‘Radicalen’ in een database

Een paar weken geleden werd hier al stil gestaan bij privacywetgeving uit Brussel. Een van die plannen verdient nog wat extra aandacht. Dankzij een rapport (pdf) dat statewatch.org boven tafel heeft gekregen, weten we dat de Europese Raad bezig is met het opzetten van een instrument voor het monitoren van ‘radicale elementen’. Wat houdt dat precies in? Het instrument is een methode die de veligheidsdiensten van alle lidstaten moeten gebruiken bij het aanleggen van een database van radicale personen en groepen. Het is een soort checklist met zeventig punten die een indicatie moeten geven voor iemands radicalisering. Op die manier groeit er een groot Europees bestand waarin alle subversieve eu-burgers gerangschikschikt zijn, overzichtelijk en vrij uitwisselbaar: Lekker handig in de strijd tegen het terrorisme.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Oma weet waarom

<eerder als webwereld column>

Mijn oma is geboren in 1920 en moest op haar twaalfde van school om te werken in haar vaders winkel, zij heeft nooit een computer gebruikt (wel een iPod voor audioboeken). Oma is nu 90 en wil nog steeds graag weten wat ik nu zoal doe.

Meestal stap ik dan vrij snel over de techniek heen, want daar heeft oma niet zo veel mee. Het waarom is veel relevanter. Privacy, burgerrechten en zelf de baas zijn over je spullen/informatie. Dat kan ze prima begrijpen zonder alle technische details van open bron codes en cryptografie te volgen.

Bits of Freedom organiseerde afgelopen zondag in Amsterdam een lezing en discussie met Prof. Eben Moglen, Moglen is een voormalig programmeur die zich tegenwoordig als hoogleraar rechten en advocaat sterk maakt voor free software. Een deel van zijn lezing ging over de risico’s van cloudcomputing (zie hier een eerdere lezing in New York over hetzelfde thema).

Naast zijn nieuwe plannen voor een technisch project (de Freedom box) sprak Moglen vooral over het waarom van digitale vrijheden. Dat waarom uitleggen is in Nederland nog een lastige zaak.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Quote van de Dag: Opdringerig, intimiderend, niet effectief en duur

[qvdd]

Het slechtste wat de overheid heeft kunnen doen. Het is opdringerig, intimiderend, niet effectief en duur.

Aldus de Engelse minister van Binnenlandse Zaken. In Groot-Brittannië is het pleit beslecht. De database met vingerafdrukken wordt binnen nu en twee maanden vernietigd. In Nederland zijn we nog niet zo ver en gaat de regering rustig verder met het uithollen van onze privacy.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Weekendquote | Een soort koeien

De Oostenrijkse kunstenaar en schrijver Bernard Kathan heeft vorig jaar een boek gepubliceerd, Schöne neue Kuhstallwelt heet het, waarin hij een moderne koeienstal beschrijft, waarin de koeien volledig onder controle worden gehouden door slechts in te spelen op hun natuurlijke behoeften. Ze mogen vrij rondlopen, worden nergens door mensen toe gedwongen. Maar als ze honger krijgen en naar hun eten toelopen, worden ze automatisch gewassen of gemolken. In toenemende mate is onze samenleving zo georganiseerd: er wordt ingespeeld op onze behoeften, onze geestesrust vormt het leidend principe, alles wordt in het werk gesteld om geweld en pijn te voorkomen, maar uiteindelijk gedragen we ons als koeien. We stoppen met nadenken, we schaffen tegenstellingen af, alles moet comfortabel worden, zonder obstakels of conflicten. Het enige wat dan rest is eten en slapen.

Aldus Juli Zeh in een interview met Bas Heijne. Ze schreef samen met Ilija Trojanow het pamflet Aanslag op de vrijheid.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Kindermisbruik: Het echte probleem

De afgelopen weken werd Nederland opgeschrikt door diverse misbruikzaken rondom kinderdagverblijven. En als het over onze kinderen gaat, dan lijkt een groot deel van Nederland opeens niet meer in staat om rationeel na te denken. Mensen krijgen een rode waas voor de ogen, er wordt geschreeuwd om de meest vreselijke straffen en extra wetgeving. Je moet opletten dat de overheid niet stiekem van de situatie gebruik maakt om er weer een paar databases met privacy-gevoelige informatie bij te plaatsen, want een beter moment is er toch niet? Wie kan tegen zulke wetgeving zijn die onze kindertjes beschermt?

Maar zoals bij zoveel maatschappelijke problemen ligt het probleem niet bij de bestaande wetten. Die zijn vaak afdoende om veel leed te voorkomen. Nee, het probleem ligt bij de handhaving van de bestaande regels. Dat werd afgelopen maandag nog eens geïllustreerd door een mail die de redactie kreeg van een invalkracht in de kinderopvang. Zij constateert dat het bij de verschillende uitzendbureau’s een zootje is. Diploma’s en Verklaringen Omtrent het Gedrag (VOG) zijn niet aanwezig, wat ze illustreert met een mail van het studentenuitzendbureau ASA Student. In het bericht roept het bedrijf de ingeschreven studenten op de papieren in orde te maken. Maar in de tussentijd, aldus onze tipgeefster, blijven de potentiële Robert Emmetjes gewoon aan het werk. Volgens haar is ASA Student geen uitzondering in de branche.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Utrechtse burgemeester krabbelt terug: vingerafdrukken zijn toch persoonsgebonden

Op Sargasso bieden we regelmatig ruimte voor gastbijdragen. Hier een nieuwe bijdrage van Robin Caron mbt het vastleggen van biometrische gegevens. Hij voerde in 2009 samen met vereniging Vrijbit de juridische strijd tegen de verplichte opslag van biometrische gegevens in paspoort, ID-kaart en digitale overheidsregisters.

Vingerafdrukken zijn wel degelijk persoonsgebonden, dat geeft de Utrechtse burgemeester Wolfsen nu ook toe. Eerder had hij ze in de pers ‘niet persoonlijk’ genoemd. Half december krabbelde Aleid Wolfsen terug in zijn antwoord op schriftelijke raadsvragen van de Utrechtse D66-fractie. Maar de opslag van biometrische gegevens in chip en gemeentelijke databank draait Wolfsen niet terug. Daarmee blijven gemeenten het Europees Verdrag voor de Mensenrechten schenden.

Zei hij eerder in een interview met het Utrechtse stadsblad dat vingerafdrukken ‘niet persoonlijk’ zouden zijn, nu herroept Wolfsen weer zijn opzienbarende uitspraak.
De PvdA-burgemeester geeft in antwoord op schriftelijke vragen van raadslid Klaas Verschuure toe dat ze wel degelijk ‘persoonsgebonden’ zijn.

De burgemeester weigert echter voor bezwaarmakers de opname van vingerafdrukken in het paspoort te staken. En hij zet ook de opname van deze hoogstpersoonlijke gegevens in de gemeentelijke database ‘gewoon’ voort. Wolfsen handhaaft bovendien z’n stelling dat vingerafdrukken niets over iemands persoonlijkheid zouden zeggen. Is deze bagatellisering correct en überhaupt relevant?

Bijzondere persoonsgegevens
Nee, vingerafdrukken zijn juist zeer persoonlijke, bijzondere persoonsgegevens. Dat bleek tijdens het recente proces tegen de Paspoortwet in Den Haag.
Vingerafdrukken moeten worden aangemerkt als bijzondere gegevens, omdat daaruit informatie over de gezondheid kan worden afgeleid, voerde Stichting Privacy First aan. Vingerafdrukken zijn bijzondere persoonsgegevens, omdat ze namelijk in verband kunnen worden gebracht met iemands gezondheid. Diverse aandoeningen kun je detecteren aan de hand van iemands vingerafdrukken: het syndroom van Down, syndroom van Hunter (ontbrekend X-chromosoom), syndroom van Klinefelter (extra X-chromosoom), aangeboren verstoppingen van het maag-darmkanaal, aangeboren rodehond, aanleg voor borstkanker en aanleg voor een hartinfarct.”
Dergelijke gezondsheidsgegevens mogen alleen worden verwerkt door partijen als hulpverleners, verzekeraars en scholen. “Bestuursorganen mogen deze gegevens alleen verwerken voor zover dat noodzakelijk is voor een goede uitvoering van wettelijke voorschriften. In dit geval is dus geen sprake van uitzonderingssituaties en mogen deze bijzondere persoonsgegevens niet worden verwerkt”, aldus advocaat Christiaan Alberdingk Thijm in zijn pleitnota.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

‘Radicale’ uitingen in een database

freedom of speechEen paar weken geleden werd hier al stil gestaan bij privacywetgeving uit Brussel. Een van die plannen verdient nog wat extra aandacht. Dankzij een rapport (pdf) dat statewatch.org boven tafel heeft gekregen, weten we dat de Europese Raad bezig is met het opzetten van een instrument voor het monitoren van ‘radicale elementen’.

Wat houdt dat precies in? Het instrument is een methode die de veligheidsdiensten van alle lidstaten moeten gebruiken bij het aanleggen van een database van radicale personen en groepen. Het is een soort checklist met zeventig punten die een indicatie moeten geven voor iemands radicalisering. Op die manier groeit er een groot Europees bestand waarin alle subversieve eu-burgers gerangschikschikt zijn, overzichtelijk en vrij uitwisselbaar: Lekker handig in de strijd tegen het terrorisme.

Maar wie hebben de Europese veiligheidsdiensten eigenlijk op de korrel? Een uitgebreide analyse van deze plannen is gemaakt door Statewatch. Opvallend is dat de diensten een ruime definitie gebruiken van het begrip radicaal: ‘Extreme right/left, Islamist, nationalist, anti-globalisation, etc’. Dat is een tamelijk bonte verzameling van politieke opvattingen die onder het mom van anti-terrorismemaatregelen bij elkaar geveegd worden. Daar komt nog bij dat de vragen uit de checklist nogal ver lijken te gaan. Ze wekken op zijn minst de indruk dat het hebben van radicale gedachten al gevaarlijk kan zijn. Neem bijvoorbeeld vraag 65:

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Quote van de Dag: Punt!

[qvdd]

We zien zeker het nut van de bewaarplicht telecomgegevens. Punt.

Punt! Het staat er echt. Het was de reactie van het Ministerie van Justitie nadat Rejo Zenger en Bits of Freedom een WOB-verzoek hadden gedaan en waaruit volgens hen blijkt dat (digitaal) aftappen van en meekijken met burgers totaal ineffectief en vaak onnodig is bij het bestrijden van misdaad in het algemeen.

Punt. Het nieuwe overheidsargument.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Vorige Volgende