Deze week wordt er in Canada overlegd hoe de overbevissing in de wereldzeeën een halt toe te roepen. Al enkele decennia is overbevissing een feit, alleen door steeds andere vissoorten te vangen of naar andere gebieden uit te wijken heeft de visserij (met enorme subsidies) het hoofd boven water weten te houden. Maar op dit moment wordt meer dan 50% van de visbestanden volledig geëxploiteerd, zo'n krappe 25 % wordt overbevist (figuren en uitleg: Where are the fish? - Mongabay). Gezien de groeiende vraag naar vis(-eiwit) zullen ook die volledig geëxploiteerde visbestanden binnenkort overgeëxploiteerd worden. Met als gevolg dat hele mariene ecosystemen zullen instorten en gedurende komende generaties niet herstellen. Weg vis, weg inkomsten- en voedselbron. Ook de EU moet vaart maken met het hervormen van haar visserijbeleid. Maar vooral landen als Spanje en Portugal liggen dwars: The European Union’s common fisheries policy, for instance, is no less absurd than its agricultural namesake. Attempts to alter it—by, for instance, creating no-fishing zones off some member countries' coasts—have been horribly watered down against the advice of independent experts, most recently last December. (TheEconomist) Als de europese grondwet wordt aangenomen verdwijnt het veto-recht (voor landen als Spanje) en kan Europa eindelijk stappen zetten richting een duurzame visserij. Nog een reden om vóór de europese grondwet te stemmen... Andere oplossingen waarover in Canada gesproken gaat worden is het instellen van internationaal verhandelbare quota en bevordering van viskwekerijen.
Statistiek verwerkt in vlaggen: Meet the World [via: MKT]
De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.
In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.
Dankzij duizenden boerenbedrijfjes in ontwikkelingslanden kunnen wij in Europa het hele jaar door aardbeien en haricots verts eten. Produceren voor de export wordt voor deze boeren steeds belangrijker. Op het eerste gezicht lijken de grote supermarktketens als Albert Heijn en C1000 de afrikaanse en zuid-amerikaanse boeren in een wurggreep te hebben. Maar wie beter kijkt ziet ook positieve ontwikkelingen.
Nu ontwikkelingslanden produceren voor Europa moeten ze ook voldoen aan europese regels. Het kwaliteitscertificaat EurepGAP omschrijft voor ieder product nauwkeurig aan welke hygiënische en milieueisen de producent moet voldoen. Het is vooral te doen om traceability van de produkten, maar ook de arbeidsomstandigheden tellen mee. Soms zijn de regels onzinnig: zo moet iedere boer een telefoonaansluiting hebben om een ambulance te kunnen waarschuwen in geval van vergiftiging. Terwijl het in Afrika veel handiger is als je een pick-up hebt om iemand naar het ziekenhuis te brengen. Ook moeten de boeren 2000 euro betalen voor een eerste audit om zich te certificeren, een onoverkomelijk bedrag voor velen.
Maar de europese supermarkten hebben zich niet ongevoelig getoond voor kritiek op EurepGap. De regels worden aangepast aan de lokale omstandigheden. Inmiddels maakt Albert Heijn kleine ananas-kwekers in Ghana wegwijs in de regelgeving en verstrekken ontwikkelingsorganisaties microkredieten zodat boeren zich kunnen certificeren. Wat ze ermee winnen is een afname-garantie, maar vaak nog veel meer. De salarissen van de landarbeiders zijn op een redelijk niveau en de arbeidsomstandigheden beter dan bij niet-gecertificeerde bedrijven. Ja en zelfs in Afrika begint men nu met biologische landbouw.
Een lange tijd werd aangenomen dat de negatieve effecten van een opwarming van het klimaat op de voedselproduktie zouden worden gecompenseerd door een hogere CO2-concentratie in de lucht. Planten zetten immers CO2 om bij fotosynthese. Experimenten met een hogere CO2-concentratie in broeikassen gaven een snellere plantengroei aan. Daarom werd aangenomen dat een negatief effect van opwarming zoals: droogte kon worden gecompenseerd met een snellere plantengroei. De totale wereldvoedselproduktie zou niet dalen.
Nu blijkt echter dat de experimenten in broeikassen geen realistisch beeld gaven. Experimenten waarbij in de openlucht de CO2-concentratie lokaal werd verhoogd gaven een veel geringere stijging in de plantengroei aan. Een ander negatief effect van opwarming: meer ozon-smog werd ook in de buitenlucht gesimuleerd en bleek de plantengroei ernstig te remmen.
A 20% increase in ozone levels cut yields by 20%, he said. Increases in ozone levels of this level are predicted for Europe, the US, China, India and much of the middle east by 2050. If Long’s findings prove correct, even CO2 fertilisation will not prevent the world’s crop yields from declining by 10% to 15%. (NewScientist)
Voordat iedereen gelijk de gebaande loopgraven van de klimaatsdiscussie betrekt: over het feit (waarneming) dat de afgelopen decennia zowel temperatuur en als CO2-gehalte zijn gestegen zijn we het eens, toch? [dank aan: Pelayo]
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.
Een nieuw postje leek me op zijn plaats: Karol Josef Wojtyla, paus Johannes Paulus de Tweede, is officieel overleden. Vandaag begint al direct de rouwperiode. Over een week of twee kunnen we het conclaaf verwachten.
“Do not be afraid” staat te lezen op de website van het Vaticaan. Een bericht aan Karol, of een boodschap voor de achtergebleven gelovigen?
Bij het bestrijden van ondervoeding in vluchtelingenkampen wordt vaak speciale melkpoeder (F100) ingezet. Het probleem bij melkpoeder is echter je schoon drinkwater nodig hebt om het op te lossen en dat is in een vluchtelingenkamp vaak niet aanwezig. Maar plumpy’nut brengt uitkomst, plumpy’nut is een zoete pindakaas met dezelfde voedingswaarde als F100 melkpoeder. Het behoeft geen bereiding en kan gelijk uit een handig zilverfolie zakje worden geknepen. “Plumpy’nut, wie is er niet groot meegeworden..?”
Plumpy’nut’s first major use was in Darfur, where over 300 metric tons have so far been distributed; as a result, malnutrition rates there have been cut in half. Plumpy’nut was also used in tsunami relief efforts, and in Malawi, “Project Peanut Butter” is making plumpy’nut with local materials (WorldChanging)
Rechtsfilosoof Herman Philipse stipte vanochtend in Buitenhof nog even fijntjes een wandaad van de wijlen Paus Johannes Paulus II aan. Toen in 1994 tijdens de wereldbevolkingsconferentie te Caïro 179 landen overeenkwamen dat gezinsplanning en goede gezondheidszorg voor vrouwen overal in de wereld beschikbaar moesten komen (om de destructieve groei van de wereldbevolking af te remmen) ging de paus een verbond aan met conservatieve moslimlanden om een groot aantal van deze broodnodige maatregelen te saboteren.
Dit was in het licht van het voortbestaan van De Schepping geen goede beurt voor het christendom. Maar nu bij het verschijnen van het Millennium Ecosystem Assessment rapport, ziet Philipse een historische kans voor christelijke wereldleiders om de uitglijder van hun geestelijke voorganger JPII ruimschoots goed te maken. Rentmeesterschap gaat het helemaal worden!
Beste Jan Peter, hier ligt een prachtige kans om Nederland weer tot een moreel gidsland te maken. Begin ermee een kaartje te sturen aan je christenbroeder Bush met de volgende strekking: “God heeft ons beiden aangesteld als rentmeesters van de Aarde. Hij zal ons verschrikkelijk straffen als we niet zorgen voor echte duurzaamheid, want de tijd dringt! Laten we dus snel nieuwe normen en waarden opstellen!”. (Buitenhoftv.nl)
Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.
Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.
Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.
In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.
Vorige week waarschuwde het IMF al voor de negatieve economische effecten van een stijgende olieprijs (ft.com). Deze week publiceert de Wereldbank het Global Development Finance rapport waarin de verwachting wordt uitgesproken dat de wereldeconomie dit jaar 0,7% minder hard zal groeien (IndustryWeek). De wereldeconomie is over haar piek heen, aldus de Wereldbank.
Komend weekeinde komen de Wereldbank en het IMF samen in Washington en zorg om de hoge olieprijs zal in de gesprekken zeer waarschijnlijk centraal staan.
De wereldeconomie in het geheel mag dan afzwakken volgens een artikel in The Economist reageren de verschillende nationale economieën heel divers. De sterke economieën van de VS en China hebben de negatieve gevolgen van een stijgende olieprijs kunnen afschudden. Terwijl kwijnende economieën van Europa en Japan verder het slob zijn ingedrukt. Een conclusie die mij wat vreemd overkomt trouwens? De hoge euro vangt immers de klappen van een hoge olieprijs op?
Maar ook The Economist ontkomt niet aan sombere projecties voor de amerikaanse economie als de olieprijs verder blijft stijgen:
if non-oil import growth continues at its recent pace and the oil price stays over $50 a barrel, America’s annual trade deficit would reach nearly $800 billion by the end of the year. (The Economist)
Het totale bedrag dat de rijke landen aan ontwikkelingshulp uitgeven is in 2004 gestegen tot een recordbedrag van 60,6 miljard euro. Deze stijging is onderandere het gevolg van de uitgaven aan de wederopbouw van Irak en Afghanistan, zo blijkt uit een rapport van de OESO.
Ooit spraken de rijke landen af om 0,7% van hun BNP uit te trekken voor ontwikkelingshulp. Toch zijn er maar vijf landen die deze doelstelling daadwerkelijk halen: Noorwegen (0,87), Luxemburg (0,85), Denemarken (0,84) Zweden (0,77) en Nederland (0,74). De VS zijn bijna hekkensluiter met 0,16 %. Maar het absolute bedrag dat de VS uitgeven aan ontwikkelingshulp is wel weer het hoogste ter wereld, te weten: 14,6 miljard euro (bron: OneWorld.nl).
Meer cijfers: Official Development Assistance increases further – but 2006 targets still a challenge (oecd.org). Tabellen en grafieken, scrollen verplicht: (pdf)
In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
Er rolt een golf van grass-roots revoluties over de aardbol. Reeds ondergingen de Oekraine, Libanon, Kyrgizie en Bolivia revoluties (met wisselend succes). Nu lijken ook Bahrein en Wit-Rusland aangestoken door het democratiserings-virus. Vroeger beperkte revoluties zich tot regio’s. Maar anno 2005 kijkt men ‘de kunst van het revolutie maken’ af via internet en satelliet tv.
De NewYorkse logger HeadHeeb doet een poging om toekomstige revoluties te voorspellen aan de hand van de Election Guide 2005. Want de meeste revoluties ontstaan na verkiezingsfraude. Hij somt op en licht toe: Somaliland, Zimbabwe, Central African Republic, Togo, Ethiopia, Iran, Uganda, Azerbaijan en Haiti.
Agenda pakken en noteren: The Next Revolution – HeadHeeb
In Zimbabwe hebben de MDC oppositieleider en de aartsbischop al opgeroepen tot “Ukraine-style” demonstraties. Helemaal nu plotseling 1000 verkiezingsmedewerkers zijn ontslagen (IRINnews.org)