Im Feindesland

Het hebben van een gezamenlijke vijand is dé bindende factor voor een land, continent of bondgenootschap. Toen ik in 1991 in dienst zat, kwam het nieuwe Handboek voor de Onderofficier uit, met daarin zoals gebruikelijk een hoofdstuk over de vijand. En hoewel wij in ons hoogst geheime gebouw 24 uur per dag, 7 dagen in de week naar de vijand zaten te luisteren, was dit hoofdstuk leeg. Het bestond uit de titel, gevolgd door (vacant). De dreiging waar mijn vader in 1953 nog 21 maanden voor moest dienen, was een kleine veertig jaar later verschrompeld. Er was geen vijand. Maar in de week voordat ik ‘op moest’ – voordat ik mij op het station Ede-Wageningen moest melden en in een vrachtwagen werd geladen op weg naar de Elias Beekman-kazerne – eindigde wat we nu de Eerste Golfoorlog noemen: de oorlog om de bevrijding van Koeweit. Ik had in die tijd net de HBO-Vertalersopleiding vroegtijdig verlaten waar Arabisch mijn belangrijkste taal was en we waren het er wel over eens dat het nieuwe gevaar uit die hoek zou komen.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: wikimedia commons copyright ok. Gecheckt 06-11-2022

1 mei elders in Europa

ELDERS - Terwijl Nederland nog oranje nagloeide was de rest van Europa traditioneel in het rood gekleed. Op verzoek van een onzer lezers een rondje langs de demonstraties.

De monarchie zet in Nederland sinds lang een rem op uitbundig socialistisch feest vieren. Nederland viert feest op 30 april en gaat daarna weer vrolijk aan het werk. Op 1 mei zien we op tv al jaren niet veel meer dan een shotje van een militaire parade in Moskou of van het zingen van de Internationale in een Amsterdams of Zaans Willem Dreeshuis. Dat schept niet bepaald een band. Inmiddels weet hier niemand meer dat 1 mei de Dag van de Arbeid gevierd wordt, een vrije dag voor alle andere Europeanen en velen daarbuiten.

Kijk maar eens hoe dat er uit ziet hier en hier in België. Of hier in Frankrijk. En hier in Zwitserland en hier in Griekenland. Zelfs paus Franciscus blaast zijn toontje mee.

In veel Europese landen klonk op 1 mei een zelfde boodschap: het moet afgelopen zijn met de bezuinigingen. Dat gold voor Spanje, maar evengoed voor Zweden. En ook voor Frankrijk, waar de socialistische president Hollande na een jaar op een dieptepunt staat in de peilingen.

Foto: fresh888 (cc)

Out of range, out of mind?

ANALYSE - Should Europe play a role in the Korean crisis, and if so: what role would that be?

From London or Brussels, the situation on the Korean Peninsula can appear – in the words of former British Prime Minister Neville Chamberlain – a “quarrel in a far-away country between people of whom we know nothing”. On one side, a mad dictator (you only have to look at his hairstyle) with nuclear weapons and long-range missiles of doubtful reliability; on the other side, the country of Gangnam Style and Samsung. The nuclear weapons cannot reach Europe. And the big global powers, the US and China, are already engaged. Europe could leave them to sort things out, at best playing the role of Greek chorus in support of US policy (as a Western ex-official described it recently).

But that would be a mistake. Seasoned Korea watchers say that the current crisis is as serious as they can recall. Against that background, as the US flies B2 bombers over South Korea and Japan deploys ships with anti-missile defences, one could ask, as Stalin did of the Pope, how many divisions the EU has. But while it may not have armies there, Europe has interests and assets in the region. It should think about how to protect the former and use the latter. 

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: PlanetObserver (cc)

Opgestoken vinger en eigen boezem

ANALYSE - Het kabinet en de Tweede Kamer zitten niet op één lijn wat betreft Europa, schrijft Ruben de Graaff. 

Minister Timmermans stuurde, samen met zijn Deense, Duitse en Finse collega’s, op 6 maart een brief aan Commissie-voorzitter Barroso. Daarin onderstrepen zij het belang van het beschermen van het Europese project als waardengemeenschap, juist in tijden van euroscepsis en financiële malaise. Zij schreven:

As you very rightly stated in your State of the Union Address, there are limits to our institutional arrangements when it comes to ensuring compliance. Neither the procedures enshrined in the Treaties nor the EU fundamental rights charter provide for sufficiently targeted instruments.

Dat is nog zacht uitgedrukt. De Europese Commissie zit met de handen in het haar nu in Hongarije een pakket constitutionele amendementen van kracht is geworden dat op gespannen voet staat met rechtsstatelijke beginselen. Met name de rechterlijke macht moet het daar ontgelden. Zo kan de President van de Hongaarse Raad voor de Rechtspraak voortaan rechtszaken bij de ene rechter weghalen en overhevelen aan een andere rechter (hierbij verbleekt de Nederlandse affaire Chipshol) en is de rechtskracht ontnomen aan alle (!) uitspraken van het Constitutionele Hof die voor het inwerkingtreden van de nieuwe Grondwet zijn gewezen (zie eerder dit blog en de amendementen). De vier diplomaten schrijven:

Foto: Aaron & Alli (cc)

Europa is een licht ontvlambare cocktail

ANALYSE - De verkiezingen in Italië maakten nog eens duidelijk dat een groeiende groep kiezers in de Europese Unie verward is, teleurgesteld en wanhopig. Drie fundamentele kwesties houden Europa in een diepe verdeeldheid, zegt Will Tinnemans.

Ten eerste: migratie. In alle zuidelijke en westelijke lidstaten zijn politici opgestaan die drijven op het verzet tegen immigratie en integratie. Er is niets nieuws onder de zon. Zoals het beginnen van een oorlog lange tijd een bliksemafleider was voor binnenlandse problemen, zo zijn voortgaande migratie en falende integratie al enkele decennia een boksbal voor onmachtige politici. De falende integratie heeft vooral betrekking op immigranten met een islamitische achtergrond. Verzet tegen de voortgaande migratie betreft steeds vaker burgers uit EU-lidstaten als Polen, Roemenië en Bulgarije. Het vrije verkeer van goederen, diensten en kapitaal heeft alle EU-lidstaten veel welvaart gebracht. Maar nu die welvaart deels gebouwd blijkt te zijn op luchtkastelen die de banken voor ons hebben opgetrokken, moet het vrije verkeer van personen liefst beperkt blijven tot de voordelen van vakantiereizen zonder lange rijen voor de douane en wisselkantoren.

Migratiedeskundigen zetten vaak en overtuigend uiteen dat arbeidsmigranten doorgaans economische waarde toevoegen – zeker als ze geen gezin meebrengen – en dat de vergrijzende lidstaten in het zuiden en westen van Europa nu en in de nabije toekomst niet zonder hen kunnen. Vanzelfsprekend moeten we er alles aan doen om ervoor te zorgen dat Roemeense vrachtwagenchauffeurs, Poolse loodgieters en Bulgaarse champignonplukkers geen oneerlijke concurrenten worden voor de laaggeschoolden in eigen land. Maar de weerzin zit veel dieper dan angst voor concurrentie. Een substantieel deel van de burgers ziet de Polen en Roemenen liever gaan dan komen, ook als ze in de vleesindustrie, de land- en tuinbouw werk verrichten waar geen Nederlander voor te vinden is. En de Turken en Noord-Afrikanen – die steeds vaker hier geboren en getogen zijn – kunnen zich in hun ogen maar beter snel en geruisloos aanpassen aan de nationale mores, want anders…, ja, anders wat?

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: apparena (cc)

Oostenrijk heeft een nieuwe ’tegenpartij’

ELDERS - In Oostenrijk hebben kiezers gezorgd voor de definitieve afgang van Haider’s extreem-rechtse partij en de entree van een Canadese miljardair.

Oostenrijk is net als Duitsland een federale Bondsrepubliek met deelstaten. In de deelstaten Karinthië en Neder-Oostenrijk zijn afgelopen zondag verkiezingen gehouden.

In de zuidelijke deelstaat Karinthië werd de FPK weggevaagd door De Groenen en de Sociaaldemocratische SPÖ. Karinthië was ooit de machtsbasis van Jörg Haider, de rechts-extremistische politicus die in 2008 bij een met veel geruchten omgeven auto-ongeluk om het leven kwam. De FPK is nu vanwege corruptieschandalen gedecimeerd. De landelijke variant van Haider’s politieke familie, de BZÖ, kon zich wel handhaven.

In Neder-Oostenrijk (rond Wenen) overwon de christelijk volkspartij ÖVP. De sociaaldemocraten haalden daar het slechtste resultaat ooit. Ook de FPÖ, de oorspronkelijke landelijke partij van Haider, later zijn concurrent op rechts, verloor fors.

Nieuw in beide deelstaten is de partij (zelf spreken ze over het Team) van de Oostenrijks-Canadese miljardair Frank Stronach (80). Hij is de grote uitdager van de politici van de oude partijen die hij ‘stieren zonder ballen’ noemt.

Stronach,  zoon van een vakbondsactivist en een fabrieksarbeidster, emigreerde in de jaren vijftig naar Canada en werd daar rijk met Magna, een bedrijf in auto-onderdelen met 115.000 werknemers. Een paar jaar geleden was hij nog een serieuze kandidaat om Opel over te namen van General Motors. Stronach heeft zijn bedrijf vaarwel gezegd en wil nu in zijn oude vaderland een en ander recht komen zetten onder het motto: niet lullen maar poetsen. Hij vindt dat er al genoeg denktanks zijn.’Ik richt een do-tank op,’ zei hij tijdens zijn campagnetour. Als succesvol zakenman staat hij zich voor op zijn kennis van de economie. En op dat gebied moet het roer om, ook in Europa. Ondanks het feit dat zijn land betrekkelijk weinig heeft geleden onder de eurocrisis. De euro hoeft niet afgeschaft te worden, maar Stronach is wel te porren voor een noordelijke en een zuidelijke variant met wisselende koersen. Een Oostenrijkse euro is meer waard dan een Griekse euro.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Vorige Volgende