Journalistiek erin, dagblad eruit

'Hoe is het mogelijk,' vroeg ik aan studenten van de opleiding Media, Informatie en Communicatie (Hogeschool van Amsterdam) tijdens een hoorcollege, 'dat bedrijven wel blijven verdienen aan iets gewoons als koffiedrinken, maar dat uitgevers steeds minder succes boeken met kranten?' Ik daagde de studenten uit tot het nadenken over een uitvinding om aan nieuws te blijven verdienen. Ze bleven me het verlossende antwoord schuldig. De vergelijking met de koffiebranche lijkt ridicuul, maar ze blijft me wel bij. Waarom betalen we ons in godsnaam scheel aan een onbeduidende drank in een hippe beker? Niet alleen in het openbaar, ook privé. Machinefabrikanten gaan succesvol hand in hand met voedingsmiddelenconcerns. Het drinken van een Nespresso met de classy look van Clooney is peperduur in vergelijking met het drinken van de filterbak, maar kennelijk is de consument bereid te betalen voor kwaliteit. Ook voor journalistieke kwaliteit?

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Quote du Jour | 100 dollar

“Telkens als ik nieuwe foto’s maak, worden die op mijn site geplaatst. Daar kan iedereen, zowel particulieren als media, ze in hoge resolutie downloaden en vrij gebruiken”.
En ook: “Er wordt tegenwoordig geen geld meer voor foto’s betaald. Er zijn steeds minder kranten die nog 100 dollar willen betalen voor een foto.”
Aan het woord: Carl De Keyser, Belgisch Magnumfotograaf. Ironisch genoeg komt het citaat uit een weekendbijlage van de Morgen, en is het digitaal onbestaande. Ik weet niet wat u ervan denkt, maar dat een krant – en dan spreken we over wereldbekenden – niet eens een paar honderd dollar overheeft om de teksten van hoogwaardig materiaal te verzien is schrijnend te noemen. Ligt dat enkel aan de digitalisering, aan het onder druk staan van de papieren uitgaves? Van alle belanghebbende partijen in de krantenwereld (redacteurs, uitgevers, lezers, …) lijkt maar één soort gevrijwaard van de recessie: de aandeelhouder. Want schaamtelozer dan ooit draait de brengen van nieuws rond winstcijfers en balansen. En de flinkste saneerder, hij die op een enkel A4tje kan uitleggen hoe en waar en hoeveel er geschrapt kan worden, die heet gezond te zijn.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Quote du Jour | De krant is mijn stofzuiger

“De etholoog Konrad Lorenz heeft ooit beschreven dat als ganzen uit hun ei kruipen en als eerste een stofzuiger zien, zij denken dat die stofzuiger hun moeder is. De rest van hun leven blijven ze stofzuigers volgen. Zo ligt het ongeveer ook voor mij en de krant.” (Ronald Plasterk, minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen in de Volkskrant)

De krant maakt dat je ergens bij hoort. De krant geeft een gevoel van eigendom. Er is weer meer behoefte aan duiding, achtergronden en discussie. De nood is acuut. Ik maak me grote zorgen.
Zomaar wat kreten van Ronald Plasterk, de man van cultuur die het zijn taak acht om in de bres te springen voor bedreigde cultuur, zoals de eeuwenoude krant op ouderwets papier. Punt is alleen dat Plasterk wel kan zeggen dat hij de krant lief heeft, maar dat hij weinig doet of kan doen om de bedrijfstak te helpen. Kranten willen geen subsidie en Plasterk vindt nationalisering van de hele krantensector een onzalig idee. “Zo dramatisch zal het toch niet worden?”, aldus Plasterk.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.