Medisch handelen politiek beïnvloed

Beste artsen en verpleegkundigen, u heeft alle vrijheid te bepalen wat goede zorg is. Zodra het te duur naar mijn zin wordt, ontneem ik u die vrijheid. Dat is de strekking van een wetswijziging die 21 januari door de Tweede Kamer werd aangenomen. 95 voor VVD, CDA, D66, GroenLinks, ChristenUnie, SGP, FvD, Van Haga 55 tegen PVV, SP, PvdA, 50PLUS, PvdD, DENK, Van Kooten-Arissen De Federatie Medisch Specialisten, de V&VN (beroepsvereniging voor verpleegkundigen), het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG) hadden hun bezwaren tegen de wetswijziging al aan de Tweede Kamer kenbaar gemaakt en nu het voorstel naar de Eerste Kamer gaat, zullen ze ook de Senaat inlichten.

Foto: Arbeiderpartiet (cc)

Fake experts

COLUMN - Vorige week was er een boeiend debat op Twitter over de Deense verkiezingen. Zeker een dozijn wetenschappers mengden zich in dat genuanceerde, feitelijke debat, gebaseerd op verscheidene wetenschappelijke studies. En in nieuwsmedia? Veel fake experts. Met een heel ander verhaal.

“Hoe je radicaal-rechtse partijen klein krijgt.” Vorig weekend sloeg ik het opiniekatern van NRC Handelsblad open en zag een column met die kop. Zelf zou ik na vijftien jaar wetenschappelijk onderzoek op dat terrein het antwoord op die –overigens volstrekt partijdige– vraag niet goed weten. Gelukkig was daar de column van Maarten Boudry. Hij werkt aan de Universiteit Gent. Een expert.

Boudry begint zijn column in eigen land, waarin hij ongetwijfeld bij uitstek expert is. Hij legt uit dat “de belangrijkste reden” voor de “zwarte zondagen” waarop Vlaams Belang (VB) zegeviert is: “zij die er hun grootste afschuw over uitspreken” en een cordon sanitaire rondom de partij hebben gelegd. Immers, de zeges van die anti-immigratiepartij zijn veroorzaakt door het cordon, aldus Boudry.

Heel interessant. Zelf heb ik daar in die vijftien jaar onderzoek nooit empirisch bewijs voor gevonden. Wel heb ik, net als mijn collega Teun Pauwels, bewijs gevonden voor het omgekeerde effect. Althans, in combinatie met het overnemen van haar thema’s verloor VB juist kiezers vanwege het cordon – net als andere anti-immigratiepartijen en communisten in 15 landen in afgelopen decennia. Zie mijn boek.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Waarom experts niet meer worden vertrouwd

Dustin McKissen geeft een alternatieve, plausibel klinkende, verklaring voor het groeiende wantrouwen richting experts. Hij verklaart deze neergang o.a. met de teloorgang van de glasproducent Anchor Hocking:

The story of Anchor Hocking illustrates one big reason why. Beginning with Carl Icahn, a philosophy graduate of Princeton with no background in glass manufacturing, a three-decades-long series of management “experts” and financiers walked in and out of a profitable company, loading Anchor Hocking with debt, reducing worker pay and benefits, and paying large fees to CEOs, consultants, and board members who almost never had industry experience.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Als wetenschap tot mening wordt gedegradeerd

Wetenschap! (Foto: Flickr/tk-link)

Het lijkt de laatste tijd wel alsof wetenschap steeds meer als mening wordt gezien. Er wordt niet eerst gekeken naar wát een wetenschapper claimt over een (al dan niet controversieel) onderwerp, maar vooral wat zijn achtergrond is en waar mogelijk zijn grootste sympathieën liggen.

Op basis hiervan kan dan het bijbehorende onderzoek ongezien afgeserveerd worden als ‘milieumaffia’, ‘linkse kliek’ of eender welke drogreden die goed uitkomt. Zie de eerder uitgelekte onderzoeksresultaten over het extremisme van de PVV, of een willekeurig milieurapport. Aan de andere kant zijn overheden het steeds vaker oneens met wetenschappelijke uitslagen en publiceren deze gewoonweg niet, of verdraaien de uitkomsten. Je ziet het in het Verenigd Koninkrijk, waar een wetenschappelijk adviseur op basis van onderzoek de regering adviseerde het gebruik van cannabis niet zwaarder te gaan bestraffen. De regering paste de conclusies van zijn rapport aan en toen de onderzoeker daar kritiek op had werd hij ontslagen.

In Nederland wilde de regering de uitkomsten van het al eerder genoemde onderzoek over radicalisering in Nederland onder de pet houden of afzwakken, omdat de uitkomsten politiek gezien niet uitkwamen. Het zou de PVV in de kaart spelen.

Wetenschappelijk onderzoek kan alleen afgeserveerd worden op de inhoud van het werk. Als daar geen gaten ingeschoten kunnen worden, dan houdt het op voor de critici. Natuurlijk, elke onderzoeker heeft zijn eigen voorkeuren, en die voorkeuren kunnen aanleiding geven tot het nét iets nauwkeuriger controleren van de conclusies van zijn werk.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.