Verkiezingen in Polen en Hongarije: Luctor et Emergo

De westerse liberale democratie is het eindpunt van de geschiedenis. Ten minste, als we het boek The End of History and the Last Man (1992) van politicoloog Francis Fukuyama moeten geloven. Het moge duidelijk zijn dat de afgelopen decennia niet altijd een bevestiging hebben gevormd voor de stelling van Fukuyama. Terwijl populistische stemmen in het westen steeds meer gehoor krijgen, maken half-democratieën weer een langzame opmars de goede kant op. Afgelopen zondag toonden de verkiezingen in Polen en Hongarije hoe stukje bij beetje de democratie herleeft.

Door: Foto: Sakuto (cc)
Foto: Martha de Jong-Lantink (cc)

De onmacht van een verdeelde oppositie in Orbán’s maffiastaat.

, door

ACHTERGROND - Vanuit Boedapest becommentariëert Henk Hirs het vertrek van een politicus die volgend jaar de uitdaging had willen aangaan met Viktor Orbán.

Er is nog geen zicht op een Jeremy Corbyn, Jesse Klaver of Emanuel Macron aan de Hongaarse einder. Een half jaar voor de nieuwe verkiezingen in Hongarije (april 2018) lijkt er niemand te zijn die ook maar enige kans maakt om de autoritaire leider Viktor Orbán te verslaan. De oppositie  is ongekend zwak, stuurloos, en bovenal verdeeld en versplinterd. Orbán voelde zich recent dan ook sterk genoeg om openlijk te verklaren dat hij geen serieuse uitdager ziet en dat zijn partij nog zeker tot 2030 aan de macht kan blijven.

Het aftreden afgelopen maandag van László Botka, leider van de socialistische oppositiepartij MSZP, lijkt een onderstreping van de bijkans hopeloze situatie. Volgens zijn aanhangers was Botka de ideale kandidaat om komend voorjaar als kandidaat van een grote linkse coalitie Orbán te verslaan: een linkse, democratische en moderne man, niet al te oud en ook nog eens met een hoop praktische bestuurservaring, opgedaan als burgermeester van de grote universiteitsstad Szeged sinds 2002. In die hoedanigheid was hij er bovendien in geslaagd om, tegen elke landelijke trend in, steeds weer Orbán’s partij Fidesz te verslaan en met ruime meerderheid herkozen te worden in 2006, 2010 en 2014. Tel daarbij op dat 60% van de bevolking in peilingen zegt dat ze een andere regering wil, en je bent er al bijna.

Foto: habeebee (cc)

Werken aan een wonder in Hongarije

, door

In Hongarije lijkt regeringspartij Fidesz van premier Orbán nog altijd all kaarten in handen te hebben. Toch gloren er tekenen van verandering, meent Henk Hirs.

In de eerste weken van januari was het opeens overal; op Facebook, Twitter, oppositionele TV-stations en krantenpagina’s: Momentum, een nieuwe beweging van jonge Hongaren. Momentum wil een referendum op touw zetten tegen het organiseren van de Olympische Spelen in Boedapest in 2024 (nolimpia.com), maar wil ook meedoen aan de verkiezingen van 2018 met als expliciete doel een eind te maken aan “het Orbán systeem.”

Dat eerste doel, geen Olympische Spelen in Boedapest in 2024 (een prestigeproject van de Hongaarse regering), is niet geheel kansloos. In de hoofdstad is zeker de helft van de bevolking tegen de Spelen omdat die vele miljarden gaan kosten die beter elders besteed kunnen worden. Bovendien hebben Hongaren de laatste zeven jaar de nodige ervaring opgedaan met bouwprojecten van de Orbán-regering.

De aanleg van één metrolijn bijvoorbeeld kostte uiteindelijk niet alleen vele malen meer dan oorspronkelijk begroot, maar van de 1,5 miljard euro die werd uitgegeven is volgens een recent rapport van het bureau dat namens de EU de besteding van EU subsidies controleert, OLAF, voor ruim een half miljard euro (30%) gefraudeerd.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Hongarije nog verder naar rechts

, door

ELDERS - Hongaren die genoeg hebben van de rechtse regering Orbán neigen nu naar de extreem-rechtse partij Jobbik.

De extreemrechtse partij Jobbik heeft op 12 april de tussentijdse verkiezingen in de stad Tapolca gewonnen en heeft daarmee een nieuwe zetel in het parlement binnengehaald. Tijdens de verkiezingen van april 2014 behaalde de partij al 24 zetels in het parlement. Jobbik kreeg nu 35,3 procent van de stemmen en won daarmee nipt van regeringspartij Fidesz van premier Viktor Orbán die bleef steken op 34,4 procent. Vorig jaar verwierf Fidesz bij de parlementsverkiezingen samen met bondgenoot KDNP (christendemocraten) opnieuw een absolute meerderheid van 133 van de 199 zetels. Deze verkiezingen vonden plaats na een wijziging in de kieswet die voor Fidesz gunstig uitpakte.

Bij in oktober gehouden gemeenteraadsverkiezingen behaalde Jobbik ook al een grote winst. De kritiek op Orbán’s beleid groeide. Hongaren gingen de afgelopen maanden de straat op om te protesteren tegen de internetbelasting, die later werd ingetrokken, en tegen de kernreactordeal met Poetin. Maar de afkeer van de Fidesz-regering heeft niet geleid tot winst van het nog steeds verdeelde links.

Afgelopen zondag gingen Hongaren op meer dan honderd plaatsen weer de straat op om het aftreden van de regering te eisen vanwege de vele corruptieschandalen. De opkomst viel een beetje tegen volgens de onafhankelijke Pester Loyd. De krant constateert stekelig dat de regering zichzelf kennelijk niet vrijpleit van corruptie als ze als commentaar op de demonstraties zegt dat de strijd tegen de corruptie zou moeten beginnen bij linkse politici, de meest corrupte aller tijden. Maar er zijn volgens de Pester Loyd genoeg redenen om de initiatiefnemer van de demonstraties tegen corruptie, de kleine oppositiepartij Együtt (Samen),  te steunen. Na de opsomming van een reeks dubieuze zaken concludeert de krant: “Het zijn mafiosi, ze weigeren c.q. verhinderen openheid van zaken, ook juridisch gezien, ze zijn corrupt en moeten dus verdwijnen.”

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: www.all-free-photos.com copyright ok. Gecheckt 17-03-2022

Slecht nieuws bewaard tot na de verkiezingen

, door

ELDERS - Hongaren mogen zondag voor de derde keer dit jaar naar de stembus.

De voorspellingen voor de uitslagen van de gemeenteraadsverkiezingen in Hongarije zijn niet verrassend: premier Orbán’s Fidesz partij gaat bijna overal winnen. Tenminste, als iedereen die zegt te gaan stemmen -in de polls minder dan 50%- ook inderdaad opkomt. Voor het geval de Hongaren toch nog op andere gedachten zouden komen waarschuwen nationale Fidesz politici alvast dat het weinig zin heeft om mensen te kiezen die niet met de regering kunnen samenwerken. Ze paaien hun kiezers met ontwikkelingsprojecten: “Als u op ons stemt”. Want over de verdeling van het geld wordt in de hoofdstad beslist. Sinds Fidesz aan de macht is zijn er al vele maatregelen genomen die het lokale bestuur financieel volledig afhankelijk maken van de welwillendheid van de centrale regering. Om alle verrassingen uit te sluiten heeft het Hongaarse CBS zijn jaarlijkse rapportage over de armoede in het land uitgesteld tot november.

Alleen in Budapest zou het nog spannend kunnen worden. Daar heeft Fidesz geen meerderheid. Een van bovenaf opgelegde bestuurlijke herindeling met een nieuw districtenstelsel moet de partij wel voordeel bieden. Maar er is een kansje dat de zittende burgemeester van Fidesz Tarlós het niet gaat redden. Hij heeft het bij een groot deel van de links-liberale bevolking van de hoofdstad (hier paradieren Schwule und Radfahrer und es gibt sogar Vegetarier) behoorlijk verbruid.  Voor de oppositie zou het nu gunstig kunnen zijn dat de gezmenlijke kandidaat van een drietal linkse partijen, de onbekende arts Ferenc Falus, zich op het laatste moment heeft teruggetrokken ten gunste van Lajos Bokros, een kandidaat van een kleine middenpartij en voormalig minister van Financiën, die er beter voor staat in de peilingen. Bokros is echter weer te rechts voor de groene LMP en een deel van de linkse coalitie. De kans is dus toch wel aanzienlijk dat het verdeelde links de komende tijd in Budapest alleen nog in de districten enige invloed kan gaan uitoefenen.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.