Waren CDA en VVD ook tegen de benoeming van Aben?

President Corstens’ lovenswaardige project om de geschiedenis van de Hoge Raad in de Tweede Wereldoorlog van een goed boek te voorzien, wordt telkens onoverspringbaar overschaduwd door de niet-benoeming van Diederik Aben als raadsheer in de Hoge Raad. ‘Als we het dan toch over de rug recht houden hebben, wat waren dat dan voor slappe knieën?’ Afgelopen zondag, bij Buitenhof, ging het weer zo. Corstens’ dappere teksten over de inmiddels afgewende absurde verhoging van het griffierecht konden niet baten. Het ging om zijn eigen rug, volgens prof. Jansen, de auteur van het boek over de Hoge Raad in de Tweede Wereldoorlog. Had Corstens zijn eigen rug niet recht moeten houden en Aben op nummer 1 van de lijst moeten handhaven?

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: copyright ok. Gecheckt 23-11-2022

Handen schudden

Het Gerechtshof in Den Haag deed op 10 april 2012 uitspraak in een hoger beroep van de heer Enait tegen de Gemeente Rotterdam. Enait had daar gesolliciteerd naar de functie van klantmanager en werd afgewezen omdat hij weigert vrouwen een hand te geven. Volgens het hof was die afwijzing terecht, maar de redenen voor die conclusie zijn net iets subtieler dan berichten in de landelijke pers suggereren, analyseert ethicus Bart Voorzanger.

Het hof weerspreekt allereerst een aantal beweringen van de Gemeente. De weigering van de heer Enait om vrouwen de hand te schudden is volgens het hof wel degelijk een uiting van zijn geloofsovertuiging, en Enait beroept zich wel degelijk met recht op de Algemene Wet Gelijke Behandeling en de Europese Verklaring van de Rechten van de Mens nu hij vanwege die geloofsuiting door de Gemeente is afgewezen. De Gemeente maakte bij de sollicitatieprocedure van de heer Enait (indirect) onderscheid op grond van geloof en dat mag niet zomaar.

De vraag is dus niet of de Gemeente de heer Enait discrimineerde, de vraag is of de Gemeente daar geldige en voldoende zwaarwegende redenen voor had. De heer Enait solliciteerde naar de functie van klantmanager en volgens het hof is dat een functie waarin hij de Gemeente zou vertegenwoordigen en waarbij het ‘van wezenlijk belang is dat hij de klanten tegemoet treedt op een wijze die door hen niet als respectloos en kwetsend wordt ervaren’ (mijn cursivering). Menig klant met wie Enait te maken zou hebben gehad, zou zijn weigering haar de hand te schudden beslist als beledigend hebben ervaren, en daarom concludeert het hof dat de Gemeente de heer Enait terecht voor deze functie afwees.

Misschien had het hof het hierbij kunnen laten, maar het voegde nog één element aan zijn uitspraak toe die de rechtvaardiging in feite weer op losse schroeven zet:

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De Hoge Raad over de benoeming die niet doorging

Ter gelegenheid van de installatie van drie nieuwe vice-presidenten stak de president van de Hoge Raad, Corstens, een gloedvolle rede af over de betekenis van de rechtsstaat. De kwestbaarheid van de rechtsstaat en met name de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht liet zich makkelijk illustreren met de muilkorving van de rechterlijke macht, zoals die in Hongarije steeds openlijker plaatsvindt. Tegen die achtergrond deed Corstens ook even de luiken open over de recente commotie omtrent de afgeketste benoeming van mr. Aben in de Hoge Raad.

Aben kwam volgens de tot nog toe gebruikelijke procedures in aanmerking voor een benoeming, maar werd tijdens een besloten commissievergadering van de Tweede Kamer getorpedeerd door de PVV (mede mogelijk gemaakt door CDA en VVD). De Hoge Raad schrapte toen zelf de naam en niemand wist er iets van totdat Folkert Jensma de kwestie in de openbaarheid bracht. Corstens daarover:

Ook in de benoemingsprocedure voor raadsheren in de Hoge Raad die in de media de laatste tijd enige aandacht kreeg, komt het machtsevenwicht tot uitdrukking. De Hoge Raad is verantwoordelijk voor het opstellen van een aanbeveling van kandidaten, de Tweede Kamer is verantwoordelijk voor de voordracht en uiteindelijk is de regering de voor benoeming verantwoordelijke instantie. De aanbeveling van de Hoge Raad is uitsluitend gebaseerd op de inhoudelijke kwaliteiten en specialismen van de kandidaten en is afgestemd op de behoeften in dit verband van de Hoge Raad. Gelukkig wordt de aanbeveling meestal unaniem gevolgd door de Tweede Kamer en de regering. In het recente verleden liepen de hazen in dit verband soms anders. Dan rijst de vraag wat wijsheid is. In het ene geval kan de tegenwind overwonnen worden, dan is het goed standvastig te zijn. Maar, om een op deze stormachtige januaridag passende metafoor te gebruiken: welbewust het oog van een orkaan instappen in de aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid dat de kandidaat daaruit ernstig beschadigd van de radar zal worden weggeslingerd zou niet van wijsheid getuigen. Het te verwachten resultaat en de te verwachten schade aan de institutie zijn ook belangrijke elementen bij deze afweging.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Quote van de Dag: Wel heel toevallig toeval

[qvdd]

Je kan wel zeggen dat het allemaal toeval is, maar wij zeggen dan dat het wel heel toevallig is als het allemaal onbewust gegaan is.

In een uitzending van Uitgesproken WNL wordt de Hoge Raad er van beschuldigd Wilders een “loer te draaien”. Dit alles naar aanleiding van een recent arrest van de raad, waarin werd bevestigd dat een associatie ook van belang kan zijn bij een schuldigverklaring. In een vonnis was iemand (mede) veroordeeld wegens het dragen van een shirt met “combat 18” erop, waarbij de 18 zouden staan voor de eerste en achtste letter van het alfabet: A.H., oftewel Adolf Hitler.

Met dat arrest kon de Raad volgens Uitgesproken WNL de wet buigen om Wilders te veroordelen. Joost Eerdmans, presentator van het programma, kan deze verdachtmaking echter slechts onderbouwen met een indrukwekkende stapeling van verdraaiingen en drogredenen. Zie voor een uitgebreide analyse van de uitzending drogredenen.nl.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Quote van de Dag: Politieke kleur niet toetsen

[qvdd]

Politieke voorkeuren en standpunten speelden tot nu toe geen rol bij de benoeming van leden van de Hoge Raad en wat mij betreft blijft dat zo

Procureur-generaal van de Hoge Raad Jan Watse Fokkens vindt het onwenselijk om bij de benoeming van nieuwe raadsheren voor de Hoge Raad de politieke kleur van kandidaten te toetsen, zoals de PVV voorstelt. Voor Fokkens dienen kwaliteiten voorop te staan. Hij is dan ook tegen het blokkeren van de benoeming van Ybo Buruma: “Buruma is een van de meest vooraanstaande strafrechtjuristen in Nederland.”

Fokkens vindt het verontrustend dat steeds meer politici openlijk kritiek uiten op rechterlijke beslissingen, want daarmee komt de rechter onder druk te staan en dreigt zijn vrijheid om alle belangen echt goed af te wegen te worden beperkt.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De benoeming van Buruma

Wederom nemen wij graag een stuk over van Publiekrecht en Politiek. Dit maal van GB.

Toen deze week de voordracht van Buruma op de agenda van de Tweede Kamer verscheen, leek zijn kostje gekocht. Zijn universiteit plaatste het nieuws alvast hun de website. Maar afgelopen dinsdag werd de stemming opeens uitgesteld. ‘Op verzoek een van de fracties,’ aldus de Voorzitter. Dat was de PVV, kwam later via het ANP, want de PVV heeft het niet zo op Buruma. Voornaamste steen des aanstoots lijkt, omdat ze zo aanslaan op Mussolini, dit Vooraf uit het NJB. Daarin haalt Buruma uit naar Wilders, omdat deze met woorden een bijl zet in pluralistische democratie. Gevolgd door een verwijzing naar Mussolini.

Hoe werkt een benoemingsprocedure normaal? Rechters worden in Nederland benoemd door de Regering, ook de raadsheren uit de Hoge Raad. Maar omdat de Hoge Raad ook het college is dat over de ambtsmisdrijven van ministers oordeelt, verloopt de benoeming van die raadsheren via de Tweede Kamer. Die moet een voordracht doen bestaande uit drie personen en de Regering moet daarbinnen blijven. De Tweede Kamer liet zich in het verleden eigenlijk altijd leiden door een voordracht van zes personen die de Hoge Raad zelf opstelt en aan de Tweede Kamer stuurt. Als je dus door de Hoge Raad op nummer 1 wordt gezet, dan zit je goed. De Tweede Kamer streept de onderste drie weg, de regering de volgende twee en benoemt vervolgens jou. Dit ging op een gegeven moment zo vanzelfsprekend dat de Tweede Kamer de normaal verplichte schriftelijke stemming over personen wegliet, conform deze procedure.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Hoge Raad beperkt 137c (en redt Wilders?)

Vrouwe Justitia (Foto: Flickr/nyghtowl)

“Het hof heeft geoordeeld dat de verdachte zich met zijn poster met daarop de tekst ‘Stop het gezwel dat Islam heet’ onnodig grievend heeft uitgelaten over de Islam. Het hof heeft daaraan de gevolgtrekking verbonden dat ‘gezien de verbondenheid tussen de Islam en haar gelovigen’ deze uitlating reeds daardoor ook beledigend is voor ‘?die groep mensen die de Islam belijden’. Het hof heeft daarmee een te ruime uitleg gegeven aan de in art. 137c, eerste lid, Sr voorkomende uitdrukking ‘een groep mensen wegens hun godsdienst’.”

“Daarom heeft de Hoge Raad de uitspraak van het hof vernietigd en de verdachte van het hem tenlastegelegde vrijgesproken.”

De Hoge Raad vernietigt een uitspraak van het gerechtshof in Den Bosch, omdat het inmiddels beruchte artikel 137c waarop deze beoordeling berustte niet van toepassing is op deze uitlating. De Hoge Raad geeft ook expliciet aan wat de gevolgen van deze uitspraak zijn voor de zaak Wilders:

“De uitspraak van de Hoge Raad in de zaak van de verdachte M.B. betekent dat de rechter die eventueel over een tenlastelegging op dit punt in de zaak tegen Wilders moet gaan oordelen, zal moeten onderzoeken of – zoals de Hoge Raad hier heeft overwogen – een uitlating onmiskenbaar betrekking heeft op een bepaalde groep mensen die zich door hun godsdienst onderscheiden van anderen.”

Vorige