Toen en nu | Gestolde identiteit

Toen: 13 december 2018 op Sargasso: De kerststol in memoriam. Een groep wakkere sneeuwvlokjes Nederlanders maakt zich namelijk jaarlijks druk over onder welke naam ze gedwongen worden dat veelal zompige, kleffe – maar hey traditie – ding te consumeren. De rancune richt zich grotendeels op de feeststol, die er verder ook niets aan kan doen, maar blijkbaar wel de belichaming is van de ondergang van het avondland, homeopathische verdunning, chemtrails en anti-vaccinatie. Nu: 17 december 2020 op Nu.nl: Kerst- of paasstollen, dat zijn soms feeststollen. Albert Heijn en Lidl doopten de kerststol om tot feeststol. Een knieval voor de islam, werd er volop gedeeld op sociale media. Taalkundige dr. Sterre Leufkens verwondert zich over de ophef.

Foto: Bill Dickinson (cc)

De kerststol, in memoriam

Welkom bij de onregelmatig verschijnende rubriek “Betwetenschap met Sargasso”, waarbij wereldproblemen voor eens en voor altijd pseudowetenschappelijk diezelfde wereld uitgeholpen worden. Vandaag gaan we het hebben over de stol. Een groep wakkere sneeuwvlokjes Nederlanders maakt zich namelijk jaarlijks druk over onder welke naam ze gedwongen worden dat veelal zompige, kleffe – maar hey traditie – ding te consumeren. De rancune richt zich grotendeels op de feeststol, die er verder ook niets aan kan doen, maar blijkbaar wel de belichaming is van de ondergang van het avondland, homeopathische verdunning, chemtrails en anti-vaccinatie. Wist u trouwens dat de maanlanding eigenlijk helemaal niet heeft plaatsgevonden? Fascinerend, maar dat terzijde, ik dwaal af.

Afijn. Team #kerststol, want dat is de naam van de noodlijdende concurrent (niet dat die er wél om gevraagd heeft), claimt dat het gebruik van het woord feeststol iets nieuws is en dat het oprukken van de term aangeeft dat we ons overgeven aan de islam, en dan uiteindelijk voor vrouwenbesnijdenis en homowerpen zijn. Of zoiets, als ik, oikofoob als ik ben, het narratiefje goed begrepen heb.

Maar goed, wetenschap. Harde pseudowetenschap. Er zitten twee aspecten aan de claim. Allereerst dat het een recent fenomeen is, en allertweedst dat het steeds meer gebruikt wordt.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.