Dichter des Vaderlands I: Tsead Bruinja

Echt lekker crossmediaal is het nog niet: men schrijft weer een nieuwe verkiezing voor de Dichter des Vaderlands uit, vraagt alle shortlistkandidaten een actueel gedicht (over 2008) te schrijven en publiceert dat vervolgens alleen maar in een verwerkte boom als de NRC. Hun Cultureel Supplement staat wel online, maar alleen voor abonnees. Met andere woorden, alle 15,5 miljoen niet-NRC lezers moeten maar naar de verkiezingssite surfen, om daar te ontdekken dat je alleen maar fragmenten van gedichten kan lezen. Dat zal wel iets met copyright zijn.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Vuurwerkverbod

Vuurwerk verboden (Foto: Flickr/mag3737)

Hallo schizofrenen
Die al in regels vangen willen
waarmee je de draak mag steken
hang je bij voorkeur in viervoud op
We staan samen in lichterlaaie op
spiegels bekladden met verbaal
vermaaksleed dat siert

toch

het gaat alleen om het bijeen-
halen van langvervlogen jaren
met als nieuwe woorden knalstress
alsof hier bloemen klaproos heten
toen cadmium, benzeen
gemeengoed waren
Je moet het wit in rook zien

Land intussen uiteengespat

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Do The Blackout 3: 2008 – Jaar Sans

Do The Blackout is GeenCommentaars onregelmatig verschijnende zondagse muziekcolumn. De naam komt van een nummer van de band Speedball Baby.

Het is weer december en dat betekent dat in muziekland de jaaroverzichten worden gemaakt. Wat opvalt is dat veel van mensen anno 2008 graag naar een beetje saaie muziek luisterden. In de top 10 van meest beluisterde nummers van muziekcommunitysite Last.fm staan zelfs zes nummers van de saaiste band ter wereld, Coldplay.

Maar iets als Fleet Foxes, dat volgens de Nederlandse critici het op één-na-beste album van 2008 is, spettert niet bepaald. Het is heel erg goed gedaan, technisch valt er niks tegen in te brengen. Maar het blijft een beetje kruidentheemuziek.

Fleet Foxes – White Winter Hymnal

Dat ‘heel erg knap gedaan, technisch niets tegen in te brengen, maar wel een beetje saai’ heeft Fleet Foxes gemeen met het verder in alles tegenovergestelde Origin, een band wiens album Antithesis hoog scoort bij het in de metal toonaangevende Decibel Magazine.

Origin – Finite

Het soort techdeath als van Origin zet ik zelfs vaak op mijn mp3-speler als ik wil slapen in de trein. Je kan er goed het omgevingsgeluid mee verdringen en het constante geratel van de drums werkt rustgevend; je hoofd wordt er lekker leeg van omdat je aan niet anders meer kan denken. Maar verder wordt het toch al snel een grote brij. Een beetje melodie op zijn tijd kan geen kwaad (het schijnt dat Antithesis wat dat betreft een stap vooruit is ten opzichte van de volkomen onbeluisterbare voorganger, die door een recensent werd omschreven als een verzameling sweep picking etudes).

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

GC’s Cultuurtip: Dichter bij de Bar

Zoals het de trouwe GC-lezer tijdens het EK-voetbal wellicht wel is opgevallen, zijn er redacteuren die “iets hebben met poezie.” We hebben geen idee of dat voor onze lezers ook geldt, maar dat weerhoudt ons er niet van u af en toe iets poëtisch door de spreekwoordelijke strot te douwen. Ditmaal is dat een aankondiging voor een van de laagdrempeligste (of is het laagstdrempelige?) poëziefestivals van Nederland, Dichter bij de Bar, dat met name door de dichters zelf hogelijk gewaardeerd wordt.

Morgenavond wordt voor de vierde keer het drinkend publiek in 12 kroegen van het slaperige provinciestadje Delft opgeschrikt door een rondreizend circus van 16 dichters. Het concept is uitermate simpel: de dichters maken met z’n tweeën een kroegentocht door de stad en springen in de kroegen die ze bezoeken op de bar om kort voor te dragen. Volgens de organisatie is hiermee sprake van het meest klantvriendelijke festival van Nederland: “waar anders komt de artiest naar jou toe?” Kroegen kunnen een lastige plek zijn om op te treden, dus worden dichters geboekt die vaak op het podium staan en een zaak stil kunnen krijgen. Van ontroering, uiteraard.

Onder de dichters de Eindhovense brulpoëet ACG Vianen, klankorgel Sieger Baljon, wandelende dichter (dat komt goed uit) Menno Smit, grote boze man Gijs ter Haar, rijmchick en schrik van teddyberen Ellen Deckwitz en de voor de lezers van GeenCommentaar niet onbekende Harry Zevenbergen.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

WW: Grenswetenschap zorgt voor goede televisie

De woensdagmiddag is op GeenCommentaar Wondere Woensdagmiddag. Met extra aandacht voor de nieuwste ontwikkelingen in Wetenschap- en Techniekland.

Spanning en wetenschap in Fringe (Foto: Fox promotional photo)

Dat science fiction, mysterie en ouderwetsch politiewerk voor boeiende televisie kunnen zorgen weten we natuurlijk al een tijdje. Wetenschap daarentegen werd tot voor kort altijd gemeden als de pest op televisie. Als het een beetje ingewikkeld wordt, zapt de goegemeente liever weg naar B-sterretjes die al musicalzingend op het ijs dansen.

Maar er lijkt zich recentelijk een tweedeling voor te doen in het TV-landschap. Aan de ene kant meer debiliserende shows, aan de andere kant is er ruimte voor meer intelligentie op televisie. TV-programma’s als CSI, Numb3rs en House laten zien dat wetenschap in de handen van politieagenten of norse doktoren wel degelijk tot spannende televisie kan leiden. En science fiction shows als X-Files en Lost hebben een hoop van hun populariteit te danken aan hun ‘balancing act’ op de rand tussen complete fictie en de grenzen van de wetenschap.

De tijd was dus rijp voor een serie die nog explicieter leunt op deze fascinatie voor grenswetenschappen. In dit gat sprong wonderkind J.J. Abrams, de maker van TV-series Alias, Felicity en de eerder genoemde successerie Lost alsmede de films Mission Impossible 3, het geweldige Cloverfield en de aankomende Star Trek-film. De naam van de nieuwe serie is ‘Fringe‘, slaande op het idee van ‘Fringe Science’, ofwel grenswetenschap.

De serie vertelt het verhaal van briljant allround-wetenschapper Walter Bishop en zijn al even intelligente zoon Peter die geronseld zijn door de FBI om een reeks bizarre gebeurtenissen te onderzoeken. Deze afzonderlijke gebeurtenissen lijken onderdeel van een reeks experimenten uitgevoerd op mensen die ‘The Pattern’ genoemd wordt. Wie er achter dit patroon zit en waar de experimenten precies voor dienen is voorlopig volledig onduidelijk, we zijn pas bij aflevering vijf. J.J. Abrams weet de onduidelijkheid en de spanning behoorlijk vast te houden en trakteert de kijker ondertussen op een uitgebreid kijkje in de keuken van de grenswetenschap.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Antwoord op de huiskamervraag

Alfred Nobel (Foto: Flickr/niznoz)

Andermaal ben ik positief verrast door de lezers van GeenCommentaar. Er zijn klaarblijkelijk inderdaad GC-lezers die weten dat Maurice Maeterlinck in 1911 de Nobelprijs voor de Literatuur won. Ik ben wel enigszins bezorgd over de reactie van Peter, die leek te suggereren dat hij de vraag moeilijk zonder Google kon beantwoorden, omdat hij al zijn boeken het huis uit had gegooid. Ik had de lezers juist verzocht om slechts hun hersens te gebruiken, die, naar ik meen, zelfs in deze tijd nog niet geheel door de technologie overbodig gemaakt zijn.

Maar goed, Maurice Maeterlinck. Maeterlinck leefde van 1862 tot 1949, en was een Vlaming, en de leidende figuur van de zogenaamde ‘symbolistes Belges’, waar verder o.a. Émile Verhaeren, Georges Rodenbach en Max Elskamp deel van uitmaakten. Ondanks hun Nederlandstalige achtergrond schreven ze poezie, proza en theater dat aansloot bij het werk van Franse schrijvers als Baudelaire en Rimbaud. In hun tijd waren ze het neusje van de zalm van de wereldliteratuur, maar nu zijn ze grotendeels vergeten. Van Maeterlinck is vooral het toneelstuk ‘Pelleas et Melisande’ bekend gebleven, niet vanwege het werk zelf, maar omdat de opera van Claude Debussy ervan maakte nog wel vaak wordt opgevoerd.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Huiskamervraag Nobelprijzen

Alfred Nobel (Foto: Flickr/niznoz)

De weinig bekende schrijver J.M.G. Le Clezio heeft de Nobelprijs voor de Literatuur gewonnen. In Nederland, en in de meeste niet-Franssprekende landen, is hij volslagen onbekend. Er is kritiek op het feit dat het hier om een onbekende schrijver gaat, maar dit is ten onrechte. Een van de doeleinden van zo’n prijs is juist om weinig bekende schrijvers internationaal onder de aandacht te brengen. De Nobelprijs is er niet om te bepalen wie nou eigenlijk de beste schrijver ter wereld is. Literatuur is geen tak van atletiek. Hoe onbekender de Nobelprijswinnaar, hoe beter het is.

Dat brengt ons bij de huiskamervraag. Het mag bekend zijn dat de Nobelprijs voor de Literatuur nog nooit door een Nederlander gewonnen is. Echter: wie was de enige Belg die hem ooit in de wacht heeft gesleept? Omdat er toch niks op het spel staat zou ik de lezers willen verzoeken om te proberen deze vraag zonder technische of literaire hulpmiddelen te beantwoorden. Ik ben gewoon benieuwd of iemand het weet. Het officiële antwoord (en hopelijk een fraaie selectie van onjuiste antwoorden) zal over 24 uur bekend worden gemaakt.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Popmuziek als kunst op 3FM en Noorderslag

Van 15 t/m 17 januari vindt in Groningen weer Noorderslag plaats, de jaarlijkse opening van het Nederlandse popmuziekseizoen. Naast een muziekfestival is dit ook een conferentie met diverse seminars. 3voor12 houdt dit jaar een wedstrijd waarbij luisteraars ideeën mochten inzenden voor zo een seminar. Uiteindelijk worden er twee uitgekozen. Mijn bijdrage is één van de vijf die het tot de shortlist hebben geschopt waarop gestemd kan worden.

Noorderslag logo

Stelling: Publieke radio en tv zijn onmisbaar in het promoten van popmuziek als kunstvorm.

VPRO 3FM-groepsredacteur Gerard Walhof heeft de radioprogrammering van die omroep meer mainstream gemaakt. De radio kan volgens hem toch niet tegen internet op als het gaat om het verrassen van de luisteraar van nieuwe muziek.

Een vreemde redenatie.

Ten eerste blijkt telkens weer dat internetbelangstelling leuk is voor een band en zeker voldoende voor een goede reputatie in een niche, maar dat een band om echt door te breken naar een groot publiek de steun van de massamedia nodig is. Metallica en R.E.M., acts die al een hele reeks albums hadden gemaakt voordat een radiohit ze echt heel groot maakte zijn bekende voorbeelden en nu is het verschijnsel weer waarneembaar met Kings of Leon.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Nobelprijzenfestival

Alfred Nobel (Foto: Flickr/niznoz)

De vrij onbekende Fransman Jean Marie Auguste Le Clezio heeft de Nobelprijs voor de Literatuur gewonnen. Harry Mulisch heeft weer naast de prijs gegrepen, maar hij is niet de enige. In Amerika is er een batterij literair zwaargeschut dat al lang wacht. John Updike, Philip Roth, Joyce Carol Oates, Don DeLillo en Cormac McCarthy hebben de hoogste literaire prijs ook nog nooit in ontvangst mogen nemen. De laatste Amerikaanse auteur die de prijs won was in 1993 Toni Morrison. Nu heeft recentelijk Horace Engdahl, hoofd van het Nobelprijscomité, de Amerikaanse ambities nog een knauw gegeven, en de Amerikanen daarbij beledigd. Volgens hem zijn de Amerikanen teveel naar binnen gekeerd om nog echt goed te kunnen schrijven. Het literaire hart van de wereld is nog altijd Europa.

Amerikaanse reacties waren wat aan de boze kant, en beschuldigden de Zweed ervan dat hij ‘politiek en literatuur met elkaar verwarde’. Maar ze zitten ernaast. In de andere categorieën winnen de Amerikanen Nobelprijzen zat. Sinds 1993 hebben drie Amerikanen de Nobelprijs voor de Vrede gewonnen (Al Gore, Jimmy Carter, en anti-landmijnenactiviste Jody Williams). Zou de uitreikende instantie, in dit geval het Noorse parlement, de prijzen uitgereikt hebben omdat ze van mening is, dat de VS de afgelopen vijftien jaar een bovengemiddeld grote bijdrage hebben geleverd aan de wereldvrede?

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

WW: Trage communicatie

De woensdagmiddag is op GeenCommentaar Wondere Woensdagmiddag. Met extra aandacht voor de nieuwste ontwikkelingen in Wetenschap- en Techniekland.

Agamanolis en zijn waaier op PICNIC 2008 (Foto: Flickr/michellzappa)

Een tegenbeweging tegen de opmars van de fastfood kon natuurlijk niet uitblijven. En eind jaren ’80 was het zover. Vanuit Italië kwam dan eindelijk het langverwachte culinair reactionisme: de slow food beweging was geboren. Waar fast food staat voor goedkoop, mono-cultuur, globalisme, onpersoonlijkheid en ‘one size fits all’ probeert slow food de mensen te verleiden tot localiteit, kwaliteit, multi-culti, persoonlijkheid en exclusiviteit. De beweging is bijzonder succesvol, wat onder andere valt af te meten aan de gigantische hoeveelheid kookprogramma’s op TV. Op dit moment lijkt er een mooie balans te zijn tussen fast en slow food: hordes juppen halen de ene dag een patatje en gaan de volgende dag de keuken in met locale eco-producten.

Het succes van de slow food movement deed ook bij Stefan Agamanolis een belletje rinkelen. De onderzoeker, die zich vooral bezighoudt met digitale media en communicatietechnieken vroeg zich hardop af of er analoog aan de voedsel-revolutie niet ook een vergelijkbare revolutie op het gebied van elektronische communicatie nodig was. Want wanneer we aan onze huidige manier van communiceren over langere afstanden denken komen dezelfde steekwoorden als bij fast food boven. Ook het mobieltje is onpersoonlijk, resultaat van een mono-cultuur en erg algemeen (je gebruikt hetzelfde apparaat om een pizza te bestellen als om je geliefde te bellen).

Agamanolis besloot dat het tijd was voor een ‘slow technology’ movement. Met traag bedoelt hij hier natuurlijk niet de terugkeer naar de postduif, maar het verpersoonlijken van (communicatie)technologie. Locatie en doel van communicatie moeten dicteren wat voor apparaat je gebruikt of hoe dat apparaat moet werken. Of zoals Agamanolis het verwoordde: je hebt toch ook niet één enkele stoel bij je voor ieder zit-moment. Nee, je hebt een bureaustoel, een ligstoel, een zitbank. Voor ieder moment, voor ieder doel een andere stoel, of een ander soort voedsel, of een andere manier van communiceren.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Vorige Volgende