In mijn vorige post over WikiLeaks heb ik verschillende aspecten van de ontwikkelingen rond deze organisatie op een rij gezet. De vraag of het goed is wat zij doet heb ik niet echt beantwoord. In het commentaar stelt collega blogger Martijn terecht dat we kritisch moeten zijn over WikiLeaks. Dus daarom nogmaals de vraag: Is het goed wat Wikileaks doet of niet? Ik denk dat we het er wel over eens zijn dat WikiLeaks zoals het nu is georganiseerd niet ideaal is. Met name als het gaat om de review procedure: wat wordt wel en wat wordt niet gepubliceerd. Wat we wel kunnen constateren is dat de manier waarop WikiLeaks te werk gaat evolueert. Oorspronkelijk bedoeld als plaats om informatie te dumpen, door iedereen - vandaar 'wiki' - begint het steeds meer te lijken op een journalistieke organisatie. Ze zijn te klein om zelf de review te doen, maar laten het over aan de traditionele media (van de 250.000 cables zijn er nu iets meer dan 1000 gepubliceerd, op het moment dat ik dit schrijf exact 1311 stuks). De beschuldiging dat het om een dump van 250.000 documenten gaat is dus propaganda. Wat opvalt is dat deze kritiek ook vaak van journalisten komt. Zouden zij zich bedreigd voelen? Veel (Amerikaanse) journalisten hebben in periode tussen 9/11 en de inval in Irak mee gewerkt aan oorlogspropaganda of hun mond gehouden – zijn dit de 'waakhonden' van de macht?
Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.
In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.
GeenCommentaar heeft ruimte voor gastloggers. Vandaag een stuk van Peter dat eerder verscheen op zijn eigen blog.
Nederland kan weer trots zijn. Niet omdat Oranje wel een finale wint. Niet omdat het kabinet klompendansen verplicht heeft gesteld bij de gymnastieklessen in onderwijs. En ook niet omdat allochtonen hun inburgeringsplicht zo serieus genomen hebben, dat ze het volledige Wilhelmus veel beter beheersen dan de doorsnee autochtoon. Nee, Nederland kan weer trots zijn op haar jeugd van tegenwoordig.
Een 16-jarige nerd heeft het begrepen en trad toe tot het legertje jongelui dat een cyberoorlog voert, als protest tegen de arrestatie van Wikileaks-baas Assange. Een heldendaad van niks, want het zou veel heldhaftiger zijn geweest als het 16-jarige hackertje de overheidscomputers van elk dictatoriaal land had platgelegd. Maar vraag niet teveel van een 16-jarige. Hij beseft blijkbaar genoeg, om ook de conclusie te trekken dat de arrestatie van Assange buitenproportioneel is en zeer waarschijnlijk meer ter maken heeft met Wikileaks dan met zijn vermeende strapatsen met ondeugdelijke condooms.
De jongen doet ook mee aan de cyberoorlog, omdat de zich uitbreidende digitale isolatie van Wikileaks, een vorm van sabotage is die duidelijk maakt hoe groot de digitale controle over opstandige burgers kan zijn. Dat prikkelt en het is dan ook niet verwonderlijk dat een puber zijn digitale tandjes wil laten zien. Helaas had niet hij beet, maar de politie, die zegt binnen een paar uur de snoodaard gevonden te hebben. De burgerlijke ongehoorzaamheid van de 16-jarige heeft zeker nog geen volwassen stadium bereikt. Zijn puberale actiebereidheid zat volwassen genialiteit in de weg.
Toen vorig jaar onder andere op WikiLeaks emails van klimaatonderzoekers werden gepubliceerd was er geen ophef over de legitimiteit van WikiLeaks. De politici en journalisten die nu waarschuwen voor het gevaar van onbeperkte transparantie heb ik toen niet horen klagen terwijl er wel degelijk vraagtekens te plaatsen waren bij dat lek. Vorig jaar om deze tijd juichten conservatieve blogs over het lek, terwijl de wereld nu te klein voor de ’terrorist’ Julian Assange. Bijvoorbeeld de conservatieve blogger Michelle Malkin in 2009:
The crimes revealed in the e-mails promise to be the global warming scandal of the century — and have massive bearing on the climate change legislation being considered by our lawmakers here at home.
Maar anno 2010 zingt Malkin een heel ander lied:
No American should take joy, pleasure, or satisfaction from the untold, devastating ways in which the coordinated WikiLeaks document dump of hundreds of thousands of State Department cables — nearly half of which are ‘secret’ or ‘classified’– has undermined U.S. diplomacy.
Schijnheilig
Het is nog geen jaar geleden dat Hillary Clinton de Chinezen de les las omdat zij internet censureren:
Secretary of State Hillary Clinton will call tomorrow for an uncensored global Internet where individuals and companies can operate without fear of repression or computer attacks such as those Google Inc. says emanated from China.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
Dat is snel! Zweedse tv zet een ruwe versie online van een documentaire waarvoor ze vanaf de zomer materiaal hebben geschoten en verzameld. Begint met de schietpartij vanuit de helikopter in Bagdad.
Meer bij videovolt.
Is Assange een journalist? Wie ja zegt, zal zorg hebben over zijn arrestatie. Is Rutger Castricum een journalist? Wie ja zegt, maakt slecht onderscheid tussen nieuwsgierigheid en botte provocatie. Is geheimhouding nuttig en nodig? Is goede smaak en fatsoen nuttig en nodig? Mogen politici en journalisten elkaar gunsten verlenen? Wat moeten we vinden van lekken?
Het zijn de vragen, die worden opgeroepen door Wikileaks, door het onfatsoen van Pownews, door de hypes die door de interactie van politiek en journalistiek worden veroorzaakt. Sommigen vinden het gemakkelijke vragen, maar ik heb er moeite mee. Als dat zich voor doet, pak ik meestal een oude leermeester uit de boekenkast.
Robert Dahl, Amerikaans politicoloog, geeft vijf criteria voor democratie:
1. Effectieve participatie (en participatie die geen effect sorteert?)
2. Gelijkheid bij stemmen (doen we; maar Gore-Bush? Of stemmen in R’dam?)
3. Verwerven van verlicht begrip
4. Finale beheersing van de agenda
5. Insluiten van volwassenen.
De sleutel zit de verwerving van verlicht begrip: politieke gelijkheid kan alleen wanneer de leden van een politiek systeem gekwalificeerd zijn om deel te nemen aan de besluitvorming. Voor die kwalificatie moeten zij voldoende in de gelegenheid zijn om te leren over de onderwerpen waarover wordt beraadslaagd en besloten. Dahl roept Pericles op als getuige, die de gewone burgers, bezig met hun dagelijkse besognes, toch goede beoordelaars vindt van de publieke zaken. (On democracy, p.38/39)
De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.
In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.
Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.