Langste rivier Maleisië onbevaarbaar

Wat weten we eigenlijk van Maleisië? De hoofdstad Kuala Lumpur heeft een paar in het oog springende hoge torens. Maar orale seks is er wel strafbaar, een islam dingetje naar het schijnt. Desondanks wordt Expeditie Robinson: een real hard life serie met broodmagere vrouwen in bikini (= haram) er dit seizoen wel opgenomen? Na Indonesië is het land de tweede palmolie producent ter wereld. Palmolie voor in uw tussendoortjes. Palmolie is eigenlijk best wel belangrijk voor het Maleisische BNP. Voor de oliepalm plantages wordt het oerwoud gekapt. Veel van die ontbossing vindt plaats in Sarawak, het Maleisische deel van het eiland Borneo. Door die ontbossing is nu de langste rivier van het land onbevaarbaar geraakt. Stammen, takken en wortels van gerooide bomen verstoppen de waterloop. Zware regens spoelden het materiaal de rivier in, een La Niña dingetje naar het schijnt. Gevolg: veerboten en vrachtschepen zitten vast en de lokale economie stagneert. Hier treft u nog meer foto's en uitleg en hier een filmpje. Weten we dat ook weer van Maleisië.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Dit is niet een plantage…

Suzanne Kroger van Greenpeace zit momenteel in Indonesië. Ze reist veel in de verschillende bosgebieden en volgt de ontwikkelingen in de Indonesische industrie en politiek. Dit is haar tweede gastbijdrage.

Wat is een bos? Deze schijnbaar simpele vraag is het onderwerp van heftig politiek debat geworden, zowel in Indonesië als binnen de EU. En met het juiste antwoord is veel geld gemoeid. Vraag een kind van zes een bos te tekenen, en je krijgt een tekening van een paar bomen, wellicht met een hertje of een tijger erin. Maar volgens een net uitgelekt document van de Europese commissie is een monotone plantage met oliepalmen ook een bos.

Waarom? Omdat dan de grootschalige kap van bossen voor palmolie plantages, als duurzaam bestempeld kan worden. De EU wil graag goedkope palmolie importeren om als biobrandstof te gebruiken. Onder druk van de milieubeweging moet die biobrandstof wel aan bepaalde duurzaamheidseisen voldoen: zo mag er geen bos voor gekapt zijn. Dan valt praktisch alle palmolie af, concludeerde de Indonesische en Maleisische palmolie industrie.

Dus werd een stevige lobby ingezet, en het resultaat mag er zijn: ook palmolie plantages worden nu als bos gerekend. Wie een tropisch regenwoud, vol met leven, omzet in een doodse plantage mag mee doen op de (binnenkort gesubsidieerde) Europese biobrandstof markt.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Have a break…

Suzanne Kroger van Greenpeace zit momenteel in Indonesië. Ze reist veel in de verschillende bosgebieden en volgt de ontwikkelingen in de Indonesische industrie en politiek. Hier publiceren we een aantal van haar verslagen.

In navolging van Kraft en Unilever, heeft Nestlé na een paar dagen campagne van Greenpeace besloten geen palmolie meer af te nemen van het beruchte bedrijf Sinar Mas. Dit is het grootste palmolie bedrijf van Indonesië en bekend om grootschalige, vaak illegale kap van regenwouden. De productie van palmolie is één van de belangrijkste oorzaken van de razensnelle ontbossing in Indonesië. De stap van Nestlé klinkt misschien heel wat, maar helaas stelt het in praktijk weinig voor. Het overgrote deel van de palmolie neemt Nestlé namelijk af via tussenhandelaren zoals Cargill, die Sinar Mas gewoon in haar klantenkring houdt.

Uit de persberichten op de website’s van Nestlé en Cargill wordt duidelijk dat Cargill geen enkele garantie kan geven over waar de palmolie die zij leveren vandaan komt. Cargill koopt palmolie van een wirwar van Indonesische en Maleisische producenten, waarbij alleen de prijs bepalend lijkt te zijn. Bedrijven die regels aan hun laars lappen, bossen kappen en lokale bevolking van hun land pesten, leveren in ieder geval goedkope palmolie. Cargill en Nestlé stellen geen vragen over de herkomst van de palmolie. Het volledige gebrek aan ketenverantwoordelijkheid is één van de grootste problemen van de palmolie sector.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Duurzame palmolie wordt niet gekocht

Slechts 1% van de duurzaam geproduceerde palmolie wordt daadwerkelijk afgenomen. Het Wereldnatuurfonds is teleurgesteld over de loze toezeggingen van de afnemers en zal binnen zes maanden komen met een Palm Oil Buyer’s Scorecard die inzichtelijk maakt wie zijn best doet duurzame productie te stimuleren en wie rücksichtlos foute palmolie blijft inkopen ten koste van mens(aap) en natuur (Mongabay).

Sinds november 2008 komt er duurzaam geproduceerde palmolie op de markt. In die tijd is 1,3 miljoen ton duurzame palmolie geproduceerd, daarvan is slechts 15 duizend ton afgenomen aldus het WWF. De duurzame palmolie kost per ton pakweg 50 dollar meer op een totaalprijs van 750 dollar (bron: Reuters). Ook al is de prijs van palmolie -net als andere commodities- in de afgelopen crisismaanden sterk gezakt nog steeds kost duurzaam maar in beperkte mate iets meer en toch verzaken de afnemers?

Het vermarkten van duurzame palmolie is een resultaat van de Roundtable on Sustainable Palm Oil (RSPO) waarin producenten zich verplichten de rechten van lokale gemeenschappen en grenzen van natuurgebieden te eerbiedigen. De betrokken producenten zitten momenteel nog in een transitie maar beloven in 2015 voor de volle 100% duurzame palmolie te produceren. De RSPO zelf is niet onomstreden, kritische organisaties als Greenpeace, Sawit Watch en Friends of the Earth beweren dat RSPO-leden nog steeds doorgaan met het kappen van primair bos voor de aanleg van nieuwe palmolie plantages (Mongabay).

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Vorige