Controle overheid moet niet bij overheid

De aankondiging van minister Donner (BZK) op Dag van de Persvrijheid om de Wet openbaarheid van bestuur in te perken, kon op een applaus van de aanwezige journalisten rekenen. Onbegrijpelijk, want de wet moet inderdaad op de schop, maar dan wel om andere redenen. De openbaarheid van overheidsinformatie, zoals vastgelegd in de Wet openbaarheid van bestuur (Wob), dient het vooronderstelde belang van een goede en democratische bestuursvoering. Het recht is vastgelegd in onze Grondwet en openbaarheid dient dan ook het uitgangspunt te zijn. Afhandeling vaak onzorgvuldig en te laat De noodzaak van de wet wordt duidelijk uit de gang van zaken rondom het CIOT, de databank met de actuele klantgegevens van internet providers en telefoonaanbieders. Met de Wob in de hand wordt duidelijk dat de praktijk van bevraging door opsporingsdiensten al jaren zorgwekkend is en de wettelijk verplichte rapportages onvolledig waren. Ook de opzet van het internetfilter is gebaat bij openbaarheid, net als de camera’s boven de weg die kentekens scannen en de bedroevend slechte Nederlandse inbreng voor de Europese evaluatie van de bewaarplicht. Bij deze en vele andere onderwerpen heeft de Wob een belangrijke rol gespeeld, ondanks actieve tegenwerking van de overheid. Onnodig uitstel van de beslissing op het verzoek en het onzorgvuldig censureren van documenten zijn beproefde middelen voor obstructie. Bezwaar maken loont bijna altijd.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Donner en het ministerie van Informatie

, door

Het lijkt alsof Piet-Hein Donner voor een ministerie van Informatie pleit. Gisteren, op de dag van de persvrijheid, vertelde hij aan een groep journalisten dat de Wet openbaarheid van bestuur (Wob) wat hem betreft ingeperkt wordt. Nieuwsgierige verslaggevers dienen zich voortaan bij de voorlichting te melden. De toespraak geeft weer eens treffend aan hoe stuurloos de overheid dobbert in de informatiemaatschappij.

Volgens Donner is de huidige Wet openbaarheid van bestuur gebrekkig. De wet leidt tot misbruik, een hoge werkdruk voor de ambtenaren en verstoring van het bestuurlijke proces, wellicht het meest zwaarwegende argument om de Wob aan banden te leggen.

Iedereen die vaak van de Wob gebruik maakt, erkent dat de wet kwalitatief onder de maat is.

Een aantal mensen vindt het inderdaad nodig om bestuursorganen met ingewikkelde Wobverzoeken te bestoken in de hoop dat de beantwoordingtermijnen overschreden worden en dat ze dwangsommen kan incasseren. Hier moet inderdaad tegen opgetreden worden.

De andere problemen hebben vooral te maken met de informatiehuishouding van de overheid, die ondanks alle beloften van een eOverheid nog volstrekt onvoldoende is. Donner klaagt er terecht over dat journalisten (alsof de Wob alleen voor journalisten is…) vaak een schot hagel vuren in de hoop dat één korreltje raak is. Inderdaad moet je een verzoek om informatie breed formuleren, maar dat komt omdat niemand wil of kan vertellen welke documenten beschikbaar zijn. De Wob is een tijdrovende procedure, dus moet je maar veel opvragen (en vreselijk veel onzin doorlezen) om toch aan de benodigde informatie te komen. Sommige landen hebben een register met overheidsdocumenten. Dan kun je gericht vragen. Zo kan het ook.

Doe het veilig met NordVPN

Mededeling

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Press Freedom Night – three uneasy questions

, door

GroenLinks-Europarlementariër Judith Sargentini opende dinsdagavond de Avond van de Persvrijheid in Amsterdam. Ze hield de journalisten en uitgevers onder haar gehoor een spiegel voor: hoeveel is digitale vrijheid hun waard? We kregen de tekst (helaas in het Engels) toegestuurd en delen die graag met u.

Ladies and gentleman,
The internet is a dictator’s nightmare.
Ask Ben Ali. Ask Mubarak.
Twitter, Facebook and the blogosphere helped bring them down.
The internet can be a powerful tool for democratic change.
But it might not be so forever.
Governments are unhappy with the free flow of bits and bytes.
They are putting in place gatekeepers and spies.
Technologies for filtering information and intercepting communications might turn the internet into yet another instrument of repression.
Will we let that happen?

I am very honoured by the invitation to open this Press Freedom Night, but I am not here to talk smoothly.
I want to raise three uneasy questions, inspired by my personal experiences.
I suppose many of you are journalists, editors or publishers.
My three questions relate to the way your professions defend internet freedom and media freedom – or fail to do so.

First question:
Are Dutch publishers pushing for the same kind of internet filters that we find so reprehensible in dictatorships?
Last month, the Dutch government proposed to outlaw downloading copyrighted text, music and images from illegal sources.
For the Dutch Publishers Association (NVU), which includes newspaper publishers, this proposal doesn’t go far enough.
They want criminal sanctions, even for limited downloading.
They want better enforcement, even if someone downloads a text from a legal source but then mails it to a friend (which, unbelievably, is already a crime).
But how is the government supposed to enforce such strict copyright laws?
By having internet providers check all our internet traffic and block access to websites that infringe copyrights, as the music industry demands?
We would be halfway to China, with its Great Firewall.
Different goals, same technology.
Wouldn’t we be offering a blueprint for censorship to governments less democratic than ours?

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Hongarije verliest zijn vrijheid

, door

Parlement in Budapest (Foto: Wikimedia Commons/Uzo19)

Hongarije is vanaf januari tot juli voorzitter van de EU. Maar dat voorzitterschap heeft meteen al een krasje opgelopen door de mediawet die de rechtse regering Orban met steun van een tweederde meerderheid in het parlement onlangs heeft ingevoerd. De Europese Commissie heeft bij monde van Commissaris voor de media Kroes al vrij snel vragen gesteld aan de Hongaarse regering. Die heeft inmiddels enkele wijzigingsvoorstellen ingediend.  Kroes bestudeert ze nog. Maar een woordvoerder van Kroes zegt dat het toch wel moeilijk zal zijn om de Hongaren tot een andere koers te dwingen. De EU mist concrete criteria voor onafhankelijkheid van de pers. Volgende week vindt er op initiatief van de Groene Fractie een debat plaats in het Europees Parlement over deze kwestie.

Judith Sargentini, Europarlementariër voor GroenLinks, vindt dat de EU Hongarije er toe moet bewegen om de wet in te trekken. De persvrijheid wordt op onaanvaardbare wijze aangetast als een media-autoriteit, die benoemd wordt door het – nu voor twee-derde rechtse- parlement, op zeer vage gronden moet gaan oordelen over nieuwsberichten en hoge boetes kan uitdelen als een publicatie niet in de smaak valt. Dit is een rechtstreekse aantasting van de vrijheid van het politieke debat.

András Schiffer, Hongaars parlementslid voor de LMP, een jonge, liberale partij die aspirant-lid is van de Europese Groene Partij, waarschuwt voor toenemende zelfcensuur in zijn land. Hij vindt dat de EU deze wet niet zomaar kan laten passeren. “De EU is niet alleen een economisch bondgenootschap, maar ook een gemeenschap van waarden waarin bepaalde rechten en vrijheden gelden.”

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De schijnheilige verontwaardiging rond WikiLeaks

, door

Deel van logo WikiLeaks

Toen vorig jaar onder andere op WikiLeaks emails van klimaatonderzoekers werden gepubliceerd was er geen ophef over de legitimiteit van WikiLeaks. De politici en journalisten die nu waarschuwen voor het gevaar van onbeperkte transparantie heb ik toen niet horen klagen terwijl er wel degelijk vraagtekens te plaatsen waren bij dat lek. Vorig jaar om deze tijd juichten conservatieve blogs over het lek, terwijl de wereld nu te klein voor de ’terrorist’ Julian Assange. Bijvoorbeeld de conservatieve blogger Michelle Malkin in 2009:

The crimes revealed in the e-mails promise to be the global warming scandal of the century — and have massive bearing on the climate change legislation being considered by our lawmakers here at home.

Maar anno 2010 zingt Malkin een heel ander lied:

No American should take joy, pleasure, or satisfaction from the untold, devastating ways in which the coordinated WikiLeaks document dump of hundreds of thousands of State Department cables — nearly half of which are ‘secret’ or ‘classified’– has undermined U.S. diplomacy.

Schijnheilig
Het is nog geen jaar geleden dat Hillary Clinton de Chinezen de les las omdat zij internet censureren:

Secretary of State Hillary Clinton will call tomorrow for an uncensored global Internet where individuals and companies can operate without fear of repression or computer attacks such as those Google Inc. says emanated from China.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Press Freedom Index 2010

, door

Reporters without Borders logo

De persvrijheid gaat achteruit in de Europese Unie en de landen daaromheen. In de Press Freedom Index 2010 van Reporters Sans Frontières zien we slechts 13 van de 27 EU-landen bij de top-20. Bovenaan staan ex aequo Finland, IJsland, Nederland, Noorwegen, Zweden en Zwitserland, allemaal landen waarover geen schendingen van de persvrijheid zijn gemeld. In 2009 stond Nederland nog op de zevende plaats. Dat had onder meer te maken met beperkingen op het fotograferen van het Koninklijk Huis en de bronbescherming van journalisten (zie meer gedetailleerde informatie in de Nederlandse Persvrijheidsmonitor 2009).

Een groot aantal andere Europese landen doet het veel slechter en sommige zakken ook op de lijst in vergelijking met het vorige jaar. Opvallend is dat de zuidelijke helft veel slechter scoort dan het noorden. Dat geldt zowel voor West- als voor Oost-Europa. Estland (9) en Litouwen (11) doen het goed. Tsjechië en Hongarije (gedeelde 23e plaats), Letland (30) en Polen (32) wat minder. Spanje (39), Portugal (40, flink gedaald) en Frankrijk (44, ook gedaald) doen het in verhouding slecht. Grote problemen hebben media en journalisten in Italië (49), Roemenië (52, gedaald), Bulgarije en Griekenland (gedeelde 70e plaats, een beetje resp. heel fors gedaald). De Centraal Afrikaanse Republiek doet het beter dan deze laatste twee. Ook de meeste aspirant-leden van de EU op de Balkan dalen op de lijst en zullen nog heel wat moeten rechtzetten voordat ze kunnen toetreden tot de EU. Kroatië is een hierop de enige uitzondering (van 78 naar 62).

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Zomerquote | Afghagate

, door

zomerquotes3‘Basterds’.

Het MuurStraatJoernaal kiest de Afghaanse informanten als argument om  Wikileaks’ ‘Afghagate’ te becommentariëren. Beetje raar om precies het bewijzen van het gigantische ‘ongewenste’ geweld tegen burgers te gaan verdedigen met het argument: ‘in gevaar brengen van burgers’.

Het gigantische dossier heeft ondertussen even grote proporties qua meningen aangenomen als er pagina’s zijn, en de consequenties lijken alvast nòg groter. Voor het eerst is een burgerjournalistiek medium er in geslaagd wat reguliere media niet meer kunnen of willen: het publiek informeren, ook als het regeringen niet bevalt. Het heeft een oorlog waarvan iedereen weet hoe absurd hij is in een schrijnend daglicht geplaatst – en van bewijzen voorzien. De pijnlijke rol van Pakistan in dezes is nu in kaart gebracht.

Wellicht heeft men al lang de nodige ‘bekentenissen’ en technieken van de soldaat die gelekt heeft verkregen, maar is het op de hoogste Amerikaanse niveau’s nu hard tegen hard omtrent wat nu te doen. Want deze zaak die alweer de uitzichtloosheid van het conflict illustreert komt sommigen uit de Obmama-administratie goed uit.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Quote van de Dag: Landen schorsen

, door

[qvdd]

“Europa doet nu wel stoer invallen bij kartels die de vrije concurrentie aantasten, maar doet helemaal niets als de mensenrechten worden geschonden. Dat moet veranderen. (…) We zeggen dat het een schande is hoe Turkije omgaat met bepaalde mensenrechten. Maar dat de EU-landen zelf ook allerlei rechten schenden, dat mag kennelijk allemaal.”

Volgens Europarlementariër Sophie in ’t Veld kan Europa zoveel beter. Wat de D66’er betreft mag een aantal EU-landen tijdelijk geschorst worden, omdat die landen iets te soepel omgaan met mensenrechten. Zo gaat het in Letland niet zo goed met homorechten en Tsjechië vindt een vrije pers nog steeds lastig. Italië heeft het niet zo op immigranten uit Afrika en de persvrijheid schijnt er ook niet direct een prioriteit te zijn. Krijgt het Europarlement nu eindelijk tanden?

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Vorige Volgende