1947: op weg naar een Joodse staat

Welke feiten en onderwerpen selecteer je voor een boek dat een beeld moet geven van één jaar? De Zweedse schrijfster en televisiejournaliste Elisabeth Åsbrink schreef een boek over het jaar 1947. Het is een jaar waarin de Koude Oorlog naar een hoogtepunt gaat. Het is ook een jaar dat in het teken staat van de wederopbouw van Europa na de Tweede Wereldoorlog. Het begin van wat we later de welvaartstaat of de verzorgingsstaat gaan noemen. Åsbrink schenkt in haar boek wel enige aandacht aan deze naoorlogse ontwikkelingen. Maar haar rode draad in het verhaal over het jaar 1947 is de aanloop naar de stichting van de staat Israël, het jaar daarop, en de hieraan voorafgaande geschiedenis van de Jodenvervolging. Åsbrink heeft twee goede redenen om de geboorte van de Joodse staat zo centraal te stellen. De eerste is persoonlijk. Zij is het kind van een overlevende van de Holocaust. In een intermezzo halverwege het boek, dat het jaar van maand tot maand doorloopt, vertelt ze over de geschiedenis van haar Hongaarse familie. Haar vader is in 1947, nauwelijks tien jaar oud, een van de Joodse vluchtelingen die de Holocaust hebben overleefd en in opvangkampen wachten op transport naar het beloofde land. Voor het verhaal van die overlevenden was in 1947 nog weinig belangstelling. En ik denk dat het nu ook nog nieuw is voor veel mensen. Het is goed dit opnieuw onder de aandacht te brengen. Een tweede punt, dat je het uit de ondertitel zou kunnen afleiden, is de betekenis van wat er zeventig jaar geleden gebeurde voor het heden. Het conflict tussen het westen en de communistische landen, dat in 1947 zoveel angst en onrust veroorzaakte, bestaat niet meer, ook al zijn er nieuwe spanningen voor in de plaats gekomen. De verzorgingsstaat, althans zoals velen die vlak na de oorlog voor ogen hadden, is ook ter ziele.  Maar de gevolgen van de stichting van de Joodse staat zijn na zeventig jaar nog regelmatig wereldnieuws.

Door: Foto: Enric Borràs (cc)
Waan van de dag

Israël neemt door Nederland aan Palestijnen gedoneerde zonnepanelen in beslag

, door

NIEUWS - Want niet de juiste bouwvergunning:

Israeli authorities insist that stop-work orders were issued before soldiers carried out raid on solar farm which allegedly did not have proper building permits.

En dus is het volstrekt gelegitimeerd om e.e.a. te vernielen:

… Comet-ME, the aid organisation which installed the panels, said that between 60 and 90 were taken away intact and other equipment at the site destroyed and left behind by Israeli forces.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

Mededeling

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Angula Berria (cc)

Wat is antisemitisme?

, door

ANALYSE - Het Europees Parlement heeft donderdag 1 juni een niet-bindende resolutie aangenomen die de EU en de lidstaten oproept meer werk te maken van de bestrijding van het antisemitisme.

De resolutie roept de lidstaten op Joodse burgers en instituties te beschermen tegen haatzaaien, vervolging en berechting van antisemitische aanvallen te ondersteunen, coördinatoren voor de bestrijding van antisemitisme te benoemen, antisemitische standpunten stelselmatig publiekelijk te veroordelen, onderwijs over de Holocaust te bevorderen, en schoolboeken te controleren op juistheid inzake de Joodse geschiedenis en de actualiteit.

De resolutie is aangenomen met 76% van de stemmen voor, 16% tegen en 7% onthoudingen. Tegengestemd hebben de meeste leden van GUE/NGL (met drie SP-leden), een deel van de Groenen, waaronder beide leden van GroenLinks. Ook de PVV-leden stemden tegen. Voor stemden de meeste leden van de EPP (Europese volkspartij, christendemocraten), S&D (sociaaldemocraten) en ALDE (liberalen).

Onderdeel van de resolutie is de aanvaarding van een definitie van antisemitisme van de International Holocaust Remembrance Alliance (IHRA):

“Antisemitism is a certain perception of Jews, which may be expressed as hatred toward Jews. Rhetorical and physical manifestations of antisemitism are directed toward Jewish or non-Jewish individuals and/or their property, toward Jewish community institutions and religious facilities.”
Foto: Israel Defense Forces (cc)

Een land op zichzelf

, door

RECENSIE - ‘Du bist ein Jude…’ De kleine Salomon Bouman wist niet hoe snel hij zich uit de voeten moest maken. Zijn ouders hadden hem op het hart gedrukt om nóóit te vertellen dat hij Joods was. En ineens, daar op de boerderij waar de oorlog zo ver leek, zag die Duitse soldaat dat hij een ‘Jude’ moest zijn. Gelukkig had de soldaat geen zin hem (en het boerengezin die hem had laten onderduiken) aan te geven. Om zijn goede wil te tonen, liet hij wat foto’s zien van zijn eigen kinderen.

Salomon Bouman was van 1965 tot 2003 correspondent in Israël, voor onder andere NRC Handelsblad. Daarmee was een droom in vervulling gegaan. Het Joodse jochie uit Amersfoort, die in de Tweede Wereldoorlog het grootste deel van zijn familie verloor, ontwikkelde na de bevrijding een innige band met de jonge Joodse staat.

Hij voelde zich vooral verwant met de socialistische, in wezen niet-religieuze variant op het zionisme van de ‘vader des vaderlands’: David Ben Goerion. De man die er (zo ontdekte de correspondent Bouman tot zijn ontsteltenis) geen enkel bezwaar tegen had om op de sabbat journalisten te ontvangen.

Socialisme en nationalisme

Het verpletterende succes van Ben Goerion zorgde ervoor dat die andere stroming binnen het zionisme, die van de veel mystiekere en fanatiekere van Ze’ev Jabotinsky, jarenlang in de schaduw van de Arbeiderspartij bleef staan.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Milos Milosevic (cc)

Israël leverde wapens aan Serviërs, maar houdt dat liever stil

, door

ACHTERGROND - Israël leverde in de jaren negentig wapens aan de Serviërs tijdens de Joegoslavië-oorlog, maar het Israëlisch hooggerechtshof wil dat liever stilhouden.

Het Israëlische hooggerechtshof heeft volgens de site +972 vorige maand een verzoek afgewezen om details te onthullen van Israelische militaire bijstand en wapenleveranties aan de Serviërs tijdens de genocide in Bosnië in de jaren ’90.

Volgens de rechters van het hooggerechtshof zouden de onthullingen de Israëlische buitenlandse betrekkingen zodanig schaden, dat dit de geheimhouding rechtvaardigde, alsmede het buiten schot houden van diegenen die er voor verantwoordelijk waren geweest.

Het verzoekschrift, dat was ingediend door de advocaat Itay Mack en hoogleraar Yair Oron, leverde het hof diverse concrete bewijzen dat die leveranties en bijstand inderdaad hebben plaatsgevonden, ook nadat er in 1991 internationale sancties tegen Servië van kracht waren geworden.

Boter op het hoofd

Onder meer ging het om militaire training en de levering van munitie en geweren. Eén van de bronnen van hun bewijzen was het dagboek van de Servische generaal Ratko Mladic tegen wie door  de openbare aanklager van het Joegoslavië Tribunaal in Den Haag woensdag levenslang werd geëist. Mladić’s dagboek vermeldt de banden met Israël expliciet. 

Waan van de dag

Israël sluit de grens voor tegenstanders van bezettingspolitiek

, door

Buitenlanders die enkel pleiten voor een boycot van producten uit de illegale Israëlische “nederzettingen” in bezet Palestina, kunnen een bezoek aan Israël en Palestina voortaan vergeten.

De kern van de nieuwe wet luidt:

“Een visum of een verblijfsvergunning van welke soort ook zal niet worden verstrekt aan een persoon die niet een Israëlisch staatsburger is of een verblijfsvergunning heeft, als die persoon of de organisatie of instelling waarin hij actief is welbewust een publieke oproep tot een boycot van de staat Israël heeft gedaan, of als die persoon heeft toegezegd aan zo’n boycot deel te nemen.”

Quote du Jour

Quote du Jour | Diskrediet

, door

“This is a clearly deliberate attempt by a foreign government to interfere in the workings of British democracy and to secure the destruction of career of a minister in the British government.”

Journalist Peter Oborne over de onthullingen van Al Jazeera dat Israel gericht probeerde Britse politici in diskrediet te brengen. De betrokken ambassademedewerkers zitten inmiddels niet meer op hun post.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Vorige Volgende