Kan de aarde de middenklasse aan? (Poll)

In de komende twaalf jaar komen er 1 miljard mensen op aarde bij. Maar wat wellicht nog schokkender is is de verwachting dat wereldwijd de middenklasse met 1,8 miljard mensen zal groeien. In 2020 zal een meerderheid van de wereldbevolking (52%) tot de middenklasse behoren. Goed nieuws voor Albert Heijn, Woonmall Alexandrium en de Intratuin. Maar er zijn ook signalen dat deze nieuwe middenklasse niet vanzelfsprekend dezelfde levensstandaard zal bereiken als de huidige middenklasse. Dit roept direct vragen op over de definitie van het begrip middenklasse? In een artikel in Foreign Policy zet Moisés Naím (oud-minister van Handel in Venezuela, tegenwoordig publicist) uiteen hoe die 1,8 miljard nieuwe 'middenklassers', waarvan het grootste deel (600 miljoen) in China zal wonen, aanspraak zal maken op de grondstoffen. Want de middenklasse wil naast biefstuk op brood óók koelkasten, auto's en vakantiereizen. Een deel van de cijfers over stijgende voedselprijzen zijn deze week al eerder genoemd in het postje Voedselcrisis in wording. Maar enkele illustratieve waarnemingen in het FP artikel kunnen hieraan worden toegevoegd: als het feit dat de Food Price Index van de Economist nu op haar hoogste punt is sinds de meting in 1845 begon. De constatering dat in 2006 China evenveel vermogen aan electriciteitscentrales bijbouwde als in heel Frankrijk aanwezig is en dat de laatste jaren 1/3 van de stijging in mondiale olieconsumptie voor rekening van China kwam. De prijzen stijgen en natuurlijke hulpbronnen raken uitgeput. Is er op aarde wel plek voor zo'n grote middenklasse?

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Monbiot: ‘CO2 opslag is groene leugen’

“Like biofuels and micro wind turbines, carbon capture and storage turns out to be another great green scam. It will come too late to prevent runaway climate change; the government has no intention of enforcing it; and even if it had, the technique is likely to boost our carbon emissions”. (Guardian)

George Monbiot, de schrijver van het boek HEAT dat oplossingen aandraagt voor het CO2-probleem, maakt gehakt van de groene beloftes van Carbon Capture en Storage (CCS): het in kolencentrales afvangen van CO2 en terugpompen de aarde in. De Britse staatssecretaris belast met het energiebeleid John Hutton merkt op dat maar beter de Britten -met hun hoogwaardige techniek- steenkool kunnen verbranden dan dat de Chinezen dat doen. Maar aan de hand van het huidige beleid van de Britse overheid legt Mobiot haarfijn uit hoe de ontwikkeling van CO2-opslag te langzaam zal gaan en hoe Groot-Brittannië in 2050 alleen nog maar méér CO2 zal uitstoten. Alleen al de bouw van acht nieuwe kolencentrales leidt dan tot een verdubbeling van de huidige CO2-uitstoot, ondanks de (trage) introductie van CO2-opslag. Groene leugens?

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Geniet nu het nog kan

“Geniet van het leven zolang het nog kan”. Dit is het advies van de 88-jarige James Lovelock aan de mensheid: Want Lovelock, bedenker van de Gaia theorie, ziet het somber in: vanaf 2020 zal extreem weer (stormen, hittegolven) de norm zijn in Europa en rond 2040 is het Europese continent veranderd in een soort Sahara en zullen de huidige dichtbevolkte deltagebieden onder water staan. Tegen het eind van de 21ste eeuw is ongeveer 80% wereldbevolking verdwenen. Klimaatcompensatie, biologische groenten en alternatieve energiebronnen gaan ons niet redden. Het is te laat en te weinig en zoniet zelfs regelrechte oplichterij aldus Lovelock.

De Britse kwaliteitskrant The Guardian interviewde Lovelock in zijn een-persoons laboratorium in een oude windmolen in Cornwall en probeerde de boude uitspraken van de natuurgoeroe op waarde te schatten. In de jaren zestig was Lovelock een van de eerste die waarschuwde voor de gevolgen van de overexploitatie van ons aardse systeem. Maar binnen ‘groene kringen’ was hij ook controversieël omdat hij zich sterk uitsprak vóór kernenergie. Anno 2008 maakt Lovelock zich opnieuw niet geliefd door alle maatregelen tegen klimaatverandering onzin en oplichterij te noemen. Lovelock is overtuigd van de onomkeerbaarheid van de klimaatverandering. Maar Lovelock’s stellingnames hebben ook iets koppigs, alsof hij altijd de roepende in de woestijn wil zijn? Als het IPCC in 2004 unaniem bevestigd wat Lovelock in de jaren zestig al voorspelde distantieert hij zich er weer van. Maar een goede onderbouwing waarom Lovelock bijvoorbeeld alle alternatieve energie van tafel veegt geeft hij niet, althans niet in dit interview.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Ik zit boven in m’n Environmental War Room schat…

Al Gore gaf in zijn Inconvenient Truth al aan dat klimaatverandering de grootste test voor Amerika zal worden sinds het verslaan van nazi-Duitsland en Japan. Milieu-denker Lester Brown publiceerde onlangs zijn nieuwe boek Plan B 3.0 waarin hij oproept tot een wereldwijde mobilisatie om de CO2-uitstoot significant terug te dringen. De excentrieke ondernemer Richard Branson kon derhalve niet achterblijven en bood vorige week aan een ‘Environmental War Room’ te bekostigen. Een jaar geleden schreef Branson ook al een prijsvraag (25 miljoen dollar) uit voor het beste idee om 1 miljard ton aan CO2 uit de atmosfeer te krijgen. U: Sargasso community gaf hiervoor al de eerste aanzet, wellicht kunt u hem weer helpen?

Het idee van een ‘Environmental War Room’ werd op het grote blog network Wired lauw ontvangen. De blogger stelt dat we geen extra quasi-gouvernementeel orgaan nodig hebben maar een nieuwe president in het Witte Huis. Daar is opzich geen speld tussen te krijgen maar op een salonblog als deze zijn wij niet vies van het fantaseren over nutteloze en toch uiterst comfortabele denktanks en warrooms, sterker nog we zijn er zelf eentje! Kaarten, pionnen, vlaggetjes en een flatscreen met 24-uur per dag Teletekst. Uw ideeën voor de invulling en bemanning van de ‘Environmental War Room’ kunt u kwijt in comments. De beste ideeën uit deze crowdsourcing sessie ontvangt Branson automagisch op z’n blackberry.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Foto des Tages – Sauron’s Kingdom


Moskou vanuit vogelvlucht perspectief, door Alexander Petrenko. De duurste stad op aarde kampt met toenemende luchtverontreinging. Het aantal auto’s is nu ongeveer drie miljoen en stijgt nog steeds. Om de stad van electriciteit en warmte te voorzien zijn er twaalf energiecentrales en 53 kleinere districtscentrales voor stadsverwarming nodig. Nog 3000 fabrieken bevinden zich binnen de stadsgrenzen. Op veel locaties in Moskou zijn de concentraties vervuilende stoffen in de lucht 10 tot 20 maal hoger dan wettelijk is toegestaan (bron).

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Verwacht het onverwachte

Steeds meer aardwetenschappers en klimatologen waarschuwen dat de klimaatverandering niet geleidelijk zal verlopen. Ook in het boek De Laatste Generatie van klimaatexpert Fred Pearce wordt in het hoofdstuk: ‘Onvermijdelijke Verrassingen’ gewaarschuwd voor plotselinge veranderingen in de stabliteit van ijskapen en regenwouden. Sommige processen bereiken immers een cruciaal ’tipping point’ en veranderen dan plotseling van richting en/of snelheid. Deze week verscheen in het wetenschappelijke tijdschrift Proceedings of the National Academy of Sciences journal een artikel waarin een schatting wordt gemaakt van de ‘omslagtijd’ van verschillende fysische processen op aarde. Enkele daarvan zijn: het smelten van het arctische zeeijs (10 jaar), het stoppen van de Atlantische Golfstroom (100 jaar), het verdwijnen van de Indiase moesson (1 jaar), afsterven van het Amazone regenwoud en de boreale bossen (50 jaar). Sommige van deze processen zijn al waarneembaar zoals het afzwakken van de Golfstroom en het teruglopen van de zeeijsbedekking. De onderzoekers bepleiten dat: “that society should not be lulled into a false sense of security by the idea that climate change will be a gradual process” (BBC).

Uit een andere wetenschappelijk hoek komt nu de waarschuwing dat de zeespiegelstijging wel eens veel sneller zou kunnen verlopen dan het IPCC momenteel inschat. Paleontologisch onderzoek aan de verhouding tussen zuurstofisotopen in de kalkschaaltjes van microfossielen uit de Rode Zee geeft aan dat in het laatste interglaciaal, het Eemien (dat van 124.000 tot 119.000 jaar geleden duurde) toen de gemiddelde temperatuur zo’n 2 °C hoger was dan nu de zeespiegel 4-6 meter hoger stond dan nu (NGV-Geonieuws). Gezien de verwachting dat het klimaat op aarde deze eeuw tenminste 2 °C gaat opwarmen kunnen we een zeespiegelstijging verwachten vergelijkbaar met die aan het begin van het Eemien plaatsvond: 1,6 meter per eeuw, en dat is onverwachts een metertje hoger dan tot nu toe werd verwacht.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Europees klimaatplan aantrekkelijk voor bedrijven

Zestig miljard euro per jaar gaat het klimaatplan van de Europese Unie kosten. In de dagen voordat het ClimateAction plan gepresenteerd werd klaagde het bedrijfsleven al dat de kosten te hoog zijn en dat het de concurrentiepositie van Europese bedrijven zal schaden. Maar als dit plan succesvol wordt geïmplementeerd scheelt het Europa in 2020 vijftig miljard euro aan olie- en gasimporten Of zoals EU-voorzitter Barroso vandaag zei: “Our proposals should reduce Europe’s reliance on imported gas and oil by around 50 billion euros by 2020. These are figures with a real impact on our growth and prosperity” (GreenYahoo). Het vooruitzicht van een verenigd Europa dat meer en meer haar eigen energieboontjes kan doppen zal voor veel bedrijven toch juist veel aantrekkelijker zijn dan een (verdeeld) Europa dat afhankelijk is van onstabiele regio’s voor haar energievoorziening? Nu de Amerikaanse economie in haar kredietcrisis onder luid gebulder grote hoeveelheden gebakken lucht uitbraakt en de Chinese economie met al haar opgepotte devaluerende dollars ook niet onaantastbaar blijkt, is de stabielere economie van Europa met haar sterke euro voor bedrijven toch de enige duurzame lange termijn optie? Ook al moeten bedrijven vanaf 2013 gaan betalen voor hun emissierechten, tegen die tijd staat een vat olie misschien wel op 200 dollar, als de dollar dan al niet is ingestort?

Transitie naar een ‘carbon-low economy’ is de enige overlevingskans in een wereld van klimaatverandering en peakoil en noem eens één grote economie -behalve Abu Dhabi– die hier momenteel serieus werk van maakt?

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Mobilisatie om de mensheid te redden

Eerst schreef hij Plan B, daarna Plan B 2.0 en vorige week publiceerde milieu-goeroe Lester Brown Plan B 3.0. In dit boek beschrijft de oprichter van de invloedrijke milieudenktank Worldwatch Institute en huidig voorzitter van het Earth Policy Institute hoe volgens hem de menselijke beschaving gered kan worden van de mondiale ecosysteemcrisis. We moeten in een veel hoger tempo van onze CO2-uitstoot af dan onlangs in Bali is voorgesteld. Brown pleit voor een maatschappelijke mobilisatie van dezelfde omvang als destijds tijdens de Tweede Wereldoorlog. Denk: Pearl Harbor, Stalingrad, D-Day, het is oorlog! Alleen zijn wij nu de nazi’s en de geallieerden in één.

Volgens Brown kan 40% van de totale electriciteit uit windkracht worden gewonnen. Daar zijn dan wel 1,5 miljoen nieuwe windturbines voor nodig. Dat lijkt veel maar jaarlijks produceert de mensheid 65 miljoen auto’s, als we daar nu eens een jaartje mee stoppen halen we dat makkelijk, aldus Brown. Algehele mobilisatie weet u nog?

Verder zullen we onze eetgewoonten moeten aanpassen willen we voldoende voedsel voor iedereen kunnen blijven produceren en niet al onze natuur vernietigen. De productie van vlees verbruikt simpelweg te veel graan en water. Brown vergelijkt vleeseters met de eigenaars van een SUV, terwijl vegetariërs al voor een Toyota Prius hebben gekozen (IPS). Ook pleit Brown voor een forse koolstoftax die ten goede komt aan armoedebestrijding.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De laatste dagen van het eco-huis

Eind jaren negentig maakte de gemeente Steenwijk plannen voor een nieuwe woonwijk: Woldmeenthe. In de periode 2000 t/m 2005 zouden hier 500 woningen verrijzen, een deel van dit uitbreidingsplan werd bestemd voor duurzame ecologische bouw. Hiervoor was voldoende belangstelling onder de potentiële kopers van de kavels. De ambitieuze plannen van de gemeente verwaterde echter en uiteindelijk werden de duurzaamheidseisen onvoldoende verankerd in het bestemmingsplan. Door een lotingsprocedure kwamen de kavels uiteindelijk in handen van mensen die helemaal niet zo geïnteresseerd waren in ecologische bouw. Slechts één van de oorspronkelijke ecologische bouwers wist via de loting een kavel te bemachtigen. Electrotechnisch ingenieur Jan Husslage ging aan de slag met zijn eco-huis op bouwkavel nummer 237. Hij verwerkte hout uit nabijgelegen bossen, gebruikte géén lood, zink, polyuretaan of andere milieuschadelijke stoffen, ontwierp duurzame verwarming en koelingsystemen én produceerde vrijwel géén bouwafval (zie: bouwprincipes).

Terwijl minister van milieu Jacqueline Cramer afgelopen zomer het eco-huis in Steenwijk nog “een goed voorbeeld voor toekomstige wijken” noemde dreigt het levenswerk van Husslage nu gesloopt te worden.

Volgens de gemeente zou Husslage de bouwtijd met jaren hebben overschreden en de buurt zou het getimmer zat zijn en bovendien past het ‘prairiehuis’ volgens hun niet in de nette Vinexwijk. Voor Husslage is het vechten tegen de bierkaai. Want wie wint het nou ooit van een monsterverbond van Bureaucratie & Gesundenes Volksempfinden? Formeel zou de gemeente de koopsom voor de kavel 170.000 euro retour moeten doen, maar ze verwacht dat dit bedrag volledig zal opgaan aan de sloopkosten, lekker duurzaam…

Vorige Volgende