Bevrijde brandhaard, @HSMPRESS en Dos $anto$

Deze week vanuit Afrika de pijn en verlossing van Timboektoe, Twitterlamme terroristen, een schatrijke presidentsdochter en op de tafel dansende Kaapverdianen. Ze zijn weg, maar with a bang. Tien maanden lang hadden aan Al Qaeda gelieerde godsdienstwaanzinnigen Timboektoe in hun greep. Maandag slaagden Franse en Malinese troepen erin de strijders uit de historische stad te verjagen, maar op weg naar de uitgang hadden de terroristen nog één laatste rattenactie in huis. Geheel volgens de gebruikelijke methode zetten ze de fik in een paar gebouwen waarin zich onbetaalbare cultuurschatten bevonden. Dát er weer oude teksten verloren zijn gegaan is zeker, maar er heerst onduidelijkheid over de vraag op welke schaal. Zo komen het Ahmed Baba-instituut en het University of Cape Town Timbouctou Manuscript Project met tegenstrijdige verklaringen. In een interessant essay stelt Eildert Mulder dat wie een manuscript verbrandt, in feite de schrijver ervan opnieuw doodt. Naast de rouw om het vergane erfgoed en de moord op de oude meesters is er, uiteraard, vreugde: de levenden leven en zijn vrij! De orde, die is nog niet hersteld: naar verluidt zijn plunderingen in volle gang.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Europa start proef met circulaire migratie

De Europese Unie gaat experimenteren met het concept van “circulaire migratie”. Vanaf 1 januari 2009 zal er een pilot van start gaan met Kaapverdië: de eilandengroep 640 kilometer uit de kust van Senegal. Kaapverdianen kunnen dan zónder kostbare bureaucratische procedures voor een kortere periode werken in Portugal, Spanje, Frankrijk en Luxemburg. Migranten worden dan verondersteld geld en kennis naar huis mee te nemen om daar weer aan de slag te gaan. Omgekeerd zal het voor in de EU ingeburgerde emigranten ook makkelijker worden om tijdelijk weer in eigen land te gaan werken. Het Oosteuropese land Moldavië zal ook meedoen in dit project voor circulaire migratie, maar zal zich vanzelfsprekend meer richten op een betere controle op de migratiestromen vanuit het Oosten. (bron: IPS)

Tot nu toe is dit nieuws nog niet doorgedrongen in de mainstream media. Het zal mij benieuwen hoe een populistische krant als de Telegraaf dit initiatief zal oppikken. Juichen ze deze heldere win-win constructie toe omdat er zo minder kans is op nog een stroom zich in Nederland vestigende migranten of is ook dit weer een bedreiging voor de eigen arbeidsplaats?

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Closing Time | Cesária Évora – Petit Pays

Ieder volk heeft zo zijn eigen woorden. Van het Nederlands is het bekend dat het woord “gezellig” maar moeilijk te vertalen is. Het heeft iets sociaals, en iets warms. De Portugezen hebben hun “saudade”, een uitdrukking van gevoelens van gemis en liefde. Het heeft iets van heimwee en weemoed in zich. Het past dan ook prima bij de melancholische Portugese volksaard en de volksmuziek Fado. In Brazilië wordt het woord ook gebruikt. Hoewel de Brazilianen van nature eigenlijk veel te wild en vrolijk zijn voor zo’n gevoelig woord, gebruiken zij het met name om uit te drukken dat ze terugverlangen naar het vorige feestje.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.