Deze bijdrage is gebaseerd op de scriptie "Alles onder controle?", waarvoor Axel Arnbak op 10 september j.l. de Internet Scriptieprijs 2009 won. In de scriptie worden een aantal alternatieven geboden om de inbreuk op de grondrechten te beperken, alsmede aanbevelingen gedaan voor vervolgonderzoek. Axel zet zich vanaf maandag a.s. fulltime in voor digitale burgerrechten bij Bits of Freedom, waar hij verantwoordelijk wordt voor het dossier Privacy & Communicatie. Even leek het erop dat de Eerste Kamer, onze “chambre de réflection”, bij zinnen was gekomen. Maar toen op 6 en 7 juli j.l. puntje bij paaltje kwam, verleidde de Minister van Justitie met een reeks concessies coalitiegenoot ChristenUnie om alsnog om vóór de wet te stemmen en verbaasde CDA-senator Franken, tot dan toe fel tegenstander van de bewaarplicht, vriend en vijand met zijn "standpunt, waarin politieke opportuniteit zwaarder weegt dan wetenschappelijke rationaliteit". Aldus de Leidse hoogleraar Informatierecht. En zo kwam het dat per 1 september de Wet bewaarplicht telecommunicatiegegevens van kracht is geworden. Een eerder op Sargasso bekritiseerde maatregel, waarvan nut, noodzaak en grondwettelijke toelaatbaarheid al uitgebreid ter discussie stonden. Maar in dat debat bleef één cruciaal onderwerp onderbelicht: de onjuiste scheiding tussen de opslag van telecomgegevens en de opvraging daarvan door OM en politie ('de opsporingsdiensten'). Dit kunstmatige onderscheid miskent de onafscheidelijke samenhang tussen die twee, en verhevigt de schending van ons grondrecht op privacy. Juist daarom is het goed verdedigbaar dat de Eerste Kamer een ongrondwettelijke wet heeft aangenomen.
Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.
Met enige regelmaat biedt Sargasso ruimte voor gastredacteuren. Vandaag weer een stuk van publicist, jurist en oud-redacteur van het tijdschrift ‘Filosofie’ Ron Ritzen.
Vrijheid van meningsuiting. De VVD staat er pal voor. Behalve als je Ramadan, Eddaoui of Budak heet. De jurist Ron Ritzen meent dat de VVD rommelt met grondrechten.
De VVD neemt het niet erg nauw met de grondrechten als het om islamieten gaat. Nu Tariq Ramadan bij de Erasmus Universiteit Rotterdam is ontslagen, blijft het muisstil. Waar Rutte de ontkenning van de holocaust niet strafbaar wilde stellen tenzij deze aanzet tot geweld, is het ontslag van Ramadan vanwege een privé-activiteit, het presenteren op Press.TV, kennelijk geen reden om daar ook maar één woord aan vuil te maken. Er zijn toch echt goede redenen te geven dat de academische vrijheid hierdoor onder druk staat. Vreemd? Nee, als het om grondrechten gaat, rommelt de VVD wel vaker met die rechten.
Zo ijverde de VVD voor een verbod van de boerka, maar omdat dit juridisch niet haalbaar was, opteerde men daar voor een verbod van gezichtbedekkende kleding. Volgens VVD-kamerlid De Krom levert gezichtsbedekkende kleding een gevaar voor de openbare orde op. Het is een veiligheidskwestie. Maar uit het recente onderzoek van de commissie-Suyver blijkt echter dat diensten die zich in de praktijk bezighouden met terrorismebestrijding (politie, justitie, bestuur en veiligheidsdiensten) van mening zijn dat er voldoende nieuwe bevoegdheden zijn gecreëerd en dat veel anti-terrorisme wetten niet of nauwelijks worden gebruikt. Bovendien, zo merkt de commissie zelf op, is er waarschijnlijk nu al sprake van strijd met de mensenrechten.
Iedere Nederlander heeft gelijkelijk recht de leden van algemeen vertegenwoordigende organen te verkiezen alsmede tot lid van deze organen te worden verkozen, behoudens bij de wet gestelde beperkingen en uitzonderingen.
Er kwamen geen stemmingen van de Staten Generaal aan te pas, er was geen wet met een uitzondering, iedereen vond het gewoon prima, inclusief de Raad van State. Maar heden is artikel 4 van de grondwet afgeschaft.
Het woord “gelijkelijk” is namelijk niet meer van toepassing. Alleen Nederlanders die een geldig identiteitsbewijs hebben mogelijk namelijk stemmen. Het is niet langer voldoende om Nederlander te zijn. Je moet dokken om dat aan te tonen. En vervolgens moet je te pas en te onpas je Persoonsbewijs laten zien. Tot zover de grondrechten, de vrijheid en de democratie in dit land. En niemand die de straat op gaat.
Fotograaf Jasper Groen heeft jouw hulp nodig bij het maken van ¡eXisto! (“Ik besta!”). Voor dit project fotografeerde hij gedurende meerdere jaren Colombiaanse trans mannen en non-binaire personen. Deze twee groepen zijn veel minder zichtbaar dan trans vrouwen. Met dit boek wil hij hun bestaan onderstrepen.
De ruim dertig jongeren in ¡eXisto! kijken afwisselend trots, onzeker of strak in de camera. Het zijn indringende portretten die ook ontroeren. Naast de foto’s komen bovendien persoonlijke en vaak emotionele verhalen te staan, die door de jongeren zelf geschreven zijn. Zo wordt dit geen boek óver, maar mét en voor een belangrijk deel dóór trans personen.
Een Grondwet is bedoeld om basisrechten en -eisen aan te geven waaraan de overige wetten moeten voldoen. Stel bijvoorbeeld dat een nieuwe wet discrimineert, dan kan een burger deze wet door de rechter ongeldig laten verklaren. Zo heeft het in Nederland (als enige land in Europa) nooit gewerkt: nieuwe wetten mogen door rechters niet getoetst worden aan de Grondwet.
Dit levert vreemde situaties op omdat onze wetten wegens Europese verdragen indirect wél getoetst kunnen worden. Zo bleek de door de IND gehanteerde regel dat asielzoekers zelf moeten bewijzen dat ze bij uitzetting gevaar lopen in strijd is met de Europese Rechten van de Mens.
Aan deze situatie komt nu mogelijk een eind. Femke Halsema heeft een voorstel tot Grondwetswijziging ingediend die met de krapst mogelijke meerderheid door de Eerste Kamer is geloodst. Een van de consequenties – merkte Halsema gister fijntjes op in een vraaggesprek – is dat het onmogelijk wordt om wetten in te voeren die uitgebreid censureren, zoals het verbieden van de Koran.
De weg voor het voorstel is nog lang, daar het voorstel in een tweede stemronde in zowel Eerste als Tweede Kamer een tweederde meerderheid moet halen. Dat is allerminst zeker, want de partijlijnen wijzigden zich de afgelopen jaren vaak. Zo adviseerde het Kabinet ditmaal de Eerste Kamer om tegen te stemmen, terwijl vier jaar geleden het advies omgekeerd was.
GeenCommentaar heeft ruimte voor gastloggers, dit kunnen stukjes zijn die we (uiteraard met toestemming) overnemen van andere weblogs, of die via onze mail binnenkomen. Hieronder een stuk van Huub Bellemakers. Het verscheen eerder op zijn eigen weblog.
De afgelopen dagen werd in de Eerste Kamer het voorstel behandeld dat toetsing van wetten aan de Grondwet mogelijk maakt. Een goed plan. Waar in 2004 nog een ruime Tweede Kamermeerderheid vóór het plan was, doet de Eerste Kamer nu moeilijk. Zo ook de regering. Jammer, maar de stemming komt nog!
Een uitvoerig debat (.doc-alert, vanaf p.27) in de Eerste Kamer. Zoals het hoort met eerbiedwaardige fatsoenlijke argumenten van bedaagde senatoren. Ook aan het woord: Femke Halsema als indienster en Minister Ter Horst. De tegenargumenten uit de Senaat kwamen vooral van het CDA, maar ook de PvdA sputterde tegen.
De tegenargumenten gingen vooral in op de mogelijke politisering van de rechterlijk macht, zoals we uit de VS kennen, en op het ondergraven van de macht van het parlement. Het eerste argument, daar valt er nog wel wat voor te zeggen, maar er is geen enkele reden om aan te namen dat rechters dan meer politiek zouden bedrijven dan nu het geval is. Het tweede argument is gewoon behoudzucht. De Eerste Kamer is bang nog meer invloed te verkiezen. Banenbehoud is nu ergens anders nodig.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
Zoals we hier al eerder bespraken, is de regering bezig met het herzien van de grondwet. Dat gaat natuurlijk niet zo snel. We zitten nu pas op het punt dat er een opdracht geformuleerd wordt voor een staatscommissie. Afgelopen week was daar een debat over.
Eigenlijk is dit debat nog niet echt spannend, want de werkelijke voorstellen moeten nog komen. Maar er zaten toch al een aantal interessante schoten voor de boeg in.
Maar voordat ik u die geef eerst even het advies van de Raad van State bij dit onderwerp. Dat was nogal kritisch. In essentie is het eerste stuk uit de conclusie het meest uitgesproken:
“De Raad van State stelt vast dat uit de adviesaanvraag niet duidelijk wordt om welke problemen het eigenlijk gaat, waardoor die problemen worden veroorzaakt en waarom wijziging of aanvulling van de Grondwet op de in de adviesaanvraag genoemde punten de meest in aanmerking komende oplossing voor die problemen zou zijn. Die punten zijn niet alleen ongelijksoortig van gewicht, maar missen ook samenhang. Het is mede daardoor ook niet duidelijk waarom alle punten aan een staatscommissie moeten worden voorgelegd en wat de betekenis van die staatscommissie is.”
Maar in deze uitspraak staat iets niet. Dat kan ook niet, want dat is niet de rol van de RvS. Maar in het debat komt dat wel naar voren. Is de gewenste verandering van de grondwet, zoals vastgelegd in het coalitieakkoord niet vooral politiek ingegeven?
Daar lijkt het wel op. En dat is bedenkelijk voor iets fundamenteels als een grondwet.
Maar bijvoorbeeld de wens van het CDA en de CU om “het recht op leven” in de grondwet op te nemen is wel een duidelijke aanwijzing. Daarnaast is er nog het gedweep met het vastleggen van Nederlands als enige officiele taal van ons Koninkrijk. Duidelijk bedoelt om de nationalistische sentimenten te gebruiken.
Dhr de Roon (PVV) verwoorde dit eigenlijk uitstekend:
“Samenvattend in mijn eigen woorden: de Grondwet wordt dus door de regering ingezet als verdovend middel voor psychosociale pijn.”
Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.
De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.
Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.
