Kunst op Zondag | Dat geeft een mens weer energie

Eén van de argumenten tegen sommige oplossingen om geen fossielvrije energie op te wekken is dat ze zo vreselijk lelijk zijn. Dat ligt niet aan de beroerde smaakopvattingen van klimaatsceptici, dat ligt aan overheden en bedrijven die te weinig kunstenaars betrekken bij de ontwikkeling van allerhande klimaatleuke spullen. Neem windmolens. Zo schilderachtig als die ooit waren, zo lelijk zijn ze nu. Dat wil zeggen: als je alleen van oude kunst houdt. Moderne kunst moet je een beetje verkopen en dus bedacht Nuon in 2012 de Kunst op windmolen route. Gedurende 8 maanden werden 24 kunstwerken, afgebeeld op doeken van zo’n 2 bij 11 meter, op windmolens bij Oosterbierum en Almere tentoongesteld. Jeanette Hoekstra – Vervlochten patronen, 2012. Of neem zonnepanelen. Ooit saaiere dak- en gevelversiering gezien?

Foto: Jason Krugman Living Objects Fair use copyright ok. Gecheckt 24-11-2022

KOZ | Kunstlicht

Eigenlijk ging het in de vorige KOZ net zoveel over licht als over schaduw. Onlosmakelijk met elkaar verbonden verschijningen. Of kunst iets toevoegt aan de verlichting van de wereld, daar wordt verschillend over gedacht. Er zijn kunstenaars die letterlijk een poging doen ons bij te lichten.

Licht schilderen.
De oud Hollandse meesters zijn wereldberoemd om hun lichte streken. Het winterse licht van Hendrick Avercamp.

Een oude meesters in het licht.
De techniek van licht schilderen gaat met de tijd mee. Bij light painting of light drawing  komt geen kwast meer kijken. De fotocamera, lichtvanger bij uitstek, wordt al vanaf 1914 gehanteerd om vormen te vangen, die door combineren van sluitertijd en licht ontstaan. Gjon Mili, fotograaf voor het magazine Life, bezocht in 1949 Picasso, die met een kleine zaklamp aan het werk ging. Mili hield de sluiter open.

Nieuwe meesters in het licht.
Jörg Miedza en Jan Wöllert, het Duitse duo van LAPP-Pro, maken Light Graffiti.

Het nieuwe lichtschilderen is overigens een kunstje dat ook binnen jouw handbereik ligt. Zie wat de Japanner met zijn i-phone doet.

Licht en architectuur.
Door de vele lichtreclames valt het nauwelijks meer op, maar in de openbare ruimte is ook nog echt kunstlicht te zien. De Nederlander Peter Struycken is een van de hedendaagse meesters van licht.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Joan (cc)

KOZ | Leven na de dood

In de vorige Kunst op Zondag werd een nauwere samenwerking tussen kunst en wetenschap als mogelijkheid genoemd om windenergie acceptabel te maken. Er zou een instituut moeten komen waar nieuwe, interessante dingen worden ontwikkeld. Wetenschappers missen de creativiteit van kunstenaars en kunstenaars kunnen niet alles realiseren, omdat ze de wetenschappelijke discipline en technische kennis missen, zegt Joris Laarman in een interview met het Rathenau-instituut. “Als iets mooi is, ben je er zuiniger op. Als het ook nog leeft, ga je er zorgvuldiger en met respect mee om. Een levend lampje moet je onderhouden, en dat kan een nieuwe manier van omgaan met producten opleveren”, waarmee Laarman doelt op zijn Half Life Lamp, een poging tot een biologisch volledig afbreekbare lamp en waar hamstercellen een rol spelen.

Joris Laarman is een van de kunstenaars van wie “verrassende voorbeelden” van “ongewone en inventieve oplossingen” nieuw licht werpen op het begrip duurzaamheid, in de tentoonstelling “Nieuwe energie in design en kunst” (Museum Boymans, Rotterdam).
Laarman is niet de enige die het licht heeft gezien, als het gaat om een nieuwe manier van omgaan met producten. Met zijn bloedlamp wil Mike Thompson de consument dwingen na te denken voor hij het licht aan doet. De lamp werkt op het bloed van de gebruiker en werkt maar één keer.

Foto: Joan (cc)

KOZ | Wind

Vandaag in Kunst Op Zondag: kan kunst leven van de wind?
Begin oktober zei minister Verhagen dat hij in 2020 het aantal windmolens verdriedubbeld te wil zien. Dat is het mooie van Verhagen: altijd tegen de wind in. Want zo enthousiast is men her en der nou ook weer niet over windmolens. De kunst is de mensen te overtuigen van de voordelen, maar wie wil er nou een windmolenpark naast zijn huis?

Wellicht is er hier een toekomst weggelegd voor kinetische sculpturen. Voor renderende energielevering nog te veel kunst en te weinig economie. En, toegegeven, de meeste kinetische windsculpturen zijn neit meer dan veredelde torenhaantjes of windmobielen. Ze maken gebruik van de wind, zonder iets terug te leveren. Een nauwere samenwerking tussen kunst en wetenschap kan soelaas bieden. Wie wil er nou niet een fraai kunstwerk naast zijn huis?

Jeffrey Laudenslager

Meer na de break….
David Tonnesen

onbekend

Anthony Howe

Recycling en windenergie.

Ned Kahn, architectuur.

Ned Kahn, windgevels, in Nederland te zien op het gebouw van Rijkswaterstaat te Utrecht. Eeen waaiende gevel moet toch een heel gebouw van energie kunnen voorzien?

Meer ‘kinetic wind art’:
Bert Schoeren (NL); Erick de Lyon (NL); Ralfonso Gschwend (Zwitserland); Francois Hameury (Frankrijk) / video; Theo Jansen (NL).

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.