If you read only one person on the social movements all over the Middle East, then you should read Olivier Roy, who has been writing about political Islam since the 1990s. In this Rue 89 interview, he offers of a recap of what has been happening and the nature of these social movements. I provide the gist of his statements for those of you who don’t read French. First of all, what we have seen so far are not revolutions but protest movements involving the same kinds of social actors in the Arab world and beyond: protesters are young, educated, connected (through mobile phones, Twitter, Facebook, etc.) even though Internet penetration rates are still not great in these societies. They are sociologically modern in terms of family structures, education and ideas. They are more individualist, believe in democracy. They are the ones who started these movements, then joined by older generations.
In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.
Terwijl Noord-Afrika in brand staat, gaan mijn gedachten uit naar de VS, het land waar ik nu 2,5 jaar woon. In die korte periode heb ik een reus door zijn knieën zien zakken. De Amerikaanse hegemonie is voorbij. Het land blijft machtig, maar zal over aanzienlijke tijd een primus inter pares zijn in een multipolaire wereld. En dat is wel zo gezond.
Toen ik net een maand in New York woonde, vielen de banken als dominostenen om. De Britse filosoof John Gray was er snel bij door de Amerikaanse supermacht dood te verklaren (lees het stuk!). Dat de Verenigde Staten zich in een machtsval begeven, dat is al jaren duidelijk. Dat de supermacht zo snel van zijn sokkel valt, dat is de grote verrassing die de kredietcrisis heeft blootgelegd, zo luidde Gray’s stelling. Het NRC, dat het stuk vertaalde voor zijn opiniepagina, omschreef Gray’s stelling als volgt: 1991 het einde van de Soviet Unie, 2008 het einde van de VS. Een cartoon toonde Mickey Mouse die zich door het hoofd had geschoten.
Het stuk kreeg stevige kritiek. Wacht maar, Amerika is nog niet verslagen, zo klonk het. En inderdaad, de supermacht leek zijn plek weer met succes te claimen. Obama werd president. De banken solvabel. De ergste ellende leek voorbij.
Bovenstaande kop komt uit de jaren zestig, de tijd dat President Johnson een “molenaar” werd genoemd, zodat de knuppelende politie voor de rechter in zijn hemd stond. De ontwikkeling in veel landen doet sterk aan de jaren zestig denken, misschien nog meer dan aan het revolutiejaar 1989. Wat is er aan de hand?
Elke dag zitten de actualiteitenrubrieken vol met Drs. Clavan; en alle Clavan’s beweren onveranderlijk datgene wat je zelf ook net bedacht had, of na enige discussie met een huisgenoot bedacht zou hebben. Het is ook lastig, met de neus op de geschiedenis. Bij de BBC trof ik een blog van Paul Mason, met de titel “Twintig redenen waarom het overal los barst”. Het is een boeiende tekst waar ik in het volgende vrijzinnig uit put.
De eerste opmerkelijkheid is een nieuw sociologisch type, “de afgestudeerde zonder perspectief”. De Arabische landen hebben een zeer jonge bevolking, maar te weinig werkgelegenheid. Het lijkt een duidelijke overeenkomst met onze jaren zestig, toen de ‘babyboom’ de universiteiten bevolkte en vond dat er maar eens moest worden afgerekend met de generatie die had gecollaboreerd in de oorlog en zonder nadenken aan de wederopbouw was begonnen. Onder dat nieuwe type zijn vooral de vrouwen talrijk.
Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.
In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.
Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.
In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.