Oostenrijk heeft een nieuwe ’tegenpartij’

In Oostenrijk hebben kiezers gezorgd voor de definitieve afgang van Haider's extreem-rechtse partij en de entree van een Canadese miljardair. Oostenrijk is net als Duitsland een federale Bondsrepubliek met deelstaten. In de deelstaten Karinthië en Neder-Oostenrijk zijn afgelopen zondag verkiezingen gehouden. In de zuidelijke deelstaat Karinthië werd de FPK weggevaagd door De Groenen en de Sociaaldemocratische SPÖ. Karinthië was ooit de machtsbasis van Jörg Haider, de rechts-extremistische politicus die in 2008 bij een met veel geruchten omgeven auto-ongeluk om het leven kwam. De FPK is nu vanwege corruptieschandalen gedecimeerd. De landelijke variant van Haider's politieke familie, de BZÖ, kon zich wel handhaven. In Neder-Oostenrijk (rond Wenen) overwon de christelijk volkspartij ÖVP. De sociaaldemocraten haalden daar het slechtste resultaat ooit. Ook de FPÖ, de oorspronkelijke landelijke partij van Haider, later zijn concurrent op rechts, verloor fors. Nieuw in beide deelstaten is de partij (zelf spreken ze over het Team) van de Oostenrijks-Canadese miljardair Frank Stronach (80). Hij is de grote uitdager van de politici van de oude partijen die hij 'stieren zonder ballen' noemt.

Door: Foto: apparena (cc)
Foto: Riccardof (cc)

Migrantenkinderen presteren het best in Zweden en Frankrijk

Onderwijssystemen verschillen in Europa. Hoe lang kinderen naar school gaan, vanaf welke leeftijd, hoe lang alle kinderen ongeacht hun niveau bij elkaar blijven: dat varieert allemaal nogal. Onderlinge vergelijking van de effecten van het onderwijs is daarom erg leerzaam.

In The European Second Generation zijn de school- en arbeidsloopbanen van kinderen van Turkse gastarbeiders vergeleken in acht verschillende landen: Nederland, België, Duitsland, Frankrijk, Spanje, Zweden, Zwitserland en Oostenrijk. Het onderzoek werd gecoördineerd door Maurice Crul, hoogleraar onderwijs en diversiteit aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. De onderzoekers kozen voor de Turken omdat die naar alle onderzochte landen zijn geëmigreerd. De verschillen die zij constateerden in de prestaties van de kinderen waren opmerkelijk. In Zweden gaat minder dan 10 procent van de tweede generatie Turkse jongeren zonder diploma van school. In Duitsland bereikt maar 5% van de tweede generatie een hogeschool of universiteit.

Het percentage voortijdige schoolverlaters loopt van 9 in Zweden tot 32, 33 en 34% in resp. Oostenrijk, Duitsland en België. Het percentage kinderen dat het hoger onderwijs bereikt verschilt van 36 in Frankrijk tot 17 in België, 15 in zowel Oostenrijk als Zwitserland en 5 in Duitsland. Nederland heeft 25% voortijdige schoolverlaters en 26% van de tweede generatie Turken bereikt het hoger onderwijs (cijfers ontleend aan het artikel van Sheila Kamperman, NRC 6/7 oktober j.l., te vinden bij de boekaankondiging)

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Hemel die nergens ophoudt

‘Ze verdeelt de grote mensen in degenen die verhalen vertellen en degenen die alleen maar vervelend zijn. De meesten zijn alleen maar vervelend. Terwijl de grote mensen toch uitsluitend op de wereld zouden moeten zijn om haar, Meta, te amuseren’. 

Meta heet eigenlijk Marlen. De schrijfster vereenzelvigde zich als kind zo met de hoofdpersoon uit het sprookje van de kleine Meta, die zich in haar vinger prikt en de zwarte put in moet, dat ze zichzelf in de autobiografie van haar jeugd Meta is gaan noemen. Het boek is geschreven in de derde persoon en beschrijft hoe Meta de wereld waarneemt en tegemoet treedt, en hoe die wereld op haar reageert. Er is geen hoofdstukindeling, de verhalen en impressies lijken aan elkaar geregen. Soms is de taal kinderlijk, korte zinnen, te simpel, dat stoort een beetje, want je weet dat deze roman door een volwassen alwetende persoon geschreven is. Naarmate je verder in het boek komt wordt de taal complexer en meer literair, dan beginnen de verhalen te boeien.

Hemel die nergens ophoudt gaat over een meisje, die met haar ouders en een broertje opgroeit in de bergen van Oostenrijk. Haar vader is een boswachter, die het liefst verhalen vertelt. Haar moeder is een ijverige huisvrouw die voortdurend met het bakken van taarten en het verwerken van het geschoten wild bezig is. Iedere jaar komen er zomergasten naar het grote boswachtershuis, ze vertellen Meta verhaaltjes of ze zitten te mekkeren.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Marlen Haushofer: Wij doden Stella

‘Stella was korte tijd erg gelukkig geweest, maar ze was niet in staat om de spelregels te leren, ze kon zich niet aanpassen en moest ondergaan’’

Anna zit gevangen in een huwelijk met een man die totaal niet bij haar past. Bij hem weggaan  is geen optie, ze is bang dat hij zich dan zal wreken op haar kinderen. Om het vol te houden zoekt ze houvast in de routine van het dagelijks leven. ‘Ja, ik klamp me vast aan die orde, aan de regelmatige maaltijden, het dagelijks terugkerend werk, de bezoeken en de wandelingen. Ik houd van die orde die het me mogelijk maakt om te leven’.

Het huishouden van Anna zit zo in elkaar dat het geen gasten of indringers duldt. ‘Richards vrienden kunnen nooit mijn vrienden zijn, en bij mijn vrienden voelt Richard zich niet op het gemak. Bovendien kent een ander niet de talloze taboes waaraan wij ons in de omgang met elkaar moeten houden en die zelfs door de kinderen al worden gerespecteerd. Daardoor is onze gespreksstof een beetje beperkt, maar dat is beter dan voortdurend ruzie.’

De rust in het gezin wordt verstoord door de komst van Stella, de slome, bijna volwassen dochter van een vriendin van Anna. Stella heeft onderdak nodig  voor tien maanden, omdat haar moeder in het buitenland verblijft. Door de zorg van Anna bloeit Stella op. Ze laten een nieuwe garderobe  voor haar maken en Stella besluit zelfs om een cursus Italiaans te gaan volgen. Maar in de laatste weken van de logeerpartij slaat haar stemming om. Alle gezinsleden kijken uit naar de verlossende dag dat Stella zal vertrekken.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Domineesland wijst niet naar zichzelf

Deze gastbijdrage is van politiek-historica en journaliste Fleur Boose. De bijdrage stond afgelopen vrijdag in NRC Handelsblad (niet online) en werd geschreven voor het nieuws van een mogelijk minderheidskabinet. De redactie vindt de bijdrage echter nog zeer relevant.

Schande, riepen onder meer CDA en VVD toen een – democratisch gekozen – ‘vrijheidspartij’ toetrad tot de Oostenrijkse regering. Nu, tien jaar later, dreigt in Nederland hetzelfde te gebeuren. En dit keer werken CDA en VVD er aan mee. Het domineesland wijst kennelijk niet graag naar zichzelf.

Kan de koningin nog wel op skivakantie naar Oostenrijk? En wat als een immigratiestop volgt? Het (dreigende) aantreden van de Freiheitlichen Partei Österreichs (FPÖ) van Jörg Haider hield de politieke gemoederen in het jaar 2000 maandenlang bezig. Veertien EU-landen, waaronder Nederland, kondigden diplomatieke maatregelen af. VVD-Kamerlid Weisglas was uiterst bezorgd en riep de EU op zéér scherp te zijn. Zijn CDA-collega De Hoop Scheffer sprak over „een donkere grens die in Oostenrijk wordt genaderd als de FPÖ mee gaat regeren”. Partijgenoot Eurlings zei dat „het CDA al zijn kanalen heeft aangewend om het ontstaan van de coalitie in Oostenrijk te voorkomen”.

Het CDA vreesde vooral een aantasting van de ‘waardegemeenschap’. „Tot deze waarden behoren respect voor de rechten van de mens en een compromisloze houding ten aanzien van racisme en discriminatie”, legde Eurlings in maart 2000 uit in de Kamer. CDA-prominent Hans van den Broek schreef een maand daarvoor in deze krant: „Zouden wij van andere EU-partners passiviteit verwachten als de Centrumpartij van Janmaat de helft van onze regeringsposten zou bezetten? Inderdaad en goddank een vrij hypothetische casus, maar het negatieve antwoord op die vraag verandert daardoor niet. “Business as usual” moet binnen de EU uit den boze zijn als het om dit soort uitwassen gaat.”

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Vorige Volgende