Jakobshavn-gletsjer: krimp en groei

De Jakobshavn-gletsjer ligt aan de westkant van Groenland. Het fraaie radarbeeld hierboven uit 2015 (bron: ESA Sentinel-1A) laat duidelijk de rand van de gletsjer zien en het tientallen kilometers lange ijsfjord dat ongeveer loopt tot het plaatsje Ilulissat. Het ijsfjord staat op de Werelderfgoedlijst van UNESCO en is gevuld met ijsschotsen en ijsbergen afkomstig van de gletsjer (de ijsmassa die op het land ligt). De Jakobshavn-gletsjer is de snelst stromende gletsjer op dit grootste eiland ter wereld. De rand van de gletsjer, waar het ijs afbreekt en ijsbergen vormt (“calving front” in het plaatje hierboven), ligt nu ver landinwaarts, maar daar heeft hij natuurlijk niet altijd gelegen. De opwarming van de aarde heeft een grote uitwerking gehad op de lengte van de gletsjer zoals het plaatje hieronder laat zien (figuur 1 uit Steiger et al. 2018). In 1850 lag de rand van de gletsjer ongeveer halverwege het huidige ijsfjord en is hij met de jaren steeds verder landinwaarts komen te liggen. De laatste jaren is de stroomsnelheid van de Jakobshavn-gletsjer echter enigszins afgenomen en onlangs werd duidelijk dat de gletsjer weer gegroeid is en de rand van de gletsjer een beetje opgeschoven is richting Ilulissat.

Door: Foto: copyright ok. Gecheckt 21-10-2022

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: NASA-beelden van zich terugtrekkende gletsjer in Zuid-Peru (opklik voor GIF)

Zuid-Amerika: verkiezingen, gletsjer en FARC

ELDERS - Deze week vanuit Zuid-Amerika: Venezolaanse verkiezingen, klimaatverandering en smeltende gletsjers in Peru en oja: het Colombiaanse vredesproces was er ook nog – een analyse.

De kortste verkiezingscampagne voor Venezuela in lange tijd – en hij is krap gewonnen door de kandidaat uit het Chavista-kamp, Nicolás Maduro. Maduro, die erin slaagde op geraffineerde wijze elke schijnbare PR-flater om te zetten in een Geuzennaam. De overwinning was krapjes, dat wel: 50,7% voor Maduro, 49,1% voor de oppositiekandidaat Henrique Capriles. Die roept dan ook, zoals FT schrijft, dat het resultaat niet legitiem is en dat er een hertelling moet plaatsvinden, iets waartegen Maduro tijdens zijn overwinningsspeech zei geen bezwaar te hebben. Voorlopig is het dus weer fijn speculeren over politieke crises en omwentelingen in het post-Chávez tijdperk.

Vanuit Peru deze week beelden van gletsjers die in een toenemend tempo wegsmelten uit het Andesgebied in het noorden van het land. ‘Waar eerder wintersporters voor de belangrijkste inkomsten zorgden, zal dat nu de klimaatveranderingstour zijn’, schrijft The Guardian bij zijn slideshow. Inventiviteit kan de lokale bewoners in elk geval niet worden ontzegd. Diezelfde inventiviteit op het gebied van early warning-systemen beschermt de bevolking tegen overstromingen van smeltwater – en er zijn meer voordelen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Nuchter de IPCC feiten op een rijtje

GeenCommentaar heeft ruimte voor gastloggers. Vandaag een stuk van Carlos, dat eerder op Sargasso verscheen.

Perito Moreno Gletsjer (Foto: Wikimedia Commons)

Het volgende hoofdstuk van de geslaagde (criminele) aanval op het IPCC is begonnen. Nadat het internationale klimaatpanel eerst op suggestieve wijze in diskrediet werd gebracht met materiaal uit gestolen emails, er vervolgens in de media gesuggereerd werd dat een kleine onvolkomendheid over Himalaya gletsjers in het vierde IPCC rapport keiharde ‘klimaatfraude‘ betrof zijn we nu beland bij de insinuatie dat de wetenschappers “politiek gemotiveerd hun rapport hebben gemanipuleerd”. Politici als Cramer en Samsom, die afgaan op de informatie uit de media, menen nu te moeten pleiten voor grondig onderzoek naar ‘nog meer fouten‘ en het aftreden van het IPCC hoofd.

Maar is er eigenlijk wel ‘klimaatfraude’ gepleegd? Mocht het IPCC soms niet citeren uit grijze literatuur? En heeft die klimaatwetenschapper nu werkelijk gezegd te hebben gemanipuleerd?

Omdat een groot deel van de zogenaamd professionele media haar werk niet meer doet en het bijvoorbeeld vertikt om zelf de bewuste rapporten te lezen of zomaar heel ouderwets zelf even de betrokkenen op te bellen staan hieronder de feiten nog even op een rijtje. Infotainment voor Misantropen en Masturbatie met Morosofen is er immers al genoeg op het web?

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.