¡Humala presidente! – En de schaduw van Hugo Chávez

In 2006, in Latijns-Amerika een eeuwigheid geleden, was ik nog student journalistiek in Tilburg en schreef ik voor mijn afstudeerproductie een analyse van de verkiezingen in Peru. Destijds ging de strijd tussen Ollanta Humala en Alan García. De eerste werd gezien als radicaal-links, de tweede had een totaal mislukt presidentschap in de jaren '80 achter de rug. Ik interviewde per telefoon en email enkele figuren uit de Peruaanse politiek en het bedrijfsleven, en enkele Peruaanse vrienden. De consensus was dat Humala "een gevaar voor Peru" was, en dat hij met zijn radicaal-linkse geluid Peru gelijk Venezuela zou isoleren. Dat was toen, dit is nu. We schrijven 2011 en Ollanta Humala is eergisteren ingezworen als president van Peru. Net als in 2006 ging de kandidatuur van Humala gepaard met angstscenario's. De bekende talking heads uit de Latijns-Amerika analyse waarschuwden voor de vervreemding die Humala zou kunnen veroorzaken. Hij werd met Hugo Chávez vergeleken en zou de volgende president in de links-populistische as Chávez (Venezuela)-Correa (Ecuador)- Morales (Bolivia) – Castro (Cuba) worden.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De President, de Verdachte en de Twitfail

De Mexicaanse president Felipe Calderón wordt niet zelden verweten er een bar slechte communicatiestrategie op na te houden. En dat terwijl geen Mexicaanse regering zoveel geld aan communicatie heeft uitgegeven als de huidige. Maar de falende communicatiestrategie van de president heeft soms niet zozeer met geld te maken, als wel met onnadenkendheid van het staatshoofd.

Zo ging Calderón vorig jaar lelijk in de fout, toen twee studenten in Ciudad Juárez op de campus van de ITESM Universiteit bij een schietpartij omkwamen. De president suggereerde vrijwel meteen na het tragische incident dat de slachtoffers deel uitmaakten van de georganiseerde criminaliteit, wat al heel snel nergens op gebaseerd leek te zijn. Een blunder, waar hij kort daarna uitgebreid zijn excuses voor aanbod. Vooral aan de familie van de slachtoffers, voor wie de opmerkingen uiteraard als een lelijke trap na de voor hen toch al zo verdrietige omstandigheden waren.

Calderón is echter een hardleers man, zo bleek gisteren na de arrestatie in Tamaulipas van Martin Estrada Luna, bijgenaamd ‘El Kilo’, die door militairen is opgepakt in het plaatsje San Fernando na de ontdekking van enkele massagraven met tenminste 145 lijken. ‘El Kilo’ wordt verdacht van de moord op 72 migranten in hetzelfde San Fernando, augustus vorig jaar. De autoriteiten zien hem als de Jefe de Plaza, de lokale leider van drugskartel Los Zetas. Daarnaast wordt hij ook in verband gebracht met de recente massagraven.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De affaire-Aristegui stinkt

Carmen Aristegui (Foto: Flickr/chableproductions)

Het ontslag van Carmen Aristegui bij MVS Radio heeft nogal wat reacties losgemaakt. De sociale netwerken en de blogosfeer staan er vol van. MVS kwam gisteren met een verklaring omtrent het vertrek van de zowel nationaal als internationaal vermaarde journaliste. Volgens de radiozender had Aristegui de ethische code van haar werkgever gebroken door in te gaan op de geruchten dat president Felipe Calderón alcoholist zou zijn.

MVS kwam met de volgende verklaring (bron: EFE):

Afgelopen vrijdag gaf Aristegui ruchtbaarheid aan een aanname, daarmee onze ethische code brekend. En toen ze, zoals het bedrijf haar verzocht, weigerde zich publiekelijk te verontschuldigen, besloten we onze contractuele relatie te beëindigen.

Voor veel Mexicanen gaat er meer achter het ontslag schuil dan slechts een professioneel conflict. Vanuit de sociale netwerken komt de beschuldiging dat La Presidencia (het ‘ministerie’ van het staatshoofd) druk zou hebben uitgeoefend op MVS om Aristegui de deur uit te werken. Die beschuldiging is officieel tegengesproken, maar de zaak-Aristegui blijft de gemoederen bezig houden. Ook de zeer respectabele Engelstalige Mexico watchdogs in de blogosfeer Aguachile, Ganchoblog en The Mex Files hebben er zo hun standpunt over. Zo schrijft Aguachile:

Without knowing much of this case or these rumors, as a matter of principle I tend to disagree with the logic of such statements. Why is the president forced to prove a negative – to prove something that he isn’t? To put it this way: Following this logic, does he also have to prove he is not the flying spaghetti monster?

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Aristegui, alcohol en president Calderón

Carmen Aristegui (Foto: Flickr/chableproductions)

Carmen Aristegui is een van de bekendste journalisten van Mexico. Het is een bijzondere mediapersoonlijkheid: intelligent, goed spreker, en in het gehele land veel populariteit genietend. Ze staat bekend als een stokebrand: niet zelden zorgen haar politieke analyses voor opschudding. De gevestigde orde moet haar niet, veel Mexicanen dragen haar op handen. Nu is Aristegui vertrokken bij haar werkgever MVS Noticias, om duistere redenen. Een schandaal is in de maak.

Het begon allemaal vier dagen geleden, toen de Cámara de Diputados, de Mexicaanse Tweede Kamer, een plenaire sessie tijdelijk schorste. Reden was een spandoek dat de fractie van de Arbeiderspartij (PT) onder leiding van het controversiële kamerlid Gerardo Fernández Noroña onthulde in de plenaire vergaderzaal. Daarop stond: “Je laat je auto toch niet door een dronkeman besturen? Waarom het land dan wel?”, een verwijzing naar het vermeende alcoholisme van president Felipe Calderón. Dat Calderón alcoholist zou zijn, is een gerucht dat al jaren rondgang doet, maar altijd bij een gerucht is gebleven. Daarom ook zorgde het spandoek voor opschudding in de Kamer: leden van Calderón’s regeringspartij PAN eisten woedend om respect voor het staatshoofd en leden van de verschillende fracties gingen bijna met elkaar op de vuist.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Het Mexicaanse onderwijs, de problemen van nu en oplossingen voor de toekomst (II)

Bibliotheek gebouw van de Mexico Stad Universiteit (Foto: Flickr/stevecadman)

Kort geleden schreef ik het eerste van een driedelige serie overpeinzingen wat betreft het Mexicaanse onderwijs. Daarin kwam ik tot de conclusie dat het voorbereidende onderwijs in dit land, met name het middelbare, door geldgebrek en incompetentie een verloren generatie studenten dreigt af te leveren. Eén van de oorzaken van de slechte kwaliteit die ik noemde, is de almacht van onderwijsvakbond SNTE, het Sindicato Nacional de Trabajadores de la Educación (Nationale Vakbond van Werknemers in het Onderwijs). In dit tweede deel: hoe de vakbond het Mexicaanse onderwijs ernstig beschadigt.

Elba Esther Gordillo Morales. Weinig mensen in de Mexicaanse politiek roepen zoveel weerstand op als de 65-jarige leider van de nationale onderwijsvakbond SNTE, de grootste van Latijns-Amerika. Populair is Gordillo niet. Ze wordt gezien als een pure machtspoliticus, die haar positie als leider van de enorme vakbond misbruikt om als een power broker achter de schermen de Mexicaanse politiek sterk te beïnvloeden. Door miljoenen Mexicanen wordt ze ronduit gehaat. In 2009 kwam ze op ietwat genante wijze in beeld (in een eigen variant op ‘Nipplegate’), waarop het internet volstroomde met reacties als: “Kijk, adders hebben ook tepels!”

Waarom is Gordillo zo machtig en tegelijkertijd gehaat? Gordillo, geboren in de zuidelijke deelstaat Chiapas, begon haar carriére als docente op 12-jarige leeftijd tijdens alfabetiseringscampagnes onder de straatarme indiaanse bevolking van Chiapas. Haar politieke carrére ging via de PRI, die Mexico als een eenpartijstaat bestuurde tot 2000. Gordillo was onder meer kamerlid en gedurende een maand voorzitter van de volksvertegenwoordiging. Sinds 1989 is ze voorzitter van de SNTE, een positie die ze in 2007 voor ‘onbepaalde tijd’ kreeg toegewezen door de directie van de bond. In de PRI heeft ze veel van haar invloed verloren, toen ze knallende ruzie kreeg met voormalig presidentskandidaat Roberto Madrazo (2006), waarna ze uit die partij werd gegooid.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Mexico in 2011: de weg naar de verkiezingen van 2012

2012 - Einde van de wereld of Mexicaans verkiezingen?

Allereerst natuurlijk iedereen een geweldig 2011 toegewenst! Moge het een mooi en vruchtbaar jaar worden voor iedereen. Voor Mexico mogen we hopen dat 2011 beter wordt dan de afgelopen jaargang, maar daar geloven weinig mensen in het land echt in. Mexico kampt met een meervoudige crisis en het wordt een hels karwei voor de Mexicanen de problemen op te lossen. Wat kunnen we verwachten van het nieuwe jaar? Een voorspelling in drie delen. Vandaag De Weg Naar 2012. Want 2011 wordt het jaar waarin de presidentskandidaten voor volgend jaar hoogstwaarschijnlijk echt duidelijk worden.

Mexico gaat in 2012 weer een nieuwe president kiezen en langzaam wordt duidelijk wie de strijd met elkaar aan gaan. Aangezien het staatshoofd grondwettelijk gezien niet herkozen kan worden, moet Felipe Calderón sowieso het veld ruimen. Enkele jaren geleden stond zijn Partij van de Nationale Actie (PAN) nog voor in de peilingen, maar de economische crisis en de weinig succesvolle strijd tegen de georganiseerde misdaad hebben het aanzien van de regeringspartij ernstig geschaad. Mede daardoor lijkt de Partij van de Geïnstitutionaliseerde Revolutie (PRI), die Mexico voor 2000 ruim 70 jaar dictatoriaal regeerde, nu de winnaar te gaan worden.

PRI
Enrique Peña Nieto (Foto: Flickr/World Economic Forum)Voor de PRI is Enrique Peña Nieto, gouverneur van Estado de México, de absolute favoriet. Mediageniek, charismatisch en geholpen door een enorme mediacampagne van ‘s-lands grootste TV-zender Televisa loopt de jonge politicus mijlenver voor op alle concurrentie. Zijn belangrijkste concurrent binnen de partij, partijvoorzitter Beatriz Paredes, heeft al aangegeven af te zien van een kandidatuur, terwijl senator Manlio Fabio Beltrones niet in de buurt van Peña Nieto komt qua populariteit. Hoewel laatstgenoemde niet op de steun van de hele partij kan rekenen, lijkt zijn kandidatuur niet echt in gevaar te komen, vooral omdat hij mediagenieker is dan wie ook (met dank aan zijn vrienden van Televisa). Hij trouwde afgelopen jaar in een glamourhuwelijk met de bekende soap-actrice Angélica Rivera.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Mexico in 2010: The Good, The Bad and The Ugly

Eindejaarslijstjes, ze horen erbij. En aangezien 2010 een zeer bewogen jaar was voor Mexico, mogen ze op die blog eigenlijk niet ontbreken. Anno 2010 is Mexico een land in crisis, maar ook zijn er heel wat lichtpuntjes geweest. Wie waren de winnaars, de verliezers en de smeerlappen in het Mexico van 2010, het jaar van twee eeuwen onafhankelijkheid en een eeuw Mexicaanse Revolutie?



THE GOOD

Marcelo Ebrard – In het immer turbulente Mexicaanse politieke landschap is Marcelo Ebrard, regeringsleider van Mexico Stad, een stabiele rots in de branding. Terwijl zijn partij, de linkse Partij van de Democratische Revolutie (PRD), als een Mexicaanse LPF door interne strubbelingen uiteen lijkt te vallen, blijft Ebrard een populair politicus wiens werk op algemene waardering kan rekenen. Ook internationaal: Ebrard werd zelfs tot ´World Mayor 2010´ gekozen, ofwel de beste burgemeester van de wereld. De plaagstootjes van partijgenoot en stokebrand Andrés Manuel López Obrador (verliezend kandidaat in de presidentsverkiezingen van 2006 namens de PRD) weerstond hij met de gratie van een echte staatsman. En ook de scheldkannonades van de Katholieke Kerk, die Ebrard als een liberaal monster ziet, gleden al water van hem af. Onder Ebrard werden intussen de eerste homohuwelijken in Latijns-Amerika voltrokken en wordt Mexico Stad steeds schoner. De burgemeester van Mexico Stad lijkt in alle opzichten klaar voor de presidentsverkiezingen van 2012

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Marisela Escobedo en de tragiek van Ciudad Juárez

Marisela Escobedo (Foto: Jan-Albert Hootsen)

Weinig incidenten zoveel emotionele reacties opgeroepen als de moord op Marisela Escobedo, vijf dagen geleden. De activiste, wiens dochter in 2008 werd vermoord en die streed voor een einde aan de straffeloosheid in de Noord-Mexicaanse deelstaat Chihuahua, is de zoveelste martelaar in het wetteloze Ciudad Juárez.

De zaak van Marisela Escobedo is een tragische en roept zoveel reacties op, omdat het een schoolvoorbeeld is van het totaal niet functionerende Mexicaanse rechtssysteem. Meer nog dan dat is het het zoveelste voorbeeld van hoe ver de wetteloosheid in sommige delen van Mexico is gaan reiken.

Escobedo werd 16 december doodgeschoten voor het gouverneurspaleis in Chihuahua, hoofdstad van de gelijknamige Noord-Mexicaanse deelstaat, de gewelddadigste van Mexico. Wat de zaak zo schokkend maakt, is dat de moord duidelijk is vastgelegd op veiligheidscamera’s van het plaats delict. Te zien is hoe Escobedo woorden heeft met een gemaskerde man, waarna ze probeert de vluchten maar op de stoep voor het paleis in het hoofd wordt geschoten. Ze stierf even later in het ziekenhuis, van de daders ontbreekt tot nu toe ieder spoor.

Verontwaardiging
Het hele land reageerde emotioneel op de moord. De gouverneur van Chihuahua zegt woedend en verontwaardigd te zijn. President Felipe Calderón twitterde dat hij de straffeloosheid in Chihuahua ‘betreurt’ en tot in Mexico Stad gingen mensen de straat op om te protesteren.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Wikileaks: Mexicaanse memo’s

Deel van logo Wikileaks

Het grote graven kan beginnen: vandaag plaatste klokkenluiderswebsite Wikileaks de eerste gelekte Amerikaanse memo’s op haar website. Van de ongeveer 250.000 ‘cables’ komen er 2600 uit Mexico. Nog geen van de documenten uit Mexico is door Wikileaks inhoudelijk openbaar gemaakt, maar aan de hand van een kleine analyse van de beschikbare gegevens valt wel een en ander op te maken. Waar moeten we naar gaan kijken als het om de Mexicaanse Wikileaks-memo’s gaat?

Het Engelse dagblad The Guardian heeft voor een wereldwijde sensatie gezorgd door een aantal handige tools op de website te zetten, aan de hand waarvan lezers alvast een sneak peak krijgen van de memo’s die nog niet openbaar zijn gemaakt. Via Google Fusion is het mogelijk om de cables te doorzoeken op ’tags’, zoekwoorden die de onderwerpkeuze van de memo’s aangeven. Drie van die tags zijn wat betreft Mexico interessant: PTER (= Terrorism Prevention), PINR (= Intelligence) en PHUM (= Human Rights).

Tags
Waarom zijn die tags wat betreft Mexico interessant? PTER is uiteraard belangrijk vanwege de drugsoorlog. De afgelopen twee jaar zijn er sporadisch berichten geweest over banden tussen de Mexicaanse drugkartels en groepen die door de VS als terroristische organisaties zijn aangewezen. Eerder dit jaar circuleerde er bijvoorbeeld het gerucht dat een contactpersoon van Hezbollah in Tijuana zou zijn, en onlangs nog bleek een van de doden bij een schietpartij in diezelfde stad lid te zijn van de Colombiaanse FARC. Het is tot nu toe erg moeilijk geweest om daar iets zinnigs over te zeggen, maar het is mogelijk dat de Amerikaanse cables daar meer inzicht in brengen. Verder nemen Amerikaanse bewindslieden en opiniemakers steeds vaker de term ‘narco-terrorisme’ in de mond. Het is interessant om te kijken of de Amerikaanse autoriteiten overwegen om de kartels in Mexico als terroristische groeperingen aan te duiden. Als dat het geval zou zijn, zou het verregaande gevolgen hebben voor de Amerikaanse politiek ten opzichte van de drugsoorlog.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Volgende