"Nederland, en Den Haag in het bijzonder, tooit zich met de titel 'hoeder van de internationale rechtsorde'. Nou, houdt daar maar mee op. De regering doet er vrijwel niets aan. Ik schaam mij daarvoor." Oud-premier Dries van Agt, die een boek over de Palestijnse kwestie heeft geschreven, hekelt de houding die Nederland inneemt tegenover Israel. Vooral minister Verhagen, toch een partijgenoot, krijgt de wind van voren: "Maxime, mijn cher ami, gaat nogal selectief te werk. Hij gaat naar zorgvuldig uitgekozen plaatsen en conferenties die niet veel meer zijn dan elkaar in het vooroordeel verstevigende clubjes van: samsam tegen het Arabische tuig. Maxime is nooit in Gaza geweest. Hij had er de hel kunnen zien, want Gaza, dat is de hel." Van Agt ontpopt zich nu, na tijdens zijn politieke loopbaan uitgesproken pro- Israel geweest te zijn, als Palestina-activist. CDA-kamerlid Ger Koopmans verbaast zich dan ook over Van Agts bekering: "[Het is]verrassend dat bepaalde katholieke politici naarmate ze dichterbij de hemelpoort komen steeds linksere taal gaan uitslaan."
Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.
[i]GeenCommentaar heeft ruimte voor gastloggers. Dit kunnen stukken zijn die we -uiteraard met toestemming- overnemen van andere weblogs, of die via onze mail binnenkomen. Hieronder een stuk van Eddy Bonte.[/i]
In de Vlaamse pers wist Michaël Freilich, hoofdredacteur van het blad ‘Joods Actueel’, te vertellen dat veel protest tegen het optreden van Israël in Gaza blijk geeft van ‘selectieve verontwaardiging’. Dat begrip klinkt lekker in een demago- gisch stukje, maar is verder even onbruikbaar als ‘disproportioneel geweld’. Het helpt de discussie dus geen meter verder.
Wanneer iemand als Freilich beweert dat de verontwaardiging van sommige per- sonen en groepen over Israël in Gaza selectief is, dan wordt hiermee aangegeven dat deze personen en groepen ook verontwaardigd dienen te zijn (of hadden moeten zijn) over andere toestanden. En dat dus niet zijn of geweest zijn. Freilich verwijst naar het NAVO-optreden in Kosovo en vraagt zich af waarom ‘men’ dààrover niet verontwaardigd heeft gedaan?* Hierdoor wordt gesuggereerd dat die andere toestanden vergelijkbaar zijn, dermate vergelijkbaar dat het niet correct is ze buiten bedschouwing te laten. Freilich e.a. insisteren op het ‘com- paratieve’, maar deze (veronderstelde) vergelijkbaarheid is nu precies de zwakke plek van het argument ‘selectieve verontwaardiging’.
Geen conclusie mogelijk
Want hoe luidt Freilichs conclusie nu eigenlijk? Blijkt uit de vergelijking dat de selectieve verontwaardiging over Israël in Gaza onterecht is en Israël vrijuit gaat? In dat geval zou men beter niet van selectieve verontwaardiging spreken, maar argumenteren dat de aanklagers van Israël ten gronde fout zijn, punt. Of leert de vergelijking ons dat Israël in Gaza even afkeurenswaardig is als de NAVO in Kosovo? Anders gezegd: dat de selectieve verontwaardiging over Israël in Gaza alléén onterecht is, omdat wel méér vergelijkbare toestanden bestaan waarover men zich beter evenzeer verontwaardigd zou tonen? Kortom, dat de verontwaardiging over Israël misschien een proces op gang kan trekken dat nog wel meer inter- venties veroordeelt?
Dit is een gastbijdrage van Jacco.
Ja, ja, ja. Opa vertelt. Maar het is wel zo. Jullie hebben maar geluk, met zoveel ellende op aarde. Er was namelijk een tijd dat het allemaal paix-en-vree en koek en ei was in de wereld. In de jaren negentig namelijk. De muur was net down, dus de spirit was overal up! En daar hoorde dance bij, in al zijn vormen, acid, drum ’n bass, goa en, het woord zegt het al, happy hardcore. Men sprak over het einde van de geschiedenis, loveparade’s van Warshau tot Wladiwostok, vrijheid, blijheid, paarse kabinetten. Goed, goed er werd in Joegoslavië nog geknokt, maar dat was veel te moeilijk om uit elkaar te houden en duurde ook zóóóóóo lang dat het ging vervelen.
Prachtige tijd, maar voor de benefiet-industrie was het een ramp natuurlijk. Geen Live-Aid, geen Farm-aid niks. Tsja, een beetje dansen tegen aids, dat gebeurde wel, maar de meeste mensen kwamen zo wappie op het feest dat de betekenis volledig langs ze heen ging. Goddank dus dat Osama in 2001 een einde aan het feest maakte, de lol was ineens op.
Terreur, aardbevingen, overstromingen, tsunami’s. Yes, de gitaren konden weer uit de wilgen, de snuiten konden weer op sip en het haar kon weer ongewassen en betrokken. Benefiet-concert! Niets leuker dan jezelf een excuus geven om voor een halfvol zaaltje ook eens headliner te zijn. Niemand die je afzeikt, want je kutband speelt natuurlijk voor dat Sri Lankaanse weeshuis. Bekritiseren van de band betekent dan natuurlijk schoppen tegen schattige bruine weeskindjes met zo’n spirituele stip op het voorhoofd. So not done!
Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.
Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.
Het is opvallend hoe gemakkelijk velen Hamas simpelweg beschouwen als een van de strijdende partijen in de globale Jihad tegen het Westen. In zijn opiniestuk in de Volkskrant van 19 januari, schrijft historicus Dirk-Jan van Baar bijvoorbeeld, dat het Israëlische offensief in Gaza aantoont dat de war on terror niet hopeloos is. Door echter de Israëlische strijd tegen Hamas op één lijn te stellen met de Amerikaanse oorlog tegen het terrorisme, toont hij dat hij zich niet goed verdiept heeft in de geschiedenis van het Palestijns-Israëlische conflict.
In tegenstelling tot wat de Israëlische en Amerikaanse PR de wereld wil doen geloven, heeft Hamas niets te maken met schurken als Osama bin Laden en zijn Al-Qaeda. Hoewel beide bewegingen hun inspiratie putten uit de islam, houdt de vergelijking daar zo ongeveer mee op. Hamas, waarvan de naam een acroniem is voor ‘Islamitische Verzetsbeweging’, is opgericht voor en door de Palestijnen, om de bezetting van de zionistische entiteit (Israël) te bevechten. Zoals in het allereerste communiqué van de beweging, uitgegeven in de eerste maand van de intifada, te lezen is, gaat het om een strijd tegen de Joodse oppressie en de bijbehorende kettingen, de gevangenissen en andere detentiecentra. Waar Al-Qaeda aanslagen over de gehele wereld pleegt en de corruptie, arrogantie en het expansionisme van de gehele Westerse wereld zegt te bevechten, is de strijd van Hamas zeer lokaal en vele malen doelgerichter: vechten tegen de nog immer voortdurende Israëlische bezetting van Palestijnse grond en de onderdrukking van Palestijnen. Is deze strijd tegen een verstikkende onderdrukking door een land dat voortdurend internationale wetten met voeten treedt, legitiem? Ja.
Echter, naast het feit dat de door Hamas gevoerde gewapende strijd tegen Israël vrijwel zinloos is, zoals nu weer is gebleken, moest het afvuren van raketten op Israëlische burgers ook absoluut gestopt worden. Dat mensen in het zuiden van Israël al jaren in angst leven is verwerpelijk en in wezen niet anders dan de collectieve strafmaatregelen die Israël de Palestijnen continu oplegt. In dat opzicht was een Israëlische aanval op de militanten van Hamas begrijpelijk. Het geweld en de ogenschijnlijke willekeur waarmee de Gazastrook is gebombardeerd en waardoor honderden onschuldigen zijn gedood, zijn echter totaal niet begrijpelijk.
Martijn Dekker doet als promovendus onderzoek naar datgene wat mensen in conflictgebieden doen om hun eigen veiligheid te verbeteren. Hij reiste hiertoe af naar de Gazastrook, maar door de oorlog is hij gestrand in Jeruzalem. Vandaag deel drie van zijn belevingen, eerder al te lezen op zijn VU-blog.
De signalen begonnen vorige week steeds sterker in de goede richting te wijzen, maar toch veroorzaakte de doortastendheid en snelheid waarmee Israël unilateraal een staakt-het-vuren afkondigde een lichte schok. De mededeling van Hamas dat zij zich er niks van aan zouden trekken, zorgde er echter meteen weer voor dat een gevoel van gelatenheid zich meester van me maakte. Maar toen Hamas een dag later alsnog ook een unilaterale wapenstilstand afkondigde, begon ik er zowaar in te geloven dat er echt veranderingen aan zaten te komen.
Het wordt rustiger
Vanmorgen, na een telefoontje met Ali in Gaza, kreeg het positivisme pas eindelijk een beetje de overhand. Hij vertelde me dat het een rustige nacht was geweest, stiller nog dan die daarvoor, en hij had zowaar weer in zijn eigen slaapkamer geslapen. Toen ik hem vroeg of hij al beweging zag komen in de Israëlische linies, zei hij dat ze zelfs al helemaal weg waren. Het leger heeft zich inmiddels teruggetrokken tot de grensgebieden, zo’n 200 a 300 meter van de grens met Israël. Ali verwachtte dat als het rustig zou blijven, het grootste deel van de troepen de komende drie dagen compleet uit Gaza wordt teruggetrokken, in lijn met wat premier Olmert beloofd heeft.
Het stelt de inwoners van Gaza in staat om weer op te krabbelen en de schade op te nemen. Ik stelde me zo voor dat mensen langzaam, nog lichtelijk verdoofd, verbaasd en knipperend met de ogen uit hun huizen tevoorschijn zouden komen, maar Ali vertelde me dat het inmiddels een drukte van jewelste is. Het lijkt alsof iedereen tegelijkertijd in de auto is gestapt om zo veel mogelijk inkopen te doen en cash te halen. Alles wat thuis op was en in winkels of markten verkrijgbaar is, wordt ingeslagen. Daarnaast, schrijft Ali in een later mailtje, zijn de mensen ook naar buiten gegaan om van de “vrijheid” te genieten, zonder zich zorgen te hoeven maken over bommen en kogels.
In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.
In de recente discussies over het conflict in de Gaza-strook merkte men een aantal maal fijntjes op dat er andere conflicten waren die eigenlijk veel meer aandacht verdienden.
Nu kan je conflicten natuurlijk niet zomaar vergelijken. Voor ellende is geen neutraal cijfer. De enige manier waarop je ze een beetje naast elkaar kunt zetten is met koude cijfers. Daarom heb ik een klein grafisch overzicht gemaakt van alle lopende conflicten (deze eeuw) met meer dan duizend dodelijke slachtoffers. Over de getallen valt te discuzeuren. Maar dat het zaken in perspectief plaatst, lijkt me duidelijk.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.