OV

(1) De man tegenover me in de trein probeert te slapen. Dat zal hem niet lukken, want de man naast hem – schuin tegenover mij dus – probeert een telefoongesprek te voeren. Ikzelf probeer te werken, wat niet lukt omdat de man tegenover mij zijn benen heeft uitgestrekt, zodat ik me in een onmogelijke hoek moet draaien om mijn benen kwijt te kunnen. Welkom in de trein van Amsterdam naar Hilversum, Amersfoort, Apeldoorn en uiteindelijk Berlijn. Die dus duidelijk te klein is. (2) De conducteur probeert in deze te volle trein een lichtpuntje te zijn. Hij komt bij ons langs met de geruststellende woorden dat hij onze kaartjes (“vervoersbewijzen” in conducteursjargon) niet hoeft te zien, maar alleen wil vertellen dat de verwarming het niet doet. We hadden dat al gemerkt. De verlichting doet het ook niet, trouwens. (3) Een vriendelijke mevrouw stapt in Amersfoort de coupé binnen. Hebben we zin om mee te werken aan een reizigersonderzoek? Ik ben de beroerdste niet en vul het kaartje in. Eén van de vragen is of ik reis met de ICE of de IC Berlijn. Ik heb geen idee. Het is zo’n vraag die misschien zin heeft voor de vervoersbedrijven, maar niet aansluit op de beleving van de reiziger, die alleen wil weten of zijn trein op tijd rijdt.

Door: Foto: Vonns (cc)
Foto: Gerard Stolk (cc)

TreinFOMO

COLUMN - Ik ben gestopt met de trein. Zomaar, van de ene op de andere dag, cold turkey. Lang voordat het Europees Parlement zou besluiten dat treinen moesten worden voorzien van de coupébrede teksten ‘Reizen met de trein brengt u en anderen rondom u ernstige schade toe’, afgedrukt over beeltenissen van geëlektrocuteerde koperdieven die aan dramatisch afgescheurde bovenleidingen bungelen en forenzen die elkaar in het gezicht niezen en hun medereizigers met tablets op het hoofd meppen, zat ik al in de auto. Twee weken inmiddels.

En nu heb ik dus FOMO. Fear Of Missing Out, voor wie het gemist heeft. Dat van het verdachte plastic zakje op Leiden Centraal vind ik het allerjammerst. Graag had ik mijn medepassagiers met de ogen zien rollen, naar de werkgever horen bellen dat het dus weer eens zover was, iets met een bom ofzo, niks bijzonders, maar dat gaat natuurlijk weer uren duren, o ja, en waar ik dus voor belde, dat afstemmingsoverleg gaat nu niet meer lukken en die beeldvormingssessie net-wel-net-niet, maar bel maar als ik telefonisch moet aanhaken, want bij calamiteiten mag je in de stiltecoupé gewoon normaal doen.

Dat dus. Heerlijk. Ik mis het. Ook de logistieke puzzel na de computerstoring -‘de backup doet het heel vaak wel’- en de sneeuw die maar niet wilde vallen, waren pareltjes die ik deze week via de autoradio aan me voorbij hoorde gaan. En de chaos op het spoor zal verder toenemen. Over een jaar applaudisseren we voor de machinist als we überhaupt op onze bestemming arriveren. Sigaretje in de mond, roken mag weer.

Treinstoring? Tweede Kamer ‘on the case’!

Er is sinds vanochtend een grote treinstoring rond Utrecht.

‘Daar valt een publicitair slaatje uit te slaan!’ dachten verschillende Kamerleden:

PvdA-Kamerlid Duco Hoogland noemt het “onbegrijpelijk” dat maandag wederom het hele spoor plat ligt door een sein- en wisselstoring bij Utrecht Centraal.

Ook coalitiepartner VVD wil opheldering. “De afgelopen weken ontstaan bijna iedere dag storingen, waardoor je bijna niet meer van incidenten durft te spreken”, aldus VVD-Kamerlid Betty de Boer.

Foto: Rob Dammers (cc)

Nietszeggende cijfers

COLUMN - De winter was zacht en dus reden veel treinen op tijd. “In totaal arriveerde vorige jaar 90,2 procent van de treinen van alle vervoerders met minder dan drie minuten vertraging op de eindbestemming,” meldt nu.nl.

Fijn voor het personeel van de vervoersbedrijven, en dat schrijf ik zonder sarcasme. Voor reizigers maakt het echter weinig uit. Voor hen is niet het percentage vertraagde treinen relevant, maar het percentage gedupeerden. En neem van mij aan: in de dubbeldekker die van Leiden naar Amsterdam rijdt, zitten twintig keer zo veel mensen als in het boemeltje dat Klarenbeek verbindt met Voorst. En laten de lijnen rond Amsterdam nou net behoren tot het deel van het spoorwegnetwerk waar de meeste vertraging is.

Kortom, het naar buiten gebrachte percentage is alleen nuttig voor de bedrijfsvoering maar heeft voor u en mij geen enkele betekenis. Zoals aan de staart van het stuk staat, gaat het om “reizigerspunctualiteit”. Een lelijk woord, maar wel waar het om draait.

Foto: Judy van der Velden (cc)

Stiltecoupé

COLUMN - Het is de nacht van maandag op dinsdag en ik reis vanuit Nijmegen terug naar Amsterdam. Ik heb een lift gekregen tot Utrecht en heb daar op het perron moeten wachten tot mijn trein kwam. Dat is vervelend: op het perron staan geen bankjes en ik kan dus niet mijn laptop uitpakken om iets nuttigs te doen. Je kunt wezenloos voor je uit staren, meer niet. En ik heb echt wel iets belangrijkers te doen dan wezenloos voor me uit staren, want ik heb werk bij me dat voor morgenochtend af moet.

Gelukkig komt de trein wat vroeg langs het perron rollen en kunnen we instappen. Om er zeker van te zijn dat ik in elk geval het halve uur tot Amsterdam CS zal kunnen werken, ga ik zitten in de stiltecoupé, en ik tref het: ik heb een fijn compartiment voor mezelf. Ik start mijn computer en werk verder.

Even later is het echter gedaan met mijn rust. In het compartiment naast me strijken enkele conducteurs neer – twee mannen en twee vrouwen, als ik goed heb geteld – die de voetbalwedstrijd bespreken. En daarmee is de rust die ik zo hard nodig heb, voorgoed weg.

Er iets van zeggen heeft geen enkele zin. Zolang er stiltecoupés zijn, zijn er mensen die daar praten. Even lang zijn er mensen die anderen daarop aanspreken, maar het heeft niet geleid tot een merkbare verandering van het gedrag. Een tijdje geleden “vierde” ik het moment dat ik voor de honderdste keer vergeefs had gevraagd of mensen de regels alsjeblieft wilden respecteren. Terwijl reizigers zich destijds wel iets gelegen lieten liggen aan de niet-rookcoupés, wordt de stiltecoupé genegeerd.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Quote du jour | Daluren

We willen bereiken dat mensen in de daluren gaan reizen als ze niet in de spits hoeven te reizen. Dat kan ook vaker, door flexwerken. We willen de passagiersstroom spreiden over de dag en mensen bewuster laten reizen.

Staatssecretaris Wilma Mansveld (Infrastructuur en Milieu) wil het treinreizen in daluren bevorderen door het reizen in de spits duurder te maken. Alsof mensen voor hun lol in de spits de trein nemen.

Foto: Jeroen Mirck (cc)

Kunst op Zondag | De NS en kunst

Kunst op Zondag sluit het themablog over de macht van de NS af. “Door een verantwoorde keuze van kunststijl en kunstenaars wordt er naar gestreefd bij te dragen aan een prettige, inspirerende reisbeleving”, zo informeert de NS de reizigers. “Alle treinen zijn voorzien van een vorm van kunst”.

Geen kunst, maar ‘een vorm van kunst’. Dat is raak getypeerd, want tegenwoordig weet je in de trein niet meteen of je tegen wat design of kunst zit aan te kijken. Hingen er vroeger nog reproducties van bekende kunstwerken in de trein, of zag je nog tulpen van Jan Cremer op de wand, tegenwoordig zijn quasi gedichten en kunstzinnige deurgrepen in het gehele treinontwerp geïntegreerd.

Goede voorbeelden van het interieurconcept, noemt Bureau Spoorbouwmeester, die namens de NS en ProRail het Spoorbeeld mag bepalen. De NS kent een lange traditie van kunst in de trein, memoreert Tanja Karreman in een essay op Spoorbeeld. Als je dat essay doorleest vraag je je af: waar is de kunst gebleven?

Het zal de schuld van de reizigers wel zijn.

In de oude “Hondekop’-en ‘Apekop’-treinen hingen reproducties van “Snijden aan gras” van Co Westerik. In een uitzending van Avro’s Beeldenstorm vertel Henk van Os dat reizigers zich ergerden aan de prent, die de NS dan ook liet verwijderen.

NS gaat gele borden met vertrekstaten weghalen

De vertrekstaten zijn inmiddels een beetje ouderwets geworden, in een tijd waarin bijna iedereen zijn reis van tevoren op internet of onderweg op de mobiele telefoon plant.

Én omdat de treinen zo ongeveer elk weekend anders dan aangegeven rijden, en die gele borden dus niet echt zin hebben.

Europartrain

In 1997 startte de Europartrain in Thessaloniki, toen de Culturele Hoofdstad van Europa. Bij Oostenrijk was enig oponthoud omdat de autoriteiten wantrouwend waren, maar de trein reed uiteindelijk door naar Nederland. En daar strandde het project. De NS die aanvankelijk mee leek te werken en zelfs een wagon beschikbaar wilde stellen, lag ineens dwars.

Film bij Kunst op Zondag | NS en kunst, van zondag 27 oktober 2013.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Vorige Volgende