'Du bist ein Jude...' De kleine Salomon Bouman wist niet hoe snel hij zich uit de voeten moest maken. Zijn ouders hadden hem op het hart gedrukt om nóóit te vertellen dat hij Joods was. En ineens, daar op de boerderij waar de oorlog zo ver leek, zag die Duitse soldaat dat hij een 'Jude' moest zijn. Gelukkig had de soldaat geen zin hem (en het boerengezin die hem had laten onderduiken) aan te geven. Om zijn goede wil te tonen, liet hij wat foto's zien van zijn eigen kinderen. Salomon Bouman was van 1965 tot 2003 correspondent in Israël, voor onder andere NRC Handelsblad. Daarmee was een droom in vervulling gegaan. Het Joodse jochie uit Amersfoort, die in de Tweede Wereldoorlog het grootste deel van zijn familie verloor, ontwikkelde na de bevrijding een innige band met de jonge Joodse staat.
“This is a clearly deliberate attempt by a foreign government to interfere in the workings of British democracy and to secure the destruction of career of a minister in the British government.”
Journalist Peter Oborne over de onthullingen van Al Jazeera dat Israel gericht probeerde Britse politici in diskrediet te brengen. De betrokken ambassademedewerkers zitten inmiddels niet meer op hun post.
De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.
In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.
ACHTERGROND - Israël leverde in de jaren negentig wapens aan de Serviërs tijdens de Joegoslavië-oorlog, maar het Israëlisch hooggerechtshof wil dat liever stilhouden.
Het Israëlische hooggerechtshof heeft volgens de site +972 vorige maand een verzoek afgewezen om details te onthullen van Israelische militaire bijstand en wapenleveranties aan de Serviërs tijdens de genocide in Bosnië in de jaren ’90.
Volgens de rechters van het hooggerechtshof zouden de onthullingen de Israëlische buitenlandse betrekkingen zodanig schaden, dat dit de geheimhouding rechtvaardigde, alsmede het buiten schot houden van diegenen die er voor verantwoordelijk waren geweest.
Onder meer ging het om militaire training en de levering van munitie en geweren. Eén van de bronnen van hun bewijzen was het dagboek van de Servische generaal Ratko Mladic tegen wie door de openbare aanklager van het Joegoslavië Tribunaal in Den Haag woensdag levenslang werd geëist. Mladić’s dagboek vermeldt de banden met Israël expliciet.
RECENSIE - De Israëlische schrijver Nir Baram reisde door Israël en de bezette gebieden.
Voor het verslag van een reis door Israël en de bezette gebieden is Land zonder grenzen een intrigerende titel. Nergens vinden we zulke zwaar bewaakte grenzen en absurde grenscontroles. Toch probeert Nir Baram één land te zien met twee bevolkingsgroepen die elkaar in zijn ogen uiteindelijk toch een keer zullen moeten zien te vinden. Hij bezocht als journalist van de Israëlische krant Haäretz in 2014 Joodse nederzettingen in bezet gebied, orthodox-religieuze scholen, Palestijnse vluchtelingenkampen, dorpen en stadswijken die ingesloten zijn door de muur, de Tempelberg en het verdeelde Jeruzalem. Baram kwam tot schokkende ontdekkingen die wij niet langer kunnen negeren.
In Israël heerst inzake het Israëlisch-Palestijnse conflict grote onverschilligheid. Veel mensen geloven niet meer in een oplossing. ‘Het lijkt alsof alles al gezegd is.’ De muur tussen Israël en de bezette gebieden symboliseert de situatie die in de afgelopen twintig jaar is gegroeid: de Palestijnen zitten gevangen in een versnipperd gebied zonder enige bewegingsvrijheid, er is geen enkel contact meer en het geweld lijkt nooit op te houden. Nir Baram legt zich daar niet bij neer en gaat bij Joden en Palestijnen op bezoek om van beide kanten te horen hoe zij de huidige situatie beoordelen en wat ze van de toekomst verwachten.
Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.
In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.
Ondanks grote druk uit Israël en van Donald Trump
COLUMN - Wanneer de gerechtigheid opzij geschoven is, wat zijn koninkrijken anders dan grote roversbenden? En wat is een roversbende anders dan zo’n koninkrijk in het klein?
Augustinus, De Civitate Dei IV, 4
Dit citaat van Augustinus illustreert mooi de paradox van een geweldsmonopolie: om te voorkomen dat mensen elkaar geweld aandoen is een staatsapparaat nodig dat het recht heeft om – indien nodig – met geweld op te treden tegen geweldplegers. Dit roept echter de vraag op waar een staat dit recht op baseert. Een staat die naar willekeur handelt verschilt inderdaad weinig van een grote roversbende.
Priesterkoning (ensi) van Uruk.
Pergamonmuseum, Berlijn.
Soemerische oorsprong van het koningschap
De oude Soemeriërs waren zich al bewust van dit probleem. In het vierde millennium voor Christus kwamen daar de eerste steden op. Nu tienduizenden mensen bij elkaar leefden – de stad Uruk had ruim 40.000 inwoners – was er behoefte aan één man die als een goede herder de boel bij elkaar kon houden. Deze herder vond men in de ensi (hogepriester), die bemiddelde tussen het volk en de beschermgod van de stad. Omdat hij een speciaal lijntje had met de goden, had hij het mandaat om belastingen te eisen en recht te spreken. Alleen het aanvoeren van de legers liet hij over aan een lugal (grote man).
Met de voortdurende dreiging van oorlog nam in het derde millennium voor Christus de macht van de lugals toe. Na verloop van tijd gingen zij ook de ceremoniële en gerechtelijke taken van de ensi overnemen. In het derde millennium was de stad Nippoer – een religieus centrum dat door alle Soemeriërs werd gerespecteerd – erg belangrijk. De lugal die over Nippoer heerste en de tempel van de god Enlil beschermde werd beschouwd als de enige ware afgezant van de goden, die ‘het koningschap’ bezat. ‘Het koningschap’ wordt in de Soemerische koningslijst omschreven als een geschenk van de goden dat uit de hemel was neergedaald en dat maar door één persoon tegelijk kon worden bezeten.
Rare zaak, die van de 31-jarige Nada Kiswanson, die wordt bedreigd. Ze werkt voor de Palestijnse organisatie Al Haq, en verzamelt voor het Internationale Strafhof (ICC) in Den Haag bewijsmateriaal over Israëlische oorlogsmisdaden. Kiswanson heeft een graad van de Universiteit van Leiden en woont in Den Haag met haar man en dochtertje van twee.
Ze wordt dus bedreigd en het klinkt allemaal ernstig. Intussen wordt het ook ernstig genomen. Het Strafhof heeft de Nederlandse regering benaderd met een verzoek om haar veiligheid te waarborgen. Ze wordt al een tijdje beveiligd en er is een speciaal team op de zaak gezet onder leiding van de advocaat generaal van het parket in Den Haag om uit te zoelen wie haar bedreigers zijn. De Nederlandse regering heeft verzoeken rondgestuurd om bijstand in deze zaak.
De NRC, die dit allemaal meldt, geeft ook de nodige details.
Over hoe het begon in februari, met een telefoontje van het ministerie van Volksgezondheid, dat later helemaal niet van het ministerie afkomstig bleek en zelfs helemaal niet in het logboek van telefoongesprekken in Nederland bleek te zijn geregistreerd. Een opmerkelijk feit, want wie beschikt over de technische kennis om dat te kunnen behalve professionele (overheids)diensten?
Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.
“Our Jewish friends are no more responsible for the actions of Israel or the Netanyahu government than our Muslim friends are for those of various self-styled Islamic states or organisations.”
Wacht even, vergeleek Jeremy Corbyn daar nou Israel met de Islamitische staat? Bij de presentatie van een rapport over hedendaags antisemitisme? Wat was hij denkende?
De zogenaamde tegenstelling tussen ‘veiligheid’ en ‘humanisme’ bestaat niet. Integendeel: humanisme bevordert veiligheid. Het wordt, lijkt mij, tijd om daar nu eindelijk eens echt werk van te maken.
Van de vele reacties die er natuurlijk weer kwamen op de aanslag in Nice viel me er één in het bijzonder op. Het betrof het stuk van de overigens door mij zeer gewaardeerde Jona Lendering, dat onder meer hier op Sargasso gepubliceerd werd.
In dit pleidooi van Lendering zullen vele mensen zich herkend hebben. Lendering stelt zich namelijk op als lid van ‘het redelijke midden’, dat zich gevangen ziet tussen twee extremen. Aan de ene kant staan de rechtse haviken die bij iedere aanslag roepen om nog hardere repressiemaatregelen. Aan de andere kant de linkse knuffelaars, die bij iedere ramp met vluchtelingen oproepen tot het opnemen van nog meer vluchtelingen. Dit is volgens Lendering een tegenstelling die inherent is aan twee verlangens die met elkaar in conflict zin: het verlangen naar veiligheid, en het verlangen naar humaniteit.
Het is een verleidelijke gedachte, maar volgens mij berust ze wel op een denkfout.
Wat Lendering hier schetst is mijns inziens een schijntegenstelling, gebaseerd op twee impliciete en helaas foutieve aannames.
OPINIE - De ministers van Buitenlandse zaken van het Kwartet hebben afgelopen vrijdag een rapport over de situatie in Israel/Palestina gepubliceerd waarin zij zeggen dat de twee statenoplossing verder weg dreigt te zakken en dat de één staatsoplossing dichterbij komt. Het Kwartet is de kongsi van de VS, de VN, de EU en Rusland die al een aantal jaren zonder veel succes de illusie hoog houdt dat er een ”vredesproces tussen Israel en de Palestijnen” gaande is.
Het feit dat de twee statenoplossing buiten bereik dreigt te komen, komt door de houding van alle twee de kanten, volgens het rapport. De Palestijnse Autoriteit neemt niet genoeg afstand van terrorisme en ”noemt zelfs scholen en pleinen naar terroristen” en de Hamasregering in Gaza bewapent zich.
De Israelische regering zou intussen moeten stoppen met het nederzettingenprogramma dat ”gestaag de levensvatbaarheid van de twee statenoplossing ondermijnt”. Er rijzen ”legitieme vragen over de bedoelingen van Israel op lange termijn, die worden ondersteund door uitlatingen van sommige Israelische ministers dat er nooit een Palestijnse staat zal komen”, aldus het rapport.
Oude wijn met een nieuw etiket
In feite is het rapport een herhaling van oude thema’s, die allemaal al heel lang geleden zijn achterhaald, voor zover ze niet van het begin af aan al niet deugden. Het gaat uit van het bestaan van een Palestijnse Autoriteit, die de Palestijnen zou vertegenwoordigen, terwijl de laatste Palestijns verkiezingen in 2006 zijn gehouden en het Palestijnse parlement sinds die tijd vrijwel nooit bijeen is geweest (omdat Israel dat verhinderde en een groot deel van de afgevaardigden steeds in Israelische gevangenissen vertoefde).
Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.
Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.