informatica Archives

Foto: m.a.r.c. (cc)

PirateBayWatch

17 december 2014 , 11:00 , door Rathenau Instituut

ACHTERGROND - Jeroen van der Ham is onderzoeker en docent bij de opleiding System and Network Engineering van de Universiteit van Amsterdam. Hij schrijft voor het Rathenau Instituut een serie blogs over ethische vraagstukken bij data-onderzoeken. In deze bijdrage beschrijft hij hoe onderzoekers die gebruik maken van data over internetverkeer een zorgvuldige afweging moeten maken tussen het belang van hun onderzoek en privacy van hun gebruikers.

In januari 2012 is er een blokkade opgeworpen voor de webpagina van ThePirateBay. Stichting BREIN had toen een overwinning bereikt in haar strijd tegen illegaal downloaden. De providers Ziggo en XS4ALL moesten vanaf dat moment de website blokkeren voor haar klanten. Een aantal maanden later volgde een uitspraak voor de andere grote providers in Nederland en was de website in heel Nederland geblokkeerd.

Het was al vrij snel duidelijk dat er vele manieren waren om de blokkade te omzeilen. Proxies, mirrors en andere methoden schoten als paddenstoelen uit de grond, sneller dan BREIN ertegen kon vechten. Maar hoe bewijs je nu of zo’n blokkade ook daadwerkelijk effectief is?

Door de blokkade zelf en de vele manieren om deze te omzeilen was het niet mogelijk om de effectiviteit ervan direct te meten. Onderzoekers van de Universiteit van Amsterdam bedachten dat het wel mogelijk was om dit indirect te meten. Gebruikers van ThePirateBay halen daar links naar BitTorrent bestanden op, die ze dan gebruiken om gezamenlijk films of series binnen te halen. Om dit gezamenlijk te kunnen doen, worden er IP-adressen uitgewisseld van alle deelnemers. De onderzoekers vingen deze IP adressen op, om zo te kunnen achterhalen waar de downloaders vandaan kwamen.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Historici en de Textual Revolution

28 juni 2011 , 15:45 , door Simon Otjes

Afgelopen week woonde ik een workshop bij over e-history op het NIOD, het voormalige Nederland Instituut voor Oorlogsdocumentatie. In het prachtige, historische pand in Amsterdamse grachtengordel praatten historici over de digitale revolutie die steeds meer hun vakgebied beïnvloedt. Ik was mee gekomen op de slippen van de net gepromoveerde doctor in de Politieke Wetenschap, Tom Louwerse, om een paper te presenteren over parlementair gedrag.

In de politieke wetenschappen vond 40 jaar geleden een revolutie plaats: de samenwerkende staatsjuristen, politiek-historici en politiek-theoretici werden opgeschikt door iets wat de behavioural revolution werd genoemd. Politicologen moesten niet alleen maar de politieke instituties beschrijven, maar ze moesten ook verklaren waarom die zo waren in gesteld en voorspellen hoe die zich zouden ontwikkelen. Plotseling moesten er modellen gemaakt worden, data statistisch geanalyseerd en surveys uitgezet. Kwantitatieve methodologie sloeg aan in de sociale wetenschappen. Statistiek werd een basisvak in het programma. En in politicologische journals werden termen als r-squared, t-test en h-waarde voor common knowledge aangenomen. Ook bij de geschiedenis werd op de deur geklopt. De historici lachten daarom: tellen? Dat doen wij niet! Wij lezen teksten en interpreteren deze om zo een begrip te krijgen van een tijdsperiode. Behalve een paar sociaal-economische historici bleef het effect van de behavioural revolution grotendeels uit in de geschiedenis.

De politicologie kon daarom goed inspelen op ontwikkelingen in omliggende velden: door haar verbinding met statistici en data-specialisten voelden zij goed aan wat de Internet-revolutie kon betekenen voor de politicologie. Nog nooit was er zoveel tekst beschikbaar om te analyseren. Dit stond politicologen toe om een aantal van hun vaste variabelen geavanceerder te meten. Het meten van partijposities bijvoorbeeld, kon door de internetrevolutie plotseling met grotere precisie, betrouwbaarheid, accuraatheid gemeten door methoden als NOMINATE (op basis van parlementaire stemmingen), WordFish of WordScores (op basis van politieke teksten). Politicologen deden al aan kwantitatieve tekstanalyse. Deze methoden werden nu alleen een stuk minder arbeidsintensief.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

WW: P is (niet) NP?

11 augustus 2010 , 15:00 , door Victor

De woensdagmiddag is op GeenCommentaar Wondere Woensdagmiddag. Met extra aandacht voor de nieuwste ontwikkelingen in Wetenschap- en Techniekland.

Net zoals in de topsport zijn er ook in de wetenschap topprijzen voor zeer bijzondere prestaties. Zo is daar bijvoorbeeld de Ansari X-prize voor het eerste particulier ontwikkelde ruimtevaartuig en zijn er vervolg-X-prizes op het gebied van exploratie, energie, scholing en bio-wetenschappen. In de wiskunde zijn er sinds 2000 de Millennium Prize Problems, bijgehouden door het Clay Mathematics Institute in Massachusetts. Een correcte oplossing voor één van deze zeven problemen levert 1.000.000 Amerikaanse dollars op. Genoeg aanleiding dus om een puzzelpoging te wagen.

Eén van de zeven problemen, het bewijzen van het Vermoeden van Poincaré werd in 2003 opgelost door middel van een bewijs van Grigori Perelman, die tot op heden de prijs weigert. Nu lijkt er ook voor een ander Milleniumprobleem een oplossing aangedragen te zijn. Dit keer voor het zogenaamde P != NP (spreek uit P is niet NP) probleem. Dit wiskundige probleem is ook één van de grote open vragen uit de theoretische informatica en als zodanig is een oplossing potentieel ook praktisch interessant.

Allereerst maar eens de uitleg over het probleem: Het gaat hier om de complexiteit van rekenkundige problemen. Sommige problemen zijn moeilijker dan andere en wiskundigen hebben klassen van moeilijkheid vastgesteld. “P” problemen zijn “makkelijk” en “NP” Problemen zijn “moeilijk”.

Ook schrijven voor Sargasso?

Mededeling

Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

WW: Emily Howells muziek

17 maart 2010 , 16:03 , door Victor

De woensdagmiddag is op GeenCommentaar Wondere Woensdagmiddag. Met extra aandacht voor de nieuwste ontwikkelingen in Wetenschap- en Techniekland.

Voor de liefhebbers van moderne klassieke muziek, luister even met de ogen dicht naar de volgende twee muziekstukken:

Zoals te zien is zijn beide stukken gecomponeerd door ene Emily Howell. Deze naam zal zelfs bij grote muziekliefhebbers geen belletje doen rinkelen en ook een Google search levert weinig persoonlijke informatie over deze mysterieuze componist op. De reden is al snel duidelijk: het gaat hier om een computerprogramma.

Emeritus professor David Cope begon zijn eigen carriere als componist al op jonge leeftijd. Hij bekleedde posities aan verschillende conservatoria en universiteiten en componeerde vele stukken. Maar in 1980 raakte Cope een creatieve muur toen hij gevraagd was om een opera te schrijven. Het resultaat van dit writers block was dat Cope zich tot de computer wendde. Nu had hij al eerder de computer gebruikt bij het schrijven van muziek, maar het echte componeren gebeurde tot dan toe in zijn hoofd.

In de geschiedenis van de muziek waren er wel eerder vergelijkbare initiatieven genomen: Het interessantste voorbeeld is misschien wel dat van het Musikalisches Würfelspiel dat aan Mozart wordt toegeschreven. Hierbij werd een stuk gecomponeerd door dobbelstenen te rollen. De uitkomsten van de worpen waren gerelateerd aan muziekfrasen, die aaneengeschakeld een nieuw, uniek stuk vormden.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

WW: Cadeautips deel 2

18 november 2009 , 15:53 , door Victor

De woensdagmiddag is op GeenCommentaar Wondere Woensdagmiddag. Met extra aandacht voor de nieuwste ontwikkelingen in Wetenschap- en Techniekland.

Ecosphere (Foto: Flickr/Ianiv & Arieanna)

De Sint is weer in het land en met ook de Kerst voor de deur is het weer tijd om te peinzen wat je voor cadeau’s moet kopen en wat je op je eigen verlanglijstje moet zetten. Wij van de WW helpen graag een handje met cadeautips voor de betere beta-nerds. Vorige week gaven we al suggesties voor de wis- en scheikunde-fans, vandaag volgen nog een drietal tips:

Allereerst voor de biologen. Voor normale mensen kan je natuurlijk één enkel huisdier cadeau doen, wie wil er nou geen puppy of poesje in je schoen? Maar voor een bioloog is dat misschien een beetje karig. Eén van de interessante vragen die biologen altijd fascineert is hoe organismen zich verhouden tot de omgeving en hoe een heel ecosysteem in elkaar zit. Daarom is GC’s biologen-cadeautip van dit jaar een heus ecosysteem: de Ecosphere. Wat de Ecoshpere zo interessant maakt is dat het daadwerkelijk een volledig afgesloten systeem in een afgesloten, glazen bol is (natuurlijk is er wel invloed van licht). De Ecosphere is een volledig afgesloten, zelfvoorzienend waterwereldje, waarin rode garnaaltjes en algen elkaar in leven houden. Je hoeft ze dus niet te voeren: ideaal dus voor verstrooide professoren. De ecospeheres zijn er in verschillende soorten en maten (vanaf zo’n 50 euro). Ze zijn behalve in de officiele (Duitse) webshop, ook te verkrijgen bij bijvoorbeeld amazon.com of deze Nederlandse site.

Voor natuurkundigen is het lastiger echt goede cadeau’s te vinden. Hedendaagse natuurkunde is aan de ene kant dusdanig theoretisch van aard dat er weinig cadeau’s voor te bedenken zijn terwijl aan de andere kant de instrumenten waarmee experimentele natuurkunde gedaan wordt bijzonder groot, duur en erg onpraktisch zijn. Voor geinige cadeau’s is het beter om terug te gaan naar de goede oude natuurkunde uit de tijd van Newton. En dan zijn er wel degelijk een aantal gadgets te vinden die natuurkundige principes inzichtelijk maken.

Doe het veilig met NordVPN

Mededeling

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Ook schrijven voor Sargasso?

Mededeling

Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.