Wanneer mag/moet de overheid gegevens over afkomst gebruiken?

Over etnisch profileren door de Belastingdienst, #Marokkanen en meer oversterfte door COVID-19 onder mensen met een migratie-achtergrond Nadat bekend werd dat de Belastingdienst tussen 2012 en 2015 burgers op basis van hun tweede nationaliteit selecteerde voor extra controle, betoogde Sylvana Simons dat “het gebruik van etnische gegevens moet worden verboden voor alle overheidsinstanties”. Twee weken eerder vroeg het Landelijk Platform Slavernij (LPS) het RIVM juist om gegevens over corona-besmettingen en -sterfgevallen uit te splitsen naar etniciteit en nationaliteit (en sociaaleconomische status), omdat “mensen van Afrikaanse afkomst vanwege institutioneel racisme slechtere medische behandeling zouden kunnen krijgen”. Twee tegenovergestelde verzoeken dus, hoewel het Platform hetzelfde beoogde als Simons die in haar betoog ook opriep om het racisme bij alle overheidsinstanties en gemeentelijke voorzieningen te onderzoeken. Het zijn de zoveelste aanleidingen voor de overheid om beter na te denken over wanneer en met welk doel de overheid data over afkomst mag of moet verzamelen en gebruiken. Cijfers over de gevolgen van corona uitgesplist naar afkomst hebben we inderdaad, zoals het LPS verzocht, wél nodig. In de VS en het VK is al gebleken dat onder Afro-Amerikanen en Britse zwarte Afrikanen en Pakistani’s de sterftecijfers zo’n 2,5 keer hoger zijn dan onder de witte populatie.

Door: Foto: © Sargasso cartoon etnisch profileren P.J. Cokema 2

Hof verbiedt etnisch profileren Marechaussee

Vandaag verbood het gerechtshof in Den Haag ondubbelzinnig het gebruik van etniciteit bij grenscontroles. Het maakte korte metten met het argument van de Marechaussee dat in principe niet op huidskleur of ras wordt geselecteerd, maar dat ze wel relevant kunnen zijn, want “als alleen de huidskleur anders zou zijn geweest, zou geen selectie hebben plaatsgevonden.”

De uitspraak is niet alleen relevant voor grenscontroles, maar voor alle overheidsdiensten.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Patrick Rasenberg (cc)

De racistische motieven van Leefbaar Rotterdam

Leefbaar Rotterdam wil een ‘Marokkanenaanpak’ tegen ‘allochtone’ daders die uit ‘racistische motieven’ enkel van witte ouderen zouden stelen. Het is het zoveelste racistische plan van Leefbaar. Bovendien is met werkelijk elk ‘bewijsstuk’ dat raadslid Hoogwerf claimt te hebben wat mis.

In reactie op het nieuws over de bloedprik-babbeltruc haalt Leefbaar Rotterdam een plan van vorig jaar in geradicaliseerde vorm van stal. ‘Allochtoon pakt bewust blanke’, mocht Hoogwerf vorige week weer in de Telegraaf zeggen. Naar aanleiding van woningovervallen en straatroof deed Hoogwerf vorig jaar al een oproep voor een onderzoek naar de “racistische motieven van allochtone overvallers, die voornamelijk blanke ouderen beroven”. Toen dacht Hoofwerf dat het zou gaan om daders van Marokkaanse, Turkse of Antilliaanse achtergrond, maar nu moet er meer gericht een ‘Marokkanenaanpak’ komen.

Racistische motieven

Laat ik vooropstellen dat het feit dat ouderen vaker en langer alleen wonen een goede reden is om meer aandacht te besteden aan hun veiligheid: dat maakt deze groep inderdaad kwetsbaarder. En criminologisch gezien is de vraag naar racistische motieven best interessant – als racisme doorsijpelt in beslissingen over op wie je gaat stemmen en wie je een baan of huis wil geven, waarom dan niet in beslissingen over wie je gaat beroven. Al betwijfel ik dat het daadwerkelijk zo is dat allochtone daders niet “hun eigen nest willen bevuilen”, zoals Hoogwerf denkt, en daarom witte ouderen uitkiezen als doelwit. Misschien – als het al zo is – heeft het wel te maken met de inschatting dat ouderen met een autochtoon-Nederlandse of Aziatische achtergrond er financieel iets warmer bijzitten dan groepen ouderen uit de ‘eigen’ groep van de vermeende daders.

Foto: fortheloveofcc (cc)

Overheid, stop met stigmatiserende rapporten over criminaliteit en etnische herkomst

Stichting Ocan (belangenvereniging voor Caribische Nederlanders), Samenwerkingsverband Marokkaanse Nederlanders (SMN) en het Inspraakorgaan Turken in Nederland (IOT) roepen de overheid op hun communicatie over criminaliteit en etnische herkomst aan te passen.

De drie belangenverenigingen doen deze oproep omdat zij zien dat al sinds de jaren negentig op een onvolledige en stigmatiserende wijze wordt gerapporteerd over verschillen in criminaliteitscijfers tussen groepen. Onder andere het CBS, het SCP en het WODC publiceren met regelmaat rapporten waarin criminaliteitscijfers worden uitgesplitst naar een selectie van herkomstlanden (waaronder meestal de ‘klassieke’ migratielanden: Marokko, Turkije, Caribisch Nederland). Het gaat om jaarlijkse overzichtsrapporten zoals Criminaliteit en Rechtshandhaving maar ook om andere jaarlijkse publicaties zoals het Jaarrapport Integratie en De sociale Staat van Nederland.

John Leerdam, voorzitter van Stichting Ocan:

“Wat is daarvan de toegevoegde waarde? Dat blijft nog altijd vaag! Overheidsonderzoek over criminaliteit gaat over het blootleggen van achterliggende factoren, zoals economische positie, opleidingsniveau of opvoeding. Dan zijn die uitsplitsingen naar herkomst niet nodig. Het kan bijna niet anders dan dat dit soort communicatie schadelijk is geweest voor Caribische-Nederlanders, bijvoorbeeld voor de positie op de arbeidsmarkt. Het is daarom tijd om ons hierover uit te spreken in een samenleving die inclusie voorstaat. Vooral met het oog op gelijke kansen voor onze opgroeiende jeugd vinden wij dat herkomst er niet telkens moet worden bijgehaald als wordt gepraat over criminaliteit.” (bron: persbericht SMN, IOT en OCAN)

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Quote du Jour | Institutioneel racisme

Nationale Politie profileert etnisch, de belastingdienst profileert etnisch, werkgevers profileren etnisch, makelaars profileren etnisch, overheid als werkgever profileert etnisch maar nee er is geen sprake van institutionele racisme…..

Fatima Elatik reageert op het onderzoek van Trouw en RTL waaruit blijkt dat de Belastingdienst zich jarenlang schuldig heeft gemaakt aan etnisch profileren bij de controle van aangiften voor de inkomstenbelasting. Tussen 2012 en 2015 selecteerde de Belastingdienst mensen op grond van hun tweede nationaliteit voor een extra controle. De fiscus erkent dit na vragen van de journalisten.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Quote du Jour | Trek een grens

Amnesty International, Controle Alt Delete, RADAR, PILP-NJCM en twee individuele burgers hebben de Koninklijke Marechaussee gedagvaard om een einde te maken aan discriminerende grenscontroles. Ze vragen de rechter om een grens te trekken en etnisch profileren te verbieden:

Bij grenscontroles selecteren marechaussees mensen mede op grond van hun uiterlijk voorkomen, huidskleur, of afkomst (etniciteit). Bovendien werkt de Koninklijke Marechaussee met risicoprofielen waarin etniciteit voorkomt. Bijvoorbeeld: mannen die snel lopen, goed gekleed zijn en die er ‘niet Nederlands’ uit zouden zien. Dat is een vorm van discriminatie die in strijd is met de mensenrechten en het Nederlands recht en is dus verboden.

Etnisch profileren heeft negatieve gevolgen. Het is schadelijk voor de mensen die het treft, draagt bij aan stigmatisering van etnische minderheden, tast het vertrouwen in de overheid aan en blijkt niet effectief bij de bestrijding van criminaliteit.

Oproep SMN: Stop met etnisch classificeren Marokkaanse Nederlanders

Naar aanleiding van een recent voorstel van Leefbaar Rotterdam voor een ‘Marokkanenaanpak’, waarover dinsdag werd gediscussieerd bij Pauw, roept het Samenwerkingsverband Marokkaanse Nederlanders (SMN) politiek en overheid op te stoppen met het etnisch classificeren van honderdduizenden onschuldige Marokkaanse Nederlanders.

De voorgestelde speciale ‘Marokkanen-aanpak’ in Rotterdam is er weer een in de lijn van een reeks stigmatiserende uitingen over Marokkaanse Nederlanders. (…) Steeds vaker zien we dit soort stereotyperende woordassociaties bedrukt met de stempel ‘Marokkaans’. (…) Een gemene deler van dit soort ‘Marokkanen-termen’ is doorgaans de koppeling die gemaakt wordt met crimineel gedrag

Een andere gemene deler is dat deze termen worden toegepast in een context waarin de zogenaamde ‘Marokkaan’ af en op wordt gezet tegen doorgaans de witte Nederlander. Dat begint met een inmiddels vertrouwd riedeltje in deze discussie, namelijk dat het zogenaamde beestje niet bij de naam genoemd zou mogen worden.Én dat er ook niet gemeten mag en kan worden op basis van etniciteit. Deze valstrik is zeer polariserend en bovendien onwaar getuige de diverse Marokkanen-termen uit de afgelopen decennia en het classificeren van Marokkanen als afzonderlijke groep in bijvoorbeeld criminaliteitscijfers van wetenschappelijke instituten zoals het CBS en het WODC

Doet Belastingdienst aan etnisch profileren?

De Autoriteit Persoonsgegevens doet onderzoek naar mogelijk etnisch profileren door de Belastingdienst. De fiscus bezit gegevens over de tweede nationaliteit van mensen en gebruikt die om te bepalen wie er gecontroleerd wordt bij de kinderopvangtoeslag, blijkt uit onderzoek van Trouw en RTL Nieuws.

De Autoriteit Persoonsgegevens (AP) zegt dat het in bijna alle gevallen verboden is om bijzondere gegevens omtrent ras en etniciteit vast te leggen of te verwerken.

Quote du Jour | Apenheul

Hij is hier geboren. Om de politie is hij weg uit dit land.

De politie doet aan etnisch profileren. In een documentaire vanavond laat Nan Rosens zien wat dat echt betekent voor mensen die hierdoor vaak staande gehouden worden. Tijdens voorvertoningen in het land delen meer mensen hun ervaringen.

In Almere heet het plein bij het station bij politie-agenten “de Apenheul”.

De politie heeft een structureel probleem.

Quote du Jour | Taboe op racisme doorbreken

 

Er is natuurlijk een hele hoop gebonden aan etniciteit in de zorg. En dit onderwerp nodigt uit om daarover te filosoferen: goh, wat maakt nou dat in de zorg, als het gaat om risico-inschatting, dat dat etnisch profileren eigenlijk zo vanzelfsprekend is: het staat in richtlijnen, je wordt ermee opgeleid, het is juist nalatig om daar niet op te letten; maar daarbuiten in de politiek en de maatschappij is het echt zo’n taboe, en moet je zo op eieren lopen. (…)

Het gaat mij er niet om te zeggen: dat moeten we wel doen of dat moeten we niet doen; het gaat mij erom: zijn we in staat om met elkaar naar de realiteit te kijken zoals die is?

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Volgende