocerende manier te uiten. Islamitische vrouwen die dit anders niet zouden doen, zullen er misschien met opzet voor kiezen om wel een hoofddoekje te dragen. Islamitische vrouwen die al een hoofddoekje droegen, zullen wellicht de niqab ontdekken. Enzovoorts enzovoorts.
Rutte heeft meermaals aangegeven een premier voor alle Nederlanders te willen zijn. Terwijl zijn voorgangers daarin slaagden, zal het hem niet lukken.
In de eerste plaats heeft Rutte geen echte meerderheid in de Tweede Kamer. Als hij hoofden aldaar gaat tellen, redt hij het net (niet). Maar hoe zit het met de harten? De samenwerking met antiliberale partijen is alleen mogelijk doordat een aantal Kamerleden hardhandig in het gareel is gebracht. Of weggewerkt. Hoe lang houd je dat als premier en kabinet vol en hoeveel krediet win je ermee? Een getalsmatige meerderheid betekent nog geen steun van de meerderheid. Daarnaast, Rutte claimt de overwinning, maar hoe groot is de VVD nu echt?
Door zijn lot te verbinden aan SGP en PVV, die door een overgrote meerderheid ronduit worden verafschuwd, zal Rutte erg hard moeten lopen om niet zelf met een kwade reuk besmet te raken. Daarnaast heeft de formatie tot nu toe bij velen het idee achtergelaten dat een alternatief voor dit gruwelkabinet nooit goed onderzocht is, of in ieder geval geen eerlijke kans heeft gekregen.
Maar Rutte heeft ook een inhoudelijk probleem. De enorme bezuinigingen die op stapel staan zullen het ideologische gat tussen VVD en linkse en progressieve partijen verder vergroten. Een niet onaanzienlijk deel van het electoraat, waaronder dat van de PVV overigens, is de neoliberale heilssprookjes van de VVD meer dan zat, ook al bleef dat in de verkiezingen onderbelicht. Het voorgestelde recept – meer privatisering, risico’s afwentelen op de burger –zal de liefde voor Rutte er bij velen niet groter op maken.
Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.