Tweede Kamer.nl kan transparanter

Deze gastbijdrage is van Reinder Rustema, docent nieuwe media aan de Universiteit van Amsterdam en bestuurslid van BendeBurgers.nl Vorig jaar rond deze tijd was ik betrokken bij een inschrijving op de aanbesteding voor een revisie van tweedekamer.nl. In 2011 moet die revisie zichtbaar worden. Het contract werd uiteindelijk getekend met het bedrijf achter het huidige ontwerp. Komend jaar mag u dus een beter ontwerp verwachten dan het onderstaande voorstel van ons, hou het in de gaten. Schrijf vooral uw kritiek op dit voorstel en uw wensen en verwachtingen voor tweedekamer.nl hieronder. Een discussie over tweedekamer.nl op deze plek zal de Dienst Communicatie van de Tweede Kamer en de huidige uitvoerder vroeg of laat waarschijnlijk wel bereiken. Het uitgangspunt van ons voorstel was dat TweedeKamer.nl één van de belangrijkste websites van het land zou moeten zijn, terwijl het dat nu niet is. Vandaar ook TweedeKamer.nl met hoofdletters; de Tweede Kamer, maar dan online. Een site die alle burgers van het land moet bedienen omdat iedereen behalve consument ook burger is. Vroeg of laat komt iedereen immers wel eens in aanraking met een kwestie die politiek is. Voor bankieren, winkelen en vermaak hebben de meeste Nederlanders wel een online oplossing gevonden, maar voor informatie over onze volksvertegenwoordiging vertrouwt men voornamelijk op journalisten. Daardoor komt veel informatie per definitie niet aan bod omdat er geen ruimte voor is in de massamedia. Het is geen nieuws. Veel kwesties in het parlement zijn alleen interessant voor een deel van de bevolking en daarmee niet 'nieuwswaardig'. Als het falen van een  regering of partij aangetoond kan worden heeft een kwestie gegarandeerd nieuwswaarde voor de waakhonden van de democratie, maar als zoiets gebeurt is het gelukkig 'nieuws'. Een afwijking van de norm.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Back to the future

Back to the futureNederland 2025. Het is een drukke dag op dehaag.tv, vandaag vinden er hoorzittingen plaats over de voortgang van de oorlog in Pakistan, de HSL-ontsporing en het per abuis uitleveren van de verkeerde reaguurders en politiek-actieven aan Syrië en Kazachstan.

Vanuit ruim 25.000 IP-adressen wordt de live-stream gevolgd. 80% daarvan zijn auto-recording bots van videoarchieven, lobbyisten en bloggers die alles opnemen omdat ‘er altijd een leuke quote tussen kan zitten’. Uitzending gemist heeft de laatste jaren de vervelende neiging gekregen belangrijke politieke momenten kwijt te raken en dus is iedereen het zelf maar gaan doen. Een onderzoek van GeenStargasso.nl laat zien dat back-up partities met politieke video’s 6 keer zo vaak verloren gaan als voetbalwedstrijden en lingo maar dit wordt door experts verklaard door de enorme saaiheid van de Haagse debatten. Hilversum wijt het probleem aan de sterk gekrompen budgetten door de enorme vergrijzing van het broadcast publiek. Een woordvoerder roept de jeugd op om ‘gewoon weer gezellig samen TV te gaan kijken’. De gemiddelde TV-kijker is 72 en de reclamebudgetten van steunkous- en rollatorfabrikanten zijn nu eenmaal beperkt. Een 2-seconden clip van de woordvoerder wordt een signatuurvideo van een van de grootste release groepen op Somalia.tv, de torrenttracker waar de wereld haar media haalt.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Politiek per Powerpoint

Een paar weken geleden zag ik op GC een klein postje over het gebruik van moderne communicatiemiddelen in het parlement. In België had iemand dat idee geopperd. Het kon niet rekenen op veel bijval.
Maar in beide gevallen was het een zuivere gedachtenoefening. En het is vaak best aardig om ergens over te praten, maar als je het concreet maakt, gaat het meer leven.
Dus bedacht ik me, met mijn stomme kop, om maar eens een wet bij de lurven te pakken en middels Powerpoint tot leven te wekken. De eerste wet die toen overstak was er een met de titel “Bevordering duurzame arbeidsinschakeling jongeren tot 27 jaar (Wet investeren in jongeren)“. De wet zelf was 33 pagina’s lang en de memorie van toelichting maar liefst 54.
Hier eerst de populistische versie met medewerking van Crachat:



Dat gaat er vast niet goed in.
Daarom ook nog een iets “drogere” versie waarin de essentie van het voorstel zou moeten zitten:

Eerste conclusie voor mezelf van deze oefening: het valt niet mee om een droge wet in een levendige presentatie te veranderen.
Tweede conclusie: het hoeft ook niet zo te zijn dat alles in de presentatie zit. De presentatie (of iets anders) kan gebruikt worden om tijdens het debat bepaalde zaken (bv grafieken of foto’s van het onderwerp) te tonen ter illustratie van een punt.
Derde conclusie: mits goed uitgevoerd, kan het de toegankelijkheid van het debat (en het hele gedoe in de Tweede Kamer) wel verbeteren. Maar er is wel een stevige tijdsinvestering voor nodig. En wat levert dat dan op?

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Hack de overheid

Op Sargasso bieden we regelmatig ruimte aan gastbijdragen. Vandaag een bijdrage van Alper over het komende evenement “Hack de Overheid”.

Aanstaande zaterdag vindt in Amsterdam het evenement Hack de Overheid plaats naar voorbeeld van het Hack the Goverment Day van Rewired State dat pas in Londen plaatsvond. Het event is ervoor om iedereen die vindt dat overheidsdiensten online beter moeten bij elkaar te brengen en ervoor te zorgen dat die verbetering ook plaats gaat vinden.

In de massamedia (nrc.next, radio online) is er al genoeg aandacht besteed aan de term ‘hackers’, dus laat ik daar geen woorden meer vuil aan maken. Het event heeft twee tracks, een praat-track om kennis te delen en mensen te motiveren tot actie en een hack-track om tot concrete resultaten te komen binnen de beperkte tijd die er is.

Een vergelijkbaar event vond vorig jaar ook al plaats, maar er is in de tussentijd veel gebeurd en het lijkt er nu op dat de tijd rijp is om het nog een keer te doen en flink door te pakken.

Tussentijdse ontwikkelingen

Internationaal gezien is er met de verkiezing van Obama in Amerika een bijzondere impuls gegeven aan transparantie in de overheid zowel met slim gebruik van webmiddelen tijdens de campagne, als na zijn verkiezing met een serie websites voor bevolkingsconsultatie en om gegevens openbaar te maken (bijv. Data.gov). De Sunlight Foundation heeft tegelijkertijd stapels interessante projecten afgeleverd (in het lab) om transparantie te bevorderen.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Parlement 2.0? Voorlopig nog niet

Volgende week is het zover, dan gaan we de petitie “Alle Stemmen Tellenaanbieden aan Gerdi Verbeet, voorzitter van de Tweede Kamer. Bijna een jaar geleden zijn we met die petitie gestart om meer transparantie te krijgen in het stemgedrag van de Tweede Kamer. Naast het verzamelen van “handtekeningen” van mensen die dit initiatief steunen, hebben we ook de politieke partijen zelf om een reactie gevraagd. En daaruit blijkt weer dat we voorlopig nog niet hoeven te rekenen op een Parlement 2.0. Zoals gewoonlijk loopt de politiek achter op relevante ontwikkelingen in techniek en maatschappij.
Een deel van de petitie is heel duidelijk gericht op het direct en makkelijk (open) beschikbaar stellen van het stemgedrag van de Tweede Kamer. Uit de reacties van de meeste partijen blijkt dat ze last hebben van kaasstolp gedrag. Ze vergeten dat hun aanwezigheid in het Haagse een kennisvoorsprong oplevert ten opzichte van de mensen die daar niet dagelijks rondlopen. Voor de Tweede Kamerleden is het heel vanzelfsprekend dat ze weten wat de stemmingen zijn geweest en waar ze die kunnen vinden. Ze zijn blind geworden voor het feit dat de manier waarop het gebeurt voor de buitenwereld volstrekt onmogelijk is om gestructureerd te volgen. Die houding heeft vervolgens als resultaat dat ze op geen enkele wijze bereid zijn ook maar iets te veranderen om de drempel voor de burger op dit punt te verlagen.
Voor een deel is dit te verklaren aan gebrek aan technisch inzicht natuurlijk. Je kan het politici niet helemaal kwalijk nemen dat ze niet begrijpen dat stemmingsuitslagen in een ongestructureerde vorm vastgelegd in diverse formaten documenten onmogelijk gestandaardiseerd te ontsluiten zijn voor de buitenwereld. Het is echter wel jammer dat ondanks de verschillende signalen die op dit punt afgegeven worden er weinig veranderd optreedt in die houding.

Recent werd dit punt ook terecht geconstateerd vanuit een andere hoek. Vorige week werden de prijzen uitgereikt voor de beste eParticipatie-initiatieven. Dit zijn projecten die de relatie tussen overheid en burger langs elektronische weg moeten verbeteren. De volgende passage komt uit het juryrapport:
Ontvankelijkheid of steun vanuit de overheid is daarbij van belang. Een aantal waardevolle samenlevingsinitiatieven heeft het moeilijk door gebrek aan medewerking of omdat overheidsinformatie niet toegankelijk is. De jury verwacht dat Web 2.0 initiatieven meer kans maken zodra gegevens ruimer beschikbaar worden.