QvdD: Hoe leid je een presidentiële campagne?

“This is the moment when we finally beat back the politics of fear and doubt and cynicism“. In een speech waarin hij het heeft over verandering, het overbruggen van tegenstellingen en vooral over hoop, claimt Barack Obama de overwinning in Iowa. Ik geef toe, ik had het niet verwacht ook al was de voorsprong van Clinton op Obama al een tijd aan het slinken.
Maar het lijkt erop dat Obama niet alleen de stemmen van de jongere stemmers heeft gewonnen, maar ook die van vrouwen (een tegenvaller voor Clinton) en van onafhankelijke kiezers: dat laatste betekent dat hij ook het midden aanspreekt. Dat alles bij een zeer hoge opkomst – en veel van die nieuwe stemmen waren voor Obama. Waar Clinton wedde op haar ervarenheid gooide Obama het op verandering. En het is duidelijk: ‘verandering’ is het doorslaggevende argument voor veel kiezers.

Clinton scoorde een paar tienden van een procent lager dan Edwards, van wie Iowa de thuistaat is. Ze heeft maar een paar dagen -tot dinsdag- om haar achterstand weg te werken. Haar aura van onoverwinnelijkheid is weg, en de media zijn nog dagen bezig zich te concentreren op Obama. Een behoorlijke klus dus, en de verandert dan ook van tactiek. De air van onoverwinnelijkheid en haar ervarenheid maken haar ook tot een kandidat van het 20e-eeuwse establishment en dat werkt tegen haar. Clinton lanceert nu aanval op aanval op Obama. Maar het lijkt erop dat Edwards nu samen met Obama optrekt tegen Clinton. Edwards ziet zijn kans schoon zich van een sterke tegenstander te ontdoen en denkt: die Obama pak ik later wel. Ik weet zelf niet wie nu mijn voorkeur heeft. Obama heeft ontegenzeglijk iets van John F. Kennedy in zijn speeches, in de manier waarop hij mensen aan weet te spreken en de nadruk legt op hoop, saamhorigheid en op gezamenlijke idealen – gezondheidszorg, milieu, terugtrekking uit Irak.Obama heeft absoluut de mooiste en meest aansprekende idealen. Maar kan hij het ook? Is hij ervaren genoeg om de rotzooi die de republikeinen in Washington gemaakt hebben, op te ruimen? Men moet niet veronachtzamen dat de Republikeinen onder aanvoering van Karl Rove hebben gebouwd aan een machtsbasis die bestemd was om decennia stand te houden: van een meerderheid aan conservatieve opperrechters, een groot aantal conservatieve lobbyisten die stevige vinger in de pap hebben en soms regelrecht de beleidsnota’s schrijven. En misschien wel het ergste: een stijl van presidentschap waarbij feiten en cijfers niet tellen, maar ongecontroleerde, onbegrensde macht des te meer. Martelen mag omdat de president het goedvindt, ook al is het tegen alle conventies. Irak binnenvallen op basis van leugens mag, omdat de president het beveelt- ook al kost het duizenden levens. Om kort te gaan, wrijven de Republikeinen zich niet in de handen met een presidentskandidat als Obama, omdat ze bnnen vier jaar het witte Huis hewoon weer opnieuw in handen zullen hebben?
Daarom zie ik ook wel iets in het voorgestelde Dream Team van Timothy Garton Ash: Hillary als president, omdat ze gepokt en gemazeld is en omdat ze alle fouten al een keer gemaakt heeft; en Obama als vice-president, omdat hij als geen ander hoop weet te wekken. Andersom? Dat hangt van de verhoudingen af. Ik weet niet of Obama als president aàn vice-president Clinton de ruimte zou geven die ze nodig heeft. En of Clinton onder Obama zou willen dienen. Maar dat het een interessant team zou zijn, dat is natuurlijk zeker.