Moraal zonder religie VII | Wat is religie?

In deze zevendelige serie probeert Klokwerk er vrij filosoferend achter te komen of er iets mogelijk is als een moraal zonder religie. In het vorige deel kwam Klokwerk tot de conclusie dat ook met een relativistische filosofie een moraal zeer goed mogelijk is. Sterker nog: we kunnen er tevens een fundament voor een moraal in vinden. In dit laatste stuk van de serie kunnen we conclusies trekken, maar niet voordat we ons nog éénmaal hebben afgevraagd wat religie nu eigenlijk is. In ons westerse denken stellen we religie graag gelijk met Godsdienst, en zien we de drie grote monotheïstische Godsdiensten als model daarvoor. Religie zien we dan als het geloof in God die wordt geïntroduceerd middels wat oude boeken en waaromheen zich een organisatie heeft ingericht die wat dogma's koestert, wat rituelen praktiseert, alles gericht op het in stand houden van bepaalde maatschappelijke verhoudingen. Dat is echter een hoogst dubieuze visie. Religie wordt even vaak omschreven als de zoektocht naar zingeving en verbinding. Een veel betere definitie, omdat deze zoektocht in alle religies ligt besloten, en niet alleen die waarin een God of meerdere Goden een rol spelen. Wanneer we religie in dat licht zien is het antwoord op de vraag die we ons stelden uiteindelijk nee. Een moraal zonder God of absolute waarheid is zeker mogelijk, maar zonder religie niet: zonder zingeving en verbinding is er immers geen richtlijn voor het handelen, en dus geen moraal.

Door: Foto: copyright ok. Gecheckt 24-02-2022

Closing Time | Gated Reverb

, door

Gated Reverb: een technische term uit de productiewereld, waarvan de meeste mensen niet weten wat het is. Maar iedereen kent en herkent het: de allerbekendste Gated Reverb is dit:

om precies te wezen, om 3:16 exact.

Het nummer in de muziekhistorie waarbij Gated Reverb uitgevonden is is bovenstaand nummer van Peter Gabriel. Het is het knallende geluid van de drums van Phil Collins. Je hoort het heel duidelijk op het moment dat het drum-thema voor het eerst eindigt.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Steun ons!

Mededeling

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Closing Time | Supper’s Ready

, door

Ooit, lang voordat Peter Gabriel bekend werd met nummers als ‘Sledgehammer’ en ‘Solsbury Hill’ en Genesis pophits scoorde met ‘Land of Confusion’ en ‘I Can’t Dance’, was Genesis een progressieve rockband met Gabriel als frontman en Phil Collins op drum.

De sets waren net zo magisch en sprookjesachtig als de nummers, en Gabriel verkleedde zich tijdens optredens in een aantal buitenissige figuren, die ongetwijfeld op symbolische wijze karakters uit de liedjes of iets anders geheimzinnigs moesten verbeelden.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Waan van de dag

Nederlandse bijbelwetenschappers ontdekken voorloper Paradijsverhaal

, door

Bijbelwetenschappers Marjo Korpel en Johannes de Moor reconstrueerden aan de hand van in het Oegaritisch geschreven kleitabletten een heidense voorloper van het verhaal over Adam en Eva in het paradijs.

Die kleitabletten waren al in 1929 in Syrië gevonden, maar tot dusver had niemand ze in samenhang onderzocht.

In de voorloper van het bijbelverhaal is Adam een god die strijd voert met de god Horon. Deze wil de plaats van de oppergod El innemen. El verbant Horon daarop uit de wijngaard van de grote goden. Horon neemt wraak door zich in een slang te veranderen en de belangrijkste boom in de paradijselijke godentuin te vergiftigen.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.