Drie van de Antillen (Bonaire, Sint Eustatius en Saba) worden een soort gemeenten van Nederland, zo is de bedoeling. Dat leidt tot een heleboel grondwettig gedoe, want de drie eilanden krijgen niet alle rechten en plichten van gewone Nederlandse gemeenten. Ze hebben bijvoorbeeld minder grip op hun eigen financiën. Omdat de eilanden niet onder de Nederlandse grondwet vallen, is artikel 1 niet van toepassing, met als gevolg dat het homohuwelijk er niet bestaat. Kortom, er wordt geschipperd met de 'bijzondere gemeenten' op een manier die bij hun Nederlandse equivalenten volstrekt onaanvaardbaar zou zijn. De Tweede Kamer was dan ook zeer kritisch over de voorstellen en nam vorige week een karrenvracht moties aan die staatssecretaris Ank Bijleveld nog net niet onder curatele stelt in het dossier. Hoogleraar staatsrecht Douwe Jan Elzinga zette de bezwaren op een rijtje met als conclusie: "Het betekent (...) dat de regering en de Raad van State geen zuivere grondwettoets hebben uitgevoerd." Elzinga komt echter ook met een aardige loophole waar Nederlandse gemeenten gebruik van zouden kunnen maken om aan een gekozen burgemeester te komen. In de huidige voorstellen kunnen de Antillen namelijk ook de grondwet omzeilen inzake burgemeestersbenoemingen. Wanneer - willekeurig voorbeeld - Texel eenzelfde bijzondere status krijgen als de Antilliaanse eilanden, zou het zijn burgemeester kunnen gaan kiezen. Voor Staphorst zou zo'n status aantrekkelijk kunnen zijn om homohuwelijk, abortus en euthanasie buiten de deur te houden. En zo wordt er constitutioneel aangemodderd, omdat de simpelste oplossing - maak er een provincie met drie gemeenten van - op bezwaren stuitte. Maar zijn drie kleine eilanden met in totaal 20.000 inwoners al dat gehannes waard?
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
Of het nou uit pure angst was of niet, de Ieren hebben dit weekend ja gezegd tegen de Europese Grondwet die niet zo mag heten. Dat zou dan de laatste significante hobbel zijn. Althans, dat was de bedoeling, want de Duitsers hebben eindelijk hun constitutionele probleem op een oor na gevild.
Of wacht, nee, de Polen en Tsjechen moeten ook nog. Beide landen hebben een regering die graag wil, maar een president die enorm tegenspartelt. De Poolse president Lech Kaczynski heeft al beloofd de handdoek in de ring te gooien als de Ieren instemmen, maar zijn Tsjechische collega Vaclav Klaus heeft het zo geregeld dat een paar senatoren een flinke klacht bij het constitutionele hof hebben ingediend, zodat hij voorlopig niet mag tekenen.
Uiteindelijk zal Klaus ook wel door de bocht moeten, maar als hij er nou in slaagt het tot mei volgend jaar te rekken, dan kan hij het stokje overgeven aan zijn zeer goede vriend David Cameron. De Britse conservatieve leider heeft beloofd dat de Britten een referendum tegemoet kunnen zien als het verdrag nog niet door alle landen geratificeerd is wanneer hij de macht overneemt van Labour.
Met een zeer waarschijnlijk Brits nee en Cameron nog jarenlang in het zadel is ook de surrogaatgrondwet dood. En anders is er wel weer een ander land waar verkiezingen een Eurosceptische regering in het zadel helpen die de guerrilla tegen Brussel kan volhouden – en zo een klein legioen eurocraten gaande houdt om nog weer een nieuwe manier te verzinnen om de EU bestuurbaar te houden.
Deze bijdrage is gebaseerd op de scriptie “Alles onder controle?”, waarvoor Axel Arnbak op 10 september j.l. de Internet Scriptieprijs 2009 won. In de scriptie worden een aantal alternatieven geboden om de inbreuk op de grondrechten te beperken, alsmede aanbevelingen gedaan voor vervolgonderzoek. Axel zet zich vanaf maandag a.s. fulltime in voor digitale burgerrechten bij Bits of Freedom, waar hij verantwoordelijk wordt voor het dossier Privacy & Communicatie.
Even leek het erop dat de Eerste Kamer, onze “chambre de réflection”, bij zinnen was gekomen. Maar toen op 6 en 7 juli j.l. puntje bij paaltje kwam, verleidde de Minister van Justitie met een reeks concessies coalitiegenoot ChristenUnie om alsnog om vóór de wet te stemmen en verbaasde CDA-senator Franken, tot dan toe fel tegenstander van de bewaarplicht, vriend en vijand met zijn “standpunt, waarin politieke opportuniteit zwaarder weegt dan wetenschappelijke rationaliteit”. Aldus de Leidse hoogleraar Informatierecht.
En zo kwam het dat per 1 september de Wet bewaarplicht telecommunicatiegegevens van kracht is geworden. Een eerder op Sargasso bekritiseerde maatregel, waarvan nut, noodzaak en grondwettelijke toelaatbaarheid al uitgebreid ter discussie stonden. Maar in dat debat bleef één cruciaal onderwerp onderbelicht: de onjuiste scheiding tussen de opslag van telecomgegevens en de opvraging daarvan door OM en politie (‘de opsporingsdiensten’). Dit kunstmatige onderscheid miskent de onafscheidelijke samenhang tussen die twee, en verhevigt de schending van ons grondrecht op privacy. Juist daarom is het goed verdedigbaar dat de Eerste Kamer een ongrondwettelijke wet heeft aangenomen.
Miskenning samenhang opslag en opvraging
De nieuwe wet verplicht ISPs en telecombedrijven om bepaalde categorieën verkeers- en locatiegegevens (samen ’telecommunicatiegegevens’) op te slaan, zodat deze voortaan gegarandeerd beschikbaar zijn voor opvraging door opsporingsdiensten. Die mogelijkheid hadden de opsporingsdiensten voorheen nog niet. Tot 1 september moesten ze het doen met strikte regels over verwijdering, dan wel anonimisering van dergelijke gegevens, in plaats van de opslag daarvan. De bewaarplicht is dus ingesteld voor de opsporingsdiensten, en daarom een strafprocesrechtelijke maatregel.
De verplichte opslag kan niet los worden gezien van de al bestaande bevoegdheid van opsporingsdiensten om allerlei soorten gegevens, waaronder telecommunicatiegegevens, op te vragen op grond van het Wetboek van Strafvordering. De criteria voor opvraging zijn soepel, en in vergelijking met het Duitse strafprocesrecht erg laag: zo is tussenkomst van de rechter-commissaris geen vereiste, is deze opsporingsmethode niet het laatst mogelijke middel in het onderzoek en zijn de delicten waarvoor opvraging is toegelaten nauwelijks afgebakend. Bovendien is het kwaad al geschiedt als de vraag of opvraging rechtmatig was bij de rechter voorligt, aangezien het inzicht in telecommunicatiegegevens dan al heeft geleidt tot een bepaalde richting in het opsporingsonderzoek. Deze lage toegangsdrempels werden de afgelopen jaren zelfs significant verruimd, met name in de Wet vorderen gegevens telecommunicatie uit 2004.
Tijdens de parlementaire behandeling heeft de Minister het bestaan van deze samenhang steevast ontkend, en daarenboven duidelijk gesteld dat een heroverweging van de criteria voor opvraging voor hem onbespreekbaar was. De aandacht van beide Kamers ebde stilaan weg, maar de gevolgen zijn drastisch: meer categorieën gegevens van alle telecomgebruikers worden niet alleen opgeslagen, maar ook voor langere tijd beschikbaar gemaakt voor opsporingsdiensten, die deze kunnen opvragen onder voorwaarden die zijn geformuleerd in wetten die jaren geleden waren aangenomen.
Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.
Met enige regelmaat biedt Sargasso ruimte voor gastredacteuren. Vandaag weer een stuk van publicist, jurist en oud-redacteur van het tijdschrift ‘Filosofie’ Ron Ritzen.
Vrijheid van meningsuiting. De VVD staat er pal voor. Behalve als je Ramadan, Eddaoui of Budak heet. De jurist Ron Ritzen meent dat de VVD rommelt met grondrechten.
De VVD neemt het niet erg nauw met de grondrechten als het om islamieten gaat. Nu Tariq Ramadan bij de Erasmus Universiteit Rotterdam is ontslagen, blijft het muisstil. Waar Rutte de ontkenning van de holocaust niet strafbaar wilde stellen tenzij deze aanzet tot geweld, is het ontslag van Ramadan vanwege een privé-activiteit, het presenteren op Press.TV, kennelijk geen reden om daar ook maar één woord aan vuil te maken. Er zijn toch echt goede redenen te geven dat de academische vrijheid hierdoor onder druk staat. Vreemd? Nee, als het om grondrechten gaat, rommelt de VVD wel vaker met die rechten.
Zo ijverde de VVD voor een verbod van de boerka, maar omdat dit juridisch niet haalbaar was, opteerde men daar voor een verbod van gezichtbedekkende kleding. Volgens VVD-kamerlid De Krom levert gezichtsbedekkende kleding een gevaar voor de openbare orde op. Het is een veiligheidskwestie. Maar uit het recente onderzoek van de commissie-Suyver blijkt echter dat diensten die zich in de praktijk bezighouden met terrorismebestrijding (politie, justitie, bestuur en veiligheidsdiensten) van mening zijn dat er voldoende nieuwe bevoegdheden zijn gecreëerd en dat veel anti-terrorisme wetten niet of nauwelijks worden gebruikt. Bovendien, zo merkt de commissie zelf op, is er waarschijnlijk nu al sprake van strijd met de mensenrechten.
Iedere Nederlander heeft gelijkelijk recht de leden van algemeen vertegenwoordigende organen te verkiezen alsmede tot lid van deze organen te worden verkozen, behoudens bij de wet gestelde beperkingen en uitzonderingen.
Er kwamen geen stemmingen van de Staten Generaal aan te pas, er was geen wet met een uitzondering, iedereen vond het gewoon prima, inclusief de Raad van State. Maar heden is artikel 4 van de grondwet afgeschaft.
Het woord “gelijkelijk” is namelijk niet meer van toepassing. Alleen Nederlanders die een geldig identiteitsbewijs hebben mogelijk namelijk stemmen. Het is niet langer voldoende om Nederlander te zijn. Je moet dokken om dat aan te tonen. En vervolgens moet je te pas en te onpas je Persoonsbewijs laten zien. Tot zover de grondrechten, de vrijheid en de democratie in dit land. En niemand die de straat op gaat.
Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.
Een Grondwet is bedoeld om basisrechten en -eisen aan te geven waaraan de overige wetten moeten voldoen. Stel bijvoorbeeld dat een nieuwe wet discrimineert, dan kan een burger deze wet door de rechter ongeldig laten verklaren. Zo heeft het in Nederland (als enige land in Europa) nooit gewerkt: nieuwe wetten mogen door rechters niet getoetst worden aan de Grondwet.
Dit levert vreemde situaties op omdat onze wetten wegens Europese verdragen indirect wél getoetst kunnen worden. Zo bleek de door de IND gehanteerde regel dat asielzoekers zelf moeten bewijzen dat ze bij uitzetting gevaar lopen in strijd is met de Europese Rechten van de Mens.
Aan deze situatie komt nu mogelijk een eind. Femke Halsema heeft een voorstel tot Grondwetswijziging ingediend die met de krapst mogelijke meerderheid door de Eerste Kamer is geloodst. Een van de consequenties – merkte Halsema gister fijntjes op in een vraaggesprek – is dat het onmogelijk wordt om wetten in te voeren die uitgebreid censureren, zoals het verbieden van de Koran.
De weg voor het voorstel is nog lang, daar het voorstel in een tweede stemronde in zowel Eerste als Tweede Kamer een tweederde meerderheid moet halen. Dat is allerminst zeker, want de partijlijnen wijzigden zich de afgelopen jaren vaak. Zo adviseerde het Kabinet ditmaal de Eerste Kamer om tegen te stemmen, terwijl vier jaar geleden het advies omgekeerd was.
GeenCommentaar heeft ruimte voor gastloggers, dit kunnen stukjes zijn die we (uiteraard met toestemming) overnemen van andere weblogs, of die via onze mail binnenkomen. Hieronder een stuk van Huub Bellemakers. Het verscheen eerder op zijn eigen weblog.
De afgelopen dagen werd in de Eerste Kamer het voorstel behandeld dat toetsing van wetten aan de Grondwet mogelijk maakt. Een goed plan. Waar in 2004 nog een ruime Tweede Kamermeerderheid vóór het plan was, doet de Eerste Kamer nu moeilijk. Zo ook de regering. Jammer, maar de stemming komt nog!
Een uitvoerig debat (.doc-alert, vanaf p.27) in de Eerste Kamer. Zoals het hoort met eerbiedwaardige fatsoenlijke argumenten van bedaagde senatoren. Ook aan het woord: Femke Halsema als indienster en Minister Ter Horst. De tegenargumenten uit de Senaat kwamen vooral van het CDA, maar ook de PvdA sputterde tegen.
De tegenargumenten gingen vooral in op de mogelijke politisering van de rechterlijk macht, zoals we uit de VS kennen, en op het ondergraven van de macht van het parlement. Het eerste argument, daar valt er nog wel wat voor te zeggen, maar er is geen enkele reden om aan te namen dat rechters dan meer politiek zouden bedrijven dan nu het geval is. Het tweede argument is gewoon behoudzucht. De Eerste Kamer is bang nog meer invloed te verkiezen. Banenbehoud is nu ergens anders nodig.
De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.
Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.
De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.
Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.