“Twee peilingen op één kussen, daar zit altijd bullshit tussen”
Maurice de Hond is eigenlijk de kat die achter z’n eigen staart aanrent.
Arjen Lubach over de (on)zin van peilingen en strategisch stemmen.
Zwijgende meerderheid, waar was je al die tijd? Wie ben je? De doden zijn en blijven tot in eeuwigheid de zwijgende meerderheid op aarde. Maar jij bent opgestaan, al zwijg je als het graf. Silent Majority. In de roerige jaren 60 zette Nixon jou op de kaart als excuustruus voor de Vietnamoorlog. Dus werd jij in deze vuile oorlog het stille tegengeluid om luidruchtige demonstranten tegen te spreken Volgens Donald Trump ben je alive and kicking in het beloofde land en steun je zijn anti-migratie campagne tegen de Mexicanen. Zwijgende meerderheid, nu duik je op in Nederland en je wint aan populariteit. Elke film geeft je gelijk: You have the right to remain silent.
Maurice de Hond is eigenlijk de kat die achter z’n eigen staart aanrent.
Arjen Lubach over de (on)zin van peilingen en strategisch stemmen.
Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.
Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.
De opiniepeilers zaten er opnieuw flink naast bij de afgelopen gemeenteraadsverkiezingen. Media blijven deze peilingen in hun berichtgeving veel te serieus nemen, menen Tom van der Meer en Armèn Hakhverdian.
Geloof ons, we zijn het net zo zat als u, maar we kunnen er niet omheen. Toch nog een keer aandacht voor de peilingen.
Niet voor het eerst zijn de afgelopen 24 uur talloze media door het ijs gezakt door blind te varen op vroege peilingen en exitpolls. Het was ronduit gênant om te zien hoe Mariëlle Tweebeeke (Nieuwsuur) op verkiezingsdag na middernacht CDA-leider Buma aanviel door te stellen dat zijn politieke koers blijkbaar niet werkte.
Tweebeeke baseerde zich op de exitpoll van Ipsos, waar het CDA een derde van de raadszetels leek te verliezen vergeleken met 2010. Aan het eind van de avond bleek het verlies veel kleiner: in plaats van de voorspelde 561 zetels verlies, zullen het er ongeveer 65 blijken te zijn (minder dan 1%). Als het CDA bijna terug is op het niveau van 2010, is dat voor die partij een enorme opsteker na het dramatische verval in 2012.
Dezelfde teneur was gistermorgen in nagenoeg alle kranten te lezen. Het verlies van het CDA was één van de nieuwsfeiten. De Volkskrant noemde het een dreun voor het CDA. De exitpoll was het nieuws, de uitslag bijzaak. Er zullen wel geen rectificaties volgen zoals ook de live-uitzending bagatelliserend stelde dat de exitpoll er bij het CDA iets naast zat.
Nederlandse kiezers laten zich wel degelijk beïnvloeden door peilingen, betogen politicologen Tom van der Meer & Armèn Hakhverdian.
Tien weken voor de Tweede-Kamerverkiezingen worden we weer bestookt met zetelpeilingen. Zoals bij elke verkiezing waarschuwen politicologen opnieuw voor mogelijke perverse effecten van opiniepeilingen. Zo zouden kiezers bijvoorbeeld de neiging hebben om op partijen te stemmen die het goed doen in de peilingen. Tot nu toe was er geen direct bewijs voor dit zogenaamde bandwagon effect. Bestaand onderzoek bestond vooral uit experimenten onder studenten met verzonnen peilingen. Maar of feitelijke peilingen daadwerkelijke kiezers ook echt beïnvloeden, bleef onduidelijk. Tot nu.
Experiment
Om vast te stellen of (Nederlandse) kiezers zich laten beïnvloeden door realistische peilingen hebben we daarom met medewerking van EenVandaag een experiment uitgevoerd onder het EenVandaag Opiniepanel. Ruim 23.000 deelnemers werden half mei automatisch ingedeeld in willekeurige groepen. De deelnemers kregen een uitgebreide vragenlijst voorgelegd, waarbij slechts één vraag per groep verschilde. We stelden alle groepen bloot aan dezelfde feitelijke uitslag van peil.nl van het voorgaande weekend, maar met verschillende begeleidende teksten over de PvdA. Deze tekst varieerde van positief over de PvdA (‘groei sinds vertrek Cohen’) via neutraal (‘nagenoeg onveranderd sinds vorige week’) tot negatief (‘verlies sinds 2010’). Eén groep kreeg alleen de droge peilingsuitslag te zien zonder enige tekstuele duiding en een laatste groep kreeg in het geheel geen peilingsuitslag te lezen. Uiteindelijk stelden we in alle groepen dezelfde slotvraag: hun stemintentie.
Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.
In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.
“Inmiddels zijn er meer plannen en voornemens van de regering bekend geworden met betrekking tot de bezuinigingen. Deze zijn voorgelegd aan de kiezer met de vraag of ze ermee eens of oneens zijn. Van de 9 plannen die voorgelegd worden zien we bij 6 een (duidelijke meerderheid) en bij 3 niet.”
(Peiling Maurice de Hond)
De cijfers hebben gesproken. En keihard. Deze neutrale maar omineuze formulering van Maurice de Hond, met (waarschijnlijk in de haast) verkeerd geplaatste haakjes, laat zien dat het oordeel is gevallen: het kabinet Rutte zal de volle vier jaar blijven zitten en kan gewoon verder met zijn soms abjecte bezuinigingsplannen. Waar Rutte en Wilders ook in tekort mogen schieten, ze hebben kennelijk juist ingeschat hoe en waar op dit moment een meerderheid bij de kiezers is te halen. Wie weet hadden ze zelfs al van tevoren bedacht waarbij ze gaan ‘toegeven’: bijvoorbeeld de bezuinigingen op de sociale werkplaatsen. Het CDA (nu virtueel 13 Kamerzetels) zal zich als partij nauwelijks roeren. Verkiezingen op korte termijn zou alleen maar betekenen dat ze een groot verlies moeten nemen. En over de oppositie vanuit de PvdA, wel, daarover zijn ze zelfs vanuit die partij zelf niet te spreken.
Centrum-rechtse partijen maken een zware tijd door in de EU, vooral in Zuid- en Oost-Europa. Extreem-links lijkt aan een opmars bezig. Dit blijkt uit een analyse van de meest recente verkiezingsuitslagen en laatste betrouwbare peilingen in alle EU-landen.
De onderstaande grafiek laat zien hoe partijen, onderverdeeld naar gangbare politieke kleuren, het hebben gedaan in de periode tussen de laatste verkiezingen en de laatste peilingen. De data laten een trend zien en is vooral bedoeld om weer even de temperatuur in politiek Europa te meten (zie hier data, methode, mitsen en maren).
Het blijkt dat centrum-rechtse partijen flink hebben ingeleverd. Ruim veertig procent van de steun die tussen verkiezingen en laatste peilingen werd gewonnen en verloren komt voor rekening van de CDA’s, Tories, Fidesz’s, CSU’s en Partido Populars van Europa. Opvallend is dat centrum-linkse en extreem-linkse partijen het goed doen. Ook extreem-rechtse partijen zijn nog steeds in opmars.
Uitgesplitst naar regio, ziet de verdeling er als volgt uit.
Noordwest-Europa: Links doet het vrij slecht. Burgerbewegingen (o.a. Piratenpartij) doen het goed. Ook populisten hebben te vrezen.
Oost-Europa: Groot verlies voor centrum-rechts, vooral voelbaar in Polen en Hongarije. Links profiteert, maar ook extreem-rechts.
DATA - Voor iedere 48 nieuwsberichten in de grote kranten, stijgt de VVD met 1 zetel in de peilingen. De PVV heeft iets meer nieuwsberichten nodig, circa vijftig. En het CDA levert bij gemiddeld 77 krantenberichten een zetel in de peilingen in. Dit blijkt uit onderzoek van de Nederlandse Nieuwsmonitor naar het verband tussen berichtgeving en peilingen. Het huidige succes van de SP is echter spelbreker.
Zo’n onderzoek heeft natuurlijk talloze haken en ogen. Wat zeggen peilingen? Zowel Maurice de Hond als Synovate – twee grote peilers – zitten er vaak met hun voorspellingen naast. Daar staat tegenover dat peilingen wel degelijk van invloed zijn op het politieke proces. De auteurs van het onderzoek schrijven wijzen erop dat het zogenoemde politieke ‘wedstrijdnieuws’ – wie wint van wie – wel degelijk van invloed is op de verhoudingen in Den Haag en op de verkiezingsuitslag. Opiniepeilingen zijn belangrijk voor de perceptie: niemand wil op een loser stemmen, behalve misschien een paar sadomasochistische CDA’ers.
De onderzoekers zijn als volgt te werk gegaan. Ze turfden de media-aandacht van de grote partijen (VVD, PvdA, CDA, SP en PVV) in de grote dagbladen (Volkskrant, Telegraaf, NRC, Trouw en Algemeen Dagblad) van 1 januari 2000 tot en met 21 januari 2012. Daarbij werd gekeken naar zowel het noemen van de betreffende partij als het noemen van uitslagen van opiniepeilingen.
Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.
[qvdd]
Nederlandse banken en pensioenfondsen komen dan in de problemen. Degenen die dat zo makkelijk roepen, laten zich leiden door opiniepeilingen. Maar peilingen zijn geen garantie voor verstandige beslissingen.
Onverwachte woorden uit de mond van De Jager, minister van financiën in het kortetermijndenken-kabinet Rutte. Hij heeft kritiek op Geert Wilders, die doet wat hij altijd doet, spelen op goedkope sentimenten:
[De Jager is ] duidelijk in paniek geraakt. Hij verdedigt een lijn die niet te verdedigen valt en op geen steun onder de bevolking en CDA-achterban kan rekenen. De Jager brengt het CDA naar de rand van de afgrond met het pompen van miljarden in de corrupte bodemloze put van Griekenland terwijl we hier 18 miljard moeten bezuinigen. Ik heb medelijden met de goede man. Maar ik ga ook met overtuiging door met het PVV-verzet tegen steun aan Griekenland.
Misschien moet iemand Wilders eens vragen wat hij denkt dat er gebeurt als we de steun aan Griekenland intrekken.
Eergisteren was het een jaar geleden dat Khaled Said door de politie van Alexandrië werd doodgeslagen nadat hij getuige was geweest van een drugsdeal van twee agenten. Enkele honderden demonstranten herdachten dit in Cairo met een demonstratie tegen politie-willekeur. Hier één van hen met een poster van het verminkte lijk van Khaled Said bij het ministerie van Binnenlandse Zaken. (Foto Hossam Hamalawy).
Twee tegelijk verschenen enquêtes – een van het International Republican Institute (IRI), de andere van Gallup Abu Dhabi – bevestigen dat de Egyptische bevolking en masse achter de omwenteling staat die Mubarak de laan uitstuurde. Om en nabij de negentig procent in beide onderzoeken is er blij mee dat hij weg is. Een meerderheid verwacht ook dat het nu beter zal gaan met Egypte (90% – IRI) en een veel groter aantal mensen dan voorheen heeft het gevoel dat de economie- die in slechte staat verkeert – nu kan opkrabbelen (Gallup: 46% – was 15% vóór de revolutie). Gallup meldt ook dat veel minder mensen nu – na de revolutie nog zouden willen emigreren. Vóór de revolutie was dat 23%, nu nog 11%.
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.