Digitale schaduw: poppetje van nullen en enen?

Het idee dat onze gegevens worden opgeslagen en gedeeld is al jarenlang een hot topic in Nederland. Onder ICT’ers en digitale burgerrechtenactivisten is de term ‘digitale schaduw’ al langer bekend. Maar ‘gewone burgers’ zoals ik snappen er vaak de ballen van. Hoe bedoel je een digitale identiteit? Is dat een soort poppetje gemaakt van en nullen en enen? Wat betekent het voor mij? En wat kan ik er zelf aan doen, vraagt Mariette Hummel zich af. In juni 2011 begon ik met het DigiMe-project. Met dit onderzoek – gecrowdfund via Nieuwspost.nl – wil ik meer inzicht krijgen in mijn digitale schaduw. De term ‘digitale schaduw’ zal ongetwijfeld bekend zijn onder de Sargassolezers, dankzij hoofdredacteur Dimitri Tokmetzis en zijn nieuwe boek. Toen ik mijn project op Nieuwspost zette was het debat omtrent het Elektronisch Patiënten Dossier nog in volle gang, ook was er net een wetsvoorstel voor een landelijke DNA-bank afgewezen. Mijn Facebook newsfeed stond op dat moment vol met discussies over onze privacy en hoe we deze langzaam aan het verliezen zijn. Maar zoals Dimitri al vaak schreef: dit debat over privacy is eigenlijk achterhaald. Onze gegevens zijn namelijk al overal opgeslagen. Ze worden doorverkocht aan bedrijven of gekoppeld door overheden.

Door: Foto: copyright ok. Gecheckt 18-10-2022
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Brief aan Mark Zuckerberg

Beste Mark,

Deze week kwam naar buiten dat jouw bedrijf Facebook een kantoor heeft in Nederland. Dat vinden we spannend, want dat betekent dat we ook een beetje meedoen met de grote jongens. Het bleek echter helaas slechts om een brievenbusmaatschappij te gaan; een fiscaal slimmigheidje om de vennootschapsbelasting te omzeilen. Jammer!         

Aangezien de kans dat ik je tegen het lijf loop dus onverminderd klein is, schrijf ik je maar eens een brief. Ik ben dan wel geen aandeelhouder van je, maar vertegenwoordig wel een deel (volgens RTL 36 euro) van jouw kapitaal. Ik ga er dus vanuit dat je razend benieuwd ben naar wat ik te vertellen heb.

Laat ik beginnen te zeggen dat ik je niet schrijf over die zogenaamde belastingontduiking, want dat is natuurlijk gelul. Ten eerste: constructies met BV’tje en NV’tje in Nederland, de kaaimaneilanden, Zwitserland enzovoort zijn volledig legaal. Er is dus hooguit sprake van belastingomzeiling, geen ontduiking. Groot verschil! Ten tweede heeft iedere zichzelf respecterende multinational een vergelijkbare constructie, dus het is hooguit nieuws dat Facebook het nu pas heeft. Maarja, dat wist die journalist van Dagblad De Pers blijkbaar niet.

Waar ik je ook niet voor schrijf, is om boos te doen over privacy. Hoewel ik erg huiverig ben voor vooral het opslaan van grote hoeveelheden persoonlijk informatie, vind ik ook wel weer dat als je dingen privé wilt houden, je het gewoon niet online moet zetten. Je kunt het niet allebei hebben he? Bovendien heeft persoonsgerichte marketing (het gevolg van het verkopen van persoonsgegevens), ook wel zo zijn voordelen. In tegenstelling tot de tv word ik op Facebook bijvoorbeeld nooit lastiggevallen met maandverbandreclames en schreeuwende BN-ers.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Luister vooral, mijnheer Rutte!

Kijk, dit is democratie 2.0: ‘… dit is nieuw terrein voor ons, dus laat ons vooral weten wat jullie graag willen zien op deze pagina.’ Premier Rutte zit op Facebook. In de eerste post maakt het team daarachter (ik kan me niet voorstellen dat Rutte zelf achter de knoppen zit) al direct duidelijk niet echt te weten waarom eigenlijk – of wij ze op ideeën willen brengen om de pagina’s ook (nuttig) te vullen. En die ideeën komen dan ook: van aftreden, tot het afschaffen van de hypotheekrenteaftrek, tot het minder luisteren naar de PVV. Kortom: reacties die een gemiddelde blogger in al zijn of haar particulariteit ook weet los te maken bij zijn/haar lezers.

(Nuttig?)

Kwalijker is dat het communicatieteam van Rutte geen enkele bedoeling lijkt te hebben met deze Facebook-pagina. Met andere woorden: waarom moet de premier op Facebook? Welk doel dient dat? Hij heeft toch legio andere mogelijkheden om met de gewonen mensen in contact te komen? Hij kan toch elk moment van de dag de telefoon pakken om eens te vragen hoe het volk over bepaald beleid denkt? Hij heeft, in tegenstelling tot die particuliere blogger, mensen, kennis en kunde om uit te zoeken wat het land over hem, zijn kabinet en haar beleid vindt. Facebook heeft voor een premier geen enkele meerwaarde.

Foto: copyright ok. Gecheckt 10-03-2022

Opsporing en vervolging via sociale media

Stel: je wordt verdacht van een ernstig misdrijf en opsporingsambtenaren leggen een link tussen daad en dader door gebruik te maken van sociale media. Mag dat, vraagt gastauteur Sebastiaan van der Lubben zich af?

In Amerika is een debat ontstaan over deze zoekmethode. Een verdachte van ontvoering en moord werd herkent door gebruik te maken van profielen die hij aanmaakte op datingsites. Daarop veel foto’s vanuit verschillende hoeken van de dader. Slimme gezichtsherkenning (denk CSI) deed de rest. Dus kopte (het uitstekende NextGov): Feds turn to dating websites and facial recognition tools to catch crooks. Logisch: de zoekmethode gaat een stuk sneller dan het opsporen en overtuigen van (onwillige) getuigen om mee te werken aan het proces. De techniek doet de rest.

Gezichtsherkenning gaat sneller en beter dan vijf, zes jaar geleden. De technologie wordt goedkoper en het aantal foto’s op internet explodeert. Zoeken in online bestanden naar boefjes is een fluitje van een cent. En precies daartegen maken rechtsgeleerden, de Federal Trade Commission en het Congres grote bezwaren. De overheid krijgt zo wel heel veel macht om naast verdachten ook een referentiecheck te maken van iedereen in de (directe) omgeving. Law enforcement goes 2.0 zou je kunnen zeggen, met alle juridische vraagstukken van dien.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: copyright ok. Gecheckt 10-02-2022

Meer van hetzelfde

Tien jaar geleden schreef ik in De Ingenieur een column dat het allemaal wel meeviel met de snelheid van ontwikkelingen op internet. Indertijd kreeg ik één reactie, van Wim Dik, die indertijd al een paar jaar weg was als topman van KPN. Hem frustreerde het ook dat iedereen het steeds maar over stormachtige ontwikkelingen had, terwijl het tempo in werkelijkheid best meeviel. Niet de technologie zit in een stroomversnelling, maar de tijd die mensen wereldwijd in mediagebruik steken. Men wil steeds meer van hetzelfde.

Zonder dat ik het wist was tegelijkertijd Sargasso begonnen. Tien jaar later is er weer een terugkijkmomentje. En zie: tien jaar geleden was Sargasso een weblog en nu is Sargasso nog steeds een weblog. Mijn two cents zijn dat dit over tien jaar nog steeds het geval zal zijn. Bloggen is namelijk nog lang niet passé. Er zijn momenteel dik 150 miljoen blogs, een aantal dat wel een stootje kan hebben.

Natuurlijk, politici en andere opiniespuiers van de korte baan hebben het blog ingeruild voor twitter, maar dat is ook alweer vijf jaar oud – en hebben we sindsdien nog interessante, doorgebroken nieuwkomers gehad? De grootste bedreiging voor het blog wordt gevormd door Facebook, niet omdat het zo groot is, maar omdat het gesloten is. Op dit moment is het dodelijk stil op Sargasso’s Facebook pagina. Dat is mooi. Wee de dag dat discussies zich daarheen verplaatsen. Als Facebook je info te pakken heeft, laat het niet meer los. Maar eerlijk gezegd denk ik niet dat de Sargasso lezer die overstap gaat maken (of pas als er een open sociaal platform ontstaat dat naadloos in het blog valt in te passen).

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Vorige Volgende