Defensie verkent de toekomst

Het ministerie van Defensie heeft in twee jaar tijd een uitgebreide toekomstverkenning laten uitvoeren. Deze week verscheen het 317 pagina's tellende rapport Verkenningen dat ingaat op de gevolgen voor de krijgsmacht bij de te verwachten geopolitieke, economische, ecologische en technologische ontwikkelingen. Het besteed aandacht aan de toenemende invloed van China, India, Brazilië en Rusland maar ook aan de maatschappelijke polarisatie en economische crisis hier in Europa die uiteindelijk kan leiden tot verstoring van de openbare orde. Mondiale zekerheden: minder dominantie Westen, groeiend strategisch belang voor Europa in Indische Oceaan en Noordelijke IJszee, toename immigratiedruk, toename druk op openbare ruimte zoals de hoge zeeën [bron: rapport Verkenningen] Opvallend voor sommigen zal wellicht de ruimschootse aandacht van Defensie voor de grondstoffen- en ecosysteemcrisis zijn. Het rapport wijst op de destabiliserende impact die uitputting van natuurlijke hulpbronnen en klimaatverandering teweeg kan brengen, de laatste wordt zelfs een "threat multiplier" genoemd. Verduurzaming is de sleutel naar het vermijden van militaire conflicten, zo stelt het rapport: "Een deel van de oplossing kan ook gevonden worden in een geringere afhankelijkheid van de toevoer uit instabiele regio's. Dit kan worden bereikt door fossiele brandstoffen te vervangen door schone energie ("groene revolutie"). Ook een combinatie van importsubstitutie en geringere afhankelijkheid behoort tot de mogelijkheden". Wie de sociale Paasverplichtingen (tijdelijk) wil ontlopen heeft nu een goed excuus. Vertel uw familie dat u vandaag-nog het rapport Verkenningen moet lezen, uit landsbelang. Op de Paas, rust! [met dank aan Globalinfo voor de tip]

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

“Economische groei is niet mogelijk”

Net nu de wereldeconomie voorzichtig overeind krabbelt en weer positieve groeicijfers vertoont komt een activistisch onderzoeksinstituut met een ongemakelijke boodschap: Growth isn’t Possible. Althans als men ook nog doeltreffend klimaatbeleid wil voeren én rekening houdt met de fysieke grenzen van onze planeet zoals de eindigheid van fossiele brandstoffen, verzuring van de oceanen, beperking in stikstof en fosfaat cycli, voedsel- en drinkwatervoorziening. De New Economics Foundation rekent het in haar zojuist gepubliceerde rapport even voor en trapt hiermee het ‘Heilige Huisje van de Economie’ in: dat zolang de economie maar groeit alle problemen vanzelf opgelost worden (BBC | Treehugger). Maar wellicht nog beeldender is het korte filmpje van The Impossible Hamster die bij de publicatie van dit rapport het licht zag: een honderd maanden campagne tot het cruciale ‘climate tipping point’.

U gelooft het niet? Uw opbouwende commentaar waarin u uw alternatieve economische visie ontvouwt is welkom in de comments.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Chinezen nieuwe slavendrijvers Afrika?

china_africa.jpgToegegeven de “Chinees in Afrika” zit bij Sargasso ook regelmatig op het verdachtenbankje. Om de enorme productie van de Chinese fabrieken van grondstoffen te voorzien investeert China steeds meer in de olie- en mijnbouw sector van Afrikaanse landen. Twee jaar geleden werd hier al het begin van de Chinees Afrikaanse eeuw gesignaleerd. Inmiddels nemen steeds meer journalisten de Afrikaans-Chinese betrekkingen onder de loep, vaak met schokkende vondsten.

Optimisten zien de Chinees-Afrikaanse zakenrelaties zich voltrekken op een gelijkere basis dan de contacten van Afrika met voormalige kolonisatoren uit het Westen. Inmiddels prefereren veel Afrikaanse overheden Chinese investeringen boven Westerse omdat deze laatste partij in toenemende mate sociale en ecologische criteria aan haar investeringen (en leningen) verbindt. China handelt eenvoudiger: “wij geven jullie een brug, drie scholen en een weg en als tegenprestatie wij mogen jullie koperaderen afgraven”. Voor beide benaderingen valt wat te zeggen maar de Britse journalist Peter Hitchens is een stuk minder optimistisch over de Chinezen in Afrika.

Hitchens is een tikkie controversieel, volgens zijn Wiki zou hij nooit iemand ‘nigger’ noemen. Maar na het lezen van het artikel How China has created a new slave empire in Africa vraag je je af of hij niet af en toe off the record het woord ‘spleetogen’ gebruikt? Het anti-Chinese sentiment druipt werkelijk van zijn teksten af. Maar als je leest wat hij allemaal tegenkomt tijdens zijn bezoek aan Zambia en DR Congo is dat misschien ook wel weer begrijpelijk?

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Dossier Crisis geopend

CrisisIn het ovenverse milieu-jaarverslag 2007 [.pdf] van de firma GeenStijl wordt gesteld dat het (witte) broodblog uit Amsterdam-Noord meer postjes over het milieu heeft gepubliceerd dan het “linksradicale Sargasso”. Dat zullen ‘Mensen met Verstand van Tellen’ maar eens moeten natellen en laat dan gelijk een commissie van wijze mannen (m/v) bepalen of stijlloze postjes als “Duyvendak is een ayatollah” ook onder het thema milieu vallen? In ieder geval hebben Mensen met Verstand van Tellen het op Sargasso vanaf vandaag een stuk makkelijker na het openen van het dossier “Crisis”. Hier staan alle postjes aangaande het milieu van het afgelopen jaar handig gesorteerd op thema: energie, grondstoffen, klimaatverandering, ecosystemen, biodiversiteit en voedselvoorziening.

Waarom de naam “Crisis”? Volgende week op dinsdag 23 september is het World Overshoot Day: de dag van het jaar dat de mensheid de hoeveelheid grondstoffen heeft geconsumeerd die de aarde in één jaar kan produceren (lees ook). Vanaf volgende week dinsdag teren we in op wat er nog is. Twee jaar geleden viel World Overshoot Day nog op 9 oktober, maar omdat de wereldbevolking groeit en welvarender wordt consumeren we meer en valt deze dag steeds eerder. Koperdieven, modderkoekjes, superstormen, hoge olieprijzen zijn inmiddels dagelijkse begrippen geworden. Naarmate World Overshoot Day verder naar voren kruipt in het jaar wordt de kwalificatie Crisis steeds legitiemer.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Sargasso’s zomerkommer

weekendlogo123.jpgNu de lezers massaal met vakantie zijn, en ik dus eigenlijk voor de kat z’n kut schrijf, zijn hoogdravende en diepzinnige bijdragen niet op hun plaats. Daarom plaats ik hier voorlopig alleen wat lichte kost waar de thuisgebleven lezer met een biertje in de hand niet al te veel moeite voor hoeft te doen.

Nederland 2028

Langs de A4 ligt het nieuwe Olympische dorp te zinderen in de ochtendzon. Het is een lang lint van bebouwing aan weerzijden van de snelweg dat vanuit de lucht voor de binnenvliegende atleten de aanblik biedt van twee naar elkaar neigende tulpen. In verband met de dramatische stijging van de zeespiegel zijn de dorpen op terpen van 14 meter hoog gebouwd, net als de stadions die verder van de snelweg liggen. Speciale verbindingswegen lopen door het dorp langs de A4 en vandaar naar de stadions. Na de spelen zullen deze wegen de kern van het nieuwe verhoogde snelwegennet vormen, dat de nog te bouwen verhoogde megastad Schiphol met de Veluwe zal verbinden zodat Nederland helemaal klaar zal zijn voor het water. Zonder Olympische spelen zou dat allemaal niet gelukt zijn. Driewerf houzee.

De maan, een gepasseerd station

Naast komkommers is er deze zomer ook veel aandacht voor ruimtevaart. Telkens weer komt het volstrekt onzinnige idee naar boven dat het noodzakelijk is een basis op de maan te bouwen voor we verder de ruimte in kunnen. Pure geldverspillerij. Als er nou nog iets te halen was op de maan, bijv. brandstof voor de raketten, dan zou je het kunnen overwegen. Maar er is helemaal niks op de maan. Nou ja, aan de zichtbare kant dan. Er bestaat nog altijd het vermoeden dat zich aan de achterzijde een wegenwachtstation voor interstellaire ruimteschepen van een hogere intelligentie bevindt. Maar daar horen wij niet bij dus we zullen die maanbasis 100% in leven moeten houden. En dan ook nog eens raketten daar neerzetten, brandstofvoorraden, bemanningen voor Marsvluchten, voedselvoorraden? Te gek voor woorden. Als we het ooit op kunnen brengen een bemande missie naar Mars te starten dan zal die vanuit een omloopbaan om de aarde gelanceerd moeten worden. Voor de maan geldt: been there, done that.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Vorige