COLUMN - Lodewijk Asscher vindt dat een cartoon van Jos Collignon in De Volkskrant over het antisemitisme in Nederland te ver gaat. De tekening laat een lange arm met davidster zien en een dikke duim met de tekst ‘O-ver-al herlevend antisemitisme’ naast een tv die beelden van Gaza vertoont met daarboven de tekst ‘2 weken onschuldigen bombarderen, 10.000 doden waarionder 4000 kinderen. Asscher schrijft niet terug te willen vallen in oude angsten van zijn familie: ‘Als mijn krant, de Volkskrant, op de dag van de herdenking van de Kristallnacht een spotprent plaatst met de boodschap dat de Joden het antisemitisme zelf verzinnen als onderdeel van de zogenaamde ‘lange arm’ van Israël, dan is een grens bereikt.’
Asscher verwijst naar een bericht in Het Parool waarin staat dat het CIDI een toename van antisemitische incidenten heeft geconstateerd van 818% sinds het begin van de oorlog tussen Israël en Hamas. Op de website van het CIDI staan enkele pijnlijke voorbeelden. Het CIDI heeft in tien niet nader genoemde gevallen aangifte gedaan, maar geeft verder geen details.’Hoewel we tijdens eerdere conflictperiodes een stijging zagen in het aantal antisemitische incidenten was deze nooit eerder zo significant als nu.’ Kritiek op Israël zou niet meegenomen zijn bij het registreren van de incidenten.
De hoofdredacteur van de Volkskrant, Pieter Klok, verdedigt Collignon, naar mijn mening terecht. Collignon wilde het punt maken dat er -en dan met name door het CIDI- “te snel wordt gesproken over antisemitisme terwijl er in feite kritiek is op Israël”, legt hij uit in een uitzending van het Mediaforum. ‘Dat Collignon zegt dat hij sommige antisemitische beschuldigingen een “verzinsel” vindt, moet volgens hem kunnen. ‘Ik vind het ook goed dat daar debat over is. Ik vind het ook goed dat Lodewijk Asscher daarop reageert. Ik vind het heel belangrijk dat alles gezegd kan worden binnen de grenzen van de wet.’ Hij is ook wat ongelukkig met alle reacties op de cartoon, maar zijn vraag bij de beoordeling van cartoons is altijd of er goede redenen zijn om een tekening te weigeren. En die waren er in dit geval naar zijn idee niet. Het ging hier niet over raciale stereotypen.
De voorstelling van het CIDI als ‘de lange arm van de Israëlische regering’ zou ik geen karikatuur meer willen noemen. De ‘dikke duim’ die verzinsels suggereert kan de organisatie wel als een belediging kunnen opvatten. Een belediging, echter, die niet uit de lucht komt vallen gezien de al jarenlang herhaalde pogingen van het CIDI om geweld en onrecht van Israël jegens de Palestijnen weg te poetsen achter klaagzangen over antisemitisme. De organisatie zou een stuk geloofwaardiger overkomen als men daarbij ook afstand durft te nemen van de gruwelijke wraakzucht van het huidige Israëlische bewind. Maar het CIDI schrijft zonder in te gaan op wat er in Gaza gebeurt: ‘Het lijkt alsof Israel wordt gebruikt om Joden mee te slaan.’ Met alle begrip voor Asschers familiegeschiedenis vind ik het onbegrijpelijk dat een verstandig politicus als hij daarin meegaat.
Reacties (22)
Waarom houdt het CIDI eigenlijk antisemitische incidenten bij?
De laatste I van CIDI staat voor Israël. Kennelijk zien ze zichzelf desondanks ook als vertegenwoordiger van alle Joden (als bevolkingsgroep). Dat is wat de discussie vertroebelt.
Nee, het gaat hier erom of kritiek op Israel antisemitisch is.
Ook als een instelling meent dat hij alle Joden vertegenwoordigt, hoort hij onderscheid te maken tussen feitelijke kritiek en antisemitisme.
Ze klagen tenslotte ook niet als een joodse automobilist die te snel rijdt, een verkeersboete krijgt.
Van (een) joodse zijde wordt die discussie met opzet vertroebeld. De IHRA-definitie veegt zowel staat als bevolkingsgroep op één hoop.
Heel wat westerse bestuursorganen hebben in een vlaag van verstandsverbijstering die definitie ondertekend, want de grootste angst onder politici lijkt het verwijt antisemiet te zijn: je zou zelfs de indruk kunnen krijgen dat ze nog liever op heterdaad als pedo betrapt worden, dan dat er ook maar een zweem van antisemitisme aan hen kleeft.
En intussen komt die staat met van alles weg.
Organisaties zoals CIDI en de staat Israël zelf werken antisemitisme in de hand doordat ze Israël continu gelijkstellen met joodsheid. De vlag van Israël is een grote jodenster. Geen wonder dat de simpelere zielen die minder lessen over de tweede wereldoorlog en antidiscriminatie hebben gehad het verschil niet meer zien; dus het gaat daar wel om.
De IHRA definitie van antisemitisme telt ook kritiek op Israël mee als antisemitisme.
En zelfs de voorbeelden van CIDI in het persbericht zijn twijfelachtig: ”Juist met een verleden als overlevenden van de Holocaust moeten jullie beter weten, maar jullie zijn geen haar beter”. Waarom is dat antisemitisch? (zolang met jullie Israël & zionisten bedoeld wordt en niet alle joden)
‘De vlag van Israel is een grote jodenster’
Alsof er niet genoeg vlaggen met Islamitische manen en Christelijke kruizen bestaan.
Maar de Israelische vlag er weer uit halen als een zekere ‘uitzondering’.
Nu is er ook maar 1 Joods angehauchte staat.
Kritiek op Islam komt je overigens ook vaak te staan op de titel Islamofoob.
Nu zijn er wel 57 Islamitische staten,
waardoor kritiek op 1 staat natuurlijk nogal verwaterd ten opzichte van de rest.
Ja precies, en discriminatie van moslims is ook een groot probleem, en die racisten beroepen zich ook vaak op de vermeende ‘achterlijkheid’ van de islamitische landen.. Een groter probleem in Nederland dan antisemitisme zelfs, gezien er een antimoslimpartij in de tweede kamer zit met 16 zetels.
Het punt is dat als je vervolgens die Israëlische vlag gebruikt in een cartoon er meteen jodenhaat wordt geroepen. Stel je maakt een cartoon met de Turkse vlag erin (omdat Erdogan weer eens zijn misselijke karakter heeft getoond), dan krijg je geen verwijten van moslimhaat. Dat is waar het om gaat, zie ook CIDI, dat beweert informatie* te geven over Israël, maar tegelijk laat het zien dat het zich ook bezig houdt met informatie verzamelen en verspreiden over joden ver buiten Israël.
*Dat blijkt overigens steevast Likud-propaganda
Ik denk dat cartoonisten er voor moeten waken het jodendom op wat voor manier te linken aan de staat Israël. Helaas is het staand beleid van Israël om het omgekeerde wel te doen door Israël ‘de joodse staat’ te noemen. Logisch, want zo kan je kritiek op de staat gelijk stellen aan jodenhaat.
Maar dat is wel een spagaat, want kan je het mensen dan heel erg verwijten dat ze Israël en joden (mede) daardoor gelijkstellen? Op z’n minst zouden joden wereldwijd meer moeten ageren tegen dat misbruik.
Volgens mij verwijst Collignon in zijn spotprent niet naar het jodendom.
De lange arm staat voor de staat Israel.
En de uitspraak (in de spotprent) over de toename van antisemitisme komt uit de lange arm (of uit de dikke duim van de lange arm), niet uit een joodse bevolkingsgroep.
Dat Collignon zegt dat hij sommige antisemitische beschuldigingen een “verzinsel” vindt
Ik denk dat de hoofdredakteur hier bedoelt:
Dat Collignon zegt dat hij sommige beschuldigingen van antisemitisme een “verzinsel” vindt
Overigens vermoed ik dat het aantal werkelijke antisemitische incidenten ook toegenomen is sinds de Israelische aanvallen op Gaza.
Dus die bewering lijkt mij niet uit de duim gezogen.
(Ik denk wel dat het CIDI veel te vaak “antisemitisme” roept als er onderbouwde kritiek op de staat Israel geüit wordt, dus ik begrijp de behoefte om een dikke duim te tekenen.
Maar de spotprent suggereert dat elke beschuldiging van (recent) antisemitisme uit de duim gezogen is. Dat is een grove beschuldiging.
Ik hoop dat Collignon dat niet zo bedoelt, en dat lezers het ook niet zo opvatten)
Ik heb de prent nog eens bekeken…
De tekst bij de dikke duim is “overal herlevend antisemitisme”.
De spotprent suggereert dus niet dat elke beschuldiging van antisemitisme uit de duim gezogen is, alleen wordt uit de duim gezogen dat overal “herlevend” antisemitisme is.
Het blijft lastig.
Om te beginnen weet ik niet wet het CIDI letterlijk beweert, maar een tekenaar (of een journalist o.i.d. heeft enige vrijheid om te parafraseren.
En ik denk ook dat uitingen van antisemitisme toegenomen zijn.
Dus “overal oplevend antisemitisme” is op zich niet uit de duim gezogen.
Maar het CIDI heeft ook de gewoonte om kritiek op de staat Israel ‘antisemitisme’ te noemen.
Dus als het CIDI “overal antisemitisme” zegt, en daarmee doelt op feitelijke kritiek op de staat israel, is dat deel wel weer uit de duim gezogen.
Overigens heeft het CIDI artikelen op zowel Sargasso als GeenCommentaar in haar jaarverslagen antisemitisch genoemd. GeenCommentaar heeft die artikelen gewoon laten staan omdat ze zuiver gericht waren op de staat, en niet het volk.
Sindsdien neem ik alles wat het CIDI doet en zegt met een schep lobbyzout.
‘overigens’ – geloofwaardiger is het als er een linkje geplaatst is naar die door het CIDI genoemde antisemitische artikelen: dan kan de bezoeker van dit blog zelf een oordeel vormen, en kan dat ‘lobby’ zout misschien wel in het vat blijven.
Dus nu is het verhaal ongeloofwaardig? Om eerlijk te zijn weet ik niet meer om welk artikel het gaat of ging. Dit is 15 jaar geleden ofzo.
“GeenCommentaar heeft die artikelen gewoon laten staan” en Sargasso?
Deze zin getuigt niet van heel veel begrip voor Asschers familiegeschiedenis.
De suggestie van de cartoon dat de stijging in het antisemitisme verzonnen wordt is wel degelijk kwalijk, een boodschap die bovendien ook opduikt in de ‘bedreigingen, schelden en online haat’ die de joodse gemeenschap over zich heen krijgt.
We mogen ervan uitgaan dat Asscher de toename in antisemitisme zelf ervaart. Het kan niet zo zijn dat de daden van de staat Israel worden afgereageerd op de joodse inwoners van Nederland, die daar voor het overgrote deel niets mee te maken hebben.
Probleem is dat je niet kan weten of er een toename is in antisemitisme door organisaties als het CIDI die elke kritiek op Israël als antisemitisch kwalificeren.
Dat is wat al te makkelijk. CIDI is niet de enige bron die je kan gebruiken om een indruk te krijgen van de mate van antisemitisme. En op dit moment lopen de emoties overduidelijk hoog op, en dat dit zorgt voor een toename aan antisemitisme lijkt me vrij duidelijk.
Lijkt me ook aannemelijk hoor, maar het is dus wel het onbetrouwbare persbericht van de CIDI dat overal als feit/bron gepresenteerd wordt en dat is dus niet correct.
Colignon suggereert dat er valse beschuldigingen van antisemitisme verzonnen worden. Dat klopt ook.
De cartoon maakt m.i. goed onderscheid tussen Joden en aanhangers van Israël (de lange arm met de dikke duim).
Niks aan de hand. Alleen aanhangers van Israël die niet goed tegen terechte kritiek kunnen.