De journalist als orakel
OPINIE - Waarom leveren media steeds minder nieuws over dingen die gebeurd zijn en gaat het steeds vaker over wat nog komen gaat?
In De Groene Amsterdammer schrijft Rob Wijnberg over de neiging van media tot speculyse, het in commentaren en analyses vooruitlopen op gebeurtenissen die nog moeten plaatsvinden. Nieuws is steeds vaker ‘..dat wat er eventueel, mogelijk, misschien, vermoedelijk staat te gebeuren….De orakels staan niet meer in Delphi maar voor de camera’s van de NOS.’ Voorbeelden te over, de afgelopen week. Wijnberg noemt de bekentenissen van Lance Armstrong over zijn dopinggebruik, de benoeming van Jeroen Dijsselbloem tot voorzitter van de Eurogroep en de klassieke speculyse-hit voor het hele gezin : de Elfstedentocht.
En ook op Sargasso voegen we ons vrolijk naar deze nieuwe trend. Ik beken het ruiterlijk.
De vraag is natuurlijk: waarom? Wat verklaart het feit dat de media, die we vanouds raadplegen om te weten wat er onlangs gebeurd is, ons nu steeds meer meenemen naar de (nabije) toekomst met voorspellingen over wat er komen gaat? Wijnberg beantwoordt deze vraag niet. Ik heb twee dingen in gedachten. De eerste verklaring zou kunnen zijn dat kranten, radio en televisie, de oude media, de snelheid van het nieuws niet meer kunnen bijhouden. We weten dankzij de nieuwe media, met Twitter op de eerste plaats, alles binnen seconden nadat het is gebeurd. Daar zijn die oude media veel te log voor. Journalist met camera sturen, een heel apparaat met tientallen mensen in werking zetten. Voordat je het weet is het oud nieuws. Daarom was er langer een verschuiving in de media van nieuws in de oude zin van het woord, de rapportage van de verslaggever, naar de analyse, het achtergrondverhaal. Er moet nieuwe content gevonden worden om het medium overeind te houden. En van de analyse naar de speculyse is eigenlijk niet zo’n grote stap.