Gisteren, 19 april, was het holocaust dag (Yom Hashoa), een dag die Israel heeft ingesteld voor de herdenking van de slachtoffers van de nazi-vernietiging. Meestal sla ik die dag over, omdat ik een bezoek aan de jaarlijks Auschwitz herdenking of een bezoek op 4 mei aan de Hollandsche Schouwburg wel genoeg vind. Ik ben vóór holocaust herdenkingen, dat wel, maar toch ook erg tegen een overkill eraan, aanhanger als ik ben van de school van Norman Finkelstein, die het boek ‘De Holocaust industrie’ schreef als aanklacht tegen de manier waarop de herdenking van dit verleden tot een politiek wapen is gesmeed.
Maar gisteren was anders.
Een paar maanden geleden werd ik benaderd door Wolter Noordman, inwoner van Heerde (bij Zwolle), die in zijn vrije tijd een productief amateur-historicus is en meerdere boeken over vergeten episodes uit de Tweede Wereldoorlog op zijn naam heeft. Hij was mij op het spoor gekomen via het Digitaal Monument, waar ik wel eens een email heen gestuurd had en vroeg of ik inlichtingen kon verschaffen over ene Eduard Maurice Hijmans, die in de gemeente Heerde in een een inrichting had gezeten. Noordman wilde dat weten in het kader van een onderzoek naar het lot van zes Joodse patiënten van deze inrichting die waarschijnlijk alle zes in nazi-kampen waren vermoord.
Ik was me van het bestaan van deze Eduard Hijmans nooit zo bewust geweest. Maar een blik op de familiepapieren in mijn bezit leerde wie hij was: een achter-achterneef van me via de kant van zijn vader die geneesheer directeur was geweest van het ziekenhuis Bronovo in Den Haag. Maar bovendien ook nog eens een achterneef via zijn grootmoeder, Johanna Kann, die van zichzelf ook een Hijmans was. Met mijn hulp wist Noordman naaste familie van hem op te sporen, het verhaal compleet te krijgen en zelfs foto’s boven water te krijgen. (zie bijvoorbeeld hiernaast). Eduard Hijmans had van jongs af aan geleden aan epilepsie en was ook mentaal niet 100% procent geweest. Hij was inderdaad in 1943 naar Auschwitz gedeporteerd en daar onmiddellijk na aankomst vergast.
