Galerij der Groten 8/8: Reagan

In deze serie worden acht presidenten uit de Amerikaanse geschiedenis behandeld die volgens de auteur als voorbeeld zouden moeten dienen voor tegenwoordige en toekomstige ambtsdragers. Enkele van deze historische leiders zijn helaas relatief onbekend; de meesten zeer ondergewaardeerd.

Wellicht één van de meest ondergewaardeerde en hoogstwaarschijnlijk één van de meest onbekende presidenten uit de geschiedenis van de Verenigde Staten is Calvin Coolidge (1872-1933). Hij zat slechts een enkele ambtstermijn uit (1923-1929) maar zijn nalatenschap wordt onder historici nog altijd fel bediscussieerd.

Coolidge zou beschouwd kunnen worden als het prototype van de “Rockefeller Republikein”. Hij geloofde in een kleine overheid, voorkwam stijgende federale uitgaven, verlaagde belastingen en vond dat de staten zoveel mogelijk zelf moesten regelen. Gedurende zijn jaren als president kende het land één van de opmerkelijkste bloeiperioden uit haar geschiedenis, de Roaring Twenties, en Coolidge stond de vrije markt geenszins in de weg.

Desalniettemin was hij niet blind voor de tekortkomingen van het kapitalisme. Als gouverneur van Massachusetts had hij de regulering van lonen en werktijden gesteund alsmede wetten tegen kinderarbeid en voor veilige werkomstandigheden. Als president deed hij geen van dit alles en dat maakte hem niet altijd even populair. Coolidge was een overtuigd federalist en zelfs toen de staat Mississippi in 1927 door een vloedgolf werd getroffen maakte hij nauwelijks gebruik van zijn positie om hulp op gang te brengen.

In deze serie worden acht presidenten uit de Amerikaanse geschiedenis behandeld die volgens de auteur als voorbeeld zouden moeten dienen voor tegenwoordige en toekomstige ambtsdragers. Enkele van deze historische leiders zijn helaas relatief onbekend; de meesten zeer ondergewaardeerd.

Eén president die maar weinig moeite leek te hebben met enige beperkingen van het presidentschap was Theodore Roosevelt (1858-1919), wellicht de meest stoutmoedige en meest ondernemende leider van de Verenigde Staten uit haar geschiedenis.

Roosevelt werd tot president gebombardeerd na de moord op William McKinley in 1901 en kondigde onmiddellijk aan zowel de macht van monopolies als van vakbonden op te breken. Gedurende zijn tweede ambtstermijn wantrouwde Roosevelt het zakenleven meer en meer en sloeg hij door in zijn poging een rechtvaardige markt te creëren. De president pleitte voor verregaande regulering en belastingverhoging echter geen van beide kon hij waarmaken.

Internationaal vestigde Roosevelt de Verenigde Staten als een mogendheid waar voortaan rekening mee moest worden gehouden. Hij bouwde een sterke marine op en stuurde de sprankelende Grote Witte Vloot op wereldtournee opdat er geen twijfel mocht bestaan over de verstrekkende macht van Amerika. Het was grotendeels op zijn initiatief dat het Panamakanaal werd gegraven en geheel Zuid-Amerika beschouwde de president graag als de exclusieve invloedssfeer van de Verenigde Staten.

In deze serie worden acht presidenten uit de Amerikaanse geschiedenis behandeld die volgens de auteur als voorbeeld zouden moeten dienen voor tegenwoordige en toekomstige ambtsdragers. Enkele van deze historische leiders zijn helaas relatief onbekend; de meesten zeer ondergewaardeerd.

De eerste Democratische president van na de Burgeroorlog was Grover Cleveland (1837-1908), een eerlijke en integere proponent van het klassiek liberalisme met een grote afkeer van corruptie en patronage. Als leider van de zogenaamde Bourbon Democraten belichaamde Cleveland het zakenleven. Gedurende zijn eerste ambtstermijn (1885-1889) streed hij voor lagere belastingen maar werd hierin tegengewerkt door de protectionistisch ingestelde Republikeinen in het Congres. Tegenover hen pleitte hij in 1887 dat iedere burger recht had op “het volledige genoegen van alle vruchten van zijn nijverheid en ondernemerschap” en dat de overheid niet meer geld diende op te eisen dan zij nodig had. Echter pas nadat hij voor de tweede keer tot president werd gerkozen (1893) slaagde Cleveland erin belastingverlaging door te drukken. De Senaat amendeerde vervolgens zijn wet echter dusdanig dat het effect ervan grotendeels ongedaan werd gemaakt. De Amerikaanse handel en industrie bleven opgescheept met hoge tariefmuren.

Cleveland verzette zich na zijn herverkiezing tegen de voorgestelde annexatie van Hawaï en pleitte voor “nationale eerlijkheid” en non-interventie tegenover een Congres dat de voorkeur gaf aan verdere inmenging in de politieke aangelegenheden van de eilandengroep en de uiteindelijke inlijving ervan bij de Verenigde Staten.

In deze serie worden acht presidenten uit de Amerikaanse geschiedenis behandeld die volgens de auteur als voorbeeld zouden moeten dienen voor tegenwoordige en toekomstige ambtsdragers. Enkele van deze historische leiders zijn helaas relatief onbekend; de meesten zeer ondergewaardeerd.

James K. Polk (1795-1849) was een fervent aanhanger van Andrew Jackson en wordt vaak de laatste sterke president van voor de Burgeroorlog genoemd. Omdat hij het grondgebied van de Verenigde Staten aanzienlijk uitbreidde en een aaneenschakeling van cruciale overwinningen boekte op buitenlands beleid wordt hij verder door historici gewoonlijk als één van de meest succesvolle presidenten bestempeld.

Gedurende zijn vier jaar als president (1845-1849) verlaagde Polk import- en exporttarieven waardoor de handel opbloeide en de belastingopbrengst met maar liefst de helft toenamen. Verder weerhield hij de instelling van een nieuwe centrale bank, iets waartegen ook Jackson had geageerd, en handhaafde hij een onafhankelijke staatskas. Polk ambieerde geen tweede termijn en stierf, geslaagd maar uitgeput, minder dan een jaar na zijn aftreden. De presidenten na hem, tot Lincoln meer dan tien jaar later werd gekozen, slaagden er niet in de almaar groeiende kloof tussen het industriële Noorden van het land en het slavenhoudende Zuiden te dichten.

De Burgeroorlog betekende een gigantische tegenslag voor de republiek. De daaropvolgende Reconstructie werd in het Zuiden als een economische kwelling ervaren terwijl de segregatie het offer van elke gesneuvelde soldaat van de Unie onteerde.

In deze serie worden acht presidenten uit de Amerikaanse geschiedenis behandeld die volgens de auteur als voorbeeld zouden moeten dienen voor tegenwoordige en toekomstige ambtsdragers. Enkele van deze historische leiders zijn helaas relatief onbekend; de meesten zeer ondergewaardeerd.

Iets minder federalistisch dan Madison maar desondanks pleitbezorger van persoonlijke vrijheid en de vrije markt was Andrew Jackson (1767-1845), de zevende president van de Verenigde Staten. Zijn historische beoordeling wordt nogal bevuild door zijn steun voor de slavernij en de deportatie van Indianen gedurende zijn ambtstermijn, echter door veel meer mensen kiesrecht te verschaffen en een duidelijke scheiding tussen de machten van de staten en de federale overheid aan te brengen gaf Jackson vorm aan de moderne Democratische Partij en naam aan de zogenaamde Jacksoniaanse Democratie waarvan James K. Polk (1795-1849) de laatste president was.

Alhoewel zeker niet in weelde geboren en slechts beperkt opgeleid wist Jackson zich op te werken tot volksvertegenwoordiger en generaal tijdens de oorlog met Engeland van 1812. Jackson versloeg de Britse invasiemacht bij New Orleans en vergaarde erdoor nationale bekendheid wat hem in staat stelde in 1828 het presidentschap te winnen.

Onmiddellijk na zijn beëdiging pleitte hij voor afschaffing van het kiescollege en verdere democratisering van het overheidsapparaat. De benoeming van staatsdienaren moest volgens Jackson geheel vrij staan van hun politieke affiniteit maar zich uitsluitend op basis van hun kennis en kunde voltrekken.

In deze serie worden acht presidenten uit de Amerikaanse geschiedenis behandeld die volgens de auteur als voorbeeld zouden moeten dienen voor tegenwoordige en toekomstige ambtsdragers. Enkele van deze historische leiders zijn helaas relatief onbekend; de meesten zeer ondergewaardeerd.

Eén van de vier founding fathers van de Verenigde Staten en de vierde president van de jonge republiek was James Madison (1751-1836), één van de auteurs van de nog altijd invloedrijke Federalist Papers en vader van de eerste tien amendementen op de Amerikaanse Grondwet, de Bill of Rights.

Madison pleitte voor uitvoerige checks and balances om de rechten van het individu te beschermen tegen een tirannie van de meerderheid en stond een grote federale overheid tegen. Hoewel hij als president (1809-1817) een nationale bank, een staand leger en belastingen op basis van tarieven accepteerde bleef Madison zich verzetten tegen verregaande bestuurlijke bemoeienis vanuit Washington, hoe goed bedoeld zij ook mocht zijn. Zijn presidentschap wordt voornamelijk herinnerd vanwege de oorlog met Engeland van 1812, echter zijn nalatenschap is er één van een standvastig hoeder van de grondwet die hij mede schreef alsmede een bevlogen voorvechter van de rechten van de staten waaruit Amerika bestaat.